Bilgi Felsefesi Soruları

"Bir delil ile kırk alimi yendim. Kırk delil ile bir cahili yenemedim." diyen Mevlana cahilin bilgi felsefesinin kavramlarından hangisini göz ardı ettiğini vurgulamaktadır? A) Temellendirmeyi B) Anlamlılığı C) Bilgi aktlarını D) Apaçıklığı E) Gerçeği

SOSYAL BİLİMLER 20. Sofistlere göre insan her şeyin ölçüsüdür. Bu nedenle içerisinde bulunduğumuz hava üşüyen bir insana göre soğuk üşümeyen bir insana göre sıcaktır. Dolayısıyla üşüyen insanın "Bugün hava soğuk" ifadesi üşüme- yen bir insan için doğru bir ifade olmayacaktır. Sofist- ler bu durumu "Rölativizm" kavramı ile açıklar. Buna göre Sofistlerin aşağıdaki ifadelerden han- gisini söylemesi beklenir? A Herkes tarafından doğru kabul edilen bir bilgi yok- tur. B) Doğru bilgi mümkündür. C) Bilginin kaynağı duyular ve akıldır. D) Doğru bilginin aracı insanın sezgileridir. E) Akıl insanın doğrų bilgiye ulaşmasını sağlar.

15 12. Deneyden önce gelen bir bilgi yoktur. Ancak böyle olma- Si, bilgilerin deneyden geldiği anlamına gelmez. "Bütün bilgiler deneyle başlar. Fakat deneyden doğmaz." Bilgi için deneyin yanında deney verilerini düzene sokacak bir ögeye ihtiyaç vardır ki bu öge aklın formlarıdır. Bu düşünceleri öne süren biri, aşağıdaki akımlardan hangisini savunmaktadır? A) Deneycilik B) Eleştiricilik C) Akılcılık D) Sezgicilik E) Olguculuk Sosyal Bilimler 3.

14. Sınav günü dört Üniversite öğrencisi okula gider, ancak si- nav saati geçmiştir. Ne yapacaklarını düşünürken içlerin- den biri, "Arabanın lastiği patladı, ondan geç kaldık diye- lim, bize mazeret sinavi uygulasin" teklifinde bulunur, di- ğerleri de kabul eder. Profesör "peki" der ve öğrencilerin mazeretlerini kabul eder ve her birini sınav salonunun en uzak dört köşesine oturtur. Sınavda her biri 50 puan değe- rinde iki soru sorar. Bir soru dersle ilgilidir, diğer soru ise şudur: "Arabanın hangi lastiği patlamıştı?" Bu soruya öğ- rencilerin her biri farklı cevap verince profesör, öğrencile- rin yalan söylediklerini anlar. Bu hikayede sözü edilen profesör, aşağıdakilerden han- gisini doğruluk ölçütü olarak kabul etmektedir? A) Uygunluk By Jutarlık C) Yararlilik D) Apaçıklık E) Tümel uzlaşım

14. 18. yüzyıl - 19. yüzyıl filozoflarından; I. Kant, "Kavramsız görüler kördür; görüsüz kavramlar boştur." diyerek bilginin ne yalnızca akılla ne de yalnızca deneyle elde edilemeyeceğini savunarak bilginin yalnızca akılla ve de bilginin yalnızca deneyle elde edilebileceğini savunan görüşleri eleştirmiştir. J. Locke, “İnsan zihni boş bir levhadır." diyerek insan zih- ninde doğuştan hiçbir bilgi olmadığını, zihnin doğuştan boş bir levha gibi olduğunu, tüm bilgilerin duyu ve algi verileriyle oluştuğunu savunmuştur. Bu bilgilere dayanarak 18. yüzyıl - 19. yüzyıl felsefe- sinin aşağıdakilerden hangisini bir problem olarak ele aldığı söylenebilir? A) Bilginin kaynağı B) Birey - devlet ilişkisi C) Evrensel ahlaki ilkeler D) Bilincin tarihsel dönüşümü E) Bilimsel yöntem

