Felsefenin Alanı Soruları

10. Felsefe bilgisi, diğer bilgiler gibi, dünyada- ki varlık ve olaylar karşısında merak duyan insanların çabaları sonucu ortaya çıkmıştır: Bu merakla filozoflar, "Varlıklar ve olaylar göründükleri gibi midir, yoksa bu görünüm- lerin altında başka nedenler ya da şekiller var mıdır?" türündeki sorulara da cevap aramışlardır. Bu yaklaşım ise felsefi düşün- cenin, kendisine veri olarak aldığı her türlü bilgiyi aklın süzgecinden geçirmesini sağla- mıştır. Bu parçadan hareketle felsefe ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Felsefe doğayı, toplumu ve diğer bilim- lerin verilerini eleştirici bir yaklaşımla değerlendirir. B) İnsan yaşamıyla ilgili her şey felsefenin konusu olabilir. I C) Filozoflar farklı zamanlarda, farklı kül- türlerde, farklı felsefe sistemleri üret- mişlerdir. D) Felsefi düşünce ele aldığı bir problemi bütün yönleri ile değerlendirir. E) Felsefi bilgiler sonuçları bakımından deney ve gözlemle doğrulanamazlar. alme Yayınevi

21. Modern felsefe anlayışları, bilimlerin kendi amaçları doğ- rultusunda elde ettikleri sonuçları, bilimler üstü bir an- layışla birleştirerek ve bütünleştirerek evreni tanıma ve kavrama çabasına dönüştürür. Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliğinden söz edilmiştir? A) Sentezci olma B) Mantıksal olma C) Kapsamlı olma D) Eleştirel olma E) Sistemli olma

11. Hayata ilişkin deneyimimiz ne kadar zengin, bilimsel veya teknik bilgilerimiz ne kadar derin olursa olsun, bunların hiçbiri felsefenin yerini tutmaz. Çünkü bu bilgiler üzerine düşünmek, kendini sorgulamak, soruşturmak ancak fel- sefe yapılarak olur. gili pr- k- Bu açıklamaya göre, felsefenin diğer bilgilerden farkı aşağıdakilerden hangisidir? A Şüpheci olması B) Birikimli (kümülatif) olması CLDoğru bilgiyi araması OBitgi üzerine bilgi ya da ikinci dereceden bilgi olması ET Öznel olması

TYT/Sosyal Bilimler 11. Sokrates, insanlarda doğuştan var olan bilgiyi açığa çıkarırken karşılıklı konuşma yöntemini uygular. Bu yöntem, ironi yani alaya alma ve maiotik yani doğurtma olmak üzere iki aşamadan oluşur. Sokrates, ilk aşamada karşısındaki kişiyle konuşurken bir şeyler bildiğini sanan kişiye aslında hiçbir şey bilmediğini alaylı bir şekilde ispatlar. İkinci aşamada ise yine ustaca sorduğu sorularla hiçbir şey bilmediğini benimsemiş olan kişinin, doğuştan var olan bilgilerini açığa çıkarır. 13. Descart seçik b bilgileri gerçel ulaşıla Desc felse A) F Sokrates'in bu parçada açıklanan görüşlerinin temelinde aşağıdakilerden hangisi vardır? A) Bilginin kaynağı, duyusal algılardır. B) Bilginin kaynağı, hem deney hem akıldır. C) İnsan, varlığı olduğu gibi bilemez. D) Bilgi, aklın sezgi gücüyle elde edilir. E) Bilginin kaynağı akıldır. 14.

