Felsefe Soruları

14. "Varlık var olduğu içindir ki algı vardır.” (Aristoteles) "Var olmak, algılanmış olmaktır." (Berkeley) Aristoteles ve Berkeley'in bu özdeyişleri aşağıdaki felsefe problemlerinden en çok hangisiyle ilgilidir? A) Varlığın belirli bir başlangıcı var mıdır? B) Ozneden ayrı bir varlık alanı var mıdır? c) Varlıkta değişme söz konusu mudur? DI Varlık, belirli bir düzene bağlı mıdır? E) Varlığın önceden belirlenmiş bir amacı var mıdır?

15. Nasıl ki bugüne kadar tekil olarak gördüğümüz birkaç kuğudan yola çıkarak "tüm kuğular beyazdır" genel prensibine ulaşamıyorsak; bugüne kadar havaya at- tığımız birkaç taşın yere düşmesinden yola çıkarak bundan sonra "havaya atılan tüm taşlar yere düşer" sonucuna da varamayız. Bu açıklama aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilgilidir? A) Tümdengelim B) Analoji C) Hipotez D) Tümevarim E) Teori

A SOSYAL BİLİMLER 12. Felsefe verimli ya da yaratıcı kafa ister bileşim yapan kafalar ister. Felsefenin alanına girmeyi göze alan kişi, birbirine en uzak düşen ögeler arasında bile gerçek bağ- lantılar arayabilecek kadar ince düşünen kişidir. Bu da kör bir yüreklilikle değil, bilgi birikimiyle, canlı ve güçlü bir bilincle sağlanabilir. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangi- sine ulaşılabilir? A) Felsefe, yaratıcılık isteyen bilinçli bir etkinliktir B) Felsefe, uygun toplumsal koşullarda gelişir. C) Bilgi birikiminin artması felsefi bakışı çeşitlendirir. Dy Felsefede her türlü değeri sorgulama esastır. E Felsefe, nedensellik ilişkisi üzerine kuruludur.

12. Pragmatizm, bir bilginin doğruluğunun gerçeklikle ilişkisine bakılarak saptanamayacağını savunur. Bilme yetimizi oluşturan duyu organları ve akıl; gerçekliği, olduğu gibi kavramak üzere yapılanmamıştır. Aklın ve duyu organlarının asıl işlevi, yaşamımızı doğal yapımıza ve gereksinimlerimize uygun bir biçimde düzenleyebilmemizi sağlayan yol ve araçları göstermektir. Bu nedenle pragmatizmi savunan düşünürler; duyu organlarının sağladığı verilerin, şeylerdeki gerçek niteliklere karşılık gelmesi veya aklın bu verileri düzenleyişinin gerçeklikle örtüşmesi gerektiğine inanmazlar. Bu parçada pragmatizmin eleştirdiği doğruluk ölçütü aşağıdakilerden hangisidir? A) Tutarlılık B) Uygunluk C) Apaçıklık D) Tümel uzlaşım E) Yararlılık

Kinan 14. "Bütün insanlar ölümlüdür." mek "Bazı insanlar ölümlü değildir." eyen Bu önermeler aşağıda yer alan düşünme ilkelerinden hangisine örnektir? A) Özdeşlik gör- ayı ak- B) Çelişmezlik C) Yeter-sebep D) Üçüncü hâlin imkânsızlığı ut E) Amaçlılık

15. Varlık insan zihninden bağımsız olamaz, dış dün- yada kendi başına varlığı yoktur, her şey düşün- cenin ürünüdür. Varlık düşünsel olduğuna göre ancak akıl yoluyla kavranabilir. Düşünülür varlık değişmezdir, nasılsa öyledir, evrenseldir. Bu parçada bahsedilen görüşler aşağıdaki fel- sefe akımlarından hangisine aittir? A) Materyalizm B) Nihilizm C) idealizm D) Düalizm E) Pluralizm

maul SOSYAL BİLİML 12. Bilim, genelgeçer olgulardan hareket eden ve yine herkesçe aynı şekilde gözlemlenebilen gerçeklere da- yanarak ulaştığı sonuçları da yine olgulara dayanarak sinayan ve doğrulayan bir etkinliktir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bilimsel bilgi- nin özelliklerinden birisi değildir? A) Kesinlik B) Objektiflik C) Normatiflik D) İspatlanabilirlik E) Olgusallik

32. Aşağıdaki önermelerden hangisi belirttiği yargı sayısı bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Hava kapalıysa yağmurludur. B) Öğrencilerin tümü çalışkandır. C) Bazı doktorlar önlüklü ve gözlüklüdür. D) Hayat ya güzeldir ya da güzel değildir. E) Her insan dürüstse Ali de dürüsttür.

15. Varlıkların en temel ve kendilerine özgü yanlarını s soruş- turan inceleme ve düşünme biçımine varlık felsefesi ontoloji adı verilir. Ontoloji en genel anlamda varlığı sor- gulayan bir felsefedir. Buna göre aşağıdaki sorulardan hangisi, felsefi bir di siplin olan ontolojinin yanıt aradığı bir soru değildir? A) Varlığı ana maddesi nedir? B) Varlığın doğru bilgisine ulaşılabilir mi? C) Evrende bir düzen var midır? D) Varlığın bir amacı var midır? E) Varlıkların özü nedir?

