Din Felsefesi Soruları

57. "Alemde her şey yoktan yaratılmıştır. Bu nedenle yaratılan şeyterin bir yaratıcısı-olması zorunludur." İbn Rüşd Paragraftaki ifade Yaradan'ın varlığına yönelik hangi deliti vurgulamaktadır? A) İnayet Delili B) Hudus Delili C) Vacib-ül vücud D) ihtira Delili E) Mümkin-ül vücud

12 Bazı Hristiyan filozoflara göre vahiy daima felsefeden üstündür. Bilgi insana, vahye inanması için ön koşulları hazırlar, yani yardımcı olur, bundan sonrasını ise vahiy bildirir. Felsefe ile dinin anlaşılması ve ona inanılması için ön hazırlık yapılır, bundan sonra dini, dinin kendi doğrularn açıklar. Dolayısıyla felsefe, dinin hizmetçisi olmalıdır. Felsefe bu görevi yerine getirdiği ölçüde değer kazanır. Bu parçada açıklanan görüşler aşağıdaki felsefe problemlerinden hangisiyle ilgilidir? A) Bilginin kaynağı B) Irade özgürlüğü C) Kötülüğün kaynağı D) Iman-akıl ilişkisi E) Tümeller

11. ElKindî'ye göre âlem (evren), kadîm (öncesiz) değil hâdistir (sonradan olan). Onun bilfiil (eylemli olarak) gerçekleşmesi hâdis olmasındandır. Âlemin sonra- dan yaratilan olduğunu kanıtlamak için âlemde za- manla değişim olduğunu ve zamanın olmasının da âlemin sonlu olduğuna kanıt olduğunu ileri sürer. Âlem sonlu olduğuna göre bir başlangıcı ve bir baş- latıcısı vardır, görüşündedir. Bu parça İslam felsefesinde ele alınan problem- lerden hangisine verilmiş bir yanıt olabilir? A) Tümellerin varlığı B) Irade özgürlüğü C) Yaratıcının varlığı D) Ruhun ölümsüzlüğü E) Akıl-inanç ilişkisi Diğer sayfaya geçiniz. 12

Aquinali Thomas'a göre doğal cisimler gibi bilgisi olmayan varlıklar bir amaca yönelerek işlem yaparlar. Bu, her zaman veya çoğu zaman bu cisimlerin "en iyi olanı gerçekleştirecek şekilde işlem yapma"ları olgusundan ileri gelmektedir. Diğer bir ifade ile evrendeki her şeyin bir nedeni vardır ve bütün varlıklar kendinden önce gelen bir varlık nedeniyle var olmaktadırlar. Buradan açıkça, bu cisimlerin rastlantıyla değil, bir eğilim nedeniyle amaçlarına ulaştığı sonucu çıkmaktadır. Oysa bilgisi olmayan varlıklar bir amaca ancak bilgili ve zeki bir varlık tarafından yönlendirildikleri taktirde yönelirler, tıpkı okun okçu tarafından yönlendirilmesi gibi. O hâlde tüm doğal şeylerin bir amaca doğru düzenlenmesini sağlayan zeki bir varlık var ve biz bu varlığı Tanrı olarak adlandırıyoruz. Bu parçada Aquinali Thomas, Tanrı'nın varlığına yönelik aşağıdaki kanıtlardan hangisini öne sürmüştür? A) Ontolojik kanıtlama B) Kozmolojik kanıtlama C) Psikolojik kanıtlama D) Ahlaki kanıtlama E) Teolojik kanıtlama

12. Metafizik, felsefenin en önemli disiplinlerinden biridir. He- men hemen bütün filozoflann ilgi odağında olan metafiziği günümüz insanı reddetmektedir. Bunun nedeni, gelişen ve çok güvenilen bilimsel yöntemdir. Doğayı anlamada kullan- dığı bu yöntemi, metafizik sorunlara uyguladığında bir so- nuç alamamıştır. Bu yüzden bu alanı bilim dışı ilan etmiş ve kayda değer saymamıştır. 19. yüzyılın sonlarında gelişen si- yantizm (bilimcilik) ve pozitivizm akımları; dilde, fiziksel kar- şılığı olmayan kavramları ve ifadeleri güvenilmez hastalıklı ögeler diye tanımlamıştır. Metafizik kavramlar ve önermeler de bu kategoriye sokulmuştur. Oysa insan için asıl önemli olan, yaşamın anlam ve mutluluğunu tanımlayan kavram ve ibarelerdir. Bu parçaya göre, günümüz insanının metafiziği reddet- mesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Akıl yoluyla açıklanamaması B) insana yaşama sevincini kaybettirmesi C) ilgilendiği konuların ilgisini çekmemesi D) Duyusal ve deneysel olmayışı E) Doğanın anlaşılmasını engellemesi

