Metin Türleri Soruları

6. "Doha kenti yakınlarında bir yer vardı. Avcılar buraya sık sık uğrarlardı. Burada iri ve dalları birbi- rine girmiş gür ağaçlar arasında özgür kuşlar yaşardı. Bir gün çirkin yüzlü, kötü huylu bir avcı, elinde sopası, sırtında ağı ile ormana girdi, ağını attı, üzerine yem taneleri serpti, yakın bir yerde saklandı." Bir fabldan alınan bu paragrafın aşağıdaki hikâye bölümlerinden hangisine ait olduğu söy- lenebilir? A Tekerleme Serim B 8) Düğüm D) Çözüm S

4 Aşağıdaki metinlerden hangisi türü yönüyle diğerlerinden farklıdır? A) Kitapları ne yanlış bulmak için ne de olduğu gibi kabullenip konuşmalarında konu etmek için oku. Bazı kita plardan insan yalnız zevk alır, bazılarını olduğu gibi yutar, bazılarını geveler ve hazmeder. Yani bazı kita- plardan yalnız birtakım parçalar okunur, bazıları baştan başa ama inceden inceye araştırılmadan, bazıları ise. dikkat ve özenle okunur. B) En eski devirlerden günümüze dek Türk toplulukları arasında görülen yaygın inanışlardan birisi de ağacın ya da belli ağaç türlerinin kutsal kabul edilmesidir. Bu anlamda, ağaç kültünün Türk sosyal hayatında önemli bir yere sahip olduğunu söylemek yanlış olmaz. Muhtemelen, mevsimden mevsime kendini yenilemesi ve daha birçok özelliğinden dolayı olsa gerek ağaç, Türk toplulukları arasında hayatın ve sonsuzluğun timsali olarak görülmüştür. C) Zamanın kıymetini insanoğlu ne yazık ki genç yaşlarda iken bilemiyor. Gençlere bakıyorum, bir şey öğrenme- lerine yarayacak en kıymetli zamanlarını boşu boşuna, bir mirasyedinin para harcaması gibi harcıyorlar. Har- canan para yeniden kazanılabilir ama boşuna harcanmış zamanı geri alıp yerine koyamazsınız. Bu nedenle rast geldikçe anılarımı anlatarak, aslında bunu bahane ederek uyarıyorum onları. D) Bir başkasının kusurunu aramak ne yanlış bir iştir! Ama bunu meşgale edinmiş birçok insan var. Kabul edelim ki yaptığı doğrudur, kusurunu bulduğu insanı uyarır mı, kendini düzeltmesini salık verir mi? Hayır, bunların hiçbirini yapmaz. Yaptığı tek şey bulduğu kusurları diğerlerine anlatmaktır. Bunun savunulabilir bir tarafı ola- bilir mi? Böyle bir özellik beğenilebilir mi? OONITELIK www.LAK 20 Son

ya n- şi a- m li- pir /1- r. en 4. TEST-3 Ustamın "Akşam bitecek!" diyerek elime tutuşturduğu işi, özene bezene yaptım o gün. Ama o daha eline bile almadan bir kusurunu buldu elbisenin. Benim iki üç saat uğraştığım kolları, o, kaşla göz ara- sında söktü; teğelleyip dikti. "Ben ütüle- miştim." dememe aldırmadan ütüledi ye- niden. "Böyle ütü olmaz." diyordu bir yan- dan da. "Müşteri ne der sonra bize? Sa- hibi sen olsan ne düşürsün omuzları otur- mamış, üstelik kumaşı kırış kırış bir elbise karşısında? Unutma, sen sadece terzi de- ğil, sanatçı olmalısın biraz da oğlum!" Bu metin aşağıdaki edebî türlerin hangi- sinden alınmıştır? A) Masal C) Hikaye B) Ani D) Efsane