D) EBilgi c 11. Hermeneutik etkinlik, bir başka dünyaya ait anlam bağlamını, o an içinde yaşanılan dünyaya aktarma etkinliğidir. ww ..... Buna göre Hermenutik etkinlik oaçığıdaki əUIui- lardan hangisinin üzerinde durur? A) Varlık sorunu B Gerçeklik-Görünüş sorunu C) Metafizik bilgi sorunu D) Değişim sorunu E) Yorum sorunu AMAHAIhbalatiAMA ntAM

FELSEFEYLE TANIŞM Aristoteles, dünden bugüne kadar gelen felsefenin temel 7. problemlerini; Bilgı I. Ne bilebiliriz? II. Ne yapmamız gerek? III. Ne umabiliriz? sorularıyla ifade etmiştir. Bu sorular, sırasıyla felsefenin hangi disiplinlerine işa- Vorlik ngs. A) Ontoloji - Etik - Epistemoloji ret etmektedir? B) Epistemoloóji - Din felsefesi - Etik C) Epistemoloji - Ontoloji - Etik D) Ontoloji - Etik - Din felsefesi E) Epistemoloji - Etik - Din felsefesi SORIFNE

11. Düşünce, herhangi bir nesneye veya duruma yönelik ola- bilirken düşüncenin kendisini konu edinmesi veya başka bir düşünceye yönelmesi felsefe sayesinde olmaktadır. Ağacı düşünme kendi kendine düşünme değildir. Ancak ağaca dair algı ve ağaç fikrinin ne olduğu konusunda dü- şünme felsefi bir düşünmedir. Ayrıca mevcut bilgi, sanat ve görüş üzerine düşünmelerde kendine yönelik düşün- me olarak nitelendirilebilir. Bu parça felsefi bilginin aşağıdaki özelliklerinden hangisini vurgulamaktadır? Refleksif gima B) Bütünteyici olma St Akla dayalı olma 0 Kümülatif olma Eleştirel olma

14. Felsefe öğretmeni, Sıla'ya ödev konusu olarak.20. yüzyıl fel- sefesini vermiştir. Sıla hazırladığı ödevdé 20. yüzyıl felsefe- sinin özelliklerinden beşini yazmiş ancąk öğretmeni bunlar- dan birinin yanlış olduğunu belirtmiştir. Buna göre öğretmenin, Sıla'nın ödevinde yanlış olduğu- nu belirttiği özellik aşağıdakilerden hangisídir? A) Felsefede uzmanlaşmalar olmuştur. B) Felsefenin alanlarında derinleşilen dönemdir. C) , Felsefenin yeni yöntemler kazandığı dönemdir. D) Olguculuk karşıtı; fenomenoloji, yaşam ve varoluş filo- zofları ön plana çıkmıştır. E) Kartezyen felsefenin gëliştiği bir dönemdir. :-

10. Spinoza, özgürlüğün doğamızın zorunluluğuna dair bir çeşit bilinci gösterdiği konusunda israrcıdır. Schelling, tarihte özgür eylemlerin yanında tarihi içsel olarak belir- leyen bir zorunluluğun olduğunu düşünmektedir. Sartre, "Kişi, özgürlüğe mahkûmdur." derken özgür oluşumu- zun bizim için bir zorunluluk olduğunu dile getirmekte- TEST / 1 e dir. Görüldüğü gibi, bazı filozoflar özgürlükten söz et tikleri her durumda zorunluluğu işin içine katmışlardır. Bu durum, özgürlüğün yalnızca keyfi bir şekilde dav- ranma serbestliği olmadığının bir ifadesidir. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşi- labilir? A) Özgürlük bir zorunluluksa yapılan hiçbir eylem ge- nel normlara göre yargılanamaz. B) Özgürlüğün zorunluluk olarak düşünülmesi, bizim özgür olmadığımızın bir itirafıdır. C) Özgürlük, doğa nedenselliğinden bağımsız davra- nabilme olanağıdır. D) Belirlenimlerin olmadığı bir özgürlük olanaksızdır. E) Doğadaki zorunluluktan başka, özgürlükten kay- naklanan bir zorunluluk da vardır. (2015/YGS)

