Cümlenin Ögeleri Soruları

In cin uykuda, yaz iki yoldaş uyan Bin benim, bir de serseri kadinlar belim yagmura tutuldun bir gün Obor yanda güneş kendi kayfride Ne de olsa yaz yağmuru Pinl pint düşüyor damlalar 2. Sonbahar gelince ağacın yaprakları da sararmaya başla- mişti. Bu cümledeki altı çizili tamlamayla özdeş bir tamlama aşağıdakilerden hangisinde kullanılmıştır? A) Uzun bir hayat her zaman iyi bir hayat demek değil- dir. B) Sağlığın kıymeti ancak onu kaybettiğinde anlaşılıyor. C) Bazı araştırmacılar, evren ile ilgili çeşitli araştırmalar yapıyor. D) Bu mevsimde yaylaya çıkmak bana da huzur veriyor. 3. AQ De

1. I. Evrakların hepsi, üç gün içinde işleme alındı. II. Ne yaparsak yapalım, bir türlü ikna edemedik. III. Babam, müdür olarak başka bir okula atandı. IV. Yayladaki piknik için fırından 50 tane ekmek getirildi. Numaralanmış cümlelerin hangisinde özne, işi yapan ögedir? AJT. B) II. C) III. D) IV.

15. Türkçenin kuralına uygun yazılmış bir cümlenin yüklemi, sonda bulunur. Yüklemi fiil olan cümlelerde yüklemden hemen önceki öge, vurgulanmış olur. Buna göre, Nesse I. Uzmanlar, yazın Ankara'nın su sıkıntısı çekeceğini söyledi. II. Orman yangınları rüzgâr nedeniyle günlerce sürebiliyor. III. Akşamın karanlığı başlayınca sokak lambaları yandı. IV. Ödevlerini bitirip oyun oynamak için odasına gitti. numaralı cümlelerde vurgulanan ögeler aşağıdakilerin hangisinde doğru sıralanmıştır? A) Belirtisiz nesn sne - Yer tamlayıcısı - Özne - Yer tamlayıcısı B) Belirtisiz nesne - Zarf tamlayıcısı - Belirtisiz nesne - Zarf tamlayıcısı C) Belirtili nesne - Zarf tamlayıcısı - Belirtisiz nesne - Yer tamlayıcısı Belirtili nesne - Zarf tamlayıcısı – Özne - Yer tamlayıcısı

SINIF/NO: 1-) Aşağıdakilerden hangisinde Cümle Dışı Unsur kullanılmıştır? A) Şuan orada mı bilmiyorum, sanırım değil. B) Sizi ziyaret edecektim ama işim çıktı. C) Sesimi duyan var mı? D) Bekledim ama yine de gelmedi.

9-) "Annem, çamaşırları astı." Cümlesinin öğelerine ayrılmış hali aşağıdakilerden hangisidir? A) Sözde Özne - Belirtili Nesne - Yüklem B) Özne - Belirtisiz Nesne - Yüklem C) Belirtili Nesne - Yüklem D) Özne - Belirtili Nesne - Yüklem

3. Fiil cümlelerinde yüklemden önceki öge, isim cümlelerinde ise yüklem vurguludur. Fiil cümlelerinde yüklem başa geldiğinde vurgu da yüklemdedir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir öge vurgulanmıştır? A) Korkuyordum böyle havalarda gök gürlemesinden. B) Hayatta en hakiki mürşit ilimdir. Gönül penceresinden ansızın bakıp geçtin. D) Senin bu sorumsuz tutumundu bizi bu hâllere koyan.

6. Tarım ve Orman Bakanlığının yaptığı düzenlemeyle gıda satış ve toplu tüketim yerlerinde tüketiciye arz edile- cek bitkisel ve bitkisel kaynaklı gıdalardaki trans yağ oranına % 2 sınırlaması getirildi. Aşağıdaki cümlelerin hangisi ögelerin dizilişi bakımından bu cümleyle aynıdır? A) Bir öğrenci için bütün bir yıl boyunca belirli saatlerde yatıp belirli saatlerde kalkmak ve aynı şekilde saati geldiğinde okula gidip okuldaki programa uymak tempolu bir çalışmayı gerektiriyor... BiHerbireyin içinde bulunduğu konuma, yaşına, kişilik özelliklerine ve ilgi alanlarına göre farklılaşsa da geleceğe dair hayalleri, planları, hedefleri vardır. Köpekler için zararlı bir besin olan çikolata köpeklerde en sık rastlanan yirmi zehirlenme sebebinden biridir. Akşam olunca şehrin park ve bahçelerinde insanların huzurunu bozacak olayların yaşanmasına bekçiler izin vermezdi. 3. gür Bu A)