12. Farabi'nin Tanrı kanıtı şu şekildedir: 1. Mümkün varlıkların varoluşunun bir başlangıcı vardır. II. Varoluşunun başlangıcı olan her varlığın, varolu- şunun bir nedeni olmak zorundadır. III. Varoluşa neden olan varlık, ya özü varoluşunu gerektiren (zorunlu) ya da özü varoluşunu gerek- tirmeyen (mümkün) bir varlıktır. IV. Hem var olan, hem de özü varoluşunu gerek- tirmeyen varlıkların serisi sonsuz ya da dairevi olamaz. V. Öyleyse, bu nedenler serisi, varlığı kendisinden olan bir ilk nedende durmak zorundadır. O'nun özü varoluşudur ve diğer varlıkların da varoluşu- nun kaynağıdır. Bu parçaya göre Farabi aşağıdaki Tanrı kanıtla- malarından hangisini savunmaktadır? A) Kötülük kanıtı B) Ontolojik kanıt C) inayet kanıtı D) ihtira kanıtı E) Kozmolojik kanıt

11. Mevlana'ya göre; Tanri, ses ve söz olarak insanda belirmiş- tir. İnsan, kendisindeki Tanrı sirrina aşkla erişir ve bilgi sahi- bi olur. "İnsanı sevmek, Tanrı'yı sevmektir." sözleriyle varlı- ğın özünü, mutlak güzellik ve iyiliği sadece insanın sezebi- leceğini belirtir. Mevlana'nın bu görüşlerinde, aşağıdaki sorulardan han- gisiyle ilgili bir cevap bulunmamaktadır? A) Tanrı var mıdır? B) Tanrı'nın bilgisine nasıl ulaşılabilir? V C) İnsan - Tanrı ilişkisi nasıl olmalıdır? D) Tanrı'nın temel nitelikleri nelerdir? V E) Evren yaratılmış mıdır?

13. MS 2. - MS 15. yüzyıl felsefesi dine dayalı, din temelli bir felsefe olsa bile, kavram ve kategorilerini, terminolojisini kendi başına yaratmıs bir felsefe değildir. Bu felsefe, vahyolunan ilahi hakikatleri anlamak, dine anlaşılır bir çerçeve kazandırmak amacıyla ihtiyaç duyduğu yöntem, kavram ve kategoriler için doğrudan doğruya Yunan felsefesine yönelmiştir. Paragraftan MS 2. - MS 15. yüzyıl felsefesi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılır? A) Temel konusu: Tanrının varoluşunun kanıtlanmasıdır. B) Varlığın bilgi konusundan önce geldiği bir felsefedir. C) Felsefenin, teolojinin hizmetine girmiş olduğu bir fel- sefedir. D) Din çerçevesinde oluşan otoriteye duyulan saygı esastır. E) Antik Yunan felsefesinin etkisinde kalmış bir felsefedir. Diğer Sayfaya Geçiniz

c) Iyi ve kötü, göreli kavramlar olduğu için bunların ötesinde bir yaşam sürdürmek gerekir. D) lyi, "erdemli" yani "iyi" bir yaşam sürmeyi olanaklı kılandır. E) lyi, her insanın gerçekleştirmesi gereken bir ideadır. 44. Eğer bir kanıtlama yapılacaksa bu kanıtlama yolu farklı biçimlerde karşımıza çıkar. Kimisi dünyanın hareketine bakarak bir ilk hareket ettiricinin olması gerektiğini ileri sürer. Kimisi dünyadaki nedenler zincirine bakarak bir ilk nedenin var olduğu sonucuna ulaşır. Kimisi de dünyadaki şeylerin çokluğuna, değişkenliğine, zorunsuzluğuna bakarak bütün bunların ardında tek değişmez zorunlu bir varlığın bulunması gerektiği sonucunu çıkarır. Bu parçada dile getirilen sorgulama, felsefenin hangi disipliniyle ilgilidir? A) Din felsefesi B) Ahlak felsefesi C) Bilgi felsefesi D) Siyaset felsefesi E) Bilim felsefesi

TYT / SOSYAL BİLİMLER 15. d 12. Her şeyin var oluş sebebini Tanrı olarak açıklar, Tanrı'nın mükemmel olduğunu kabul eder; fakat kutsal vahiylerini ve müdahalesini reddeder. Ayrıca bilginin kaynağının vahiy olmadığını söyler. Doğal dünyanın sebebi olarak tek ve mutlak bir yaratıcıyı gösterir. Bu parçada görüşleri verilen yaklaşım aşağıda- kilerden hangisidir? A) Agnostisizm B) Ateizm C) Teizm D) Deizm E) Panteizm 13. Siyaset, farklılaşan çıkarların, bütün bir toplumun

olo yo le 15. Din felsefesi genel olarak din olgusunun ne olduğu- nu araştırır. Teoloji ise belli bir inanç ve dinin kav- ramlarını açıklayan bir disiplindir. Bu bilgilere göre din felsefesi ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisi sövlenemez? Al inanç ve dinlerle ilgili görüş belirtmez. B Dine eleştirel ve sorgulayıcı yaklaşır. Kabul ettiği inanç sisteminin ilkelerini temellen- dirmeye çalışır. DBütün dinlere karşı nesnel bir tutum sergiler EX Aerhangi bir dinin kurallarının haklılığını iddia etmez.

