Ahlak Felsefesi Soruları

Kant'a göre doğa yasalarında olduğu gibi insan eylemlerini belirleyecek ve sınırlandıracak bir ahlak yasası mümkündür. Bu yasa insana "Öyle eyle ki senin eylemin herkes için ge- çerli bir evrensel yasa olsun." der. Ahlak yasası kesin buy- ruktur, yani farklı bir amaca ya da koşula bağlı değildir. Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Kant'a göre ahlaki değerler özneldir. B) Ahlak yasası mutluluk için bir araçtır. C) Insan eylemlerinin tek ilkesi hazdır. by Ahlak yasası yalnızca kendisi için istenen genel kuraldır. E) Ahlak yasası her bireyin özgür seçimleri ile ürettiği de- ğerlere dayanır.

BAŞARIDA TEK 5. Erdemi bir denge ve ahenk durumu olarak belirleyen, ahengi de "zevk, kızgınlık, keder, neşe, kendinden geçme benzeri duygulara kapılmamak olarak belirlemiştir. Bu görüşlerinden hareketle Konfüçyüs'e göre erdem aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilebilir? Hazzı temele almak Duygularında ölçülü olmak C) Eylemlerde aşırılığı benimsemek D) Doğaya uygun yaşamak E) Değişime ayak uydurmak

19. St. Augustinus, kötülüğün Tanrı'dan değil, bizden kaynaklandığını ileri sürdü. Eğer Tanrı, insanlar de- ğil de programlanmış "iyi otomatlar yaratsaydı kötü- lük sorunu ortaya çıkmazdı, ona göre. Fakat O, yüce gönüllülük edip bizleri özgür, özerk bireyler olarak yarattı. Augustinus, Tanrı'nın hangi ahlaki seçimleri yapacağımızı her zaman bildiği ama müdahele et- mekten kaçındığı sonucuna vardı. 22 St. Augustinus'un bu ahlak anlayışı aşağıdaki- lerden hangisine uygundur? Determinizm B İndeterminizm OOtodeterminizm D) Liberteryanizm E) Fatalizm

"Öyle davran ki insanlığı, kendinde ve başkalarında hiçbir zaman bir araç olarak değil, hep bir amaç olarak göresin." Kant'ın bu özdeyişinden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Ahlaki eylemin dayandığı belirli bir ilke olmalıdır. B) İyiyi yalnız iyi olduğu için gerçekleştirmek gerekir. C) Ahlaki eylem, belirli bir koşula bağlı olan eylemdir. D) Ahlaki eylem, insanlığı amaç edinmelidir. E) Davranışına esas aldığın ilke tüm insanlığı kapsamalıdır.

B) Felsefe soruları, insanın ilkin kendisine rulardır. C) "Nedir?" sorusu, felsefenin özünü sorgulamayı amaçlar. D) Felsefe sorularının kesin bir cevabı yoktur. E) Her felsefe sorusu, yeni bir soruyu başlatır. 12. Helenistik dönem filozoflarından Epiküros, insanın mutlu olması için gereksinimlerini üçe ayırır: Ün Güç • Dostlar Özgürlük Düşünme Sağlık • Yemek • Barınmak Büyük bir ev • Lüks banyolar • Yemek davetleri Doğal ve gerekli istekler Doğal ama gereksiz istekler Ne doğal ne gerekli istekler Epiküros'a göre mutluluğun ölçütü aşağıdakilerden hangisidir? A) Gereksiz şeylerden kaçınarak, doğal ve gerekli olan isteklere yönelmek B) Doğal ama gereksiz isteklerde israrcı olmak C) Ne doğal ne gerekli istekleri arzulamak D Her koşulda isteklerini karşılamaktan uzak durmak E) Kendi isteklerini toplumun isteklerinden öncelikli görmek Diğer sayfaya geçiniz. 13 O REDMI NOTE 8 a AI QUAD CAMERA

32. Ahlâk, genellikle insanların kendisine göre yaşadık- ları bir ilkeler topluluğu, bir kurallar toplamı anlamı- na gelir. Böylece bir meslek ahlâkından, bir siyasal ahlâktan, hatta bir evlilik ahlâkından söz etmek mümkündür. Ahlâk felsefesi ise ahlâktan farklı ola- rak, bu tür davranışları felsefî olarak inceleyen ve son çözümde değerlendirmeye çalışan felsefî soruş- turma dalıdır. Buna göre, ahlâk felsefesi aşağıdaki kavramlar- dan hangisini sorgular? A) lyi veya kötü eylem B) Güzel ve çirkin eser C) Doğru ve yanlış bilgi D) Faydalı veya faydasız davranış E) Akla ve duyulara dayalı eylem