2. Husserl, felsefesinde özneden yola çıkar. Öznenin temeli bilinçtir. Bilinç, kendi içine kapanmış olmayan, bir atılım ve nesnesine yönelim içinde bulunan bir varlıktır. Husserl'in felsefesine göre ulaşılacak sonuç aşağı- dakilerden hangisidir? A) Bilgide yalnızca yaşam ölçüt alınmalıdır. B) Özne, dinamik bir bilinç ile var olur. C) Bilimsel yasa ve teoriler bir aldatmacadır. D) Bilinç özneldir, bilgi kişiden kişiye değişir. E) Felsefenin amacı, bilinci faydalı olana yöneltmektir. Kafadengi 6.

Protagoras'a göre, insan her şeyin ölçüsüdür. Bir şey insana nasıl görünüyorsa öyledir. Rüzgâr üşüyen biri için soğuk, üşüme- yen biri içinse soğuk değildir. Bu parçaya göre aşağıdaki yorumlardan hangisini yapabi- liriz? A) Doğru bilgiye ulaşana kadar ondan şüphe edilmelidir. B) Deney yoluyla ulaşılan bilgilerin doğruluğundan şüphe edil- mez. C) Algıya dayalı bilgiler, algılayanın içinde bulunduğu duruma göre değişir. D) Her insan duyu bakımından farklı yaratılmıştır. E) Varlığın varlığından şüphe edilmelidir.

12. Platon felsefesinde "idea" teriminin yerine Aristoteles felsefesinde "form" terimini görüyoruz. Her iki terimin de ifade ettiği şey, kavramsal özler, bir başka deyişle "tümeller"dir. Platon'un "idealar, nesnelerden önce ve sonra ezeli ve ebedi olarak vardır." aniayışına kavram Tealzmi' adı verilir. Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi kavram realizminin doğru anlatımıdır? A) Kavramların insan zihni dışında bir gerçekliği vardır. B) Kavramların kendi başına gerçekliği vardır. C) Kavramlar nesnelere verilmiş adlardır. D) Kavramlar nesnelerin içinde vardır. E) Kavramlar algılar sonucu kazanılmış genel düşüncelerdir.

2. Locke'a göre bilginin kaynağı deneydir. Ancak o, de- bneyle kazandığımız bilgilerin, tasarımların kendi arala- rindaki bağlantılarının bilinebileceğini, bunların bilin- cucin dışındaki objelerle olan uygunluğunun bilineme- yeceğini savunmaktadır. Bu düşünceden hareket eden Berkeley, sonunda cisimler dünyasının varlığını orta- elsefi gö- sürülebi- iblo 4. Hu alı bi in la C dan kaldırır. Berkeley geliştirdiği bu görüş ile, maddi bir dış dünyanın bilincimiz dışında bağımsız bir varlığı olduğunu reddeder. Aksi bir kabul, objelerin düşünül- meden var olduklarını ileri sürmek demektir. Berke- ley'e göre, dış dünyadaki objelerin varoluşlarını ne ka- dar düşünsek de, incelediğimiz hep kendi idelerimiz- n U UJ dir. olmak nu de- Bu parçadan hareketle, Berkeley'nin görüşü hak- kinda aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? boste- en bil- angi- so AY Nesneler dünyası ve zihin dünyası olmak üzere iki ayrı gerçeklik kabul etmiştir. (3) Narlığın bilgisinin insanın algı sınırını aştığını belirt- miştir. 2 Duşünceden bağımsız bir nesneler dünyasının var- lığını savunmuştur. D) Locke'in görüşlerinin aksine, aklı bilginin kaynağı olarak görmüştür. E) Locke'un empirizmini idealist bir temele oturmuş- tur. VİP Yayınları 11. Sinif

15. Sokrates'e göre, bilgi insanı doğru davranışa, dola- yısıyla mutluluğa götürür. Sokrates'e göre, hiç kimse bilerek kötülük yapmaz. Kötülüğün tek kaynağı ca- hilliktir. Onun için Sokrates, "kendini bil" der. İnsanın kendini bilmesi ise bilgili olmasını, kötü davranışlar- dan kaçınmasını ve erdemli olmasını sağlar. Sokrates bu düşüncesi ile aşağıdaki disiplinlerden hangisinin konusunu irdelemiştir? AL Estetik - Etik B) Ontoloji -Etik CEtik- Epistemoloji Epistemoloji - Ontoloji EOntoloji - Estetik Diğer sayfaya geçiniz.

