Felsefe Soruları

C) Kendi başına hareket etmek D) Hakikatin peşinde olmak E) Yeni soru ve iddialar ortaya atmak 42. Sadece duyusal verilerle yetinirsek örneğin su, çeşitli ve farklı hatta çelişkili şekillere girmiş gibi gözükür; kaynayan sú sicak, yağmur soğuk, kar yumuşak, buz serttir. Oysa hep aynı şeyle karşı karşıyayızdır. Bundan dolayı duyusal olmayıp tamamen akli olan su fikrine ulaşmak için duyulur olanın ötesine geçmek, hatta ona karşı düşünmek gerekir. Nitekim bugün su fikrini, duyusal olmayıp tamamen düşünsel olan bilimsel bir soyutlamayla H20 gibi kimyasal bir formülle ifade ediyoruz. Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisine karşı örnek oluşturur? A) Bilimsel bilgi genellemelere ulaşmak ister. B) Genel fikirlere ulaşmada akıl etkin araçtır. C) Duyusal bilgi hakikatin bilgisidir. D) Duyusal bilgiyle bilim yapılamaz. E) Soyut bilgi duyusal bilgiden doğar.

1. Insanlar zenginlik ararken veya haz ya da şeref peşinde koşarken kişilikleri olduğunu unuturlar. Kendilerini harekete geçiren gücün ne olduğunu sorgulamaz ve hedeflerinin gerçekten değerli olup olmadığını irdelemeden yaşarlar. Toplumun sunduğu değerler üzerinde bir an bile düşünmeden onları kabullenerek sosyal baskıya ve bedenin arzularına teslim olurlar. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine yönelik bir eleştiri yoktur? A) Yaşamın maddi değerlerle sınırlandırılmasına ki ir? B) Bedensel hazlara öncelik verilmesine C) İnsanların kendilerini ve yaşamı sorgulamasına D) İnsanların değerleri olduğu gibi kabullenmesine E) İnsanın kendi kişiliğini göz ardı edebilmesine

Deneme Sınavi - 6 arak Helenistik dönemde mantık konusunda baskın yöne- plim Stoacılarda gözlenir. Stoacılar mantik konusuna, İlk Çağ'da Aristoteles'ten sonra en fazla katkıda bu- lunmuş olan filozoflardır. Mantığı, Aristoteles gibi bir araç olarak yorumlayıp rasyonel söylemin bilimi olarak tanımlayan Stoacılar, bu bilimi retorik ve diyalektik ola- rak iki alana bölmüşlerdir. Onlar, diyalektik konusun- da, Aristoteles'ten ayrılıp Platon'a yaklaşırken kanıtla- yıcı bir bilim, şeylerin gerçek doğasını konu alan bir disiplin olarak gördükleri diyalektiğin karşısına pratik bir disiplin olarak, dil ve akıl yürütmenin kendisinin iki temel özelliği ya da görünümü olan retoriği geçirmiş- lerdi. ik- Parçadan yola çıkarak Stoacılık hakkında aşağıda- kilerden hangrai sävlenemez? ideki A) Rasyonel bir söylem için mantık gerekli görülmüştür. B) Helenik dònem sistematik felsefesi temel alınmıştır. 6) Dilin çözümlenmesi ve akıl yürütmenin kullanımı önemsenmiştir. D) Retorik yerine diyalektik düşünme yöntemi yerleşti- rilmiştir. E) Mantık alanında yaptıkları çalışmalarla klasik mantik geliştirilmiştir. sono Ziuis inki siz

değerlen- Örnek - 1 (TYT - 2020): gi ve gö- : final Sayısal dergisi rlemeye ni yete- Geleceğin geçmişe benzeyeceği varsayımı her- hangi geçerli bir argümana dayandırılamaz. Tama- men alışkanlıktan kaynaklanır. Her şeyin geçmişte olduğu gibi davranacağını varsaymak için yeterli gerekçemiz yok. Evet, bir sonraki oturuşumda bu sandalyenin beni taşıyacağına, bırakmam halinde bu kalemin düşeceğine inanıyorum. Ancak şaşırtıcı bir gerçek daha var ki, oda sandalyenin kırılacağını, kalemin havada yükseleceğini varsaymam içinde bir o kadar sebebim var. Mantıkçı pozitivizmin bu parçada eleştirilen bi- limsel yöntemleri aşağıdakilerden hangisidir? A) Tümevarım - doğrulanabilirlik B) Tümevarim - yanlışlanabilirlik ciler ku- urlarını ırmak gere- C) Analoji - yanlışlanabilirlik D) Tümdengelim - yanlışlanabilirlik E) Tümdengelim - doğrulanabilirlik eme

