Felsefenin Alanı Soruları

39 - Pluralizm-Çoğulculuk Varlığın ikiden fazla töze dayandığını savunan görüştür. Bu görüşü savu- nan ..........'e göre varlığın temelinde ......, hava, .......... ve ........... yer alır. ..... 3. Ünite

6. nabilir, TYT/Sosyal Bilimler 13. Erik ağacı kışın yapraklarinı döket, baharda çiçek açar, yazın meyve verir. Buna karşılık pi sayısı, 7 sayıISI, dikdörtgen her zaman aynıdır. 11. Geçen ay, ziyarete gittiğim bir okulda genç bir eğitimciyle tanıştım. Bende, oldukça kibar, saygılı ve bilinçli bir insan izlenimi bıraktı. Daha sonraki görüşmelerimizde bazı yanlış görüş ve düşünceleri olduğunu tespit edip bu yanlışlıkları kendisine izah etmeye çalıştım. Bana "Hocam, söylediklerinize hak veriyorum ama bunların benim hayatımda farklı boyutları var. Onun için müsaade edin, onları ben kendim düşünüp kararımı vereceğim." dedi. Genç meslektaşımın bu özelliği filozoflarda da vardır. Bu parça aşağıdakilerden hangisini örneklendirir? A) Somut ve soyut varlıklar birbirini etkiler. Varlıkların değişmesi belirli yasalara bağlıdır. C) Değişen varlıklar gerçek varlık olamaz. D) Gerçek varlıklar değişir, ideal varlıklar ise değişmez. E Gerçek varlıklar uzayda yer kaplar, ideal varlıklar uzayda yer kaplamaz. Bu parçada filozofun hangi özelliğinden söz edilmiştir? A) Sistemli düşünme B) Tutarlı düşünme C) Kapsamlı görüşler ortaya koyma D) Birikim sahibi olma Telkinlere kapalı olma

Sokrates "Bildiğim tek şey, hiçbir şey bilmediğimdir." Platon "Bilmediklerimizi üst üste koyarsak başımız gökyüzüne değer." Yukarıda verilen görüşlere uygun olan yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Çağımızda Bilinmeyenler artık en aza inmiştir. B) Felsefe bilinmeyenlere cevap bulur. C) Bütün problemler bir gün çözülecektir. D) Sorgulamak ve sürekli arayışta olmak felsefenin en önemli özelliğidir. E) Büyük filozoflar temel sorulara benzer yanıtlar vermiştir.

11. Andre Gide' in Vatikan Zindanları adlı romanında özgür bir davranışın, bir tür nedeni olmayan bir davranış oldu- ğunu savunan bir kişi, bu görüşünü kanıtlamak için en- teresan bir davranışta bulunur. İçinde bulunduğu trenin kompartımanında kendisiyle birlikte bulunan ve hiç ta- nimadığı birini tutup trenin penceresinden dışarı atar ve kendine "Işte hiç tanımadığım ve böyle bir davranışta bulunmam için hiçbir nedenim olmadığı halde birini tu- tup trenden dışarı atıyorum." der. Ancak bunu düşün- düğü anda büyük bir yanlışlık yaptığını anlar; çünkü bu davranışının da bir nedeni vardır: Bu, özgürlük hakkın- daki görüşünü, yani özgürlüğün nedeni olmayan bir dav- ranışta bulunma olayı olduğuna ilişkin görüşünü kanıt- 14 lama arzusudur. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı- labilir? A) Özgürlük, insanın her istediğini yapabilmesidir. B) Erdemli davranışlar sonucunda insan özgürce hare- ket eder. Özgürlüğü belirleyen kişinin vicdanıdır. D) Inşan eylemlerinde mutlaka bir amaç vardır. E) Sorumluluk bilinciyle yapılan eylemler ahlaki eylem- lerdir.

12. “Hurafeler dünyayı ateşe verir: Onları söndürecek olan felsefedir." yoltaire bu sözüyle felsefenin hangi özelliğine vurgu yapmıştır? A) Eleştirel ve sorgulayıcı olması B) Sistemli ve yöntemli olması C) Akla uygun olması D) Kümülatif olması E) Somut olgularla ilgilenmesi 20 diğer sayfaya geçiniz.