11. "Öyle hareket et ki senin eylemlerinin ilkesi tüm insanlığın eylemlerinin ilkesi olsun. Bunun için koşulsuz buyruğa uy- malısın." Kant'ın bu ilkesinden hareketle ahlaki eylemin amacı- ni aşağıdaki kavramlardan hangisi ile açıkladığı söy- lenebilir? A) Ödev B) Haz C) Yarar D) Mutluluk 2) Toplumsal uyum

14. Sence flüt çalma bir etkinlik midir? Elbette! Peki, insanın kendisi flüt çalma etkinliği midir? Bu imkânsız bir durum. Pekâlâ, flüt çalan nedir ya da kimdir? Insan mıdır değil midir? Elbette ki insandır. O halde "iyi" konusunda da durum böyle değil midir? "İyi" kendi başına bir idedir, kim bu ideyi bilip davranışa dönüştürürse iyi olur. Tıpkı flüt çalanın flütçü, dans edenin dansçı olması gibi. Sonuç olarak iyinin, davranışın ya da davranışı ortaya koyan kişinin kendisi olduğunu söylemek mümkün değildir. 1 Bu diyalog neticesinde aşağıdaki felsefi saptamalardan hangisine ulaşılabilir? A) Varlığın insana görünen yüzü, idelerin yansımasından ibarettir. B) Başta iyi idesi olmak üzere tüm ideler, insan zihninin bir ürünüdür. C) Ideler, insan zihninin kapsamı dışındaki bir gerçekliğe sahip değildir. D) lyi idesi, varlıktaki değişimin sürekliliğinden ötürü kavranamaz. E) Insan, iyi idesine ancak beş duyusundan elde ettiği verilerle ulaşabilir

E) Akil bilgisi dinin bilgilerini de içerir. B) Dinde akla ters olan hakikatler vardır. C) Din ile akil birbirinden ayrı düşünülemez. D) Dindeki bazı hakikatler aklı aşmaktadır. 14 Aquinolu Thomas'a göre, eğer din ile felsefe arasında bir çelişki ortaya çıkarsa, dini felsefeyle uzlaştırmak yerine, problem oluşturan nokta önceden belirlenmiş bir hakikat anlayışına bağlanır. Bu, bir noktadan sonra sadece inanıl- ması gereken bir alan var demektir. Elbette din, iddia et- tiği hakikatlerin prensipte araştırılıp incelenmesine karşı değildir. Ancak yapılacak araştırmanın sonucu, dinin iddi- alarını olumlamalıdır. Eğer, beklenen olumlu destek ol- mazsa, felsefenin ulaştığı hatalı sonuç, dinin denetimiyle düzeltilmeli veya hatalı kabul edilip ondan vazgeçilmelidir. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi çıkar? A) Hakikati bilmek akıl ile olanaklıdır,

12. Mutlu olmak istiyorsam birlikte yaşadığım insanların eylemlerinin benim yararıma olmasını sağlamak durumundayım. Bunun için benim eylemlerimin de birlikte yaşadığım insanlara yararlı olması gerekecektir. Bireysel çıkarlar toplumsal çıkarlara bağlıdır. Bu parçada ifade edilen görüşler aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir? A) Epiküros B) Spinoza C) Farabi D) Mill E) Kant

12. Mutluluk, yaşamımızın temel amacıdır. Tüm çabalarımız onun içindir. Gezmek, eğlenmek, arkadaşlarla olmak, bir amaç için çabalamak, kendimizi geliştirmek vs. tümünün altında bize verdiği mutluluk vardır. İnsanoğlu hep mut- luluğun peşinde olmuştur. Bunu kimi zaman alkol ya da uyuşturucu ile de yakalamaya çalışsa da sonrasında bun- ların etkisindeyken elde ettiği mutluluklar hep sahte gel- miştir. Parçaya göre davranışlarımızın mutluluk vermesi için aşağıdakilerden hangisi gereklidir? A) Mazza yönelik olması B) İradi eyleme dayanması C) Bireysel çıkar içermesi D) Fayda amaçlı olması E) Değer yargılan içermesi