yargılardır. Buna göre Francis Bacor un "idol öğretisi" yle ilgili aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) Idoller insan zihninde yanlış düşünceler oluşmasına neden olur. Insan zihni idollerden arındığında olanı olduğu gibi görür. @j Soy idolleri insanın doğasına yerleşmiş yapıdadır. Mağara idolleri kişisel özelliklerden oluşur. E) Çarşı pazar idolleri kültürel olarak kazanılmış idollerdir. Prf Yayinlari 14. insan zihin ve beden olmak üzere birbirine indirgenemeyen ik... aynı tözden meydana gelir. Zihin cisme ait hiçbir nitelikten pay almaz. Çünkü o, doğası gereği hiçbir şekilde bölünemez. Fakat cisimli olan şeylerde ise bunun tam tersi olur, dolayısıyla beden her zaman bölünebilir. Zira beden, biçimi ve boyutları olan bir varlıktır. Oysa zihin biçimi ve boyutu olmadığı gibi yer de işgal edememektedir. Bu parçadaki düşünceler, aşağıdaki görüşlerden hangisi- ne yakındır? 4. FASİKÜL A) Comte'un pozitivizmine B) Kant'ın kritisizmine C) Aristoteles'in rasyonalizmine Descartes'ın düalizmine E) Platon'un idealizmine 52

ve du- ap MEB 2018 - 2019 • Olçme Degerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdurlugu 11. Phyrrhon'a göre aynı şey farklı insanlara, farklı şekiller- de görünür. Aynı bal bir kimseye tatlı, bir başkasına acı gelebilir. Hatta aynı suyu bir elim sicak, diğer elim soğuk algılayabilir. Ben suyun sıcak mı yoksa soğuk mu olduğu- nu bilemem. Phyrrhon'un bu görüşleri aşağıdaki yargılardan han- gisiyle çelişir? AT Tum bilgimizden şüphe etmeliyiz. -) Varlık hakkında doğru bilgiye ulaşılamaz. e) Duyu verileri insandan insana farklılık gösterir. D Şeyler hakkında kesin bir yargıya varamayız. E) Görünüşlerin ötesindeki gerçekliğin kendisine ulaşılabilir. Er? Kün . angi laki . . 12. Septiklere göre; Insanlarda bazı yapısal farklılıklar vardır. Duyu organlarının getirdiği bilgiler insandan insana farklılık gösterir. Özneyi etkileyen koşullar farklıdır. • Nesnenin yeri, uzaklığı duyuma etki eder. Yasaların, gelenek ve göreneklerin insanların üzerinde farklı etkileri olur. Buna göre bilgi edinmede septiklerin tutumu aşağı- dakilerden hangisi olmalıdır? A) Otoritelere güven duymak B) Yargıda bulunmaktan kaçınmak Bilimsel bilgiyi doğru kabul etmek D) Kuşkuyla apaçık bilgiye ulaşmak E Duyumlardan gelen bilgiye güvenmek ulaşmak için karekodu okutunuz.

var olagelmiştir. O, parçalı değil, bütündür. Onda hare- ket ve değişim yoktur. Varlık hakkında söylenebilecek tek şey varlığın var olduğudur. Parmenides'in varlık görüşü hakkında aşağıdakiler- den hangisine ulaşılamaz? A) Tünd varlıkların özü aynıdır. B) Varlık bir bütündür. + C) Varlık süreklidir. + D) Varlık vardır. É) Varlık dinamiktir, kendini yeniler.. k 13. Bazı ahlak felsefesi kuramları ve temsilcileri, Mutluluk ahlaki – Hegel + erden + II. Hedonizm - Aristippos M. Ödev ahlakı - Kant W. Egoizm - Hobbes V. Anarşizm - Proudhon yukarıdaki eşleştirmelerden hangisi doğru değildir? Yalnu 1 B) Yalnız II C) Yalnız V D) veh E) II ve v Diğer sayfaya geçiniz. 17

