Bilgi Felsefesi Soruları

"Kimsenin olmadığı bir ormanda, bir ağaç devrildi- ğinde ses çıkarır mı?" sorusuna iki tür cevap veril miştir. Birinci yanıt olumludur. Olumlu cevap veren filozoflar insanın bilgisine bir sınır getirilemeyeceğini düşünürler. İnsan, onlara göre, kendi zihninden ba- ģimsız bütün bir varlık alanını bilebilir; var olanlan oldukları şekliyle kavrar. Fakat bir grup filozof ise bu soruya olumsuz cevap verir, insan bilgisinin sının olduğununu söyler. Parçada sözü edilen görüşler aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla ve doğru olarak verilmiştir? A) Rasyonalizm - Empirizim B) Realizm - idealizm C) Sansualizm - Entiüsyonizm DI Pragmatizm - Analitik felsefe El Fenomenoloji - Sofizm

ar- isi ş Su 13. Sokrates, “Doğurtma Sanatı” olarak adlandırdığı di- yalektik yöntemini ebe olan annesinden öğrendiğini söylerken, soru cevap yöntemi olan diyalektikle, ebe- lik sanatını şu açıdan birbirine benzetir; “Nasil annem insanların dünyaya gelmesine, çektikleri sancının din- mesine vesile oluyorsa, ben de insanların fikren çek- tikleri sıkıntıları gidermeye çalışıyorum, düşünceleri- nin doğmasına sebep oluyorum" der. Bu parçaya göre, Sokrates'in bilgiyle ilgili vurgula- dığı görüşü aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilgi olguların yorumlanmasının sonucudur. B) Bilgi deneyim ve tecrübe yoluyla elde edilir. 9 Bilgilerimiz doğuştan gelir. D) Bilgi deney sonrasıdır. El Bilgilerin kaynağı sezgilerimizdir. a- Si- ici n, n- e Doğadaki

1 Bilginin üretilebilmesi için hem dış dünyadan gelen verilere hem de bunları işleyip yorumlayacak akla ihtiyaç vardır. Bu nedenle deneysiz kavramlar boş, kavramsız deneyler de kördür. Bu parçadaki bilgi anlayışı aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir? A) Kant B) Platon Descartes D) Hegel E) Locke

zsima- 22. Platon'a göre gerçeğin bilgisi "episte- me”ye akıl yoluyla ulaşılır. Akıl, bu bil- yönelir ve orada varolan bilgileri açığa giye ulaşmak için ruhun derinliklerine rtila- çıkarır. Jutla- EL nin Platon'un bu görüşü aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir? A) Bilmek, anımsamaktır. B) Bilmek, tecrübe etmektir. C) Bilgi, genellemelerle elde edilir. D Bilmek, özün bilgisini bilmektir. E) Bilgi, tahmin ve sanıdan meydana gelir. n

23. 20. yüzyılda Heidegger, geleneksel doğruluk ve var- lik kuramlarını eleştirerek nesneler ve Varlık arasın- daki ayrıma dikkat çeker. Ona göre Varlik, kendisi ve başkaları hakkında soru sorup, bir varolus ger- çekleştirme potansiyeline sahipken, nesneler dün- yada kendiliğinden önümüzde hazır varlıklardır. Var- lığın kendisini tanıdıği veya sorguladığı yer Dasein denilen insan olma olanağıdır. Dasein, bir öze değil, bir varoluşa sahiptir. Bu durumda Heidegger'in Varlıkla ilgili olarak aşa- ğıdaki sorulardan hangisini sorması beklenir? 39 A) Varlık nedir? B) Varlığın özü nedir? C) Varlık ne olarak vardır? D) Var olan nedir? E) Varlığın anlamı nedir?

8. Üzerinde bütün insanlığın uzlaştığı genel bir ilke yoktur. Örneğin özdeşlik ilkesi olarak bilinen “Bir şey neyse o dur." şeklinde ifade edilen ilke, sadece entelektüel yetişkinler tarafından bilinir. Oysa çocuklar, budalalar ve ilkeller bu ilkeden ve doğuştan geldiği ileri sürülen diğer ilkelerden habersizdirler. B L 6 S A R M A Bu parçada verilen açıklama aşağıdaki görüş- lerden hangisine "karşı tez" niteliğindedir? A) A.Comte'un pozitivizmine B) Bergson'un entüisyonizmine C) J.Locke'un empirizmine D) Sokrates'in rasyonalizmine E) W.James'in pragmatizmine

