Ses Bilgisi Soruları

Egitimde Değerler f Eəninde Değerlerimiz o gitimdedogerlerimiz Metinde yer alan ses olaylannı yandaki kutucuğa belirterek yazınız. Metindeki Ses Olayları Metin Ağaçtaki kuşlan görünce etrafa gülücükler saçtı. Daha önce bu kadar kuşu bir arada görmemişti.Bu kadar kuşun nasıl buraya geldiğini aklı almıyordu. Minicik Kuşlar nasıl da daldan dala konuyordu. Diğer ağaçtaki böcekler ise kuşlann sesini dinliyordu. Sonra birden firtina koptu. Herkes firtina ile oluşan sesi dinliyordu. Metinde yer alan ses olaylarını yandaki kutucuğa belirterek yazınız. Metindeki Ses Olayları

SONU BİREYSEL PERFORMANS ÇALIŞMASI - 23 İTÜ 3. Esra Öğretmen, öğrencilerine "Ses Bilgisi" konusuyla ilgili çalışma kâğıdı vermiştir. Öğrenciler, verilen çalışma kâğıdını başarıyla yaptıysa aşağıdaki eşleştirme nasıl olabilir? Yazınız. Cümleler Ses Bilgisi Küçücük bir evde yaşıyorlarmış. a Ünlü düşmesi Oğlunu görünce gözyaşlarına engel olamadı. b Ünsüz benzeşmesi 3 Yavaşça yürümeye devam et. c Ünsüz düşmesi Şu kâğıdı verir misin? d Ünsüz yumuşaması 1 2 3 4 TURKÇE - 6

Aşağıda verilenlere göre fiilleri çekimleyin. Kelime Ünlü Düşmesi Ünlü Türemesi Ünlü Daralması Hüznü X Ünsüz Yumuşaması Sert Ünsüz Benzeşmesi Ünsüz Türemesi I Kitabı Ağaçtan Kasetçi Ağlıyor Simidi Smiça Bekliyor Bardağı Çiçekçi Göğü Alışkınım Oğlunuz Dolabı İçten Gözlüyoruz Yoğurtçu Havucu Otluyor Kayıkçi Hissetmek Minicik Ahengi Kebapçi Burnumuz Azicik Avcunu Direğin Zıplıyor www.degerler.net

Birinci ve üçüncü dizeler ile ikinci ve dördüncü dizelerin sonunda ses benzerliği vardir. Bütün dizelerin hece sayıları eşittir. iki varlıktan özellik olarak zayıf olan üstün olana benzetilerek anlatılmıştır. Aşağıdaki dörtlüklerden hangisi bu özelliklerin tümünü içerir? A) Sen bizim dağlar bilmezsin gülüm, B) Gene sahilleri hüzün sardi, Hele boz dumanlar çekilsin de gör. Udun inlerdi sesin dinlense Her haftası bayram, her günü düğün Bu derinlerden alinmiş nefese, Hele yaylalara çıkılsın da gör. Sahil ağlardi, civar ağlardı. C) Bir sarsıntı... Uyandim uzun süre uykudan, Geçiyordu araba yola benzer bir sudan Karşıda hisar gibi Nigde yükseliyordu, Sağ taraftan çıngırak sesleri geliyordu. D) Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolu'muz. Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar olsun... Ayriliyor yolumuz.

8. Aşağıdaki metinde ses olayı meydana gelen sözcükleri ilgili kutucuğa yazınız. Dünyayı Düzeltmek için Adam, bir haftanın yorgunluğundan sonra, pazar sabahı kalktığında keyifle eline gazetesini aldı ve bütün gün miskinlik yapıp evde oturacağını hayal ediyordu. Tam bunları düşünürken oğlu koşarak geldi ve parka ne zaman gideceklerini sordu. Baba, oğluna söz vermişti; bu hafta sonu parka götürecekti onu ama kendini iyi hissetmediğinden bir bahane uydurması gerekiyordu. Sonra gazetenin promosyon olarak dağıttığı dünya haritası gözüne ilişti. Önce dünya haritasını küçük parçalara ayırdı ve oğluna uzattı: - Eğer bu haritayı düzeltebilirsen seni parka götüreceğim, dedi. Sonra: - Oh be, kurtuldum, diye düşündü. Neticede dinlenmek benim de hakkım. En iyi coğrafya profesörünü bile getirsen bu haritayı akşama kadar düzeltemez! Aradan on dakika geçtikten sonra oğlu babasının yanına koşarak geldi: - Babacığım, haritayı düzelttim. Artık parka gidebiliriz! dedi. Adam önce inanamadı ve görmek istedi. Gördüğünde de hayretler içindeydi ve oğluna bunu nasıl yaptığını sordu. Çocuk şu ibretlik açıklamayı yaptı: -Bana verdiğin haritanın arkasında bir insan resmi vardı. İnsanı düzelttiğim zaman dünya kendiliğinden düzelmişti! Ünsüz Yumuşaması Ünsüz Benzeşmesi Ünsüz Türemesi