Uh türle- ecanla örne- canlan- ve bu mıyor- ca okul n def- Syledi. de bir treye zıları- ttim. Okul aya. n da veni Duygu ve düşünce eserlerini yapı ve içerik yönünden açıklayan; onların başarılı, başa- rısız yönlerini gösteren yazılara eleştiri denir. Yazarın herhangi bir konuda görüş ve düşüncelerini kanıtlama amacı taşımadan sami- Imi ve dille anlattığı yazı türüne deneme denir. Günlük olayların yazarın özel görüşüyle kanıtlamadan yazıldığı kısa ve günübirlik yazı- lara fikra denir. Bu bilgilerle verilen metinler eşleştirildiğinde aşağıdakilerin hangisi dışta kalır? A) Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız desem tabi ki bana gülersiniz. Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle bassz ladım. Güler yüze ve gülmeye dair olan bu konuşmayı asık suratla dinlemenizi istemem. sırada karşıdakinin kaşlarını çattığını görürseniz konuşma hevesimiz kırılır. Konuşurken söze başladığınız → Söylesi 8) Biz, aslında düşündüğümüzden daha varlıklıyızdır ama bize her şeyi başkalarından almaya, dilenmeye alıştırıyorlar. Ken- ✓ Deneme dimizden çok başkalarından faydalanacak şekilde yetiştiriyorlar bizi. Yakup Kadri'nin 1922'de yayımlanan Yaban romanı, yazarın en beğenilmiş ve en çok okunmuş yapıtıdır. Bunda konusu- kup nun 1930'lu yması da etkili olmusuncelerine denk düşmesi kadar yazarın öteki yapıtlarına göre daha basit, okunması daha kolay D) Tarih; bize öngörülemez biçimde yeni hastalıkların ortaya çıkabileceğini, eski hastalıkların ise yeniden belirebileceği- ni göstermektedir. İnsanların ve malların küresel düzeydeki hızlı hareketi, bugün bulaşıcı hastalıkların eşi görülmemiş oranlarda ve dünya ölçeğinde yayılması ve sağlık sistemlerinin de bu duruma zamanında yanıt vermekte zorlanması anlamına gelmektedir. Bu nedenle bu gibi salgınların ve pandemilerin hızla saptanması ve uygun yanıtların geliştirilme- si, ülkeler arasında etkili bir iletişim gerekmektedir.- filero

r BİLİM ANAHTARI YAYINLARI TÜRKÇE 7. Jorge Luis Borges'in kaleme aldığı 92 sayfalık mi- nik kitap, köklü İngiliz edebiyatı tarihine özet niteli- ğinde bir bakış açısı sunuyor. Bir İngiliz Dili ve Ede- biyatı bölümü mezunu olarak kitabı büyük bir keyif- le okurken hem bilgilerimi tazeledim hem de yeni şeyler öğrendim. Kitapta kronolojik bir anlatım ve sade bir dil benimsenmiş. CA B Bu metin aşağıdaki yazı türlerinden hangisine örnektir? Eleştiri C) Deneme B) Makale D) Söyleşi

3. Aşağıdakilerden hangisi bir masalın farklı bir bölü- münde yer alır? A) Gönüllerde ve gözlerde sevgi ışıkları yanmış. B) O geceden sonra iki kardeş, bir daha kavga etmemiş. Mutluluk güneşi üzerlerinden hiç gitmemiş. Her taraf gündüz gibi aydınlanmış. Geceleri, altında, ateş yanan bir şehir varmış. senin şa Bu par dakiler 33 B) CL

AY Beceri Temelli Örnek Soru- 44 Pr Helly SULLY Tarihler 15 Ocak 2009'u gösterirken New York Hudson Nehri'nde büyük bir mucize yaşandı. Us Airways'e ait Airbus A320 tipi uçak, La Guardia Havalimanı'ndan kalkışından hemen sonra kuş 1 sürüsüne girdi. Her biri 15-20 kilogram ağırlığındaki Kanada kazları, A320'nin iki motorunun da durmasına neden oldu. AP 11 İçinde 155 yolcu ve mürettebat bulunan, 78 ton ağırlığındaki uçak, âdeta motorsuz hava taşıtı ||| "planör" hâline gelmişti. 1549 sefer sayılı A320'nin tek kurtuluşu Hudson Nehri'ne yapacağı inişti. Kaptan Chesley Burnet "Sully" Sullenberger, zor bir karar verdi. Hudson Nehri'ne mükemmel planlamayla başarılı bir iniş yaptı. Tıpkı gençliğinde küçücük bir planörle yaptığı inişlerdeki gibi IV kusursuzdu. Yolcuların ve ekibinin hayatını kurtardı. Sullenberger, ulusal kahraman hâline geldi. Sifat-fiiller, cümlelerde isimden önce gelip o ismi niteleyen, böylece sifat tamlaması oluşturan fiilimsilerdir. Doğru cevap: Fiil kök ya da gövdelerine -en, -r, -ecek vb. ekler getirilerek türetilir. Buna göre bu metinde numaralanmış sözcüklerden hangileri sifat-fiildir? I ve II. E I ve III. D Il ve III. Metinde "-an" ve "-dik" sifat-fiil eklerini alan III numaralı "bulunan" ve IV numaralı "yaptığı" söz- cükleri sifat-fiildir. III ve IV. (MEB, 2019-2020 8. Sınıf Örnek Soruları)

