Siyaset Felsefesi Soruları

14. Hobbes'un devlet görüşü insanı doğal bir durum içinde ta- nımlamasıyla başlamaktadır. İnsanların doğal durumda eşit olduklarını, kendi istek ve amaçları doğrultusunda birbirleriyle mücadele ettiklerini belirtir. Hobbes, herkesin herkesle savaştığı bir ortamı "İnsan, insanın kurdudur." şeklindeki meşhur sözü ile ifade eder. İnsanlar sürekli çatışma halinde oldukları için can gü- venliklerini korumak için devletin mutlak güç olduğunu belirtir. Yukarıdaki açıklamaya göre Hobbes'un devlet anlayışı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? c A) Devlet doğal bir kurumdur. B) Devlet eşitlik ilkesine göre oluşmuş bir kurumdur. C) Devlet yapay bir kurumdur. D) Devlet teokrasi ile yönetilen bir kurumdur. E) Devlet hümanizm çerçevesinde yönetilen bir kurumdur. Diğer sayfaya geçiniz. 4

14. Yusuf Has Hacip'e göre, devleti yönetenlerin amacı bireyi mutlu yapmaktır. Birey de devletten gelen kay- nakların değerini özümseyerek, erdemli olmaya ça- lışmalıdır. Yusuf Has Hacip'in vurguladığı nokta aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Din ve politikanin aynı amaca hizmet etmesi ge- rektiği B) Siyasetin otoriteye dayalı bir yapılanmaya gir- mesi gerektiği C) Birey ve devletin karşılıklı iş birliği yapması ge- rektiği D) Devlet yönetiminin ahlaki ve dini kurallara uyma- si gerektiği E) İdeal düzende erdemli vatandaşların var olması gerektiği

TYT LİMLER TESTİ 13 11. Bu kalem, şu silgi gibi algıladığımız her şey idealar dünyasındaki asıllarından / idelerden pay aldığı ölçüde metaforuyla anlatılan oluş ve bozuluşun olduğu aldatıcı varlığa kavuşur. Ancak bu varlik kategorisi gölgeler bir evrendir. Yalnızca düşünceyle / akılla kavranabilen artma ve eksilmenin olmadığı kendisiyle hep aynı kalan şey olan idealar evreni ise iyi ideasından pay alır. İdealar nesneler içinde geçerlidir. Fakat onların değişen ve yok arasında oluşan bu pay alma fenomenler dünyasındaki olan nesneler oluşu özelliklerini etkilemez, onlar sonunda yok olurlar. Paragrafa dayanarak Platon'un bu görüşünden aşa. ğıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz? AJ Nesnelerin gerçeklikleri idealardan bağımsızdır B) Nesneler varlıklarını idealara borçludur. a Görünenler yansıma ve değişim içindedirler. D) Asil olan idealar akılla bilinebilir. E) Idealar aynı kalırken, nesneler yok olmaktadır .

2015-YGS/Sosyal Bilimler 3 34. Rousseau, yasa yapmanın ya da yasaları değiştirmenin Yunan kent devletlerinde olduğu gibi yani bütün halkın bir araya gelip istişare ederek sonra da oylayarak yapılması gerektiğine inanıyordu. Bu şekilde "genel irade” ortaya çıkmış oluyordu. Böylece her bireyin kendi istediği olmasa da bir bütün olarak toplum için iyi olanın uygulanacak olduğuna dair bir güven vardı. Bu tüm toplum için iyi olanın ortaya konacağına dair bir idrakın varlığı, halkın kendilerini yönetmek için seçtiği kişilere bu yasaları uygulamaya geçirme görevini verirken rahatlık sağlardı. Çünkü bütün halkın birlikte hareket ederek yaptığı bu yasalar herkesi mutlak olarak bağlamaktaydı. Bu parça, siyaset felsefesinin aşağıdaki sorularından hangisinin sorgulanmasına örnek oluşturur? A) Bürokrasiden vazgeçilebilir mi? B) En mükemmel yönetim biçimi hangisidir? iktidar kaynağını nereden alır? D) Bireyin temel hakları nelerdir? E) Sivil toplumun anlamı nedir?