4. Açıklama: Nesne, cümlede öznenin yaptığı eylemden etkilenen ögedir. Örnek: Kursa katılacak olanları bu listeye kaydettim. (Ben, gizli özne) Belirtili Nesne YT Yüklem Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne vardır? A) Kapının önündeki hediye kutusu son derece güzeldi. Sinekler kanatlarını saniyede 200 defa çırpabilir. C Kadıncağız beni bu hâlde görünce az kalsın küçük dilini yutacaktı. D) Meradaki koyunların hepsi çok susamıştı. 183

Hikâye 2. Fasikül 34 Çözüm ORKO Etkinlik Aşağıdaki cümlelerin yüklem ve öznelerinin altını çi- ziniz. 1. Uzun süren bir çalışmanın ardından herkes yorgun- du. 2. O, okulun biricik ressamıdır. 3. Gökyüzünde aniden beliren kara bulutlar yağmurun habercisiydi. 4. Türkiye'nin saygın bilim insanlarından biridir. 5. Bu riski göze almıştı bazılarımız. 6. Kısa bir tatil yapmak herkese iyi gelir. 7. Ürkütücü sessizlik giderek derinleşiyordu. 8. Kahvaltı günün en önemli öğünüdür. 9. Roman kahramanlarını sıradan insanlardan seçer. 10. Ağabeyim, bizi yetiştirmek için elinden geleni yaptı. 11. Onun başında kavak yelleri esiyor. Testokul P 1. (1) Türk resim sanatçı, Selam olmakla berab Bu Istanbul be birinin kızıyla da bir Bursalı Enstitüsünü bi Enstitüsündeki mişti. (IV) Eşi yağlı boyası, (V) Çocukluğu resimlere büy da epey resim Yukarıdaki nu özne bir söz A) I B 2. Aşağıdaki cü oluşmuştur? A) Bu kültür anlatı us yolu güze B) 70 yıllık Çelebi'ni çi tarafın C) Caroline lu kitab Zirvesi'n D) "Evliya üzerinde rihi yeni E) Projeyle seyyah Çelebi'n

(1) Bilim insanlarının pek çoğu, su ve amonyak gibi kararlı moleküllerin Dünya'da üretilmiş olmadığına inanır. (II) Bunların Dünya'nın oluşumunun ilk 700 milyon yılında uzaydan gelmiş olabileceği kanısında- dırlar. (III) Bunun nasıl ve ne zaman meydana geldiği konusunda kesin bir şey söylemek mümkün değil. (IV) Dünya bundan 4,6 milyar yıl önce oluştuğu za- man su, evrende bir şekilde vardı. Bu metindeki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? C cümle özne, yer tamlayıcısı, yüklemden oluş- muştur. B) II. cümlede yer tamlayıcısı bulunmaktadır. C). cümle özne ve yüklemden oluşmaktadır. D) IV. cümlede zarf tamlayıcısı kullanılmıştır. 19.

msi amamen kaybedip bir clendirilirler. Fakat bu için yemek yemek bir olarak kullanılmış- akal kabuklarının odaya yaydığı kokuda kaldı mutluluk. zcüğü cümlenin öznesi görevindedir? So B-Mutluluk yaşıyoruz gençlerin büyüklere karşı saygılı olduklarını görünce. 6) Bir avuç mutluluk içindi tüm ağlaşmalarımız ve gülüşmelerimiz. DJ Mutluluk paylaşmak, ona ulaşanın ilk görevidir. A) 4 Verilen her doğru cevabın 5 puan olduğu cümlenin ögeleriyle ilgili bir etkinlikte, altı çizili sözcük ya da sözcük gruplarının hangi öge olduklarının bulunması istenmektedir. Bu etkinliği tamamlayan Mert adlı öğrencinin cevapları şu şekildedir: CÜMLE Düşen yağmur damlalarıyla birlikte buralar yine toprak kokuyor. Sana bu kitabı okumanı tavsiye eden kimdi? Heyecanımdan yerimde duramıyorum. Bir hayattır, çocukların gülümsemesi. AUR- ALTI ÇİZİLİ ÖGE Bu tabloya göre Mert'in verdiği cevaplardan aldığı puan aşağıdakilerden hangisidir? B) 10 C) 15 D) 20 iğimiz fotoğraflar özne yüklem zarf tamlayıcısı yüklem 5. "Rastgele çekildiğimiz fotoğraflar genelde daha güzel olur, tıpkı tesadüfen-tamıştığımız insanlar gibi." cümlesinin öznesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Fotoğraflar -B) İnsanlar D) Tesadüfen tanıştığımız insanlar GUNAY YAYINLA OINAT YAYINLARI 209 15