PARAGRAFTA ANLAM 10. Aşağıdaki metinlerin hangisinde "zaman, mekân, karakter, üçüncü kişi anlatımı" özelliklerinin hepsi vardır? A) Çiçekçi, karanfilleri jelatin kağıdına sardı güzelce, tutuşturdu eline. Hiç düşünmemişti çiçekleri nasıl götüreceğini. Utanirdi böy Cice le şeylerden. Bir bayram gazetesi aldı, koydu çiçekleri arasına. Artık nereye olsa gidebilirdi. Dokundu kapıdaki zile. Ev, tıklım tik lim misafirdi, bir yılgınlık çöktü içine. Elindekileri kapıdan verip gitse ne iyi olurdu! İster istemez girdi içeri, merdivenleri çıktı. BY Hep beraber atlı arabayı tekneye bindirdiler ve karşı kıyıya geçmek üzere küreklere asıldılar. Semyon'un Vasily Sergeich diye hi- tap ettiği adam yolculuk boyunca çıt çıkarmadan ayakta dikilip durmuştu. İnce dudaklı ağzını sıkı sıkıya kapamış, gözlerini sabit bir noktaya dikmiş kalmıştı. Arabacı, efendisinin yanından ayrılmak için kendisinden izin istemiş fakat o sanki hiç işitmemiş gibi cevap dahi vermemişti. Ay, batıdaki ovaya doğru inmiş, bir ucu toprağa değecek gibi. Neredeyse kızarıp batacak. Doğudaki dağlanın arkasından ince ak bir ışık kümesi fışkırırcasına usuldan usuldan dağların tepeleri ağarıyor. Toprak damlı bir evde yaşlı nine diz çöküp torununun üstüne eğilmiş, kımıldamadan bakıyor. Çocuğun başı yastıktan yana kaymış, boynu ipincecik, yüzü sarı. Neredeyse soluk bile almıyor. Hasta olduğu her hâlinden belli. Vapur Doğu Akdeniz limanlarından birine yaklaştığı zaman ortalık kararmaya başlamıştı. Güneşin biraz evvel battığı, denizle bu- lutların birbirine karıştığı yerde turuncu yığınlar; bunun karşısında, Torosların üzerinde ise karlı tepeleri saran al al tüller vardı. Va pur kısa, kalın bir şeydi. Yarım asırdan beri fırçalanıp silinmekten yarı yarıya incelmiş ve aralarındaki zifti dökülmüş olan güverte tahtaları, sıcakta yan yatıp hızlı hızlı soluk alan sıska bir köpeğin kaburgaları gibi, kimildayıp duruyordu.

10. Açığını bulsa onu bir kaşık suda boğar. Bu cümlede yer alan "açığını bulmak" sözü ile anlatılmak istenen aşağıdakilerin han- gisinde vardır? A) Olayın gizli yönlerinin olduğunu biliyordu. (8) Bizim bir hatamızı yakalamak için can atı- yor. C) Rakiplerini alt etmek için fırsat kolluyordu. D) Bizim de bilgice ondan kalır yanımız yoktu.

2. eri Temelli Sorular Ügreten Sorular 4. BÖLÜM 1. Bir insan yabancı dilleri ne kadar iyi öğrense de ana dilinde kurduğu iletişim kadar o dillerde tam an- lamıyla sağlıklı bir iletişim kuramaz. Her dilin kendi yapısından kaynaklanan farklılıklar; şive, telaffuz, vurgu ve tonlama gibi konuşma diline özgü önem- li anlam belirleyici ögeler yabancı bir dille iletişimi zorlaştıran ögelerdir. Bütün bu olumsuzlukları bir an için bir kenara bıraksak bile kişinin öğrenebile- ceği yabancı dil sayısı sınırlıdır. Dolayısıyla bütün dünya ile, yabancı diller öğrenerek doğrudan bir iletişim kurabilmek imkân dâhilinde değildir. Fakat farklı toplumlardan ya da farklı gruplardan insanlar bir karikatüre baktığında o toplumun dilini hiç bilme- seler de verilmek istenen iletiyi rahatlıkla anlayabilir ve yorum yapabilirler. Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Roman C) Öykü B) Deneme D) Hatıra METİN TÜRLERİ Yahya Kemal BEYATLI

Sevgili Öğrenciler, Her bireyin yemeye, gezmeye, eğlenmeye olduğu kadar sevmeye, sevilmeye, üzülmeye, heyecanlanmaya, kızmaya da ihtiyacı vardır. Dolayısıyla duygular hayatı yönlendiren başlıca unsurlardır. Yukarıdaki bilgiden hareketle "hayatınıza yön veren duygular" ile ilgili bir konuşma yapınız. k

