Felsefe Soruları

13. Gerçekte asıl var olan, maddi yapıda bir şey değil de maddi olmayan, tinsel yapıda bir şey veya şeylerdir. Bu tinsel şeyler maddi olmadığı için yer kaplamayan, değişmeye tabi olmayan, akılla kavranabilen, tümel, ezeli-ebedi varlıklardır. Bunlar dışında kalan ve duyularia algılanabilen diğer varlıklar, söz konusu tinsel varlıkların gölgeleri, bir anlamda onların duyusal dünyaya yansımalarıdır. Bu parçadaki görüşler aşağıdaki varlık anlayışlarından hangisi ile ilişkilendirilebilir? A) Nietzsche'nin nihilizmi B) Descartes'in düalizmi C) Platon'un idealizmi D) Demokritos'un materyalizmi E) Spinoza'nın panteizmi

15. "Meta üretiminde olduğu gibi bilimde de kesin gereklilik doğmadıkça araçları değiştirmek, savurganlıktan öteye geçemez. Bilimde bunalımın önemi, araçlar yenileme zamanının geldiğinin işaretinin verilmesidir." diyen T. S. Kuhn'a göre, bu işaretten hemen sonra aşağıdakilerden hangisi gerçekleşir? A) Bilimsel devrim B) Yöntem değişikliği C) Eski paradigmanin sürdürülmesi D) Bir durgunluk dönemi E) Eski açıklamalara bağlılığın artması

Deneme - 4 12. Dil üzerinde yoğunlaşarak olgulara en uygun düşecek mantıksal biçimleri bulmak için dilsel ifadeleri analiz et- mek gerektiğini savunan görüştür. Böylece, dilsel olarak yanıltıcı ifadeler, doğru cümle formlarına dönüşecektir, Doğru bilgi, doğruluğu test edilebilen bilgidir ve ancak dil çözümlemeleri ile elde edilebilir. Bu nedenle felsefe- nin görevi de dil çözümlemeleri yapmak olmalıdır. Bu parçada aşağıdaki bilgi kuramlarından hangisinin görüşlerine yer verilmiştir? A) Kritisizm B) Pozitivizm C) Analitik felsefe D) Entüisyonizm E) Empirizm

Parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz? D A A) Tatlı, acı, sıcak, soğuk, renk ancak zihinde vardır. B) Atom algılanamayacağı için doğru görelidir. C) Varlığa ait bilgi, sadece akıl kategorilerine dayanır. D) Atomların varlığı bizim algımızdan bağımsızdır. E) Büyüklük, biçim ve hareket nesneye ait niteliklerdir. MOK YAYINLARI 0 14 12. Pazara çıkan bir kişi elma tezgâhının üzerindeki elmalardan birkaçını inceledikten sonra, diğer elmaların da bu incele- diği elmalar gibi olması gerektiğine karar vererek satıcıyla pazarlığa girişir. Peki, bu akıl yürütme, geçerli bir akıl yü- rütme midir? Aslında hayır. Çünkü eve geldiğinde kesekâ- ğıdında, beklediğine uymayan biçimsiz veya çürük bir el- mayla karşılaşma ihtimali çok yüksektir. Bu durum doğada gözlem yapan bilim insanının başına da gelebilir. Örneğin her gün doğuyor diye Güneş'in yarın da kesinlikle doğa- cağının bir garantisi var mıdır? Bu örneği savunan filozofun, pozitivist bilim anlayışı- nin kullandığı tümeyarımsal yöntemde karşı çıktığı te- mel ölçüt, aşağıdakilerden hangisidir? A) Açıklanabilirlik C) Uygulanabilirlik B) Yöntemlilik D) Doğrulanabilirlik E) Sinanabilirlik 19

Sosyal Bilimler Testi 11. Atina ve bağlaşıklan VIII. yüzyıldan sonra başka top- raklara giderek oralarda koloniler kurdular. Çünkü Yunanistan topraklan. Yunan insanini besleyemeye- cek durumdaydı. Böylece Yunanlar tarihin ilk büyük sömürgecileri oldular. Bu yeni atılım ile birlikte sinif- lar arasında uçurumlar açıldı, bu arada yeni bir zen- ginler sinfi oluştu: Yoksul çiftçiler topraklarını elden çıkarmak zorunda kaldılar. Bu mutsuz oluşum mut- lu bir sonu da kendiliğinden getirdi: insanlar geniş çerçevede düşünmeye başladılar, çünkü iyiden iyi- ye çetrefilleşmiş olan yaşam için fikir üretmeleri ge- rekiyordu. İşte felsefi düşüncenin ilk örnekleri böy- le bir ortamda ortaya çıktı. Bu parça aşağıdakilerden hangisini örneklendi- rir? A) Felsefi düşünce uygun toplumsal ortamlarda doğar. B) Her toplumun kendine özgü felsefi düşüncesi vardır. C) Felsefi sorulara verilen her cevap yeni sorulara neden olur. Felsefi düşünce ile toplum arasında karşılıklı et- kilesim vardır. /E) Felsefi düşüncenin tek belirleyici etkeni ekono- mik koşullardır .