1. Felsefe mitolojik düşünce yerine akla dayanan düşüncenin ön plana çıkması ile MO 6. yy'da Milet'te ortaya çıkmıştır. Milet kralı ya da yöne- ticisi olmayan, ticaretin yoğun olduğu bir liman şehridir. Kendisi de tüccarlan ve felsefenin kurucusu kabul edilen Thales'in pek çok farkli yere yaptığı gezilerden onemli bilgi birikimi elde ettiği bilinmektedir. Bu parçaya göre felsefenin gelişimini asağı- dakilerden hangisi ile ilişkilendirebiliriz? A/ Ekonomik refahın yüksek oluşuyla B Bilgi birikiminin artışıyla Bilginin sorgulanmasıyla DY Özgür düşünce ortamının olmasıyla 5 Mitolojinin varlığıyla

Nietzsche "olgular yoktur, yorumlar vardır" şeklindeki ifadesi ile aşağıdaki düşüncelerden hangisini reddeder? A) Akıldan gelen bilgileri B) Sezgilere dayanan bilgileri C) Duyu ve deneyden gelen bilgileri D) Doğuştan getirilen bilgileri E) Nesnel olan bilgileri

8. Felsefi problemler, çözümüne yönelik bir çok öneri sürülebilen bu nedenle kesin ve doğru bir bir biçimde yanıtlanamayan problemlerdir. Filozoflar ileri sürdükleri görüşlerle ancak farklı bir bakış açısı sunar. Bu görüşlerin de doğru ya da yanlış olma ihtimali eşittir. 11. Buna göre, felsefi problemlerin çözümüne yönelik ileri sürülen görüşler için aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Genelgeçer nitelik taşımadıkları B) Filozofun kişisel bakışını yansıttıkları C) Net bir doğruluk değerine sahip olmadıkları D) Temelsiz ve tutarsız oldukları E) Eleştiriye açık oldukları

1. Skolastik felsefede vahyin, temel ya da en azından 3 aklın vazgeçilmez yol göstericisi olduğuna inanıl- mistır. Skolastik dönemin filozofları, akıl ile iman arasında bir ayrım yapmıştır. Zaman zaman da fel- sefenin göreli bağımsızlık ya da özerkliğini vurgula- mış olmakla birlikte, Orta Çağ'ın dünya görüşünde, bilimde ve felsefede, bir çözüme kavuşturulacak problemlerin çözümü de dahil olmak üzere hemen her şey teoloji tarafından belirlenmiştir. Bu parçadan yola çıkarak, Orta Çağ felsefesi, aşağıdakilerden hangisi ile tanımlanabilir? A) Genel olarak dinlerin özünü sorgulayan felsefe dönemidir. B) Tüm dinlere eşit mesafede duran bir yaklaşım- dır. C) Kendisine uyulması gereken dinsel kuralların oluştuğu dönemdir. D) Din merkezli ve dini temellendirme amaçlı bir faaliyettir. E) Vahiyleri oluşturan ve geliştiren düşünsel yapı- dır. DIN YAYINLARI

13. Konfüçyüs Batı'daki filozof ya da bilgelerden farklı olarak doğayla veya şeylerin özüyle hiç ilgilenmedi. insani olmayan gerçekliğin nihai doğası konusuna hemen hiç eğilmeyen Konfüçyüs'ün aklından, in- sanların gerçek olduğunu bildikleri veya düşündük- leri şeyin salt bir görünüş ya da Buda'nın söylediği gibi yanılsama olabileceği düşüncesi hiç geçmedi. O, tanrı veya tanrıçalardan da söz etmedi; erdem, insani ilişkiler ve iyi toplum dışında hemen hiçbir şeyle ilgilenmeyen Konfüçyüs'ün çıkış noktası, tek tek her insan varlığının hayatının, iyisiyle kötüsüyle ailenin oluşturduğu genel bağlam içinde yaşandı- ği düşüncesiydi. Yaşamın amacının insanın söz konusu ilişki ve rollere uygun olarak başkalarıyla uyum içinde ve bir bütün olarak dengeli ve ahenkli yaşaması olduğunu öne sürdü. Paragrafa göre Konfüçyüs'ü çağdaşı Batı dü- şünürlerinden ayıran özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) Pratik yaşam, düşüncesinin merkezindedir. B) Teorik sorunlara hiç değer vermemiştir. C) Teori-ile pratik ilişkisini çözümlemiştir. D) Pratik sorunları göz ardı etmiştir. E) Teoriyi pratiğin önüne geçirmiştir.

2. Bazı temel doğruların, en azından bazı ilkelerin ya da kavramların doğuştan olduğunu iddia edenlere çok şaşırıyorum. Doguştan gelen bilgi olsaydı yeni doğmuş bebekten yetişkin bir insana kadar herkesin bilgisi aynı olurdu. Bana gore hiçbir bilgi yaşam deneyimlerimizden bağımsız değildir. Bu parçada eleştirilen ve savunulan akım aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir? A) Pozitivizm - Analitik felsefe B) Rasyonalizm - Empirizm C) Rasyonalizm-Entoisyonizm D) Pragmatizm - Entüisyonizm E) Enstrümantalizm - Rasyonalizm

TYTISosyal Bilimler 11. Psikoloji üzerine felsefe yapılamaz ama felsefe 3 üzerine felsefe yapılabilir. Çünkü felsefenin ne olduğu, ne zaman ortaya çıktığı, niçin belirli bir top- lumda ve dönemde doğduğu ve insanları felsefe yapmaya yönelten nedenlerin neler olduğu üzerine düşünülüp sorular sorulduğunda felsefe yapılıyor demektir. Felsefe; varlık, bilgi, ahlak, siyaset ve sanat üzerine sorular sorup düşündüğü gibi kendi- si, kaynağı ve imkânları üzerine de sorular sormak- tadır, Bu parçada aşağıdaki yargılardan hangisi vur- gulanmaktadır? A) Felsefe akla dayanan bir etkinliktir. B) Felsefenin en önemli özelliği sorgulayıcı olma- sıdır. C))Felsefe kendi üzerine soru sordukça gelişir. D Psikoloji ile felsefe arasında yakın ilişki vardır. E) Felsefe kendisine yönelik de sorular sorar.

