Felsefe Soruları

5. Platon'a göre insan ruhunda üç eğilim vardır. Bunlar, bes- lenme, irade ve akıldır. Bu üç eğilim, devlette üç sinif ola- rak karşımıza çıkar. Çalışmayı ve üretmeyi temsil eden işçiler, irade ve gücü temsil eden askerler ve akli temsil eden yöneticilerdir. Platon'a göre insan küçük bir organiz- ma, devlet ise büyük bir organizmadır. Platon'un bu açıklamasına en uygun devlet tanımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Devlet, insanların ortak iradesinin ürünüdür. B) Devlet, yasalara bağlı bir sözleşmedir. C) Devlet, doğal bir kurumdur. D) Devlet, güçlünün hâkim olduğu bir egemenlik şekli- dir. E) Devlet, hukuk kurallarından oluşmuş bir egemenlik şeklidir .

zsima- 22. Platon'a göre gerçeğin bilgisi "episte- me”ye akıl yoluyla ulaşılır. Akıl, bu bil- yönelir ve orada varolan bilgileri açığa giye ulaşmak için ruhun derinliklerine rtila- çıkarır. Jutla- EL nin Platon'un bu görüşü aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir? A) Bilmek, anımsamaktır. B) Bilmek, tecrübe etmektir. C) Bilgi, genellemelerle elde edilir. D Bilmek, özün bilgisini bilmektir. E) Bilgi, tahmin ve sanıdan meydana gelir. n

23. 20. yüzyılda Heidegger, geleneksel doğruluk ve var- lik kuramlarını eleştirerek nesneler ve Varlık arasın- daki ayrıma dikkat çeker. Ona göre Varlik, kendisi ve başkaları hakkında soru sorup, bir varolus ger- çekleştirme potansiyeline sahipken, nesneler dün- yada kendiliğinden önümüzde hazır varlıklardır. Var- lığın kendisini tanıdıği veya sorguladığı yer Dasein denilen insan olma olanağıdır. Dasein, bir öze değil, bir varoluşa sahiptir. Bu durumda Heidegger'in Varlıkla ilgili olarak aşa- ğıdaki sorulardan hangisini sorması beklenir? 39 A) Varlık nedir? B) Varlığın özü nedir? C) Varlık ne olarak vardır? D) Var olan nedir? E) Varlığın anlamı nedir?

8. Üzerinde bütün insanlığın uzlaştığı genel bir ilke yoktur. Örneğin özdeşlik ilkesi olarak bilinen “Bir şey neyse o dur." şeklinde ifade edilen ilke, sadece entelektüel yetişkinler tarafından bilinir. Oysa çocuklar, budalalar ve ilkeller bu ilkeden ve doğuştan geldiği ileri sürülen diğer ilkelerden habersizdirler. B L 6 S A R M A Bu parçada verilen açıklama aşağıdaki görüş- lerden hangisine "karşı tez" niteliğindedir? A) A.Comte'un pozitivizmine B) Bergson'un entüisyonizmine C) J.Locke'un empirizmine D) Sokrates'in rasyonalizmine E) W.James'in pragmatizmine

ELSEF Felsefenin Temel Konuları ve Problemler 1. 3. Gerek tarihte gerekse doğada ortaya çıkan her varlık, kendi karşıtını meydana getirir ve bu kar- şıtı ile çatışmaya girer. Bu karşıt kuvvetlerin (tez ve antitezin) çatışmasından ise her ikisini de içine alan ancak her ikisini de aşan bir sentez meydana gelir. Sonra bu sentez de kendi antitezini oluştura- rak onunla çatışmaya girer ve yeni bir sentez olu- şur. Bu durum böyle sürer gider. Bu parçadaki görüş aşağıdaki filozoflardan hangisinin yaklaşımına uygundur? A) Herakleitos'un oluşçuluğuna B) Hegel'in diyalektik idealizmine C) Husserl'in fenomenolojik yöntemine D) Demokritos'un atomcu materyalizmine E) Descartes'in düalizmine BENİM HOCAM 4. 2. Her bilim varlığın bir cephesini konu alır. Fizik cansız y biyoloji canlı varlıklarla, sosyoloji lum larla ilgilenir. Fakat bütün bu var- lamda veya biçimde var oldukları, zelliklerinin neler olduğu ile hiçbir varlık felsefesinin sorunları