3. Olgun bir domatesin gerçek renginin kırmızı olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü kırmızı, hasta olmadıkları, her- hangi bir ilacın etkisinde ya da başka alışılmadık şart- lar altında bulunmadıkları anlamına gelir ki, bu bilinen gözlemcilerin büyük çoğunluğunun beyaz ışık altında olgun bir domatese baktıklarında gördüklerini söyle- dikleri renktir. Öte yandan onun muz rengi olduğunu söyleyen birinin hatalı olduğunu düşünürüz. Çünkü bu, gerçekte kişinin renk duyumunun, büyük çoğunluğun renk duyumundan farklı olmasından başka bir şey de- ğildir. Bu parçada ifade edilen "doğruluk ölçütü" aşağıdaki- lerden hangisidir? ANesneye uygunluk B) Mantıksal tutarlılık C Fayda ilkesi D) Tümel uzlaşım EXApaçıklık

15. Tanrı en mükemmel varlıktır ve böyle olduğu için de en yüksek iyidir. Tanrı insanları yaratmış ve vahıy yoluyla gönderdiği kutsal kitaplarında, ahlaki dav- ranış kurallarını belirlemiştir. Bu kurallara uymak iyi, yani ahlaklı davranış; uymamak ise kötü yani ahlaka aykırı davranıştır. Bu görüşler aşağıdaki İslam felsefesi yaklaşım- larından hangisiyle paralellik taşır? A) Mutezile B) Cebriye C) Batınilik D) Dehriye E) Tabiyyun

15. Bilim insanlarının dünyada ya da evrendeki olayları açıklamak için kullandıkları kuramlar ya da bilim- sel yasalar çerçevesidir. Olguların açıklanmasında önerdikleri bilimsel modellerdir. Örneğin, Darwin'in evrim kuramı, Batlamyus'un yer merkezli evren ku- ramı örnek olarak verilebilir. Bu parçada tanımı yapılan bilim kavramı aşağı- dakilerden hangisidir? A) Teori B) Deney C) Varsayım D) Paradigma E) Yasa

Bu soru soruldu! Sadece duyusal verilerle yetinirsek örneğin su, eşit- li ve farklı hatta çelişkili şekillere girmiş gibi gözükür; kaynayan su sıcak, yağmur soğuk, kar yumuşak, buz serttir. Oysa hep aynı şeyle karşı karşıyayızdır. Bun- dan dolayı duyusal olmayıp tamamen akli olan su fikri- ne ulaşmak için duyulur olanın ötesine geçmek, hatta ona karşı düşünmek gerekir. Nitekim bugün su fikrini duyusal olmayıp tamamen düşünsel olan bilimsel bir soyutlamayla H,0 gibi kimyasal bir formülle ifade edi- yoruz. Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisine karşı ör- nek oluşturur? A) Bilimsel bilgi genellemelere ulaşmak ister. B) Genel fikirlere ulaşmada akıl etkin araçtır. C) Duyusal bilgi hakikatin bilgisidir. D) Duyusal bilgiyle bilim yapılamaz. E) Soyut bilgi duyusal bilgiden doğar. Cözüm:

Parçaya göre, Diogenes'in ahlak anlayışı hak- kinda aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Etik yaşamın varlığını yadsımıştır. B) Eylemlerde iyi niyeti yeterli görmüştür. C) Eylemlerde kişisel hazları öncelemiştir. D) Erdemli yaşamı ortak iradeye bağlamıştır. E) isteklerini bastırmayı yaşamına temel yap- mıştır. 15. Geldi çattı en son ölmek. Ne bir yemiş ne bir çiçek, Yaniyor güneşte petek; Bütün bal arıda kaldı. Bu dizeleri yazan şairin aşağıdakilerden han- gisini öncelediği söylebilir? A) Kuşkucu bakışı B) Estetik tavrı C) Dogmatik tutumu D) Bilimsel sorgulamayı E) Pozitivist yaklaşımı Diğer sayfaya geçiniz

11. Aşağıdakilerden hangisi İslam Felsefesinin ge- nel özellikleri arasında yer almaz? A) Akıl, iman, inanç gibi konular tartışılmıştır. B) Felsefenin gelişimine katkı sağlamıştır. C) Çeviri faaliyetleri yapılmıştır. D) Tann'nın varığı kanıtlanmaya çalışılmıştır. E) İslam felsefesinden önceki problemler tartışıl- mıştır. 13 Diğer sayfaya geçiniz.

15. Okulda felsefe sınavında öğretmen Sokrates'in "Bir tek şey biliyorumo da hiçbir şey bilmediğimdir. sözünü yorumla- mamız istedi. Ben kendimce bir yorum yazdım. Felsefe og retmeni puanim kirinca, "Neden puan kirdiniz hocam?" diye sordum. Oğretmen Sokrates'in sözünü yanlış yorum: ladiğimi söyledi. Ben de, "Kime gore, neye gore yanlış? Ba- na göre doğru olan bu, size göre doğru olmaması felsefe nin bir özelliği değil mi zaten? Felsefe de ortak bir doğru var miki? Zaten felsefe yapmak bu değil mi? Herkesin ken. di fikrini söylediği bir alan değil mi? Siz bize felsefe tarihi boyunca filozofların hep farkh gorüşleri savunduklarını soy lediniz." diye kendimi savundum. Öğrencinin savunması felsefenin hangi özelliğini vurgu- lamaktadır? A) Oze dönük bir düşünce olma tvrensel nitelikte olma Kendi içinde tutarlı bir butun oluşturma D kişisel bir etkinlik olma E) Olasılıklı doğruluk değerine sahip olma