14.. Bir nesnenin özüne ulaşabilmek için onun özüne ait olmayan tüm rastlantısal özelliklerin ve ilgisiz .. görüşlerin bir kenara atılması, “parantez içine alın- ması” gerekir. Çünkü varlıkları belirleyen birtakım önemsiz özellikler değil, onları meydana getiren asıl özelliklerdir, özdür. Bunları ise yalnızca bilinç açığa çıkarabilir. Bu parçada sözü edilen ve 20. yy'da ortaya çıkan bu yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) Fenomenoloji B) Rasyonalizm C) Empirizm D) Pozitivizm E) Pragmatizm

ass TY TYT/Sosyal Bilimler - 20. sorulan 14. Locke'a göre duyularla elde edilen bilgiler, tasarlar benzediğini söyleyemeyiz. Omeğin bir kağıt üzerine bir ki objelerden gelir. Fakat bu bilgilerin bu nesnelere vesinde yazdiğimizi düşünelim. Bu yazi düşüncenin bir etkisi, yazinin nedeni olan düşünce ile hiçbir benzerliği yoktur. yisryla yazıyı düşüncenin kopyası sayamayız. Iste bunun duyumlarımızı da nesnelerin kopyası olarak kabul edemey Locke'un bu parçada vurguladığı görüş aşağıdakilerden hangisidir? Ogrencilerilmez e Allah insana istemiştir didi olsun. Bu parçada yer killendirile Siyasi hakla Drang ozgür A) Duyusal bilgi varlığı olduğu gibi bildirmez B) Doğru bilginin kaynağı akıl ve deneydir. cilginin oluşumunda duyular ve akıl etkilidir. D) Duyusal bilgi akli bilgiden daha değerlidir. E) Doğru bilgi akılla değil deneyle elde edilir. Kader inand Inanc esas Elman ve ib Zengin her

12. V Var olmak için kendisinden başka bir varlığa ge- rek duymayan varlık Kendisine bir şeyin, nitelik ya da özelliğin yükle- nebileceği, gerçekten var olan bireysel varlık Kendisinin başka bir şeye yüklenemeyeceği varlık Bu özellikler aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir? A) Ö B Töz C) İdea D) Oluş E) Arkhe

onmiştir. Yoruşunde olduğu tartışmasız olarak doğru kabul Dönemle ilgili olarak verilenlerden hangileri doğrudur? de vardır. lidir. ne dayanır. sizdir. iteliklerdir. A) Yalniz ! B) Yalnız D) I, III ve IV C). Il ve in E), M. Il ve IV mOK YAYINLARI 16 malardan incele- atıcıyla akil yü- eseka bir el- gada meğin oğa- 14. Beyin hasarlı hastalardan edindiği deneyimlerden yola çıkan nöroloji uzmanı Dr. Damasio, duygu ve his yoksunluğunun, aklın çalışmasını ve sosyal davranışları nasıl aksattığını açık- lamıştır. Damasio, duyguların insan davranışındaki rolünün ne olduğunu, karar verme yetimizin akıl mı yoksa duygular mi olduğunu sorgularken; zihnin, bedenden ayrı bir varlık olmadığı gibi zihni yaratanın da beden olduğunu, duygu- ların insanın karar alma mekanizmasında çok etkili bir rol oynadığını öne sürer. Zihnin, bedenden ayrı bir varlık olmaması aşağıdaki- lerden hangisine "karşı örnek" oluşturur? şi- te- A) Bergson'un entüisyonizmine B) Sartre'ın egzistansiyalizmine C Comte'un pozitivizmine D) Dewey'nin pragmatizmine E) Descartes'ın düalizmine 19 Diğer sayfaya geçiniz.

Sofislerin bilgi görüşünün temel özelliği nedir?

Hegel'in "Gerçek bütündür." ve "Akılsal olan gerçek, gerçek olan akılsaldır" yargıları; Hegel felsefesinin özeti, kapsam ve başlangıcıdır. Hegel, bütün varlıkların tek bir özden bir yasa dâhilinde var olduğunu söyler. "Geist" (tin) adını verdiği bu öz de, salt akılsal bir şeydir. Buna göre, Hegel'in varlık anlayışı aşağıdakilerden hangisi ile nitelenebilir? A) Bütün varlığı maddeye indirgeyen materyalist bir anlayış B) Madde ve ruhu iki ayrı töz olarak kabul eden düalist anlayış C) Bütün varlığı düşünsel öz ve yapıda gören idealist bir anlayış D) Bütün varlığı Tanrı ile özdeş sayan panteist anlayış E) İnsan aklından bağımsız bir gerçekliğin var olmadığını savunan nihilist anlayış