Anida verilen climlede nu li kelimelerde meydana gelen en bayarin yaniniz 1-Gömlemi cokellemetiwin 2 Bretmen blaffemu. Uganda ilk kex bindim 4-ielikten kuvvet dogar. 5-Aklını kullanan klipiler basan olur, 6.Sınavda heyecanlanditiisin boruları yapamadu 7.Balamazlıktan ev harabeye dönmaito, 8.Matbaanin bulunmasıyla okuma yazma oranu artt. 9.Apin sicaklar can kaybına yol açtı. 10-Yogun kar yapayı nedeniyle yollar trafe kapatıldı. 11-Dostumu reddetmeyin. 12-Kitap bize yardımcı oldu. 13- Cocuk yeni okuluna alusmist. 14-Coculdar parkta oynuyor. 15-Dance kardeşimin omzuakmıyti. 16-Karanlıktan.seni görememişim. 17-Ogrenciler öğretmenliyi dinliyor. 18-Gecenin tadı yok, farkında misin? 19-Yedt dağın ciellkanismus bu site. 20-Bir ava u sakat olduğundan yürürken zorluk çekiyordu. 21-Halk, hirsiz hemen yakalıyor. 22-Bu mektubu iki gün önce yazmıstım. 23-Aracımızı yolun kenarına park ettik wr

1. Aşağıda bazı ses olaylarının tanımı verilmiştir. Her tanımın karşısında istenen örneğe ait bir açıklama bulunmakta- LU Çözümleri izle dir. Arapçadan dilimize giren bazı sözcükler, ünlüyle başlayan ek aldıklarında veya yardımcı fiille kullanıldıklarında sondaki ünsüz artar. Bu olaya "ünsüz türemesi" denir. Atasözü duvarından ünsüz türemesi içeren bir atasözü seçiniz. İki heceli bazı sözcükler, ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerindeki dar ünlüler düşer. Bu olaya "ünlü düşmesi" denir. Deyim duvarından ünlü düşmesi içeren bir deyim seçiniz. Örneklerin seçileceği duvarlar şu şekildedir: Bu A) B) ATASÖZÜ DUVARI 1. Ayağını yorganına göre uzat. 2. Akşamın hayrından sabahın şerri yeğdir. 3. Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır. 4. Çalışanın yatanda hakkı vardır. C) DEYİM DUVARI 5. hakkından gelmek 6. burnu Kaf Dağı'nda olmak 7. haddini aşmak 8. ağzı laf yapmak D Buna göre seçilen örneklerin rakamları yan yana getirildiğinde hangi sayıya ulaşılabilir? A) 48 B) 37 C) 25 D) 16 Dogan Akademi

• Aşağıdaki kelimelerin büyük ünlü uyumu kuralına göre inceleyip uyup uymadıklarını sonlanna yazınız. sabahleyin ........... dayımgil ...........................] gençlik ................... birliktelik ........... yeşilimtrak dağınık .................] bakarken 111111111111 kurnazlik [...........................] süresiz meslektaş ..................... heybetli [....................] yarinki seviyorum

a) Aşağıdaki kelimeleri inceleyiniz. his + etmek hissetmek af + etmek - affetmek hak + 1 hakkı b) Yukarıdaki kelimeler ünlü ile başlayan ek aldığında ya da başka bir kelime ile birle tiğinde kelimelerde nasıl bir değişiklik olmuştur?