11. 20. yüzyıl filozoflarından Popper, bilimin kendini ger- çekleştiren bir kehanet yumağı olmadığını sıkça vur- gulamıştır. Ona göre, her olguya bir açıklaması olan öğretiler, bilim değil ideoloji ya da din olabilir. Bunlar da yeni açıklamalar yerine mevcudu pekiştiren yanlış- liklardan öte bir şey değildir. Bu parçada, 20.yüzyıl filozoflarından Popper'in eleştirdiği kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Doğrulanabilirlik B) Rasyonellik C) Eleştirellik D) Görecelilik E) Evrensellik

11. Bir sihirbazın şapkasından tavşan çıkarmasını düşünün. Çoğu insan sihri izlerken bunun bir hile içeren gösteri olduğunun farkındadır ancak bu durumu sorgulamaz. Bazıları ise sadece gösteriden aldığı hazzı düşünür. Sihirbazın sihri nasıl yaptığını öğrendiğinde alacağı haz ortadan kalkacağı için sorgulamadan sadece izler. Ancak bir grup insan vardır ki bunlar ne hazzı ne de hileyi düşünürler. İçlerindeki bitmez tükenmez merak duygusuyla gizemi çözmeye, hakikate ve görünenin arkasındakine ulaşmaya çalışırlar. İşte bu son grup, bilgelik peşinde koşan filozoflara benzer. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisinin filozofların bir özelliği olduğu söylenemez? A) Verili olanı doğrudan kabul etmeme B) Nedenleri arama C) Eleştirel olma D) Merak etme E) Ön kabulleri benimseme

15. Machiavelli'nin siyaset anlayışının temelinde "erdem" ve "sans-yazgi" kavramları bulunur. Onun erdem dediği şey, kendi gücüne dayanarak devleti yöneten kişilerin nitelikleridir. Erdem hem ileri görüşlülük hem de siyasal merhametsizliktir. İtalyan birliğini sağlamak için fikir üreten Machiavelli, şansı veya yazgıyı dizginlemek isteyen yöneticinin zamana ayak uydurmakla erdemini ortaya koyabileceğini söyler. Bunun için yönetici uygun araçlar seçmeli, gerektiğinde yasayı da gücü de kullanabilmelidir. Bu noktada yönetici bazen aslan olmalı, bazen tilki. Bazen açıkça saldırmalı, bazen kendini gizlemelidir. Bu parçaya dayanarak Machiavelli ile ilgili aşağıdakilerden hangisi ileri sürülebilir? A) Yöneticilerin ahlaktan uzaklaşmasını hoş gördüğü B) Devlet yönetiminde esnek bir ahlaki tutum benimsediğ C) Yöneticilerin ahlaki olgunluğuna önem verdiği D) Devleti ahlaki düşüncenin gerçekleşme aracı olarak gördüğü E) Bireylerin erdemli olabilecekleri toplumsal bir düzen tasarladığı

1. ÜNİTE D Aşağıda ver 8. Meletos: Sokrates, seni böyle vakitsiz bir sona sürükleyen bir ömürden utanç duymuyor musun? Sokrates: Dostum, yanılıyorsun. Değeri olan bir kimse, yaşayacak mıyım yoksa ölecek miyim diye düşünmemelidir. Bir iş görürken yalnız doğru mu eğri mi hareket ettiğini, cesaretli bir adam gibi mi yoksa tabansızca mi hareket ettiğini düşünmelidir. Platon, Sokrates'in Savunması Sokrates'in yukarıdaki düşüncesine göre erdemli yaşamak için nasıl hareket edilme- lidir? Açıklayınız. 13. “Gılgamış D rak düşünce masını sağl dakilerin ha A) Hint B) Çin C) Iran D) Mısır E) Sümer 9. İnsanın görme algısının fiziksel olarak bir sınırı vardır . Protagoras'a göre insan, duyuları aracılığıyla bilgi oluşturur. Duyular her insanda farklı yoğunlukta gerçekleştiğinden duyu- nun bilgisi göreceli ve değişir özelliktedir. 14. Konfüçyüs, Dair Konuşm erdem içinde göre bir erde mi de isteme Prot