Sosyal Bilimler 1. Felsefi tavır hayatı ve hayata dair herşeyi sorgulamayı ve görünenlerin ardındaki gerçeği aramayı gerektirir. Bu tavir felsefecileri diğer insanlardan farklı kılar. Sokrates bunu "Sorgulanmayan yaşam yaşamaya değmez." söz- leriyle ifade ederken, Aristoteles yine insandaki bu sor- gulamayı, merakını gidermeyi “Bütün insanlar doğası ge- reği bilmek ister.” şeklinde anlatır. Bu doğası sayesinde insan hayatı anlamlandırır ve yaşaminin farkına varır. Parçada anlatılanlardan hareketle filozoflar için aşa- ğıdakilerden hangisi vurgulanmıştır? A) Sorunları çözme B) Eleştirel düşünebilme C) Analitik düşünme D) Evrensel olabilme E) E) Hakikati kikati arama

16. Felsefede sorulann tek bir dogru cevabı olmadıgı için önemli olan önermelerin birbiriyle mantıksal olarak bir aradalığıdır. Verilen ifadede felsefenin aşağıdaki hangi özelligi vurgulanmaktadır? A) Eleştirel bir tavır sonucu ortaya çıkmıştır. B) Kendi içinde tutarlıdır. C) Hiçbir konuda son sözü söylememiştir. D) Kapsamlı ve bütüncül bir bilgidir. E) Kişisel ve özgündür. mai fikir Sen

arkinda olma, Özbilinç ise Sandales (...)Dil ve düşünme arasında tek yönlü bir iliskivadas (...)Doğru veya yanlış bir yargı bildiren ifadelere daily 3) Bütün insanlar akıllıdır. Ömer ve Zeynep insandır. O halde Ömer ve Zeynep akıllıdır. Bu akıl yürütme aşağıdakilerden hangisine örn A)Tümdengelim B)Tümevarim C)Analoji I Imlanmak niçin önemlidir? A onu

1 14. Varlığın gerçek (reel) ve düşünsel (ideal) varlık olarak ayrıldığı söylenebilir. Gerçek varlık varoluş olarak anlaşılırken düşünsel varlık varoluşun ardındaki öz olarak anlaşılır. Gerçek ya da reel varlıklar gerçekliğini nesneler, olaylar ve kişilerden alırken zamanın içindedir, bireyseldir, tektir. Düşünsel ya da ideal varlıklar ise değerleri, matematik ve mantığın kavramlarını ifade etmektedir. Bu varlıkların duyularla algılanması söz konusu olmadığı gibi somut gerçeklikleri de yoktur. Bu değerlendirmeye göre, ideal varlığın özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Varoluşsallığa dayanması B) Başka bir varlıkla ilişkilendirilmemesi C) Verilerinin duyularla algilanamaması D) Zamanın dışında bulunmaması E) Gerçekliğini olgusallıktan alması

16. I. Diogenes II. Lukianos III. Aristoteles TV. Thales V. Ksenofanes Yukarıdaki filozofların hangileri Anadolu'nun batısında yaşamamıştır? A) I-II B) II-III C) II-III-IV D) III-IV-V E) I-II-III-IV-V