11. "İnsanları yabancıların saldırısından ve birbirlerinin zarar- larından koruyabilecek ve böylece, kendi emekleriyle ve yeryüzünün meyveleriyle kendilerini besleyebilmelerini ve mutluluk içinde yaşayabilmelerini sağlayacak böylesi bir ge- nel gücü kurmanın tek yolu; bütün kudret ve güçlerini, tek bir kişiye veya hepsinin iradesini oyların çokluğu ile tek bir iradeye indirgeyecek bir heyete devretmeleridir. Yani, kendi kişiliklerini taşıyacak tek bir kişi veya bir heyet tayin etmeleri ve herkesin, bu kişi veya heyetin, ortak barış ve güvenlikle ilgili işlerde yapacağı veya yaptıracağı şeylerin amili olmayı kabul etmesi ve kendi iradesini o kişi veya heyetin iradesine ve muhakemesini de onun muhakemesine tabi kılmasıdır." T.Hobbes'un "Leviathan" adlı eserinden alınan bu parça- ya göre, devletin oluşumu aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) İnsanların doğa durumunu devam ettirmek istemesiyle B) İnsan organizmasındaki bölümlü yapının devletle so- mutlaşmasıyla C) Toplumda eşitlikçi bir yapının sağlanmak istenmesiyle Herkesin herkesle savaşımına son verme isteğiyle E) Kişisel çıkarların özgürce sürdürülmek istenmesiyle YKS EK Deneme 05 TYT

15. Montesquieu; cumhuriyet, monarşi ve despotizm yöne- tim biçimlerini tanımlar. Cumhuriyet yönetiminde halkın söz sahibi olduğunu belirtir. Monarşide yöneticinin tek kişi olduğunu ve yasalar çerçevesinde yönetme gücü- nü kullandığını belirtir. Despotizm yönetimindeyse iste- diğini yapma gücünün tek kişide olduğunu ifade eder. İnsanın başkasının hakkını yemeden özgürce davran- ma yetisine sahip olduğunu belirten Montesquieu, bu özgürlüğün korunması için güçler ayrılığı ilkesini öne sürer. Montesquieu, "güçler ayrılığı" ile aşağıdakilerden hangisini anlatmaktadır? A) Egemenliğin paylaştırılmasını B) Yönetimin değişkenliğini Yasaların yaptırımını D) Yetkilerin birlestirilmesini E) Otoritenin pekiştirilmesini

Buna temi aşağıdakilerden hangisil B Tümevarım bo A) Analoji at D) Gözlem C) Jümdengelim EY Eleştiri 10. Aristoteles'e göre, yönetim biçimleri temelde üçe ayrılır. Buna göre, devlet tek bir kişi veya birkaç kişi ya da çoğun- luk tarafından yönetilebilir. Fakat söz konusu üç ayrı yöne- tim biçiminin, biri ideal, diğeri ise kötü veya sapkın olmak üzere iki ayrı şekli vardır. Buna göre o; tek kişinin doğru yönetimine monarşi ya da krallık; buna karşılık onun kötü yönetimine tiranlık adını verir. Birkaç kişinin, bir grubun ideal yönetimine aristokrasi, onların kötü yönetimine oli- garşi; çoğunluğun egemen olduğu, doğru yönetim biçimine cumhuriyet, aynı çoğunluğun kötü yönetimine demokrasi adını verir. Bu parçaya göre Aristoteles, yönetim biçimlerini hangi ölçüte göre sınıflandırmıştır? A) Yöneten-yönetilen ilişkisi B) Devletin oluş biçimi O Devletin işlevleri D) Devlete egemen olan gücü E) Devletin hukuk sistemi

TYT 13. Ona göre ulusal birliği ve devletin bütünlüğünü sağla- mak için hükümdar kurnaz ve güçlü olmalıdır. O, ge- rektiğinde tilki gibi kurnaz ve aslan gibi güçlü olmalı- dır. Hükümdarın ulusal birliği korumak ve sürdürmek için yapacağı her şey meşrudur. Devlet ve hükümdar bireyin üstündedir. Bu parçada açıklanan görüşler aşağıdaki düşünür- lerden hangisine aittir? A) Machiavelli B) Descartes C) Locke D) Hume E) More

