Felsefenin Alanı Soruları

Hristiyanlık, yayılma sürecinde bazı felseti görüşletle karşı karşı- ya gelmiştir. Hristiyan dinine karşı yapılan elestirileri savunmak adına bu din icinden bazı filozoflar çıkmıştır. Bu filozoflar özel.. likle Hristiyanlığl, Hristiyan olmayanlara ve bazı akımlara karşı savunmaya çalışmışlardır. Onlar daha çok belirli bir saldırı veya suçlama karşısında Hristiyanlığı savunmuşlar, bunun için belirli eserler yazmışlardır. Bu filozoflar, Hristiyanlığa karşı ne tür sal- dırıların yapılabileceğini, Hristiyanlığın saldırılara açık yönlerini, mevcut veya olası saldirilarin ſeksik ve yanlış yönlerini ele almış- lardır. Filozofların yapmış oldukları bu felsefe "savunma ama- cıyla yapılan konuşma" olarak da bilinmektedir. Parçada vurgulanan, "savunma" adına yapılan felsefe aşa- ğıdakilerden hangisi ile adlandırılır? REA 3. FASİKÜL C) Patristik A) Teoloji B) Apoloji E) Hümanizm D) Metafizik

21. Eski Yunanlıların dilinde felsefe (philosophia) sözcüğü "bilgelik sevgisi” anlamına gelmektedir. Eski çağlardaki anlamıyla bilgelik, yalnız bilmeyi değil erdemli ve mutlu yaşam sürmeyi de içermektedir. Dolayısıyla filozof, her şeyi bilen değil, bilgiyi ve bilgeliği seven, onu ele geçirmek için uğraşan kişidir. Bu parçaya göre, felsefe ile bilgelik arasında nasıl bir ilişki vardır? A) Bilgelik felsefe yapabilmek için gereklidir B) Felsefe bilgeliğe ulaşma çabasıdır C) Felsefe bilgeliğe bir konum kazandırma çabasıdır D) Bilgelik felsefenin gelişmesi için çaba harcamaktır E) Bilgelik felsefe sevgisidir

Tarihle fazla ilgilenmiyorum. "Bir düşünürün ancak tarihsel arka planıyla anlaşılabileceği" sözü, basmakalıp bir sözdür. Ancak bütün basmakalıp sözler gibi o da en fazla bir yar 7. doğruyu ifade eder. Yunan tarihi hakkında ayrıntılı bir bilgi- nin Yunan felsefesi anlayışımızı büyük ölçüde artırabilece. ğine inanmıyorum. Felsefe uzay ve zaman sınırlarının öte- sindedir. Filozoflar, küçük uzamsal-zamansal canlılarsa da onların küçük uzamsal-zamansal ilgilerine özel dikkat, fell- sefelerini aydınlatmaktan daha çok engeller. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır? A) Felsefenin kültüre bağlı olduğu B) Felsefelerini anlamak için filozofların tanınması gerektiği C) Felsefenin tarihsel süreçlerle anlaşılabileceği D) Felsefenin evrenset olduğu E) Felsefecilerin de steden bir yaşam sürdürdükleri

15.) “Yalanlamak ve reddetmek için okuma. İnanmak ve herşeyi kabullenmek için de okuma. Konuşmak ve nutuk çekmek için de okuma! Tartmak, kıyaslamak ve düşünmek için oku." Francis Bacon Yukarıdaki alıntıdan hareketle Bacon hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Dar ve gerici bir düşünce sistemini kabul etmiş. tir. B) Doğru düşüncenin önünde engeller olduğunu söyler. C) Doğru bilgi için geçmiş tecrübe ve etkilerden uzaklaşmak gerekir. D) Doğru bilgiye genellemeler yaparak ulaşabiliriz. E) Olgusal olana önem vermeliyiz.

Yeni ontoloji anlayışı, klasik ontoloji anlayışından farklıdır. Yeni ontolojide, varlığın direkt kendisi odağa alınır, bilimsel ve analitik yöntemler kullanılır ve varlık tümdengelimci yoldan değil, tümevarımcı yoldan anlaşılmaya çalışılır. Bu anlayış, her varlığı özelliklerine göre belirli standartlarla değerlendirir. Buna göre, reel dünyayı "inorganik varlık tabakası, organik varlık tabakası, bilinç tabakası, ruhsal tabaka" şeklinde tabakalaşmış bir yapıolarak görür. Bu tabakalaşmayı ise alttan başlayarak üste doğru incelemeyi amaçlar. Bu parçaya dayanarak yeni ontoloji anlayışı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Narlığa yaklaşımında indirgemecidir. BI Varlığı hiyerarşik bir yapıda ele alır. C) Deneysel temellere dayanmaktadır. D) Varlığın kökenini, özünü araştırır. E) Varlığın farklı parçalardan oluştuğunu kabul eder.