TYT 14. 12. Farabi'ye göre, örneğin "Üçgen, iç açıları toplamı 180 derece olan üç kenarlı şekildir." tanımı, üçgen kavramının özünü verir, ancak o kavramın var olmasını zorunlu kılmaz. Bir şeyin özü sadece "Bu nedir?" sorusunun cevabıdır ve şeyler özünde varlıklarını barındırmaz. "Varlığı zorunlu varlık" olmadıkça her öz, sadece bir kavram olarak kalır ve gerçekleşmez. Dolayısıyla üçgen vb özü veya neliği olan, ancak gerçekliği olmayan bir kavramken insan, hayvan, ağaç ve benzeri kavramlar ise varlığını sonradan elde etmiş mümkün varlıklardır. Bu durumda onları varlığa getiren bir varlık; özünde var olmayı içeren, yani var olmaması düşünülemeyen zorunlu bir varlık olmalıdır. Tek olan bu varlık da, var olmak için başka bir varlığa ihtiyaç duymayan Tanrı'dır. Parçaya dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? Tümel kavramlar gerçekliği olmayan adlardan ibarettir. B) Tümel kavramlar, gerçekliği olmayan dilsel yapımlardan ibarettir. Ø Tanrı dışındaki kavramlar, gerçekliği mümkün veya gerçekliği olmayan adlardan ibarettir. D) fümeller, neliği ve gerçekliği olan kavramları ifade eder. E) Tanrı kavramı, özü olan, ancak gerçekliği olmayan bir kavramdır. 13. 15-17. Yüzyıllar Galilei, F. Bacon ve Descartes gibi bilim adamı ve düşünürlerin Skolastik dönemin bilim üzerindeki etkisini kırdıkları yüzyıllar olmuştur. Galilei "Felsefe bu büyük kitapta yazmaktadır; evren matematiğin dilinde ve karakterleri üçgenler, daireler ve diğer geometrik figürlerdir." demiştir. O çalışmalarında Skolastik dogma ye otoritalan

E) Faydalı olana yönelmek 20. Ustanın biri ormanda gezerken yaşlı bir ağaca rastlar. Ağacın dallarını keser, toplayarak atölyesine götürür. Dallan yontar ve şekil verir. Sonunda bir sandık yapar. Metinde geçen usta ve sandık kavramları Aristoteles'in aşağıda verilen hangi nedenlerine sırasıyla karşılık gelmektedir? A) Fail, formel B) Maddi, ereksel es Maddi, formel 0) Ereksel, maddi EJ Fail, maddi

1. Din ile ilgili açıklamalarda tarafsız bir anlayışa sa- hip olma II. Dini rasyonel bir bakış açısıyla temellendirmeye ça- lışma III. Belli bir dini öğretiyi ve onun pratikteki uygulamala- rini açıklama Yukarıdakilerden hangisi din felsefesine ait bir özel- liktir? C) Yanz III. B) Yalnız II. A) Yalnız I. D) I. ve II. E) II. ve III.

i 3 11. Filozof olmak, mevcut bilgi hakkında düşünmek, kendin sorgulamak ve mevcut bilgiyi yeniden dikkatlice irdeleme demektir. Buna göre insan sahip olduğu bilgileri tekrar tar. tışma konusu yaparak, kendi düşüncesi üzerine bir dönüş hareketi yapar. Dolayısıyla felsefi düşünmek felsefede bilginin ilk aşamasını değil, ikinci aşamasını dikkate almak demektir. Bu parçada felsefenin hangi özelliğinden söz edilmiş- tir? A) Tutarlı olması B) Refleksif olması C) Evrensel olması D) Sistemli olması E) Eleştirel olması Niñor Soufou noinin

15. Croce'ye göre sanat eseri ruhsal bir edimdir, bu yüzden dışsal, fiziksel bir olgu olarak var olamaz. Ona göre bilim insanlan bir heykeli tartabilir, bir resimde kullanılan renklerin tonlarını sayabilir çünkü onlar için tarttıkları, saydıkları o dış şeylerin ruhsal anlamının bir önemi yoktur. Oysa estetikçi için tartılan, sayılan şeyler yoktur sadece imgeler yani ruhsal edimler vardır. Bu da sanatçının estetik yaşantısının öznel olduğu anlamına gelir. Dolayısıyla sanat eseri de sanatçının öznel yaşantısının dışa yansımış hâlidir. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulasılamaz? A) Estetik yaşantı biriciktir. B) Sanat eseri kişiye özgü bir duygunun ifadesidir. C) Sanat eseri herkeste aynı duygulara karşılık gelmeyebilir. D) Sanat yapru akim bir dışa vurumudur. E) Sanat eseri kişisel bir yaratmadır.

1. "Felsefe saf bir biçimde kendimize ve etrafımıza bakma ka- rarımızdan başka bir şey değildir." Bergson bu düşüncesinde felsefeye ilişkin aşağıdakiler- den hangisini vurgulamıştır? Kişinin kendi haklılığını kanıtlama çabasıdır. BÖnyargısız olayları sorgulama istekliliğidir. + e) Herkes için geçerli olanı aramaktır. D) Var olanları ortaya koyma sürecidir. E) Bireysel sorunları çözme sanatıdır.