Cümlenin Ögeleri Soruları

TÜRKÇE 16. Yüklem; temel ve en önemli öge olduğundan cüm- le, ögeleri bakımından incelenirken önce yüklem bulunur. Yüklemi bulmak için cümlede herhangi bir ögeye soru sorulmaz. Yüklemin varlığı belirlenirken cümledeki çekimlenmiş sözcük veya sözcük grup- larına bakılır. Yüklem, tek sözcükten oluşabileceği gibi birden fazla sözcükten de oluşabilir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han- gisinde yüklem yanlış gösterilmiştir? A) Sağlıklı bir hayat istiyorsan beslenmene dikkat etmelisin. B) Kuşköy'de, her yıl haziran ayının son haftası Kuş Dili Festivali düzenleniyor. C) Öğretmenlerimiz, biz zamanımızı verimli kulla- nalım diye çaba harcarlar. D) Bir gün siyah kanatlı büyük tavuk, gösterişli kar- tali izlerken bu dünyadan göçüp gitti. Cuču hava 18. Te CL V 13 Yayınları M n 1.

RKÇE yasemin, TÜRKÇE 18. Cümlenin ögeleri, temel ögeler ve yardımcı ögeler ol- mak üzere iki gruba ayrılır. Özne ve yüklem temel ögele- ri oluştururken nesne, zarf tamlayıcısı ve yer tamlayıcısı yardımcı ögeleri oluşturur. 19. Bu bilgiden hareketle aşağıdaki cümlelerin hangisi sadece temel ögelerden oluşmuştur? A) Birden, kitabın kapağını açtı. Cone Vesne B Ara sıra, kitap okuyan kıza seslendi. C Morarmış, çatlamış eliyle yüzünü kapattı. Bu şiirler, ünlü halk şairinin güzel eserleridir. O₂ne Tabela, levha ve levha niteliğinde- ki yazılarda geçen kelimeler büyük harfle başlar. YAZIM KURALLARI Tarihi olay, çağ ve dönem adlan üyük harfle başlar. Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde sade- ce özel adlar bü- yük harfle başlar. TÖDER LGS-1 Özel ada dahil olmayan "gazete, dergi, tablo vb." sözler büyük harfle başlamaz. Bu bilgilere dayanılarak aşağıdakilerin hangisinde yazım yanlışı olduğu söylenebilir? Lale Devri'nde yapılan yenilikleri sayalım. BBizim eve her zaman Maraş dondurması alınır. "Göle girmek tehlikelidir." levhasını görünce şaşır- dik. Arkadaşımız, "Kirpi" dergisinde işe başlayacak.

9. A Türkçe cümle yapısına göre öge sıralanışında özne baş- ta, yüklem sondadır. Nesne, dolaylı tümleç ve zarf tüm- leci ise özne ve yüklem arasındadır. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun ol- mayan bir cümle vardır? Ben bu kadar güzel bir kitabı hemen bitiririm. Y B) Öğrencilerimiz tarihi yarımadayı gezdi. is ne C) Günlerdir aradığım kalemim arkadaşımdaymış. D) Küçücük odamın penceresinden gökyüzü ışıl ışıl görünüyordu. 2orf-fiil an-en-in-in un-acck - me O. (1) Gerçekten alçakgönüllülükle ve anlayışla söylüyorum, aslında ben gölgede kalmış bir ozanımdır. (II) Ne yerini- yorum ne yakınıyorum. (III) Elimden geldikçe, yaşadıkça şiirimi bir damar gibi halkın yüreğine bağlamaya çalışa- cağım. (IV) İstiyorum ki: "Ne olur her gün bir çocuk daha gülsün." Bu metindeki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? I. cümlede ozan, diğer ozanlara göre geri planda kaldığından bahsediyor. II. cümlede, bu durumdan hoşnutsuzluğunu dile getiriyor. III. cümlede, şiirinde halkın duyarlılığı ve yaşantısı- nın olacağını vurguluyor. IV. cümlede, şiir yazmadaki amacını ve bir isteğini belirtiyor. 163

dir? C) Derginin son sayısında benim de yazım var. D) Çocukların tatlı sesi tüm sokakları sarmıştı. 16. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde vurgu yer tamlayı- CISının üzerindedir? A) Eskiden eşyalara daha çok özenirlerdi. B) Arkadaşlarla birlikte fotoğraf çektirdik. C) Akşama kadar tabletin başında oturuyor. D) Orada konuşulanları bana bir bir anlat.

19. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ara söz, yer tamlayıcısının açıklayıcısı olarak kullanılmıştır? A) Her hafta sonu, bu hafta hariç, bana rapor vereceksiniz, B) Baharın en güzel vaktinde, nisan ayında, seninle tanışmıştım. C) O güzel insanı, kıymetli öğretmenimi, asla unutamam. D) Manisa'ya, şehzadeler şehrine, her yıl mutlaka giderim.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi doğru gösterilmiştir? A) Artık aklını başına toplamalısın. yüklem Sizi görünce çok mutlu oldu. yüklem e) O sizin en yakın dostunuzdu. yüklem D) Bu araba ancak on milyar eder. yüklem

TÜRKÇE 20. Cümlede yüklemin bildirdiği işi yapan veya o du- rumda bulunan ögeye "özne" denir. Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne yanlış gösterilmiştir? A) Okulumuzdan mezun olan birçok genç, şimdi çok güzel liselere gidiyor. B) Bütün sporcuların bir yıl boyunca çalışarak ha- zırlandığı yarışmada başarı kazananlar, havaala- nında kalabalık bir grup tarafından karşılandı. C) Bir kişi, küçük kulübede oturan bekçilere soru sordu. DY Salonun duvarlarında çeşitli tablolar asılıydı.