Evrensellik Đ Görecelilik E)Kurgusallık 9. Felsefe, gözlemlerin gerisinde asıl gerçeği kav- ramaya, bilgilerimizin kaynak, nitelik ve daya- naklarını açıklamaya yönelik bir çalışmadır. Buna göre; 4. merak ve bilme arzusuna dayanma, olay ve olgulara tarafsız yaklaşmak, 1. bilgiye kendisi için yönelmek, V. olayları kendi tarafına göre açıklamak özelliklerinden hangileri felsefenin özelliği değildir? ATYalnız I B) Yalnız I| CH ve II D) III ve IV E) II, III ve IV 18

13. İnsanı yönlendiren, harekete geçiren ve bireysel an- lamda peşinden gidilmesi zorunlu olan en önemli gü- düler kendini koruma ve sevmedir. Mutlak iyi ve mut- lak adalet adı altında türetilen her türlü değer boş ve anlamsızdır. Çünkü insanın isteklerinin konusu her ne ise onun kendisi adına iyi diye adlandırdığı şey de odur. Hobbes'un bu parçada ileri sürülen ahlak anlayı- şıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) İnsan doğası bencil olduğundan evrensel ahlak ya- sası yoktur. B) Her toplumda kabul gören ortak ahlak ilkeleri vardır. C) Ahlaki yasaların varlığı insanın özgürlüğünü kısıtlar. D) En yüksek mutluluk hazların doyurulmasıyla elde edilir. E) Olabildiğince çok insanın mutluluğu ahlakın temel ilkesidir.

12 Balmumu parçasını alalım; bal peteğinden yeri gelin ve henüz kapsadığı balın tatlılığını yitirmemiştir, toplan diği çiçeklerin kokusunun birazını korumaktadır,tera. bilir ve parmakla vurulduğunda bir ses çıkanır, kısaca betisi görünürdedir, serttir, soğuktur, kolayca ele alına onda bir cismi seçik olarak tanımak için gerekli here yorum, tattan geri kalanı uçup gider, kokusu yiter, rengi bulunur. Ama şimdi konuşurken onu ateşe yaklaşın güçlükle dokunulabilir olur ve vurulduğu zaman ses le değişir, betisi yok olur, büyüklüğü artar, sivilaşir, ISION karmaz. Bu değişimden sonra aynı balmumu kalir mi? Kaldığı kabul edilmelidir; hiç kimse bunu yadsımaz. hiç kimse başka türlü yargıda bulunmaz. O zaman bu balmumu parçasında öyle seçik olarak bildigim neydi? Descartes, Meditasyonlar adlı eserinden alınan bu örneğinde bilginin kaynaklarından hangisini eleştirmektedir? A) Akil B) Duyu D) Sezgi E) ilham Vahiy Diğer sayfaya geçiniz

gelir. 23. Ahlakın kaynağı mutluluktur ve mutlu- luğa iyi ideasına ulaşmaya çalışmakla varılır. Platon'a göre iyi ideasına aşağıdaki- lerden hangisiyle ulaşılır? A) Ödev bilinci taşımak B) Erdemli olmak C) Sorumlu davranmak D) İyi niyetle hareket etmek E) Faydalı olana yönelmek

4. Filozof, kendisinin de içinde bulunduğu dünyayı anlamak ve kavramak için her türlü bilgi, algı ve sezgi sonuçlarından oluşan düşünceyi açıklığa kavuşturur. Fakat filozof bununla yetinmez, yani dünyayı parçalanmış bir halde bırakmaz, Ozerinde düşünülüp aydınlığa kavuşturulmuş malzemeden hareketle dünyayı yeniden inşa eder ve onu bir bütünloge kavuşturur. Parçada felsefi düşüncenin aşazıdaki niteliklerinden hangisi vurgulanmıştır? A) Refleksif olması B) Konularının evrensel olması C) Temellendirmeye dayalı olması D) Çözümleyidi ve birleştirici olması E) Tutarlı ve sistemli olması

15. Bacon insan zihninin, kusursuz bir ayna görevi gören başlan- gıçtaki durumu ile onun ön yargılarla, yanlış fikirlerle, geleneğin geçersiz kavramlarıyla bozulmuş, olanı çarpıtan mevcut hâli arasında bir ayrım yapar. İşte bu yüzden, zihnin doğa yasala- ninin doğru bilgisine erişebilmesi için temizlenmesi, putlardan arındırılması gerekmektedir. Bacon bu parçada aşağıdaki kavramların hangisine işaret etmektedir? A) Idol B) Idea C) Tabula rasa D) Şüphe E) Bilim

