Felsefe Soruları

014. Hegel'e göre, başlangıçta sadece Geist yani mutlak ruh vardır. Bu, varlığın tez aşamasıdır. Geist kendini tanımak ister ve kendisini açar, dışa vurur. Böylece kendisine yabancılaşarak kendisini doğada gerçekleştirir. Bu, varlığın antitez aşamasıdır. Ancak gerçeklik kazanan Geist, özgürlüğünü yitirmiştir. Geist, tekrar özgürlüğünü kazanmak için önce tek tek insanda; sonra sırasıyla aile, toplum ve devlette ortaya çıkarak özgürlüğüne kavuşur. Geist; en yüksek aşamada kendisini sanat, din ve felsefede gerçekleştirir. Hegel'in bu parçada yer alan görüşleri aşağıdaki felsefi akımlardan hangisiyle paralellik gösterir? A) Materyalizm B) Nihilizm C) Realizm D) Fenomenoloji E) Idealizm

14. Kant'a göre her insanda doğuştan gelen bir estetik beğeni duygusu vardır. Bu duygu aprioridir. İnsanlar bir müzik parçasını, bir resim tablosunu, bir mimari eseri bu duyguya göre izleyip değerlendirir. Buna göre Kant'ın aşağıdakilerden hangisini kabul etmesi beklenir? en A) Sanatın kaynağında toplumun kültürünün olduğunu B Sanatın maddi ve manevi ögelerinin olduğunu C) Asil sanatın sanatçının hayal gücünde oluştuğunu D) Ortak estetik yargıların olabileceğini E) Sanatın doğal varlıkları yansıtmadığını t

TYTISosyal Bilimler 11. Psikoloji üzerine felsefe yapılamaz ama felsefe 3 üzerine felsefe yapılabilir. Çünkü felsefenin ne olduğu, ne zaman ortaya çıktığı, niçin belirli bir top- lumda ve dönemde doğduğu ve insanları felsefe yapmaya yönelten nedenlerin neler olduğu üzerine düşünülüp sorular sorulduğunda felsefe yapılıyor demektir. Felsefe; varlık, bilgi, ahlak, siyaset ve sanat üzerine sorular sorup düşündüğü gibi kendi- si, kaynağı ve imkânları üzerine de sorular sormak- tadır, Bu parçada aşağıdaki yargılardan hangisi vur- gulanmaktadır? A) Felsefe akla dayanan bir etkinliktir. B) Felsefenin en önemli özelliği sorgulayıcı olma- sıdır. C))Felsefe kendi üzerine soru sordukça gelişir. D Psikoloji ile felsefe arasında yakın ilişki vardır. E) Felsefe kendisine yönelik de sorular sorar.

F1 / DENEME-4 aron de Montesquieu ta- * 14. Fransız aydinlanmacı düşünür Baron de Montes rafından ortaya atılmış olan demokratik devlet yöneti düzenleyen bir modeldir. Bu model içinde devlet birimlere avnimıştır. Her birimin ayrı ve bağimsiz gücü ve sorumluluk alanları vardır. Bunun yanında her birim, bir dišerinin güç kullanımı üzerine sınırlamalar getirebilmek tedir. Bu parçaya göre, devlet yönetiminde nasıl bir düzen- leme önerilmektedir? A) Hukuk kurallarının yazılı olarak ifade edilmesi B) Devletin, tüm yerleşim birimlerinde örgütlenmesi C) Kuvvetler ayrılığı ilkesinin esas alınması D) Yönetimin tek elde toplanması E) Yöneticilerin eğitim düzeyi yüksek kişilerden seçilme-

12. Insan toplum hâlinde yaşar ve bireyler birbirlerinin eksiğini tamamlarlar. Bu konuda en üstün mükemmellik de kentte 14 yaşamakla elde edilebilir. Erdem, yardımlaşmadır ancak insanlar kötülük için de yardımlaşabilirler. Gerçek mutluluğa ulaştıracak konularda yardımlaşan insanlar, erdemli kenti oluştururlar. Erdemli kent, tüm organları görevini yerine getiren bir bedene benzer. Nasıl bedende tüm organlar, görevlerini yerine getirerek onu ayakta tutuyorlarsa erdemli kentte de insanlar, birbirlerine yardım ederek kenti ayakta tutar ve mutluluğu sağlarlar. Bu parçada dile getirilen devlet görüşü aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir? A) Sokrates B) Fârâbî C) İbn Haldun D) Aristoteles E) Platon UcDort Besl 17

