Felsefe Soruları

D) Birey devlet ilişkisinde birey öncelikli olmalıdır. E) Toplumsal değişme her toplumda görülür. 14. Her run mişt yorg sağ geti 12. Felsefe de din de hakikati bildirir. Din, hakikati top- lumun tamamına anlatmayı hedeflerken, felsefenin muhatabı ancak akli gelişimin en üst düzeyine ulaş- mış ilim ehlidir. Dinî kural ile felsefi bilgi arasında görünürde çelişkiler olmasının nedeni dinin tüm insanlara hitap etmesidir. Söz konusu çelişkinin ortadan kaldırılmasının yolu ise dinî kuralların çarpı- tılmış yorumlarına itibar etmemektir. Bu me B) "Tahafütü't Tahafüt" adlı eserden alınan bu görüş aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir? A) İbn Sina B) Maturidi C) Gazali D) Farabi E) İbn Rüşd D) YKS-TYT 21-12-02. Sosyal Bilimler Testi 4

13. Platon'un yaptığı ruh-beden ayrımı ve ruhun tinsel bir töz olarak kabulü, zorunlu bir sonuç olarak ru- hun bedenden sonraki hayatını ve ölümsüzlüğünü de tasdik anlamına gelir. Bununla da kalınmaz, bu görüş bizi ruhun asıl mutluluğuna ancak gelecek bir hayatta ulaşabileceği sonucuna da götürür. Böylece Platonculuk aynı zamanda bir öte dünya öğretisi olarak karşımıza çıkar. Bir başka deyişle Platoncu düşünce, farklı boyutlarıyla din temelli felsefelerin (örneğin Hristiyan felsefesi) içine de göç etmiştir. Buna göre Platoncu düşüncenin ruh-beden ayrımı ile din temelli felsefelere kazandırdıkları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Sistematik bir bakış açısı B) Tek tanrı fikri C) Ruhun ölümsüzlüğü fikri D) Düalist bakış açısı E) Asıl mutluluğa gelecek hayatta ulaşılabileceği fikri

so yeryüzünde volkanların dağılışı gösterilmiştir. Varının çizi inin doğru SE da III Dilthey'in yaşama felsefesine tinsel-düşünsel yaşamdan girilir, onun yaşama kavramının yaşam bilimle ilgisi yoktur. O, bundan yalnızca "insan soyunu kuşatan bağlamı" anlar, Dilthey'de "yaşama"; tin, yani ruh ile öznenin aynı olmasi- dır. Hegel'in tin kavramına verdiği anlamla aynı anlamda- dır. Hegel ve Alman idealistleri insan yaşamını bir süreç olarak görmüşlerdi. Dilthey de işte bu, insanın elinden kolaylıkla kaçıp giden yaşamı, "sonradan yaşayarak anla- mayı" kendisine ödev olarak koymuştur. Böylece Dilthey, "anlama"ya dayanan psikolojisini ruhsal bilimlerin temeli olarak öne sürer. Bu görüşüyle Dilthey, aşağıdaki 20. yüzyıl anlayışların- dan hangisinin içeriğinde yer almaktadır? A) Gerçeklik-görünüş sorununun (Fenomenoloji) B) Varlık sorununun (Yeni Ontoloji) C) Yorum sorununun (Hermeneutik) D) Metafizik bilgi sorununun (Mantıkçı Pozitivizm) E) Değişim sorununun (Diyalektik Materyalizm) YKS / Temel Yeterlilik Testi Deneme Sınavı - 4