f 9 Birinci Rakam Buna göre, g İkinci Rakam birinci rakamı 1111110 ikinci rakamı 1111111 C e üçüncü rakamı 1111001 dördüncü rakamı 1111011 şeklinde verilen dijital saat kaçı gösterir? A) 18.39 B) 08.35 a g Dijital saatlerde, yukarıda verildiği gibi dört rakam alanı vardır. Her alanın içindeki bölümler; a, b, riyle gösterilmiştir. Dijital saat kaçı gösteriyorsa o sayıyı gösteren harflerin yer aldığı bölümlerin iş Yanan harfler "1", yanmayan harfler "0" ile kodlanmaktadır. Örneğin yukarıdaki saatin birinci rakaminda sadece "b" ve "c" harfleri yandığı için bu rakamın kodu Üçüncü Rakam Dördüncü Rakam C) 08.39 D) 07.37 2. Hulusi Behçet, 20 Şubat 1889'da İstanbul'da doğmuştur. Eğitimini Gülhane Askeri Tıp Akademis Bir damar hastalığı olan ve bugün kendi adıyla anılan "Behçet hastalığına tanı koyan ilk bilim in ilk yıllarından itibaren birçok ulusal ve uluslararası kongreye dermatoloji (cilt hastalıkları) konus leriyle katılmasına ve Atatürk tarafından ödüllendirilmiş olmasına rağmen asla kibro kanılmam

15. Son dönemde tarih ve kültür ağırlıklı kitaplar okuyorum ama aslında seyahatnameleri, günlük ve otobi- yografileri severim. Yerli ya da yabancı fark etmez. Tekrar tekrar okuduğum yazarlar da var. Sait Faik. Refik Halit, Çehov, Sabahattin Ali... Rus klasiklerine ise yol haritası gözüyle bakar; onları pusula, iyi bir öğretmen olarak görürüm. Bu metinde aşağıda açıklaması verilen noktalama işaretlerinden hangisiyle ilgili bir ömek yoktur? A) Ogeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için noktalı virgül (:) konur. B) Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine üç nokta (...) konur. C) Birbin ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına virgül (.) konur. D) Kendisiyle ilgili ömek verilecek cümlenin sonuna iki nokta (:) konur. 16. Fiil kök veya gövdelerine -an ben asosi max

2. Daha çatal, bıçak, kaşık icat edilmemişken İsmail'e inen koç, kurban edilmemişken Bir kavga başlamış ki nasip kısmet uğruna Kapağı ver, kulpu al, kurbanı hiç soran yok Yıllardır sürüp giden bir pay alma çabası Topu topu bir dilim kuru ekmek kavgası NAG Bazen durur bakarım bu ibret tablosuna Kimi tatlı peşinde, kimininse tuzu yok b Alnı açık, gözü toklar buyursunlar baş köşeye HER Zwe Kula kulluk edenlerse ömür boyu taş döşeye Nefsine hâkim olursan kurulursun tahtına NAME FOR Çalakaşık saldırırsan ne çıkarsa bahtına ANGS Bu şiirin ana duygusu aşağıdakilerin hangisi- dir? A) Umutsuzluk B) Umursamazlık C) Kıskançlık D) Açgözlülük Bh mozaik Mozaik 105

18 Gelecek Derse Hazırlık 1. Yörenizde bilinen bir masalı araştırınız. 2. Öğretmeninizin, hazırlıklı konuşma yaparken uymanız gereken kurallarla ilgili açık lamalarını dikkatle dinleyiniz. Ardından aşağıdaki masal yazar veya derleyicilerinden birini seçiniz. Seçtiğiniz kişiyi tanıtan bir hazırlıklı konuşma hazırlayınız. Hazırlıklı konuşmanızı zenginleştirmek amacıyla görsellerle destekleyiniz. Hazırlıklı konuşmanızı yapmadan önce mutlaka prova yapınız. Eflatun Cem Güney . Pertev Naili Boratav Şükrü Elçin Saim Sakaoğlu Naki Tezel

insanları anlamakta bazen zorluk çekerim. Bazı davranışların mantıkla açıklanması çok zordur. Mesela; insanlara yararlı olmak, iyi olmak varken neden zararlı olmayı tercih ederler, hiç anlamam. Insana ve insanlığa yakışan buyken bazı insanla- ve zararlı davranışlar sergi- nın şerle uğraşmaları lemeleri bana hiç mantıklı gelmez. Ayrıca zararlı davranışlar sergileyenlerin bir durumda zarardan etkilenmeleri karşısında insanların neden böyle yanlış davranışlar sergilediklerine de itiraz etmeleri ayrı bir konu zaten. Sen zararlı davranışı yapmaya hakkın olduğunu düşünüyorsun -ki böyle bir hakkın asla yoktur- ama başkası yapınca itiraz ediyorsun. Kimsenin bir başka kimseye zararı dokunamaz ve dokunmamalıdır da. Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir? ) Ani Hikâye B) Günlük Deneme İşleyen Zeka Yayınları 4. Yatak vardı tüm olma den yak gö yo a g