8 Insan toplum hâlinde yaşar ve bireyler birbirlerinin eksiğini tamamlarlar. Bu konuda en üstün mükemmellik de kentte yaşamakla elde edilebilir. Erdem, yardımlaşmadır ancak insanlar kötülük için de yardımlaşabilirler. Gerçek mutluluğa ulaştıracak konularda yardımlaşan insanlar, erdemli kenti oluştururlar. Erdemli kent, tüm organları görevini yerine getiren bir bedene benzer. Nasıl bedende tüm organlar, görevlerini yerine getirerek onu ayakta tutuyorlarsa erdemli kentte de insanlar, birbirlerine yardım ederek kenti ayakta tutar ve mutluluğu sağlarlar. Bu parçada dile getirilen devlet görüşü aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir? A) Sokrates BY Fârâbî C) İbn Haldun D) Aristoteles E) Platon

Aristoteles'e göre devlet doğal düzenin devamıdır insanın değişik ihtiyaçları vardır. Devlet bunu gerçekleştirmek için vardır. Ona göre devlet yönetimleri tek başlarına iyi veya kötü değildir. Ancak söz konusu amacı gerçekleştirebilme durumuna göre iyi ya da kötü devlet vardır. Aristoteles'in görüşlerine dayanarak devletle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Toplumsal düzenin mümkün olmadığı B) İnsan organizmasına benzettiği C) Kuruluşunun temelinde yönetilenleri koruması isteği D) İnsan yaşamının dışında bir anlam taşıdığı E) Bireylerine erdemlilik niteliği kazandırma işlevini

propagandası yapılan bir totaliter toplum portresi çiz- 2 EK 01 Deneme 15. 13. George Orwell 1984 adlı eserinde televizyon yoluyla *** miştir. Buna göre, her bireyin yaşadığı odada bir tele- vizyon ekranı bulunmakta ve bu şekilde bireyler sürek- li olarak propaganda akışına maruz bırakılmaktadır. Çün- kü amaç, bireyleri medya yoluyla sürekli olarak uyus- turmaktır. 1984'te dünya üç bloğa ayrılmıştır: Ocania, Eurasia ve Eastasia. Bu devletler siyasi, askeri ve eko- nomik güç bakımından eşit oldukları için savaşı göze alamazlar fakat aralarında hep soğuk savaş vardır. Her devlet kendi içinde totaliter bir yönetim ve baskı meka- nizması oluşturmuştur. Halka yoğun bir sansür uygula- nir, casusluk sistemi vardır ve düşünmeleri, sorgulama- ları yasaklanmış olan kişiler âdeta birer robot hâline ge- tirilmişlerdir. Buna göre 1984'ün karakteristik özelliği aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Geleceğe ilişkin tahminlere dayalı bir toplum düşün- cesi olması B) Umut vadeden bir geleceği tasarlaması C) Bireylerin kitle iletişim araçlarıyla yoğun baskıya ma- ruz bırakılması D) Dünyanın eşit güçlere sahip üç bloğa ayrılması E) Tüm sorunların kısa sürede çözümlenmesi

TYT 11. MÔ 2000'lerde Gilgamış Destanı ve MỐ 8-7.yüzyıllarda Ho- meros'un İlyada ve Odesa'Sında ve kutsal metinlerde yöne- timlerin kaynağı ve meşruiyeti ile ilgili çeşitli pasajlar geç- mektedir. Fârâbînin “Erdemli Şehir" eseri, Selçuklularda Nizâmülmülk'ün ve Osmanlılarda Şeyh Edebali'nin yazı ve tavsiyeleri esas olarak yönetimin meşruiyeti ile ilgili bulun- maktadır. Egemenliğin kaynağı soyluluk, zenginlik, kutsal- lik, savaşçılık, bilgelik ve adalet gibi çeşitli unsurlarda aran- mıştır. Parçada anlatılanlar, siyaset felsefesinde irdelenen so- runlardan hangisiyle doğrudan ilgilidir? A Bireyin temel hakları B Yönetimin anlamı eog anu C) Doğal hukukun anlamı D) Bürokrasinin gerekliliği Jeney Devletin varlık nedeni ve devlete itaatin dayanağı