14.. Bir nesnenin özüne ulaşabilmek için onun özüne ait olmayan tüm rastlantısal özelliklerin ve ilgisiz .. görüşlerin bir kenara atılması, “parantez içine alın- ması” gerekir. Çünkü varlıkları belirleyen birtakım önemsiz özellikler değil, onları meydana getiren asıl özelliklerdir, özdür. Bunları ise yalnızca bilinç açığa çıkarabilir. Bu parçada sözü edilen ve 20. yy'da ortaya çıkan bu yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) Fenomenoloji B) Rasyonalizm C) Empirizm D) Pozitivizm E) Pragmatizm

ass TY TYT/Sosyal Bilimler - 20. sorulan 14. Locke'a göre duyularla elde edilen bilgiler, tasarlar benzediğini söyleyemeyiz. Omeğin bir kağıt üzerine bir ki objelerden gelir. Fakat bu bilgilerin bu nesnelere vesinde yazdiğimizi düşünelim. Bu yazi düşüncenin bir etkisi, yazinin nedeni olan düşünce ile hiçbir benzerliği yoktur. yisryla yazıyı düşüncenin kopyası sayamayız. Iste bunun duyumlarımızı da nesnelerin kopyası olarak kabul edemey Locke'un bu parçada vurguladığı görüş aşağıdakilerden hangisidir? Ogrencilerilmez e Allah insana istemiştir didi olsun. Bu parçada yer killendirile Siyasi hakla Drang ozgür A) Duyusal bilgi varlığı olduğu gibi bildirmez B) Doğru bilginin kaynağı akıl ve deneydir. cilginin oluşumunda duyular ve akıl etkilidir. D) Duyusal bilgi akli bilgiden daha değerlidir. E) Doğru bilgi akılla değil deneyle elde edilir. Kader inand Inanc esas Elman ve ib Zengin her

Mula Ulkısı sanatçıyı kısıtlar. 3. Filozof hiçbir düşünce coğrafyasının vatandaşı olamaz.(Wittgenstain) Aşağıdakilerden hangisi bu sözle anlamca en az ilişkilidir? A)Filozof sorulara kendi başına çözüm bulur, B)Filozof özgür düşünür. Filozof tutarlı ve sistemli düşünür. ✓ D)Filozof kendi yanıtının peşindedir. E)Filozof sürekli arayış içindedir. ✓

12. V Var olmak için kendisinden başka bir varlığa ge- rek duymayan varlık Kendisine bir şeyin, nitelik ya da özelliğin yükle- nebileceği, gerçekten var olan bireysel varlık Kendisinin başka bir şeye yüklenemeyeceği varlık Bu özellikler aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir? A) Ö B Töz C) İdea D) Oluş E) Arkhe

64. Arzum hakikati araştırmak olduğuna göre, önce likle kesin bilginin temellerinin ne olduğunu araç turmam lazımdır. İkinci olarak da bu kesin bilginin apaçık ve eşyanın tam bilgisi olduğunu, herhangi bir şüpheye veya hata ihtimaline yer bırakmadığını kavramam gerekir. Gazali bu görüşlerinde aşağıdaki sorunlardan hangisiyle ilgileneceğini belirtmiştir? A) Irade özgürlüğü B) Tümeller problemi C) Arkhenin ne olduğu D) Bilginin kaynağı E) Akil - inanç ilişkisi 65. Insan içgüdülerinin

Aristoteles, hocası olan Platon'u eleştirerek varlıkların öz lerinin onun zannettiği gibi başka bir dünyada olmadığın bu dünyadaki nesnelerin kendilerine ait özleri yine ken içlerinde taşıdıklarını söylemiştir. Aristoteles'in bu parçada eleştirdiği kuram aşağıd kilerden hangisidir? A) Görecelilik kuramı B) İdealar kurami C) Nesneler kuramı b) Olasılık kuramı E) Kuantum kuramı

13. Bir kavramın içine aldığı tüm bireyler o kavramın kaplamı; içine aldığı tüm bireylerin ortak özellikleri ise içlemidir. Buna göre aşağıdaki kavramlardan içlemi en az olan hangisidir? A) Kita B) Ülke C) Bölge D) Bölüm E) Şehir