geldiği yerler taranarak gosteriimiştir. Dereköy Sosyal Bilimler 12. Bütün fikirler ve bilgiler duyumlarımızdan, deneyimlerimizden gelmektedir. En basitinden en karmaşığına kadar bilincimizdeki bütün fikirler duyulardan gelir. Insanın anlayış gücü, üzerinde yazılı hiçbir şey bulunmayan beyaz bir kağıt gibidir. Her şey deneylerden türer. Böylece zihnimizde belli birtakım fikirler ortaya çıkar. Zihnimiz başlangıcta bombostur ve dış gerçekliği yansıtan.ayna.gibidir. Duyular aracılığıyla ve deneylerle bize gelen etkileri alır, saklar. 15. Kuhn'a göre her bilimdalt, kendi tarihinde bir bilim öncesi dönem yaşar, Bu dönemde bilim adamlarının belirginleşmiş bir bakış açıları yoktur ve bu bilim dalında araştımma yapan bilim adamları çok çeşitli yollar deneyip, çeşitli yöntemleri kullanırlar. Zaman geçtikçe bilim adamlarından birinin kuramı ön plana çıkar. Başka bir deyişle, doğadaki olguları açıklama gücü oldukça yüksek olan ve söz konusu bilim dalında daha ileri düzeyde araştırma yapılmasına izin veren bir bakış açısı, bir yöntem kendini kanıtlar ve kabul ettirir. araağaç Buna göre haritadaki taralı alanda çığ afetinin meydana gelmesinde; 5 km Bu parçadaki görüş aşağıdaki filozoflardan hangisinin yaklaşımına uygundur? I. jeolojik yapI, Iiklim özellikleri, II. yer şekillei, V. kayaç yapısı unsurlarından hangileri daha fazla etkili olmuştur? Kuhn'un bu parçadaki görüşleri aşağıdaki yagrılarından hangisipl daha çok desteklemektedir? laki kuş uçuşu /A) Locke'nin empirizmine BY Hegel'in rasyonalizmine C Comte'nin pozitivizmine A) Bilim insana belli bir dünya görüşü oluşturma ve bellt ilkelere göre düşünme olanağı verir. n yerleşme A) I ve II B) I ve B) Kuram, insan zihninin yaraticı etkinliğinin bir ürünüdür ve olguları açıklamak için kullanılır. C) II ve III D Bergson'un Entüisyonizm D) II ve IV ELH've IV E Dewey'in pragmatizmine C) Hazırlık döneminde daha çok problemi açıklayan kuram varlığını kabul ettirir. C) I ve lII 13. Çamurdan yapılan bir heykeli ele alalım. Heykelin maddesi toprak, biçimi ise heykeli yapan sanatçının heykele vermiş olduğu şekil ya da yapıdır. Yani heykele sanatçı tarafından kazandırılmış olan fonksiyondur. Heykeli heykel yapan şey heykelin maddesi değil, biçimidir. 10. D) Bilim, tarihinin de gösterdiği gibi sürekli olarak biriken ve gelişen bir bilgidir. E) Doğrudan kanıtlanamayan önermeler gözlemlenebilir bir duruma indirgenerek kanıtlanabilir. nin rinden Aristoteles bu görüşleriyle aşağıdakilerden hangisini açıklamaktadır? A Zitların birliği 16. - 20. SORULARI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİNİ YASAL OLARAK ALMAK ZORUNDA OLANLAR VE İMAM HATİP OKULLARI ÖĞRENCİLERİ B) Logos Haritada numaralandırılarak gösterilen taralı aya alanlardan hangisi orman bölgesi içinde yer almaz? C) Arkhe MEZUNLARI CEVAPLAYACAKTIR. D) Madde ve form ilişkisi A) I B) II C) II D) IV EY Özsel – ilineksel nitelikler 16. Bilginin kendisi daha çok zihinsel bir şey olmasına rağmen etkileri zihinsel boyutla sıinırlı değildir. Bilgiler duygu, tutum ve davranışlara doğrudan etki eder. Insan bilgiyi kendisini, çevresini anlamada, açıklamada ve şekillendirmede kullanır. Eğer insanın kendisini ve çevresini inşa etmede temel aldığı bilgi doğru değilse o zaman, insanın yaşamı yanlış üzerine kurulur. Yanlış úzerine kurulan bir hayat ise beraberinde pek çok sorun getirir. Bunun için İslam dininin temel amaçlarından biri, insanı doğru bilgilere ulaştırmak ve dolayısıyla onu her türlü yanlıştan korumaktır. 11. İnsanın, herhangi bir şeyin iyi ya da kötü oluşu hakkında bir yargıya varması, ahlaki sistemler karşısında tercih yapması, bunları delillendirmeye çalışması felsefe yapmak olarak nitelendirilemez. Çünkü insanlar bu ve benzeri 14. Ahlak kuralları toplumdan topluma değişir. Birey, bunları toplumda hazır bulur, öğrenir, benimser ve kendi ilkeleri hâline getirir. Ancak ahlaklılık bir topluma özgü olmayan, tüm toplumlarda kabul edilmiş değerlere dayanır. Adalet, cesaret, cömertlik, başkalarının haklarına saygı ileri konularda yargılarını belirli inançlara, kabullere ya da dünya görüşüne dayarlar. Oysa felsefe, tüm bu bilgileri, gelenekten gelen tutum ve tavır alışları, insanlığın şimdiye kadar kazandığı tecrübeyi, bilimlerin sonuçlarını irdeler. yle göstermek, dürüstlük gibi değerler tüm toplumlarca kabul-edilir. Her zaman ve her koşulda geçerlidir. üyüyen Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisine cevap Bu parçaya göre felsefe yapabilmenin koşulu aşağıdakilerden hangisidir? verilmektedir? Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Doğru bir yaşam için doğru bilgi gerekir. A) Evrensel bir ahlak yasası var mıdır? UE A) Sorularla sonuca varma B) Insan mutluluğa nasıl ulaşır? B) Bilginin insan hayatına yansıması olmalıdır. işgali B) Sorgulayıcı bakış açısına sahip olma C) Insan ahlaki eyleminde özgür müdür? C) Bilgi, insanın anlam arayışına yardımcı olur. O Evrensel sonuçlara ulaşma D Ahlaki eylemin amacı nedir? D) Islam, insanı doğruya yönlendirmeyi amaçlar. E) Bilgi, insan için zihinsel boyutla sınırlı kalmalıdır. D) Farklı görüşlere hoşgörülü olma E Erdemlilik nedir? E) Yeni görüşler ortaya atma Diğer sayfaya geç 13 YAYINLARI 12 Diğer sayfaya geçiniz.