, Insan, yalnızca düşünme ve bilgi edinmey- 7. le yetinen bir varlık olamaz. Bildiklerini ve düşündüklerini yaşayışına uygulamak; bilgi ve düşünceleri ile eylemleri arasında uyum kurmak zorundadır. Örneğin, bir insanın dedikodu yapmanın ya da yalan söyleme- nin kötü olduğunu bilmesi yeterli değildir. Dedikodu yapmaması, yalan söylememesi gerekir. Bilmek başka, yapmak başka bir şeydir. Ahlâklılık da bildiklerini eyleyebilir hale gelmekle olanaklıdır. Bu parçada sözü edilen "ahlâklılık" duru- mu aşağıdakilerden hangisi ile ilişkilen- dirilmektedir? A Değişen koşullara ayak uydurma B) Bilgiyi yaşama aktarma C) Özgürce seçme yapabilme Đ) Ne istediğinin bilincinde olma ET Neyin iyi olduğunu bilme

11. İnsanların ahlaki eylemde bulunurken, o eylemi niçin yaptığını bilmesi gerekir. Kırmızı ışıkta bek- lerken gözleri görmeyen bir kişiye yardım etmek ve onu karşıdan karşıya geçirmek, otobüste yaşlılara yer vermek veya kaza yapmış yaralılara yardım etme davranışları için insanlara "Bunu neden yap- tin?" sorusunu yönelttiğimizde "bu davranışlar be- nim insanlık görevimdir" diye cevaplıyorsa yaptığı davranışın farkındadır ve eylem ahlakidir. Yoksa "Bilmem, içimden öyle geldi, o onda ordaydım yap- tım, acıdım, zaten inecektim o yüzden yer verdim, vb" yanıtlar verirsek eylem ahlaki değildir. 13. ins du lu ŞU re to Bu parçaya göre bir eylemin ahlaki nitelik ka- zanması aşağıdakilerden hangisine bağlıdır? A) Bilinçli şekilde yapılmasına B) Başkalart için yapılmasına C trade dışı yapılmasına O Toplum istiyor diye yapılmasına E) Nesnel davranış çerçevesinde yapılmasına

13. Aristoteles'e göre gerçek, duyular evreninin üstünde ve ar- kasında değildir. Bu dünyanın içinde yer alır. Gerçeği, göz- lemler ve düşünceler yoluyla yavaş yavaş bulmaya çalışmak gerekir. Aristoteles, yaklaşık kesinliği kabul eder. Omegin, fi- zikte bizim dünyamız sadece yaklaşık bilgilere bağlıdır. Bu yüzden sadece tekrarlanan olgular, sık sık meydana gelen olaylar degerlendirilebilir. Ama bu alanda matematiksel bir kesinlik yoktur, her zaman bir olağandışılık söz konusu ola- bilir. Aristoteles'in düşüncesine göre, gerçekle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Somut verilerden ayrılamaz. V Mutlak bir kesinlikten söz edilemez. + + (Boreli olanı içinde barındırır. + D) Belirsizlik durumları, sonuca ulaşmayı engeller + E) Tek bir yasadan söz edilemez. + SOSYAL BİLİMLER 17

Tanrı istemezse yaprak düşmezmiş. Tanrı istemezse insan ölmezmiş. Bu parçada dile getirilen şarkı sözleri ahlak felsefesindeki görüşlerden hangisine uygundur? A) Liberteryanizm B) Nihilizm C) İndeterminizm D) Otodeterminizm E) Fatalizm

12. Aydınlanma döneminin önde gelen filozofu Kant, ahlaki yaşantımızı yönlendiren iki tür buyruk olduğunu söyler. Bunlar biri dışarıdan bazı koşullar getiren koşullu buyruk- lar diğeri de, dışarıdan değil, bizzat insanın kendi vicdanı tarafından verilen koşulsuz buyruklardır. Koşullu buyruk- lar belirli bir amaca ulaşmak için ne yapılması gerektiğini söyleyen, insanın arzu ve isteklerine bağlı olan buyruktur. Koşulsuz buyruklar ise bir koşula bağlı olmadan, bütün in- sanlar için geçerliliği olan, insanın arzu ve isteklerine bağlı olmayan buyruklardır. Koşulsuz buyruğun temelinde çe- şitli ilkeler bulunur. Bu parçaya dayanarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Koşullu buyruklar, eylemin muhtemel sonuçlarını dik- kate alarak ortaya çıkar. B) Koşulsuz buyruklar, eylemin sonuçlarından bağımsız olarak ortaya çıkar. C) Koşullu buyrukların temelindeki ilke, insanlığı, ken- dinde ve başkalarında bir araç olarak görür. D) Koşulsuz buyrukların temelindeki ilke, tüm insanlar için geçerlidir. E) Koşullu buyruklar, insanın özgür iradesinden kaynak- lanır. 1. OTURUM (TYT) DENEME SINAVI Diğer sayfaya geçiniz.