ahşap eve doğru yürümeye başladı. - tonguç & Birden çok yüklemli cümlelerde öge ortaklığı olabilir. Yani farklı yüklemler ortak özneye, nes neye, zarf tamlayıcısına ve yer tamlayıcısına bağlanabilir. Söz gelimi "Ahmet kürsüye geldi, şiiri ezberden okudu." cümlesinde "geldi" ve "okudu" yüklemlerinin öznesi "Ahmet" tir. Do- layısıyla her iki yüklemin yani cümlenin "öznesi" ortaktır. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde öge ortaklığı yoktur? Leylekler ülkemize ilkbaharda gelir, ülkemizden sonbaharda gider. B) Tabakları annem yıkadı, ablam kuruladı. C) Bir müddet sonra güneş çıktı, öğleye doğru hava iyice ısındı. D) Geçen yıl depoya fındık koymuştuk, bu yıl patates koyacağız. - tonguç tlarının olması gerekir. Umut etmeden insanların hırslan- CÜMLE TÜRLERİ (YAPISINA

4. Zarf tümleci, cümlenin yükleminde bildirilen iş, oluş veya yargının zamanını, durumunu, miktarını, yönü- nü vb. bildiren ögedir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf tümleci kullanılmamıştır? A) Baharda başlayan alerjisi onun bütün hayatını çok etkiliyor. B) Yazar, bu düşünceyi okura iletmediğinde okur sorun yaşar. C) Sabahleyin evden çıkarken şemsiyemi almayı unuttum. D) Yalnız benim için bak yeşil yeşil, benim için sev Shayat.

0 1. Sabah erken uyanan çocuklar kahvaltılarını yapmadan kardan adama koştular. II. Gördükleri manzara karşısında çocuklar ne yapacağını şaşırmışlardy. III. Güneş kardan adamı eritmiş, yok etmişti. IV. Güneş camlardan içeri dolmuştu. 1) Numaralandırılmış cümlelerin hangisinde nesne yoktur? A) 1-2 25 B) 2/3 C)3-4 D)1-4

1. 2. 3. TÜRKÇE 8. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi cümlenin farklı bir ögesidir? Nesse. A) Delikanlı, motosikletini her pazar özenle yıkardı. banc. B) Bütün duvarları evin küçük oğlu çizmiş. e) Malazgirt Savaşı unutulmaz zaferlerimizden biridir. D) En güzel yıllarım bu küçük mahallede geçti. Nesne B Wele 4.

(10) Aşağıdaki cümlelerden hangisi sadece öz- ne ve yüklemden oluşmuştur? onipi müll A) Yıllarca bugünün gelmesini bekledim. Toner nomus 8 Aykut; zeki, anlayışlı bir insandır. C) Zaman darlığından teyzeme uğrayamadım. D) Gelenlerin çoğunu hiç tanımıyordum.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu farklı bir öge üzerindedir? A) Az önce masanın üzerini ıslak bezle sildim. B) Trenin her geçişinde evimiz sallanırdı. C) Peynirleri servis tabağına güzelce yerleştirdi. D) Bayram için aldıklarımızı yukarı çıkardık. Pr

Strateji Yayınları c. Hasan Efendi koyunları yaylağa d. Bu sabah Aleyna da okul servisini kaçırdı. cümlelerinden hangileri getirilmelidir? A) 1-b, 2-c, 3-d, 4-a B) 1-b, 2-d, 3-c, 4-a 6. 1. Derginin son sayısında sadece Orhan Veli'nin değil, Memduh Cevdet'in de şiirleri vardı. II. Ceyhun, güneşten korunmak için şapkasını yanına aldı. III. Otobanın hemen girişinde park hâlinde birkaç araç gördük. IV. Arkadaşım Feyza doğum günümde çok sevdiği saatini bana hediye etti. Numaralanmış cümlelerden hangilerinin öge sıralaması aynıdır? A) I ve II. Ⓡ I ve III. C) 1-c, 2-d, 3-b, 4-a 226 C) II ve IV. 1-0,2-0,3 D) 3.

20. B) 12.00 de değil, 12. C) Kilimli'li değil, Kilimlili şeklinde yazılmalı. D) Dükkan sözcüğünde düzeltme işareti olmalı. Kıvrıla kıvnla ilerleyen köy yolu nedense bitmek bilmiyordu. Köy yolunu asfaltlamışlar, mesafe kısalmış šanki. Köy yolu B) Nesne Köy yolunda devrilen minibüste, çok şükür ki yaralanan yok. Selde perişan olan köy yoluydu aracımızın arıza yapmasının nedeni. Bu cümlelerde "köy yolu" söz grubu hangi öge olarak kullanılmamıştır? A) Özne e) Zarf tamlayıcısı D) Yüklem eyOsmaniy da yol DJ Osn ka

Bilgi Nesne, cümlede öznenin yaptığı işten etkilenen ögedir. Nesne, sadece yüklemi geçişli olan fiil cümlelerinde vardır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne açıklayıcısıyla verilmiştir? 4) Sait Faik, edebiyatımızın en iyi öykücüsü, eserlerinde toplumu yansıtmıştır. 3) Anneme, bana hayatını adayan kadına, saygıda asla kusur etmem. C) Nermin, benim çocukluk arkadaşım, her kötü günümde yanımda oldu. Yaşlı adam onu, kara kuru çocuğu, ağlayarak göğsüne bastırdı.