Hristiyan felsefesinde ele alınan konulardan biri de tümeller problemidir. Buna göre; I. Tümeller ayrı bir varlık olarak Tanrı'nın zihnindedir. II. Tümeller tek tek varlıkların içinde yer alır. III. Tümellerin tek başına gerçeklikleri yoktur. Onlar soyutlama ve genelleme sözlerinden ibarettir. Yukarıda yer alan açıklamalar sırasıyla aşağıdaki görüşlerden hangisine karşılık gelir? A) Kavramcılık adcılık Kavram realizmi B) Kavramcılık Kavram realizmi adcılık C) Kavram realizmi kavramcılık adcılık D) Kavram realizmi adcılık kavramcılık E) Adcılık kavramcılık kavram realizmi

SOSYAL BİLİMLER 11. Neden yaşadigimiz konusuyla ilgilenmek, pul toplamak kadar rastlantısal bir ilgi değildir. Bu sorulara lleglenen kişiler, insanın dünya var olduğundan bertangken bir Şeyle ilgilenir. Evrenin, dünyanın ve yasamın nesloraya çıktiği geçen yıl olimpiyatlarda en çok altın madalya kimin aldığından daha büyük ve önemlidir. Bu parçada vurgulanan düşünce asağıdakilerden hangisidir? A) Felsefi problemler genelin problemidir ve kesinlik taşı B) Felsefede ulaşılan sonuçlar pratikte kullanılamaz (C) Felsefeye ilgi özel çaba gerektirir. D) Felsefe sorularının cevabı, diğer sorulardan farklıdır. E) Her çaba felsefi boyutta gerçekleşir.