2. Geleneksel Antik Yunan anlayışı gençlerin atlet veya savaş- çı olarak yetiştirilmesine değer vermekteydi. Oysa Sofistle- rin önem verdikleri ve gençleri kendisi için yönlendirdikleri insan ideali, "yurttaş insan"dı. Daha önceki dönemde Pa- lestra'nın (beden sporları yapılan yer) yerini demokrasi ile birlikte meclisler, mahkeme salonları ve pazar yerleri almış- ti. Aslen Atinalı olanlar, meclislerde temsilci, mahkemelerde yargıç veya jüri üyesi olarak görev yapıyorlar, şehirlerinin yöneticilerini, ordularının kumandanlarını seçiyorlar ve ken- dilerinin ve diğerlerinin hayatları veya ölümleri üzerine ka- rarlar veriyorlardı. Artık önemli olan sadece bedensel ve fi- ziksel özellikleri, yetenekleri geliştirmek değildi; ruhları eğit- mek, başta siyaset olmak üzere insani kültürel konularda, dünya işleri konusunda yurttaşları bilgili kılmak, meclisler- de, mahkeme salonlarında, pazar yerlerinde kendi davala- Trini savunmak veya karşı davaları, tezleri çürütmek konusun- da onları maharetli ve becerikli kılmaktı. İşte bu anlamda so- fistler sözü edilen konuları felsefeye kazandırmışlardır. Buna göre "sofistler" hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Haz arayışında oldukları B) Felsefenin kapsamını genişlettikleri C) Geleneksel düzeni destekledikleri pleno 0 D) Palestra'da öğreticilik yaptıkları E) Doğa felsefesi ile ilgilendikleri 13

Evrendeki tüm olaylar, daha önce gerçekleşmiş başka olayların sonucudur. Bu ilkeye dayalı olarak, gelecekte ortaya çıkacak olaylar, geçmişte ortaya çıkmış olayların kesinliği ve değişmezliği oranında kesin ve değişmezdir. Hiçten hiçbir şey çıkmaz, hiçbir şey mutlak olarak yok olmaz, hiçbir şey düzensiz olarak ortaya çıkmaz. Çünkü her şey, kendisinin dışındaki başka bir neden tarafından belli yasalara göre belirlenir. Tüm koşullar ve tüm doğa yasaları bilindiğinde evrenin geleceği üzerinde bir öngö- rüde bulunulabilir. Bu parçadaki görüşler, aşağıdaki felsefe öğretilerin- den hangisine aittir? A) Fenomenoloji B) Fatalizm C) Nihilizm D) Yeni Ontoloji minizm E) Determinizm

TYT / SOSYAL BİLİMLER 17. In 15. Halife Memun'un dönemin en iyi alimlerini topladığı Beyt-ül Hikme'sinde Harezmi de yer aldı. Bağdat'ta saray kütüp- hanesinin yönetimi kendisine verildi.Abbasi halifeliği diğer alimler gibi onun da ihtiyaçlarını karşıladığından kendini burada kolayca ilme verdi ve matematik, astronomi, coğraf- ya gibi alanlarda calismalarda bulundu. s ta B ş S H k 1 d Bu parçada bilimsel çalışmaların yapılması konusunda aşağıdakilerden hangisinin önemi vurgulanmıştır? A) Bilim insanları arasında işbirliğinin yapılmasının B) Etik ilkelere bağlı kalınmasının C) Her yönden elverişli koşulların oluşturulmasının D Uygulama olaraklarına yer verilmesinin E) Arastırma alanının sınırlarının çizilmesinin r

B B TYT/ Sosyal Bilimler 12. 11. J. Baudrillard teknolojik cihazların ürettiği sahte gerçekliğe simülasyon adını verir. Bu doğrultuda bakıldığında "ada" sözlük anlamıyla deniz veya okyanusun çevrelediği kara parçasını, edebiyatta ise sembolik olarak kaçışı ve insanın yalnızlığını simgeleyen bir yaşam mücadelesi içinde olma durumunu anlatır. Bu noktada Survivor yarışmasını, yapay- laştırılmış ve tekniğe indirgenmiş ada ortamında katılımcıla- rin sözde yaşam mücadelesi vererek birbirleriyle yarıştıkla- ni bir reality şov programı olarak tanımlamak mümkündür. Bununla birlikte, zaman zaman bulundukları ortamın do- ğal güzelliklerini içeren ekran görüntüleri ve arka plan mü- ziği ile magazinsel bir hava oluşturularak program eğlendi- rici kılınmaktadır. Televizyonun kolajladığı birbiriyle çelişik doğal ve yapay ekran görüntülerinin belirli bir düzensizlik içinde verilmesi, yabancılaşmaya neden olmakta ve ger- çek-kurgu arasındaki çizgi bulanıklaşmaktadır. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılamaz? A) Gerçeklik görselleştirilerek kişi, kurgusal bir dünyaya götürülür. B) Kişiyi gerçek hayata bağlamak, farkındalığını artırmak amaçlanmaktadır. C) Gerçeklik görüntüye yansıtılarak "tek etkili gerçeklik” oluşturulmaktadır. D) Medya araçları simülasyonlarla “gerçeklik” kavramının içini boşaltmaktadır. E) İnsanlara içlerinden asla çıkamadıkları bir simülasyon evreni sunulmaktadır. YAYINLARI