Unite! Felsete lle Tanışma J. Pesere uyler 1. Aşağıda iki arkadaş arasında geçen diyalogdan bir kesite yer verilmiştir: Bir şeyi meralda öğrenmeyi istedin mi hiç? Ne gibi bir seyi? Felsefe ilgili sa aranize bilgi ve "Yaşar şeyde arand olabil filozo Filoz telse Çocukken inatia, israrla merak ettiklerimiz gibi? Evet, mutlaka. Kuşların neden ve nasıl uçtuğunu merak ederdim Peki, bu konuyla ilgili merakını kendine çevirmeyi denedin mi hiç? Şim Nasıl yani? Biraz açar misin? Sin Elbette. Insanlar uçabilir mi mesela? Bu da soru mu? Tabiki uçamaz çünkü kanatlanı yok. Hemen kestirip atma. Bu sorunun cevabı uçmaktan ne anladığına göre değiştir. Öğretr Uçmaktan ne anlamalıyız? Uçmak somut olarak gökyüzünde yükselmektir bana göre. Peki, sana göre nedir uçmak? A) Evr B) Sor C) ME Şöyle düşünelim. Kafesteki kuş uçamaz değil mi? İşte Insan da on yargıları ile kendi zihninde kafese benzer engeller üretir. Bu nedenle özgür düşünemez, bağımsız hareket edemez. Yani uçamaz, D) Yi E) TL lyice kalamı karıştirdin Bu diyalog bir bütün olarak değerlendirildiğinde felsefi düşüncenin aşağıdaki özelliklerinden öncelikle hangisi- ne örnek oluşturur? A) Yığılımlı ilerleme B) Sistemli olma C) Evrensel olma D) Refleksif olma E) Sorgulama 4. So siz sa eg IT lirgin özelliği nedir?" diye sorsalar "Bilemediği her şeyi yok saymaktır." derim. Neyi bilmediğini aksine bilge kişi neyi bilmediğinin bilgisine sahip olmasinin

Kelimelerin daha çok kavramsal yanlarının ortaya çıktığı, dilin bilgi vermek amacıyla kullanıldığı felsefi metinlerde soyutlamalardan yararlanılır. Bu nedenle felsefe kitabı ya da felsefi makale okumak oldukça karmaşık görünen, alışılmamış düşüncelerle mücadele etmek gibidir. Paragrafa dayanarak felsefi metinlerle ilgi aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Kullanılan kelimeler daha çok kavrama dayalıdır. B) Felsefi metinin anlaşılması için analizinin yapılması gerekir. C) Pratik konulardan çok teorik ağırlıklı konular yer almaktadır. D Felsefi metin okumak hikaye veya roman okumak kadar kolay değildir. E) Dil bilgilendirme amaçlı kullanılmaktadır.

25. Düşünme genellikle dışa dönüktür; fakat düşünen kendi- ni de konu yapabilir. Düşünce, yalnızca nesnelere atılan bir ok değil, kendi üzerine bükülen bir yaydır. Düşüncenin, dü- şünce olarak kendine özgü anlamı, kapsamı, sınırı, başarı- si büyük oranda kendini konu edinmesiyle ortaya çıkar. Bu parçada sözü edilen düşünme türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Analitik düşünme B) Rasyonel düşünme C) Subjektif düşünme D) Refleksif düşünme E) Sentezci düşünme

3 } 3. 4. T en S N s 3 1 Felsefe, bilginin veya bilgeliğin kendi- si, ona sahip olma iddiası değil, bilgi- nin veya bilgeliğin sevgisidir. Bilgelik, Bilginin yaşamda yararlı olmasına ça- ey bilgiden farklı, çok daha iddialı ve çok p- de i daha zengin bir kavramdır. Bilgelik, in- of san yaşamının anlamı ve değerine iliş- kin derin bilgidir. Bu parçadan, felsefeyle ilgili aşağıda- ki sonuçlardan hangisi çıkarılabilir? Al Her türlü bilgiyi konu edindiği BA Bilimlerin açıklamalarını temel aldığı Q Düşünce birikimi oluşturmaya çalış- tiği D) Bilgiden çok, bilginin aranmasına de- ğer verdiği 1 1 1 3 1 Parte lıştığı