11. Bazı felsefe tarihçileri felsefenin doğu düşüncesi ve bilimin- den etkilenmiş olduğunu savunmaktadır. Bu yaklaşımı benim- seyen Werner, bizzat Platon'un şahitliğine başvurmaktadır. Timaios adlı eserinde Platon, bir Yunanlı ile Mısırlıyı karşılaş- tırmakta ve Mısırlıyı bilge olarak saymaktadır. Yine felsefe ta- rihçisi kimliğiyle Aristoteles, aritmetiğin Mısır'da doğduğuna, Thales ve Pythagoras'ın aritmetiği Mısır'dan öğrenmiş olduk- larına ve Demokritos'un ansiklopedik bilgilerini doğu seya- hatleri sonucu edinmiş olduğuna işaret etmektedir. Werner gibi Copleston da Mısır'da çiftçilerin yaptığı matematiksel iş- lemlerin ve Babil'de yıldız falcılarının yapmış oldukları gökbi- limsel gözlemlerin Yunanlıları etkilediğini ve onlara malzeme sunduğu görüşünün kabul görmesi gerektiğini belirtir. Bu parçada felsefenin ortaya çıkmasını sağlayan; I. mitolojiden kopuş, II. sorgulama, III. kültürel etkileşim etkenlerinden hangileri vurgulanmaktadır? C) I ve II A) Yalnız i B) Yalnız II D) Yalnız HII E) II ve III

S 12. 14. Thales'e göre evrendeki tüm şeyleri oluşturan arkhe, 'su'dur. Thales şöyle demektedir: "Su tüm şeylerin köke- nidir ve Dünya, suyun üzerinde yüzmektedir." Ona göre depremlerin nedeni Tanrı Poseidon'un kızgınlığı yerine dünyanın üzerinde yüzdüğü suyun dalgalanmasıdır. Buna göre Thales'le ilgili; B M A 1. Doğayı doğadan bir unsurla açıklamıştır. II. Varlığın ilk nedenlerini anlamaya çalışmıştır. III. Varlığı doğaüstü süreçlerle açıklamıştır. Yargılarından hangisine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız it C) Yalniz III D) I ve II E) II ve III

E) Comte'un olguculuğuna 12. Augustinus, Tanrı'nın her zaman iyiyi emrettiğini ama insana irade vermek suretiyle iyiyi ve kötüyü seçme özgürlüğünü de tanıdığını belirtir. lyi, değerli olanken, kötülük; irade zayıflığıdır. Hz. Adem'in bile yasaklanan bir şeye el uzatması sonucunda cennetten kovulduğuna işaret ederek Tanrı'nın insanı kukla olarak yaratmadığını belirtir. Yukarıdaki paragrafta Hristiyan felsefesinin temel problemlerinden hangisine değinilmektedir? A) Tanrı'nın varlığının kanıtı problemi B) Kötülük problemi C) Ruhun ölümsüzlüğü problemi D)) Varlığın oluşu problemi E) Tümeller problemi önce onu zihnim

B di A B 11. Felsefi düşünce, araştırmaya ve eleştirel bir tavra da- yanan bir düşüncedir. Yani, felsefi düşünce, kendisi- ne veri olarak aldığı her tür malzemeyi aklın eleştirici süzgecinden geçirir. Her şeyi olduğu gibi kabul eden, merak etmeyen ve kendisine sunulanla yetinen bir in- san için felsefe söz konusu olamaz. Felsefi düşünce, şeylerin niçin oldukları gibi olduklarını merak eden, hayatı bütün boyutlarıyla görmeyi, yaşamın bütün bo- yutlarını göz önünde bulundurmayı bilen, açık ve sor- gulayan bir zihnin ürünüdür. 14. V Bu parçada verilenler felsefi düşüncenin; I. rasyonel olduğu, 'II. tümel açıklamalara dayandığı, III. sorgulayıcı olduğu t özelliklerinden hangileriyle ilgilidir? A) Yalnız BT Yalnız II C) I ve II II ve III E) I, II ve III TYT Deneme Sınavı 14

B) Kavramlara iliş C) Bilgi edinmede yeni yöntemler belirlemek D) Kendi düşüncelecinin doğruluğunu göstermek E) Doğru sanılan yanlışları ortaya çıkarmak 15. Demokritos sofrasına gelen incirleri yerken bir bal kokusu almış ve o güne dek incirlerinden almadığı bu koku nereden gelebilir diye araştırmaya başlamış. Merakını gidermek için kalkmış sofradan, incirlerin toplandığı yeri görmeye gitmek istemiş. Sofradan niçin kalktığını duyan hizmetçi kadın gül müş. Boşuna zaman kaybetmeyin, incirleri toplarken bal ça- nağına koymuştum demiş (1). Demokritos'un bu araştırma fırsatını kaçırdığı ve bir merak konusu elinden alındığı için canı sıkılmış. Hadi be sen de, demiş hizmetçi kadına, keyfi- mi kaçırdın ama ben yine de bal kokusu incirde kendiliğin- den varmış gibi nedenini araştıracağım (II). Böyle demiş ve yanlış, kendi varsaydığı bir etkiye, doğru nedenler bulmak- tan geri kalmamış (III). Bu parçadaki numaralandırılmış ifadelerde hangi felse- fi tavir sergilenmiştir? 1 sistemli olma A) tutarlı olma B) sorgulama C) sorgulama D) şüphe duyma E) tutarlı olma eleştirel olma şüphe duyma tutarlı olma tutarlı olma şüphe duyma tutarlı olma şüphe duyma tutarlı olma eleştirel olma TYT DENEME-2