Test cümlenin 1.Adim ögeleri / Yardımcı ögeler II. Adim III. Adım IV. Adım V. Adım Temelli Yeni Nesil Testler Cümle: Terbiye ve ahlakın etki bakımından en verimli çağrgençlirtir. Açıklama: Cümle, özne ve yüklemden oluşmuştur. Cümle: Yüksek tahsile başlamadan böyle bir şey düşünemem. Açıklama: Cümlenin öge dizilişi sırasıyla zarf tamlayıcısı, belirtili nesne ve yüklemdir. Cümle: Kendine güvenen bir kimse, riskleri de göze almalıdır. Açıklama: Cümlenin yüklemi bir söz öbeğinden oluşmuştur. BÖLÜM Cümle: İyileşmek için en küçük bir gayret göstermiyorsun. Açıklama: Cümlede vurgulanan öge nesnedir Cümle: Hatıralar, vesika değerinde olan fotoğraflar, sandıkta saklanmış. Açıklama: Cümlede ara söz, öznenin açıklayıcısıdır. 6 Bu tablonun hangi adımında verilen cümlenin açıklamasıyla ilgili yanlışlık yapılmıştır? B) II ve IV A) H C) III ve V De V

12. XB Zarf Tümleci Ne zaman? Nasıl? Niçin? Neden? Kim için? Kim ile? Yer Tamlayıcısı Neye? Kimde? Nereye? Kimden? Kime? Neyden? Nereden? Neyde? Nerede? Yukarıdaki tabloda cümlenin yardımcı ögelerinden yer tamlayıcısı ve zarf tamlayacısının yükleme sorulan hangi sorulara ce- vap verdiği belirtilmiştir. A) En çok yer tamlayıcısıyla ilgili soruların cevabı vardır. Kim Kim" ile başlayan hiçbir soruya cevap verilmemiştir. Buna göre, özne y "Batı Avrupa'nın en geniş orman alanlarını barındıran Ren Vadisi'nde tahta çitli köy yolları sonsuz kırlara açılıyor." verilen cümlenin yüklemine tablodaki sorular sorulduğunda aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlış olur? B) Nerede sorusuna cevap verilmemiştir. D) Ne zaman sorusunun cevabı yoktur.

lerden ko- için fark- biliniyor. de başka yapıyor. yarasa- rma so- urtulmak sesler arından Özlem- i yar- f S B B B 20. Özne; yüklemin bildirdiği işi yapan, yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan ögedir. Nesne ise cümlede öznenin yaptığı "eylemden" et- kilenen ögedir. "Selim tavuklara yem verdi." cümlesinde "verme" işini yapan "Selim"dir ve "Selim" cümlenin öznesidir. Selim'in verme eyleminden etkilenense "yem"dir ve cümlenin nesnesidir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde "nesne" yanlış gösterilmiştir? A) Odanın köşesinde bir gaz lambası yanı- yordu B) Semt meydanına güzel bir çeşme yaptılar. Bu memleket çok büyük adamlar yetiştirdi. DYSüleyman, çekmeceye işlemeli bir kese koydu.

ve su döngüsüne katkıda bulunur. 0. Başarının boyutları yüzyıldan yüzyıla değişir. Kuyruklu yıldızı keşfeden ve onun yörüngesini hesaplayan bir kişi 18. yüzyıl için başarılı bir bilim adamıdır. Fakat günümüzde kuyruklu yıldızlar, pek çok amatör tarafından bulunmakta ve yörüngeleri bilgisayarla kolayca belirlenebilmektedir. Bu yüzden 18. yüzyıl ile 21. yüzyılın başarısı aynı olmayacaktır. Bu metinde asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilimde başarı dönemine göre değerlendirilmelidir. B) Teknoloji geliştiğinden bilim adamlarına çok iş düşmektedir. C) Bilimde kullanılan yöntemler zamanla değişir. D) 21. yüzyılda başarı için daha çok çaba sarf edilmelidir. idir Milattan önce 3000'li yıllarda Mezopotamya'da Sümerler ordu Kil

= ür at al 15. Aşağıdaki cümlelerden hangisi sadece özne ve yük- lemden oluşmuştur? A) Ortalama bir insan beyni, yaklaşık yüz milyar sinir hücresi içerir. Kimlerin grip aşısına etkin bir yanıt vereceğini önceden kestirmeye yarayabilecek bir grup gen tespit edildi. C)Yeni bir araştırma, neşeli müziklerin yaratıcı düşün- meye yardımcı olduğu yönünde bulgular ortaya koy- du. Kronik ağrılara daha iyi tedavi yöntemleri bulmak için araştırmalar hızla devam ediyor. 3 Yayınları Mozaik 18. I. 11 11 I