Antik Yunan felsefesinin çözemediği bazı sorunları Skolas- tik felsefe çözmüştür. D Skolastik felsefe sadece belirli konularda Antik Yunan fel- sefesinden faydalanmıştır. E Hristiyan felsefesi Antik Yunan felsefesini canlandırma amacı gütmüştür. da ve n- 15. Herakleitos'a göre evrende sabit kalan, değişmeyen hiçbir şey yoktur. Savaş barışa, gece gündüze, açlık tokluğa dönüşür. Bu değişimin kaynağında karşıtların çatışması vardır. Herakleitos bu görüşünü, "Değişmeyen tek şey, değişmenin kendisidir.” özdeyişiyle dile getirmiştir. Ona göre evrende birbirine zit görü- nen gece ve gündüz, savaş ve barışın kaynağı ateştir ve hepsi ona işaret eder. Herakleitos bu parçada aşağıdakilerden hangisini vurgu- lamıştır? re A) Evrenin belirli bir başlangıcı vardır. B) Varlığın ana ögesi maddedir. C) Varlık sürekli olarak değişir. Varlığın değişimi yalnızca görünüştedir. Evrendeki değişimin belli bir yasası yoktur. 14 Diğer sayfaya geçiniz.

1. Din ile ilgili açıklamalarda tarafsız bir anlayışa sa- hip olma II. Dini rasyonel bir bakış açısıyla temellendirmeye ça- lışma III. Belli bir dini öğretiyi ve onun pratikteki uygulamala- rini açıklama Yukarıdakilerden hangisi din felsefesine ait bir özel- liktir? C) Yanz III. B) Yalnız II. A) Yalnız I. D) I. ve II. E) II. ve III.

) aşan HX = H*+ X 5.10.2 10 3 10-3 10.6 xo 5.10.27 -2 5 10-2= 10.10 5.70 2. 10.5 5.10.2 10.102 5.192=2 2 22. İnsan kendisinden başlayarak varlıkların, evrenin nasıl meydana geldiğini sorgulayıp her şeyin ilk nedeni olan il- keyi araştırabilir. Çevresini incelediğinde her olayın bir nedene dayandığını, aslında o nedenlerin de başka ne- denlerin sonuçları olduğunu anlayabilir. Ancak her şeyi başlatan ilk nedenin ne olduğuna ulaşınca onun nedeni olmayan yaratıcı bir güç yani Tanrı olduğunu kavrar. Parçada anlatılan Tanrı kanıtı aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Ontolojik kanıt B) Teleolojik kanıt C) Madde kanıtı D) Psikolojik kanıt E) Kozmolojik kanit Altin Karma 8

21. Platon'un “Devlet" adlı eserindeki görüşleri dikkate alındığında devleti yönetenlerin bilgili, akıllı ve adil olması gerekir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu düşüncenin gerçekleşmesi- nin koşuludur? A) Topluluğun erke itaat etmesi B) Yöneticilerin filozof olması C) Yurttaşların eğitimden geçmesi D) İnsanın toplumsal yaşama uyumu E) İnsanların seçkin bir zümre tarafından yönetilmesi

15. • İşrakilik felsefesi, mantığa dayalı bilginin değil mistik tecrübeye dayalı bilginin hakikati vereceğini savunan görüştür. Meşşailik felsefesi, İslam esaslarına bağlı, başta Aristoteles etkisinde ve kısmen de Platon felsefesini içeren mantık ve matematik temelli bir felsefi yakla- şimdır. Dehriyye, gerçek olan tek şeyin madde, onun da ezelî ve ebedî olduğunu savunan görüştür. Tabiyyun, aklı tecrübeden çıkaran ve bilgilerin du- yumlar aracılığıyla kazanıldığını savunan görüştür. İslam felsefesinde doğup gelişen bu görüşlerden ha- reketle aşağıdakilerden hangisi İslam felsefesi için söylenebilir? A) Tek yönlü gelişen bir düşüncedir. B) Antik dönem felsefesine karşı çıkılmıştır. C) Batı felsefesini etkilemiştir. D) Felsefe, din için yapılmıştır. E) Özgür düşünce gelişmiştir.