15. "İnsan özgür müdür?” sorusu, binlerce yıldır filozofların yanıtını aradıkları bir sorudur. Bazı filozoflar “İnsan (iradesi /istenci) özgürdür." demiş, başka bazıları "İnsan özgürleşebilen bir varlıktır" demiş. Sartre ise "insan özgür olmaya mahkumdur” demiştir. İ. Kuçuradi bu yanıtlar gibi birbirinden farklı, hatta karşıt yanıtların sürüp gitmesinin, bir gerekliliğe işaret ettiğini savunur: “İnsan özgür müdür?" sorusunun yeniden belirlenmesi gerekliliğine. Daha doğrusu "İnsan özgür müdür" sorusu yerine, öncelikle “Özgürlük nedir?" sorusunu yanıtlamanın, özgürlükten ne anladığımızı ortaya koymanın gerekliliğini. Ona göre ancak bunun ardından insanın özgür olup olmadığı sorununu inceleyebiliriz. Parçada "insan özgür müdür?" sorusuna ilişkin aşağıdakilerden hangisi savunulmuştur? A) Yanıtı kendi içinde olan gereksiz bir soru olduğu B) Özgürlüğün neliği ortaya konulmadığı sürece farklı şekillerde yanıtlanmaya devam edileceği C) Filozoflardan önce hukukçuların yanıtlaması gereken bir soru olduğu D) Gerçek bir sorun olmayıp sözde (pseudo)bir sorun olduğu E) İnsanın özgürlüğü ile özgürlüğün tanımının birbiriyle ilgisiz olduğu

0 TYT/SOSYAL BİLİMLER 16. ilan tra- nin Timurlenk, Akşehir'de karargah kurunca şehir halkı adına Nasrettin Hoca ile esnaftan iki kişi hatır sormaya gittiler. Kahveler içilip sohbet edildikten sonra, Timur sormuş Karargahımı nasıl buldunuz? Beylerden biri cevap vermiş: Çok güzel ama fena bir koku var! Timur fena halde kızmış, yanındakilere" Alin şu adami, boynunu vurun" demiş ve öteki beye dönmüş: Koku var mı? uğru an ine Adam korkusundan: Ne münasebet efendimiz, mis gibi kokuyor, deyince Timur gene kızmış: Neresi mis kokuyor dalkavuk herif! Alin şunun da boynunu vurun! Sonra aynı soruyu Hoca'ya sormuş. Hoca bakmış pabuç pahalı yapıştırmış cevabını: Vallahi hükümdarım ne diyeyim, nezleyim burnum koku almıyor. Bu olayda geçenler bilginin kaynağı açısından değer- lendirildiğinde aşağıdaki yaklaşımlardan hangisine örnek gösterilir? Al fenomenoloji B) Empirizm ? c) Kritisizm E) Rasyonalizm (D) Pozitivizm B 1 L G i nin ek aya S 17

E L ve M A) K ve M B) M ve D) L ve P 11. Aristoteles'e göre, bir şeyi bilmek demek, onun varlığa geliş nedenlerini bilmektir. Bir şeyin varlığa gelişini sağ- layan dört neden vardır. Bir şeyin varlığa gelebilmesi için öncelikle o şeyin neden yapılmış olduğunun bilinmesi gerekir . Bu, ... nedendir. İkinci olarak o şeyin kendilerine göre yapıldığı ilkeler bilinmelidir. O şeyin kendisine göre gerçekleştiği bir biçim bulunmalıdır. Bu ... nedendir. Üçüncü olarak o şeyi varlığa getiren bir etkinlik olmalıdır, bu ... nedendir. Son olarak o şeyin ne için olduğunu, amacını bilmek gerekir. Amacı gösteren bu neden ... ne- dendir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki sözcüklerden hangileri getirilmelidir? A) maddi, formel, fail, ereksel B) fail, formel, maddi, ereksel C) maddi, ereksel, fail , formelebrate D) fail, ereksel, maddi, formel E) formel, ereksel, maddi, fail , SONUÇ YAYINLARI