11. Platon'un ideal devletinin yasası, tam bir aristokrasi- dir, "en iyilerin", yani bilgililerin, erdemlilerin başta bu- lunmasını isteyen bir devlet biçimidir. Bu devlette ka- nunların konulması, topluluk hayatının düzenlenmesi işi filozoflara, bilge kişilere verilmiştir. "Başa filozoflar geçmez, ya da baştakiler felsefe yapmazsa insanlığın acıları sona ermeyecektir." (Politeia). Filozofların bu- yurduklarını pratikte yürütmek, böylece de devleti içe- riye ve dışarıya karşı gerçekleştirmek ve yaşatmak ko- ruyucuların ödevidir. Geniş yığına düşen ödev ise, ça- lışmak ve itaat etmektir. Platon'un bu parçada açıklanan görüşlerinin teme- linde onun hangi görüşü bulunmaktadır? (A) Toplum yönetiminin başında filozoflar olmalıdır. B) Yönetimin temelinde ahlak ilkeleri olmalıdır. C) Bireyler devlet yöneticilerinin buyruklarına itaat et- melidir. D) Kanunlar filozoflar tarafından belirlenmelidir. E) Devletin temel görevi toplumu bilge insanlar hâline getirmektir.

"Her akli olan gerçektir, her gerçek olan aklidir." (Hegel) "Düşünce kanunları ile varlık kanunları aynıdır." (Aristoteles) Buna göre, Hegel ve Aristoteles'in savunduğu görüş aşağıdakilerden hangisidir? A) Varlığın özü ideadır. B) Varlık, maddi bir öze sahiptir, C) Madde ve idea sürekli birbirine dönüşür. Đi Evrende madde yasaları geçerlidir. E) Varlik, insan akit gibi sürekli değişir.

"Ben yanılmış olabilirim ve sen haklı olabilirsin. Ortak bir çaba sonucunda belki doğruluğa biraz daha yaklaşabiliriz." Popper'ın bu özdeyişi, bilginin en çok hangi yönü ile ilgilidir? A) Kaynağıyla B) Sınırlarıyla C) İşleviyle D) Öğeleriyle E) Değeriyle

14. Kökleri Platon'a kadar giden bu varlık anlayışı ev- rende şaşmaz bir düzen bulunduğunu õne sürer; bununla da kalmayıp bu düzenin zihnin eseri ol- duğunu savunur. Çünkü bu varlık anlayışına göre madde kendi başına düzen kazanamaz. Burada karşımıza iki filozof çıkacaktır. Bunlardan biri Ber- keley diğeri ise (Hegel'dir. Berkeley gerçekte var olanın zihin ya da ruh olduğunu söyler ve "var ol- mak algılanmaktır" diyerek, maddenin varoluşunu zihnin varoluşuna indirger. Hegel'de gerçekten va- rolan zihin, onun 'Geist' adını verdiği, evrensel bir da akıldır. Yani akıl, insana beşerî özneye yüklenen bir nitelik ya da yetenek değil, bir bütün olarak gerçeklik, gerçekliğin toplamıdır. 16 zihin ya Parçada sözü edilen varlık anlayışı aşağıdaki- lerden hangisine 'karşı görüş' oluşturur? A) Idealizm B) Fenomenoloji C) Spiritüalizm D) Materyalizm Nominalizm TYT DENEME- 2 JRUMSAL DENEME MmaD

15. Kant'a göre herkesi kapsayan ve bireyin hiçbir ge- rekçe olmaksızın kabulleneceği bir ahlak yasası olmalıdır. Bu ahlak yasası bireyler için buyruktur. Bu buyruk bir amaca yönelik olmayıp amacı ken- dinde olan bir yapıdır ve kişi tarafından iyi niyetle kabullenilirse de ahlaki eylem niteliği taşır. Bu parçaya göre bir davranışın ahlaki olması aşağıdaki koşullardan hangisine bağlıdır? A) Bireyleri mutlu etmesine B) Bir amaca yönelik olmasına C) Toplumsal değerlere uymasına D) Toplumsal yarar sağlamasına E) Ödeve kişinin kendi isteğiyle uymasına

Unite! Felsete lle Tanışma J. Pesere uyler 1. Aşağıda iki arkadaş arasında geçen diyalogdan bir kesite yer verilmiştir: Bir şeyi meralda öğrenmeyi istedin mi hiç? Ne gibi bir seyi? Felsefe ilgili sa aranize bilgi ve "Yaşar şeyde arand olabil filozo Filoz telse Çocukken inatia, israrla merak ettiklerimiz gibi? Evet, mutlaka. Kuşların neden ve nasıl uçtuğunu merak ederdim Peki, bu konuyla ilgili merakını kendine çevirmeyi denedin mi hiç? Şim Nasıl yani? Biraz açar misin? Sin Elbette. Insanlar uçabilir mi mesela? Bu da soru mu? Tabiki uçamaz çünkü kanatlanı yok. Hemen kestirip atma. Bu sorunun cevabı uçmaktan ne anladığına göre değiştir. Öğretr Uçmaktan ne anlamalıyız? Uçmak somut olarak gökyüzünde yükselmektir bana göre. Peki, sana göre nedir uçmak? A) Evr B) Sor C) ME Şöyle düşünelim. Kafesteki kuş uçamaz değil mi? İşte Insan da on yargıları ile kendi zihninde kafese benzer engeller üretir. Bu nedenle özgür düşünemez, bağımsız hareket edemez. Yani uçamaz, D) Yi E) TL lyice kalamı karıştirdin Bu diyalog bir bütün olarak değerlendirildiğinde felsefi düşüncenin aşağıdaki özelliklerinden öncelikle hangisi- ne örnek oluşturur? A) Yığılımlı ilerleme B) Sistemli olma C) Evrensel olma D) Refleksif olma E) Sorgulama 4. So siz sa eg IT lirgin özelliği nedir?" diye sorsalar "Bilemediği her şeyi yok saymaktır." derim. Neyi bilmediğini aksine bilge kişi neyi bilmediğinin bilgisine sahip olmasinin