18. 20 24 45 5 Palme Yayınevi 6 10 7- Yukarıdaki şekilde sayılar belirli bir ku- rala göre yazılmıştır. Buna göre; aşağıdaki şekilde 30 40 C A A+B+C toplamı kaçtır? A) 25 B) 28 C) 32 D) 38 E) 42

Ise 1. Sözcüklerin bir tek tanımı ve anlamı yoktur. Söz- cüklerin anlamı başka sözcüklerle ilişkilerinde or- taya çıkar. Bir sözcüğün anlamı, onun dil içindeki kullanımıdır. Kullanım değiştikçe anlam da deği- şir. Bu duruma Wittgenstein, dil oyunları der. Tüm oyunlar bağlı olduğu kurallarla oynanır. Bu kurallar oyuncular tarafından uzlaşılmış belirleyicilerdir. Dil de aynen böyledir. O toplumun oynadığı ortak bir "oyun”dur. Parçaya göre dil için aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz? A) Dil iletişimi sağlayan sosyal bir olgudur. B) Önermeyi anlamlı kılan resmini yaptığı olgu de- ğil, o dili kullanan toplumdur. C) Önermenin anlamlılığı, insan etkinlikleriyle ve ya- şam biçimleriyle ilgilidir. D) Dit, gerçeğin doğru bilgisini veren araçtı Er Dil, değiştikçe bağlı olduğu kural ve açıkladığı gerçek de değişir.

Platon; Duyum görünümü bilgisiyle ilgili olarak Sofistlerin kuşkuculuğunu paylaşmaktaydı. Herakleitos'un dünyanın sürekli bir değişim halinde olduğu öğretisini kabul ediyordu, ancak bunu, duyumsal görünüm dünyasına olan uygulama ile sınırlıyordu. Gerçek dünyanın değişmez olduğu konusunda ise Eleacılarla görüş birliği içindeydi fakat Parmenides'in fikirlerin dünyasının değişemez olduğu fikrini benimsememekteydi. Tüm bu kabul ve retler onun kendi sistemini oluşturmasında büyük oranda etkili olmuştu. Bu durum, Platon'un, aşağıdaki felsefe özelliklerinden hangisini uygulamasının bir sonucudur? A) Öznellik B) Çözücü ve kuruculuk C) Evrensellik D) Kümülatiflik E) Refleksiflik

8. 11. H ir li Hartmann'a göre varlıklar aralarında bir düzeyler sıradü- zeni oluşturmaktadır. En alt düzeyde uzay ile nedensellik kategorilerine konu fiziksel varlıklar bulunmaktadır. Bunla- rin üstünde organik kategorilere konu bitkiler bulunmakta- dır. Bitkilerden sonra gelen, bilinç ya da amaç gibi katego- rilere konu çeşitli hayvan yaşamı formlarıdır. En sonra da toplumsal ve kültürel yaratılarıyla, Hegel'i alıntılayarak ni- telendirdiği "nesnelleşmiş tin" olarak insanlar gelmektedir Bu düzeyler ya da varlık katmanları çeşitli biçimlerde bir- birleriyle ilintilidirler ama alttaki varlıklar hiçbir zaman için üsttekileri oluşturamazlar. la E 1 Bu parçadan Hartmann'ın varlık öğretisiyle ilgili aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Varlıkların bir hiyerarşik yapı gösterdiğini savunur. B) Salt maddesel nitelikteki varlıklar alt basamakta bulu- nur. C) Varlıktaki gelişmişliğin ölçütü bilinçliliktir. D) Varlık katmanlarının birbirleriyle ilişkili olduğunu sa- vunur. . E) Varlıkları reel ve ideal varlıklar olarak ikiye ayırır.