7. Herakleitos'un ilgilendiği en önemli konu varlık sorunudur. O öz varlığın, bütün değişiklikler içinde birliğini yitirmeyen ana maddenin ne olduğunu araştırırken aynı zamanda evrendeki değişmenin temel unsur olduğunu da ileri sürmüştür. Ona göre "Değişmedeki değişmezliği sağlayan şey logostur." Bu parçadan Herakleitos'un varlık anlayışı ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Nesneler değişim dinamiklerini içinde taşır. B) Değişim varlıklar arasında ilişki oluşturur. C) Var oluş süreçleri varlığın yapısına göre oluşur. D) Evrende görünenleri var kılan değişimdir. E) Evrendeki değişim atomlara bağlıdır.

TXT/Sosyal Bilimler 14. a 11 Evrendeki tüm olaylar, daha önce gerçekleşmiş başka olayların sonucudur. Bu ilkeye dayalı olarak, gelecekte ortaya çıkacak olaylar, geçmişte ortaya çıkmış olayların kesinliği ve değişmezliği oranında kesin ve değişmezdir. Hiçten hiçbir şey çıkmaz, hiçbir şey mutlak olarak yok olmaz, hiçbir şey düzensiz olarak ortaya çıkmaz. Çünkü her şey, kendisinin dışındaki başka bir neden tarafından belli yasalara göre belirlenir. Tüm koşullar ve tüm doğa yasaları bilindiğinde evrenin geleceği üzerinde bir öngö- rüde bulunulabilir. Bu parçadaki görüşler, aşağıdaki felsefe öğretilerin- den hangisine aittir? A) Fenomenoloji B) Fatalizm C) Nihilizm D) Yeni Ontoloji E) Determinizm

bir yargiya Etkinlik Aşağıdaki tabloda yer alan tanımların karşısına ifade ettiği kavramı yazınız. Kavram Tanım Aed yüretme 2. "Tem atılan bir sonra kall 10 metre müş 'Yin Temel ulaşmış mantie dogruss Akil denge a. bir di yürü çer Bir veya birkaç önermeden yeni bir önermeye ulaşmaktır. Önermenin ilişkilendirildiği nesneye, olaya ya da duruma uygunluğuna Doğruik depen bağlı olarak doğru ya da yanlış değerini almasıdır. Akıl yürütmenin, akıl ilkelerine ve mantık kurallarına uygun olarak yapıl- Italilik masıdır. Önermelerin biçimiyle ilgili olarak doğruluk değeri almasıdır. Oncüllerin doğru olması durumunda sonucun da zorunlu olarak doğru ol- Geceltic masıdır. Önermenin ilişkilendirildiği nesneye, olaya ya da duruma uygun olmasıdır. Bibi Deargu Bir yargı bildiren, doğru ya da yanlış değer alabilen ifadelerdir. önerme Akıl yürütmede önermenin ya da önermelerin çelişkili olmamasıdır Öncül durumundaki önermelerden elde edilen önermedir. Bilgi ile nesnesi arasındaki uygunluktur. Akıl yürütmede sonucun öncüllerden zorunlu olarak çıkarılmaması ya da Tutasiale öncüllerin sonucu desteklememesi, doğrulamamasıdır. Önermenin gerçeğe ya da ilişkilendirildiği nesneye uygun olmamasıdır. Akıl yürütme işleminde kanit, gerekçe durumundaki önerme ya da öner- melerdir. Sonra Doğru Yanlis Oncol

A 13. - İspanya bir Akdeniz ülkesidir ve zeytinyağlı yemek kültürü gelişmiştir. İtalya da bir Akdeniz ülkesidir. i O hâlde İtalya'da da zeytinyağlı yemek kültürü gelişmiştir. K, k ak Bu akıl yürütme aşağıdakilerden hangisini ör- neklendirir? A) Kısır döngü B) Yetersiz örnek J C) Tümdengelim D) Analoji utlu E) Tümevarim