Kelimelerin daha çok kavramsal yanlarının ortaya çıktığı, dilin bilgi vermek amacıyla kullanıldığı felsefi metinlerde soyutlamalardan yararlanılır. Bu nedenle felsefe kitabı ya da felsefi makale okumak oldukça karmaşık görünen, alışılmamış düşüncelerle mücadele etmek gibidir. Paragrafa dayanarak felsefi metinlerle ilgi aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Kullanılan kelimeler daha çok kavrama dayalıdır. B) Felsefi metinin anlaşılması için analizinin yapılması gerekir. C) Pratik konulardan çok teorik ağırlıklı konular yer almaktadır. D Felsefi metin okumak hikaye veya roman okumak kadar kolay değildir. E) Dil bilgilendirme amaçlı kullanılmaktadır.

14. İnsanda kendi varlığını güvenlik altında tutma duygusu vardır. Bu duygudan dolayı insanlar bir araya gelerek birlikte yaşama ihtiyacı hissederler. Bunun için de varlıkların güvenlik altında bulundurmaya dair birbirlerine söz verip anlaşırlar. Bu parçadaki görüş aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir? A) Farabi B) Weber C) İbni Haldun ots D) Rousseau E) Platon

1. Bireyler, uyulması ahlak açısından gerekli olan, genel geçerliliği bulunan kurallara göre, özgürce uymak ve sonucunu üstlenmek doğrultusunda karar verirler ve bu karara uygun davranıslarda 4. bulunurlar. Bu parçada bir bireyin ahlaki eylemlerini gerçekleştirirken geçtiği aşamalar aşağıdaki- lerden hangisinde sırası ile verilmiştir? A) Ahlak yasası - Ahlaki karar - Ahlaki eylem B) Ahlaki karar - Erdem - Ahlaki değer C) Ahlaki değer - Ahlak yasası - Vicdan D) Ahlak yasası Ahlaki sorumluluk - Ahlaki eylem E) Ahlaki sorumluluk - Ahlaki karar - Ahlaki 5. eylem

Şampıyonlar Karması Şan 14. Skolastiğin gelişmesi ile birlikte ortaya çıkan ancak onun yıkılışını da hazırlayan sorun, felsefe tarihin- 15. Yeni Çağ de "tümeller tartışması" diye tanınır. cük a Buna göre, doğu 1. görüş: Platon'un yolundan giden Augustinus ve Anselmus gibi düşünürlerin savun- duğu; tümellerin, nesnelerden bağımsız olarak var olduğudur. Tümeller onların alın sef kay Bu dışında veya üstünde bulunur. de II. görüş: Aristoteles'in yolundan giden Thomas Aquinas gibi düşünürlerin savunduğu; tümellerin var olduğu ama nesnelerin dışında veya üstünde değil, içinde bu- lunduğudur. II. görüş: John Duns Scotus ve Ockham'lı William gibi düşünürlerin savunduğu, sadece nesneler var olduğudur. Tümeller ise benzer nesnelere vermiş olduğumuz adlardan ibarettir. açıklamaları sırasıyla aşağıdaki görüşlerden hangisine karşılık gelir? II II Kavram A) Konseptüalizm Nominalizm realizmi Kavram B) Nominalizm Konseptüalizm realizmi Kavram C) Konseptüalizm realizmi Nominalizm D) Konseptüalizm Kavram Nominalizm realizmi E) Nominalizm Konseptüalizm Kavram realizmi

yansıtır. Platon bu türden bir sanatı ve sanatçıyı küçümser. Gerçek sanat, insanı idealar dünyasıyla buluşturabilmelidir. 15. Platon'a göre sanatçı doğada bulunanları eserleriyle 18. Platon'un sanatçıyı küçümsemesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Sanatçıların özgür olmaması B) Sanatçıların taklidin taklidini yapması C) Sanatçıların doğayı eserine birebir aktaramaması D) Sanatçıların toplumsal koşullardan etkilenerek eserlerini oluşturmalari E) Sanatçıların, insanları eğitme amacı ile eserlerini yapmalari