OPEN BE 17 y felsefesi monosans'la başlayan hümanizmanın izle- Bu ikiyle Descartes'la birlikte bilgi felsefesi ala- anda yeni bir anlayış belirmistir. Tüm bilginin kaynağını skilda yoron rasyonalizm; kuskudan hareket eden insan temele almıştır. Bu dönemde filozoflar, felsefeyil tematik ilkelerle işleyen ve baska ilkenin işe karışması- hr engelleyen bir sistem ortaya koymuşlardır. Bu açıklamadan hareketle 17. yy felsefesi için aşağıda- kilerin hangisine ulasılamaz? A) Hümanizmin izlerini taşıdığına B) Descartes'ın bilgi öğretisinin etkili olduğuna C) Rasyonalizmin, kuşkuyu temele alan yeni bir anlayışa ulaştığına D) Felsefede matematiksel ilkelerle düşünce üretildiğine E) Aklın, doğruluğu apaçık ve kesin bilginin kaynağı sayıl- diğina YKS/ Temel Yeterlilik Testi Deneme Sınavı - 6 13

18 Geçenlerde 20. yüzyıl felsefesini konu edinmiş bir kitap elime geçti. Kitabın girişinde, "20. yüzyıl, felsefi açıdan tüm diğer yüzyıllardan daha uzun sürmüş bir çağdır." 15. 99 ar. Modernizme -lan Bacon, in- cüde değiştire- tır. Bacon için ecek bir şey- yazdığını görünce epeyce bir meraklandım. Bölümün devaminda; bu çağda ekonomik, siyasi, bilimsel ve kültürel anlamda son derece yoğun gelişmeler yaşan- dığı; bu yüzden çağın çok fazla akım ve filozof içerdiği ve bunları birbirinden ayırıp sınıflamak zor olduğu için yönteme da- inden önceki i eleştirir ve sunar. Sun- san zihninin e için ilk ola- si gerektiği kitabın girişinde böyle bir cümleye yer verildiğini anla- dim. Kitabın ilerleyen kısımlarında yazarın 20. yüzyılda işlenen temel problemler ve akımlar üzerinden genel bir sınıflama yaptığı fark ettim. Böylece 20. yüzyıl düşünsel fotoğrafı biraz daha netleşecekti. Ele alınan her temel problem yeni bir akımın ortaya çıkmasına neden olmuş- tu. Ben de çağı o akımlar ve konu edindikleri problem üzerinden anlayabileceğime ikna oldum. min kulla- s aşağıda- tir? Bu parçada sözü edilen problemler ve problemi ele alan akımlar düşünüldüğünde, aşağıdakilerden hangisi yanlış bir eşleştirmedir? A) Varoluş-öz sorunu / Varoluşçuluk B) Değişim sorunu / Diyalektik materyalizm C) Varlık sorunu / Yeni Ontoloji D) Yorum sorunu / Hermeneutik Gerçeklik-Görünüş sorunu / Mantıkçı Pozitivizm