14. Sokrates, amacı gerçeğe ulaşmak yerine, daha ziyade tartışmayı kazanmak olan ve çeşitli "düşünsel hileler" yapan Sofistlerle mücadele ediyordu. Platon da bunu devam ettirmişti. Aristoteles ise Sofistleri, Sofistlerin silahı ile vurma düşüncesindeydi denilebilir. Aristoteles'in retoriği (tartışma sanatını) mantıksal bir disiplin olarak "icat etmesinin" ardında yatan amaç şöyle ifade edilebilir. Madem bu teknikler zaten kullanılıyor ve hayatımızı kötü yönde etkiliyorlar, öyleyse bunları sistematik olarak inceleyelim, herkese öğretelim, bu sayede hem iyi düşünceleri daha etkili yayarız, hem de insanlar şarlatanlara karşı bağışıklık kazanırlar. Buna göre, Aristoteles'in mantık çalışmalarındaki temel motivasyon aşağıdakilerden hangisidir? A) Matematiksel ve soyut düşünmeyi yaygınlaştırma çabası B) Tartışma ve akıl yürütmelerdeki mantıksal hileleri ortaya çıkartma isteği C) Bilimsel çalışmalarda doğru akıl yürütmelerle doğru sonuçlara ulaşmayı sağlama D) Dogmaları mantık süzgecinden geçirerek sarsma isteği E) Tartışmalarda muhatabı ikna ederek kazanma sanatını öğretme

TYT / SOSYAL BİLİMLER 15. Halife Memun'un dönemin en iyi alimlerini topladığı Beyt-ul Hikme'sinde Harezmi de yer aldı. Bağdat'ta saray kütüp- hanesinin yönetimi kendisine verildi. Abbasi halifeliği diğer alimler gibi onun da ihtiyaçlarını karşıladığından kendini burada kolayca ilme verdi ve matematik, astronomi, coğraf- ya gibi alanlarda çalışmalarda bulundu. Bu parçada bilimsel çalışmaların yapılması konusunda aşağıdakilerden hangisinin önemi vurgulanmıştır? A) Bilim insanları arasında işbirliğinin yapılmasının B) Etik ilkelere bağlı kalinmasi C) Her yönden elverişli koşulların oluşturulmasını D) Uygulama olanaklarına yer verilmesinin E) Araştırma alanının sınırlarının çizilmesinin

Ik Cat Follow 7. İlk Çağ filozofu Herakleitos'a göre evren bize, bir yandan sürüp giden bir devinme, öbür yandan da karşıt şeylerin sonu gelmez bir savaşı olarak görü- nür. Bu karşıtlar ile bunların arasındaki savaş olma- saydı, evrende nesneler de olamazdı. ilk Çağ filozofu Herakleitos'un karşıtların savaşı olarak adlandırdığı bu düşünce aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılıştır? A) Logos B) Arkhe C) Ateş D) Diyalektik E) Sentez

18. 15. Platon'a göre, siyasi ve toplumsal yaşamın kaynağı in- san doğasındadır. İktidar toplumu içten ve dıştan gele- cek tehlikelere karşı korumak ihtiyacından doğmuştur. Bu parçadan hareketle, Platon'un siyaset anlayışı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Devlet kişilerin bir araya gelerek sonradan oluştur- duğu yapay bir kurumdur. 8) Devletin doğal bir kurum olduğu C) İktidarın kaynağın Tanrı olduğu D) En iyi yönetim biçiminin demokrasi olduğu E) ideal devlet düzeninin olamayacağı

D) II ve III EII ve III 22. Bir felsefe tarihçisine göre; septisizm, bilimin yumruğu- nu, belini doğrultamayacak şekilde yemiş ve bir daha görünmemek üzere kaybolan düşünce akımlarının ara- sına çekilmiş bulunmaktadır. Bu eleştirinin temelinde aşağıdakilerden hangisi bu- lunmaktadır? A) Doğru bilgiye ancak sistemli şüpheyle ulaşılabilir. B) Bilim, bilim çevrelerinin kabul ettiği nesnel yöntem- ler uygular. C) Bilim, şüpheye yer vermeyecek şekilde doğru bilgi- lere ulaşmıştır. D) Şüphe etmek ancak belirli tür bilgiler için geçerlidir. E) Şüphe etmek insanr her zaman doğru bilgiye ulaş- tırmaz. 25.