Cümlenin Ögeleri Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriETKİNLİK 5
CÜMLENİN TEMEL
1. Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulup yüklem-
lerin hangi sözcük ya da sözcük grubundan oluş-
tuğunu örnekteki gibi yazınız.
CÜMLELER
1. LGS'de tam yapan öğrenci Ne-
hir'di.
2. Karar verdim bir daha kendimi
üzmemeye.
3. Okulda en sevilen öğretmen
oydu.
YÜKLEMLERİN
ÖZELLİKLERİ
4. Gecenin karanlığıydı onu korku-
tan şey.
5. Bana verilen kâğıtlara şöyle bir
göz attım.
6. Tek isteğim yazmaktı ama...
7. Onu içine hapseden sessiz bir
çığlıktı.
İsim
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri2. Yardımçı ögeler nesne, yer tamlayıcısı ve zarf tümlecidir. Nesne, cümlede öznenin yaptığı işten etkilenen ögedir. Yer
tamlayıcısı; yüklemin bildirdiği işin, durumun, yargının yöneldiği, bulunduğu ve ayrıldığı yeri, yönü bildiren ögedir. Zarf
tümleci ise yüklemdeki işi, durumu, yargıyı; durum, zaman, miktar, yer-yön, sebep, soru bakımından tamamlayan ögedir.
C) II ve IV.
Bu açıklamaya göre,
1. Biz; bütün evleri, semtleri, şehirleri kokularıyla tanırız.
II. Soğuk su ellerimize akarken babama
suya yüzümüze attı.
III. Işçiler gecenin karanlığı bastırmadan maaşlarını ofisten aldılar.
IV. Eksik ya da zayıf yönlerimizi başkalarının yardımıyla düzeltebiliriz.
cümlelerin hangisinde yardımcı ögelerin üçü de bulunmaktadır?
A) I ve IV
Byl ve III.
D) Il ve
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriCÜMLENİN TEMEL ÖGELERİ
ETKİNLİK 3
1. Aşağıdaki cümlelerin temel ögelerini bulunuz.
a. Bu ince adam, esprileriyle herkesin dikkatini çekmeyi başarıyordu.
b. Gelen haberden sonra herkes dut yemiş bülbüle dönmüştü.
c. Okulun müdürü, öğrencilerine yarışma ile ilgili bilgi verdi.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriX
8
TRIANIA
12. Bir adadan gelmişti ülkesinin başkentine.
*
Aşağıdakilerden hangisinin öge dizilişi bu cümle
ninkiyle aynıdır?
A) Sevdikleri için çarpan yüreği çok hızlı atıyordu.
B) O da arkadaşları gibi futbolcu olmak istiyordu.
C) Büyük bir sahil kasabasından taşınmıştı bu dağ kö-
yüne.
D) Ömrü boyunca güzel bir dünya hayaliyle yaşadı.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriTÜRKÇE
1.
Yüklem; iş, kılış, oluş, hareket, durum bildiren, haber veren, cümleyi bir yargıya bağlayan çekimli ögedir.
lemsiz bir cümle olamaz. Yüklem, tek kelimeden de oluşabilir, bir kelime grubundan da. Yüklem, fiil olabile-
Cümlenin temel ögesidir. Cümle, yargı bildiren bir söz; yüklem de yargıyı üstlenen öge olduğuna göre yük-
ceği gibi isim ya da isim soylu herhangi bir kelime de olabilir.
Buna göre,
1. Trenden bize el sallayan oymuş meğer.
2. Bugünlerde ihtiyacım olan tek şey dinlenmekti.
3. Bize kahve ikram eden bu çocuk eski öğrencimdir.
4. Okumadım sorduğun kitabın yazarını daha önce.
cümlelerinin yüklemleri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 1. cümlenin yüklemi zamirdir.
B) 2. cümlenin yüklemi fiilimsidir.
C) 3. cümlenin yüklemi isim tamamlamasıdır.
D) 4. cümlenin yüklemi çekimli bir eylemdir.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri8. Sosyal gelişim, kişinin doğumdan yetişkin oluncaya kadar
başka insanlarla olan ilişkilerinin ve onlara karşı geliştirdi-
ği bilgi ve duygular bütünü olarak ifade edilir. Başka bir de-
yişle sosyalleşme, kişinin yetişkin çevresinde geçerli olan
norm ve değer yargılarında uygun bir davranış geliştirme
sürecidir. Bir başka tanıma göre ise sosyalleşme kişinin
grup normlarına uyması ve bunları öğrenmesini sağlayan
süreçtir. Sosyalleşme sayesinde insan; toplumun ortaya
koyduğu tavır ve hareket modellerini, örnekleri ve düşün-
me biçimlerini öğrenmektedir. Böylece sosyalleşme, kişi-
nin toplumsal kültürle bütünleşmesini ve içinde yaşadığı
toplumla uyum sağlamasını mümkün kılan bir mekaniz-
madır. Kişinin toplum içinde diğerleri ile birlikte ortak bir
hayat sürdürebilmesi; toplumun örf ve âdetlerine, gele-
neklerine, göreneklerine itaat etmesi; yeme, içme, giyin-
me, uyuma, oynama, çalışma bakımından asli bir takım
teknikleri kabul etmiş bulunması; sosyal hayatın norm ve
ayinlerine uyması ve grup içinde kendisine verilecek rolleri
gereğince yerine getirebilmesi ile mümkün olabilir.
Bu parçada kaç farklı zarf fiil eki kullanmıştır?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Diğer sayfaya geçiniz.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleriümlede
.
CÜMLENİN ÖGELERİ (ÖZNE)
TEST
1. Yaşlı bir insanı andıran bu eski zaman çeşmesi, yoldan
geçenlere gece gündüz su verir.