11. Platon'un ideal devletinin yasası, tam bir aristokrasi- dir, "en iyilerin", yani bilgililerin, erdemlilerin başta bu- lunmasını isteyen bir devlet biçimidir. Bu devlette ka- nunların konulması, topluluk hayatının düzenlenmesi işi filozoflara, bilge kişilere verilmiştir. "Başa filozoflar geçmez, ya da baştakiler felsefe yapmazsa insanlığın acıları sona ermeyecektir." (Politeia). Filozofların bu- yurduklarını pratikte yürütmek, böylece de devleti içe- riye ve dışarıya karşı gerçekleştirmek ve yaşatmak ko- ruyucuların ödevidir. Geniş yığına düşen ödev ise, ça- lışmak ve itaat etmektir. Platon'un bu parçada açıklanan görüşlerinin teme- linde onun hangi görüşü bulunmaktadır? (A) Toplum yönetiminin başında filozoflar olmalıdır. B) Yönetimin temelinde ahlak ilkeleri olmalıdır. C) Bireyler devlet yöneticilerinin buyruklarına itaat et- melidir. D) Kanunlar filozoflar tarafından belirlenmelidir. E) Devletin temel görevi toplumu bilge insanlar hâline getirmektir.

14. İnsanda kendi varlığını güvenlik altında tutma duygusu vardır. Bu duygudan dolayı insanlar bir araya gelerek birlikte yaşama ihtiyacı hissederler. Bunun için de varlıkların güvenlik altında bulundurmaya dair birbirlerine söz verip anlaşırlar. Bu parçadaki görüş aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir? A) Farabi B) Weber C) İbni Haldun ots D) Rousseau E) Platon

Þ4. 66. İdeal düzen doğada kalmıştır. Devlet, doğal olma- yan, insanın doğasına, özüne aykırı bir kurumdur. Doğada nasıl ki; güçlü olan yaşıyor ve kendi çıkar- larını hayata geçirmeye çalışıyorsa, toplumda da güçlü olan egemen olmalıdır. İdeal düzeni reddeden bu görüşler aşağıdaki- lerden hangisinin düşünceleriyle örtüşür? A) Sofistler B) Kapitalizm c) Sosyalizm Đlidealizm E) Materyalizm

m maz, diyen kritisizm im 14. Adalet, hem özgürlüğün hem de eşitliğin temel ilke olarak bir arada kabul edilmesidir. Çünkü ne özgür- lük ne de eşitlik tek başına toplumları ideal düzene ulaştıramamıştır. Liberalizmin savunduğu "Birey- sel çıkarlar toplumsal çıkarları gerçekleştirir.” ilkesi doğrulanmamıştır. Aksine toplumu mutlu azınlık ve yoksul çoğunluk olarak ikiye bölmüştür. Eşitliği te- mel alan, ama özgürlüğe yer vermeyen sosyalizm ise toplumları tatmin edememiştir. Çünkü özgürlü- ğün olmadığı yerde eşitlik, eşit haklara sahip köleler yaratır. Bu nedenle özgürlük ve eşitliği kapsayacak ve ideal düzeni sağlayacak başka bir temele ihtiyaç vardır. O temel de adalettir. Bu anlatılanlardan hareketle, "adalet" kavramı aşağıdakilerden hangisi gibi tanımlanmalıdır? de A) Mülkiyetin korunmasını amaçlamaktır. B) Herkesi kanunlar karşısında eşitlemektir. C) Özgürlükleri öne çıkarmaktır. D) Eşit paylaşımlarda bulunmaktır. E) Herkese hak ettiğini vermektir. 15. Sanat, felsefe gibi genel kavramlar ortaya koymaz; sanat tek olanı, yani benzeri olmayanı dile getirir. Onu bütün tekliği ile kavramaya çalışır.