B B 15. Spinoza'ya göre felsefe gerçeği saf ve akılsal bir bi- çimde verebilir. Olgusallik ise sonsuzdur. Olgusallik; bütün varlığı içinde kapsar. İşte bu yüzden ona göre Tanrı, dünyadan, doğadan, evrenden başka ve ayrı bir şey olamaz. Tanrı; kendini dünya içinde ortaya koyan ve dünyayı da kendi içinde kapsayan sonsuz bir var- liktır. Buna göre Spinoza'nın bu görüşleri aşağıdakiler- den hangisiyle ilişkilendirilebilir? By Panteizm Agrostisizm program ash 16 - 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak bilgisi

12. Hem devlet hem de ona dayalı kurum ve oluşumlar doğa- da kendiliğinden bulunmadığı ve insan eliyle gerçekleşti- ği için ideal olamazlar. Bu yüzden yapay kurumların var- tiği gereksizdir. Kölelik de devlet kurumu gibi insanın bu- luşudur ve ortadan kaldırılmalıdır. Sofist düşünürlere ait bu yaklaşımdan hareketle aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? AP Kendiliğinden olanın iyi olduğu B) Yapay kurumların değersiz olduğu c) ideal bir devlet tasarımının gereksiz olduğu D) Kölelik kurumunun devlet kavramı ile bağlantılı olduğu E) Devletin doğal hayatın vazgeçilmez kurumu olduğu

2. Insan ahlaki eylemde bulunurken özgür müdür? II. Insanı mutlu eden davranışlar nelerdir? III. Özgürlükle mutluluk arasında nasıl bir ilişki vardır? IV. Insan eylemlerinin yöneldiği belirli bir amaç var mıdır? IV. Evrensel bir ahlak yasası mümkün müdür? Yukarıdaki sorulardan en öncelikli olanı hangi- sidir? A) 1 B) 11 C) II D) IV EV 2

21. - 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bile sal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alanlar cevaplayacaktır. 21. Çimenlikte bir serçe kuşu gördüğümüzde, çimenlikte bir serçe kuşu olduğuna inanmakta haklıyızdır ve algısal şart- ların sıradışı olduğunu veya algi organlarımızın gereği gibi çalışmadığını düşünmemiz için bir neden yoktur. Benzer şekilde, dindar kişiler inandıkları dinin gereklerini yerine getirirken yaşadıklarından hareketle, Tanrı'nın varlığına, onları sevdiğine, dualarına cevap verdigine inanmakta hak- lıdırlar. Buna göre, dindar bir insan başka hiçbir kanıt ol- masa da kendi özel dini yaşantısı içinde Tanrı'nın varlığını fark eder. Parçada, Tanrı'nın varlığına ilişkin sözü edilen kanit aşa- ğıdakilerden hangisidir? 24 A) Ontolojik kanıt B) Kozmolojik kanit C) Teleolojik kanit D) Dini tecrübe kanıtı co E) Ahlak kanıtı

DENEME-7 14. insanların sorduğu pek çok soru vardır. Ölümden sonra nasıl bir hayat bizi bekliyor? Dünya dışında canlı yaşam var mıdır? Varsa dünya dışında yaşayan zeki varlıkların fiziksel özellikleri bize benziyor mu? gibi soruları şu anda bilimsel olarak ele alıp incelemek mümkün değildir. Çünkü mevcut bilgi birikimi dâhilinde, bazılarının olgusal olarak tanımlanmasi ve bazıları için ise gözlenebilir, ölçülebilir bir araştırma tasarlanması mümkün değildir. By parçada bilinin hangi özelliğinden söz edilmiştir? a Uygulamaya dönük olması B) Tutarlı olması C) Olgusal olması D) Birikimli ilerlemesi E) Nesnel olması

14. Konfu 9. İnsanın görme algısının fiziksel olarak bir sınırı vardır. Protagoras'a göre insan, duyular) aracılığıyla bilgi oluşturur. Duyular her insanda farklı yoğunlukta gerçekleştiginden duyu- ve değişir nın değişebilir olmasının etkileri neler olabilir? Protagoras'ın her şeyin ölçüsünün insan olduğu fikrine varmasında insanın duyulan Dair Kon erdem i göre bi mi de ni ta Bu