Bu cümlenin öznesi aşağıdakilerin hangisinde doğru
olarak verilmiştir?
A) Yaşlı bir insan
B) Yoldan geçenler
C) Yaşlı bir insai andıran bu eski zaman çeşmesi
D) Gece gündüz
ümlelerin hangisinde
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin öge sayısı
diğerlerinden fazladır?
A) Yarı sucul bir hayvan olan kunduzlar,
bir bölümünü suda geçirir.
zamanlarının
B) Kunduzlar, mühendislik ve mimarlık becerileri
açısından hayvanlar dünyasının en tanınmış
üyelerinden biridir.
C) Kunduzlar; göl, gölet ve akarsu kenarlarında
yaşarlar.
D) Kunduzlar, insanlara benzer şekilde çeşitli
ihtiyaçlarını karşılamak için çevrelerini
değiştirebilir.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere
ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Gezegenler/genç yıldızların etrafında dönen gaz
ve toz bulutlarının içinde/doğar.
B) Çok eski zamanlardan beri hesap yapmak için/
kullanılan matematikteki rakamlar/farklı
medeniyetler tarafından farklı sembollerle/ ifade
edilmişti.
C) Cep telefonlarının klozet kapaklarından daha
kirli olduğunu/biliyor muydunuz?
D) Bulaşık süngerleri ve bezleri, diş fırçaları,
klavyeler ve günlük hayatta dokunduğumuz birçok
nesnede/çok sayıda mikrop/var.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri1. Özne ve yüklem, cümlenin temel ögesi olarak
kabul edilir.
Buna göre,
(1) Kış uykusu, genellikle sıcakkanlı hayvanlarda
görülür. (II) Çünkü sıcakkanlı olan hayvanlar,
vücutlarında depoladıkları besinleri yakarak enerji
elde ederler. (III) Ortaya çıkan bu iç enerjiyle
vücut sıcaklıklarını dengelerler. (IV) Kış uykusu,
uykuya benzer bir çeşit uzun süreli hareketsizlik
hålidir.
numaralı cümlelerden hangisi yalnızca temel
ögelerden oluşmuştur?
A) 1. B) II. C) III. D) IV.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriAnkara Yayıncılık
11. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ara söz,
yer tamlayıcısının açıklayıcısı olarak kulla
D.Ti
nılmıştır?
A) Geçen sene, benim için zor bir yıldı.
B) Anneme, en kıymetlime, hiç kıyamam.
C) Türkiye, güzel vatanımız, asaletini koruyor
D) Arkadaşını, Yasemin'i, yıllarca arayıp sor
madı.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri6.
Su başında susuz can vermekteyim,
1
Yavrularım susuz, içemem avci.
2
Yukarıdaki cümleler ögelerine ayrıldığında "susuz"
kelimelerinin görevi, sırasıyla hangisi olur?
2
A)
1
Yüklem
- yüklem
Zarf tamlayıcısı - yüklem
Yüklem
B)
C)
- zarf tamlayıcısı
D) Zarf tamlayıcısı - zarf tamlayıcısı
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri7.
Beşiktaş-Fenerbahçe maçı hangi kanalda?
21 İstiklâl Caddesi, trafiğe iki gün önce açıldı.
31 Sınav kağıdına adını soyadını yazmayı unutmuş.
4
Son yaşanan olaylar, herkesi derinden etkiledi.
cümlelerin hangisinde altı çizili bölüm cümlenin farklı bir ögesidir?
B) 2
C) 3
D) 4
Yukarıdaki numaralandırılmış
A) 1
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖğeleriC) Ive
17. Yüklem cümlede iş, oluş, hareket ve yargı bildiren sözcük
veya sözcük grubudur. Yüklem çekimli bir fiilden oluşabil-
diği gibi ek fiil almış isim ve isim soylu bir sözcük ya da
sözcük grubundan da oluşabilir.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde altı çizili bölüm
cümlenin yüklemi değildir?
A Son zamanlarda aldığım en güzel haberdi sınavı ka-
zanmam.
B) Bu, yanımdan hiç ayırmadan her yere götürdüğüm ki-
tabımdır.
C) Toplumsal düzeni sağlayan, insan ilişkilerini düzenle-
yen bazı kurallar vardır.
D) Kariyerinin ilk yıllarında "Turist Ömer" karakteriyle ta-
nındı ünlü sanatçı.
20.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri8.
Nesne belirtili nesne ve belirtisiz nesne olmak üzere ikiye ayrılır.
Açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılan nesne diğerlerinden farklıdır?
B)
A) Sır
saklamasını bilen çevresindekileri
hiç kaybetmez.
C) Bahçesindeki çiçekleri her gün sulardı
216171
babam.
Yeni elemanın konuşmasını bazıları hiç
beğenmedi.
D) İki valiz kıyafet getirmişti yurt dışından.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğelerişağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi "ney, ne
iman, nerede" sorularına cevap vermektedir?
Doğum günü için babamıza hediye aldık.
Nisan ayının son haftasında sınav olacağız.
İnekleri bayramdan önce ilçede satacakmış
O her zaman işlerini sinsice yürütürdü.
+C
er akşam yatmadan önce yarım saat kitap okurdu."
imlesinde "okurdu" sözcüğü bir işi bildirdiği için yük
n görevinde kullanılmıştır.
urada madalya kazanan, benim liseden en yakın
cadaşımdı." cümlesinin yüklemi aşağıdakilerden
ngisidir?
arkadaşımdı
en yakın arkadaşımdı
liseden en yakın arkadaşımdı
benim liseden en yakın arkadaşımdı
1
I
1
F
Buna gö
nin türü
A) Görew
BY Cook
C) Arkada
D) Başine
-HiperZeka-