Deneme Sınavi 11. "Filozof mümkün olduğu ölçüde bilginin tümüne se hip olan insandır" (ARİSTOTELES). "Felsefe her şeyin bilimi değil, bütünün bilimi olarak tanımlanabilir" (THIBAUDET). "Felsefe, değerini belirsizliğinin kendisine borçlu- dur" (RUSSELL). "Felsefe, saf bir biçimde kendimize ve etrafımi- za bakma kararımızdan başka bir şey değildir" (BERGSON). "Felsefe evrenle ilgili olarak sanki hiçbir şey apaçık değilmiş gibi davranmaktır" (JANKELEVITCH). "Felsefe, uzakta bulunan bir şeye sahip olma rüya- sıdır. (MERLEAU-PONTY). Yukarıda bazı düşünürlerin felsefeye ilişkin görüş- leri verilmiştir. Bu görüşler, felsefenin neliği üzerine yapılan tartışmalardan belki de "felsefenin felsefe- si" denilebilecek bir alanda örneklerdir. Bu durum felsefi düşünüşün en temel özellikle- rinden hangisine örnektir? A) Kümülasyon B) Tutarlılık C) Mantıksallik D) Refleksiyon E) Evrensellik

6. Felsefede ileri sürülen fikirler filozoflar tarafından çeşit- li şekillerde temellendirilirler: Kötülük yapan insan en fazla kendine zarar verir. Hiç kimse bilerek kendine zarar vermez. Kendine zarar vermek bilgisizlikten doğan bir kötülüktür. Demek ki “Hiç kimse, bilerek kötülük yapmaz." Var olan her şeyin varoluşunun bir nedeni ya da gerekçesi olmalıdır. Herhangi bir şeyin kendini üretmesi ya da kendi varoluşunun nedeni olması imkânsızdır. Dolayısıyla nihai bir neden olmazsa ya sonsuz bir biçimde nedenleri takip etmeye devam edeceğiz ya da nihayetinde, zorunlu olarak bir nedene kavuşacağız. Demek ki “Var olan her şeyin varoluşunun bir nedeni ya da gerekçesi olmalıdır." Verilenler bir bütün olarak değerlendirildiğinde aşa- ğıdakilerden hangisini örneklendirdiği söylenebilir? A) Felsefi soru oluşturmayı B) Dil-düşünce ilişkisini C) Argümanlarla görüş oluşturmayı D) Doğruluk-gerçeklik ilişkisini E) Bilim-hayat ilişkisini Örnek 2 Örnek 1 2019 - 2020 MEB – Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Gen 8.

V. Hobbes Bu filozoflardan hangileri farklı bir varlık felsefesi görüşüne sahiptir? A) Yalnız! B) I ve II C Yalnız III D) IV ve V E ) Yalnız V I- N < Aşağıdaki filozoflar "Kişi Vicdanı Karşısında Evren- sel Ahlak Yasası Var mıdır?” sorusunu tartışmışlar- dır. • Hedonizm (Hazcilik): Temsilcileri Aristippos ve Epikuros'tur. Nihilizm (Hiççilik): Başlıca temsilcisi Nietzsche'dir.no R Egoizm (Bencillik): Başlıca temsilcisi Hobbes'tur. Anarşizm: Temsilcileri arasında Stirner, Proud- hon vardır. Sezgicilik: Başlıca temsilcisi Bergson'dur. * Zm Bu parçada verilen filozof ve akımlardan hangisi yukarıdaki soru bağlamında diğerlerinin karşı- sında yer almaktadır? A) Hedonizm B) Anarşizm C) Nihilizm D) Egoizm E) Sezgicilik

2 Bilgi Felsefesinin Konusu ve Problemleri 1. Bilgi kendisinden kuşku duyulamayacak bir açıklık ve seçiklikle olmalıdır. Böyle bir bilgi bulanıklık ve muğlaklık taşımaz. Adeta kendini insana zorla kabul ettirir. “Bütün, parçaların toplamına eşittir.”, “Aynı şeye eşit olan şeyler birbirine de eşittir.” bilgileri buna örnektir. Bu parçaya göre doğruluğun ölçütü aşağıdakilerden hangisidir? A) Tutarlılık B) Tümel uzlaşım C) Apaçıklık D) Fayda E) Uygunluk 2 Rilai zibindoorlon moz ünlü bilgi piniron bir