91 ÇEVİR SORU Aşağıdaki cümlelerde altı çizill sözcüklerden hangisi hem büyük hem de küçük ünlü uyumuna uymaktadır? A) Sorocolerin okul yakınlarında çok daha dikkatli olması gerekir. B) Site yöneticisi görevinden istifa edeceğini söylemişti. C) Kısa zamanda kazandığı şöhret aniden yok oldu. 13 Ne olurdu, ben de Sana goraindum sekilde Odana gelseydim Ateşböcekleri gibi Küçücük avucunda Yanıp yanıp sönseydim Bu şiirde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Onsuz yumuşaması B) Kaynaştırma harfi C) Onsuz duşmesi D) Onsuz türemesi D) Toplumsal kurallardaki farkhlaşmanın sebebi çağa ayak uydurma isteğidir. 10 p.ç, t, k" ünsüzlerinden biriyle biten sözcüklere Ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde bu ünsüzler "b, c, d, g. (ğ)" ünsüzlerine dönüşür. Bu olaya ünsüz yumuşaması denir. 4 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde kay- naştırma harfi kullanılmıştır? Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yukarıdaki bilgiye örnek olabilecek bir sözcük yoktur? A) Ağacın dallarından meyveler sarkiyordu. B) Tüm vaktini öğrencilerine ayırıyor. A) Vatan sevgisi tüm yüreklerde vardir. B) Yeni arkadaşımla dışarı çıktık. C) Beni de davet etmişlerdi. D) Yemekte tahta kaşık kullandık. C) Yaptığı iyiliklerin sevabını bile düşünmüyor. D) Sağlığını korumak için düzenli spor yapıyor. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz yumu- şaması vardır? 15 Uzun Mehmet çok akıllı ve yetenekli bir çocuktu. Zongundak'ta bir köyde doğdu, büyüdü. Istanbul'a gitti asker oldu. A) Bu resme bakarak seni anıyoruz. B) Çocuk, akşama kadar top oynuyor. Yukarıdaki parçada kaç sözcükte ünsüz benzeş- mesi olayı vardır? A) 2 C) 4 D) 5 B) 3 C) Sana olan borcumuzu unutmadık. D) Serap da pek anlayışlı ve özverili sayılmazdı. 16 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz yumu- şamasına örnek olabilecek bir kullanım yoktur? A) Bunca iyiliğin karşılığı bu olmamalıydı. 12 “Bahçeyi sürekli sulamasına rağmen ağaçlar 1 2 3 kupkuruydu." Yukarıdaki cümlede altı çizili sözcüklerden han- gisinde kaynaştırma ünsüzü kullanılmıştır? B) Cebindeki son parayı da çocuğa verdi. C) Bileğindeki kırık kısa zamanda iyileşeceğe benzemiyor. A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 D) 2 ve 3 C) Yalnız 3 D) Bu yaptıkların sana yakışıyor mu?

23. HAFTA ÜRKÇE B. Aşağıdaki cümlelerde yanlış yazılmış olan kelimelerin altını çiziniz. Kelimelerin baş harf- lerini sırasıyla şifre kutusuna yazarak çözünüz. 1. Salataya sovan doğradın mı? 2. Öretmen derse gelince ayağa kalktık. 13. Hayvanat bahçesinde züra- vaları gördüm. 4. Oturma odasındaki lanba pat- lamış. 5. Ağaçtaki üsümleri topladık. 6. Babam takım elbisesine uygun kiravat aldı. Şifre: 1 2 3 4 3 4 5 6

Ferece Biçim Bilgisi (Çekim Ekleri 4 1. Çekim ekleri, sözcüğe yeni bir anlam kazandırmaz. An- cak sözcüğün diğer sözcüklerle bağ kurmasını ve cümle- de farklı görevler almasını sağlar. Yapım ekleri ise sözcü- ğe yeni bir anlam kazandırır. Buna göre aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi hem yapım hem de çekim eki almıştır? A) Zürafaların deri desenleri birbirinden farklıdır. B) Birçok hayvan türünün parmak izi yoktur. C) Zebraların çizgileri onların nüfus cüzdanıdır. D) Ağaçlar yeryüzünün en eski canlılarındandır.

pis Oleme. De 12. "-cik" eki, sözcüklerin sonuna gelerek küçültme, acima, azlık, sevgi, şefkat bildiren adlar türetir. Buna göre “-cik" eki aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisine "küçültme" anlamı katmamıştır? A) Bademcikler, boğaza gelen mikropları filtreler. B) Kitapçığını kontrol etmeden teslim etme sakın! C) Bu müzik aletinde kamıştan yapılan borucuklar var- dır. D) Bu büyük adanın etrafında birçok adacık vardır.

3. Elbette bazen çiçek açıp bazen solacağım Elbette daldan dala konup sonra uçacağım Elbette bazen hızla dönüp bazen duracağım Elbette bazen söyleyip bazen susacağım Bu dizelerde yer alan söz sanatının açıklaması aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A Nitelik bakımından zayıf olan güçlü olana benzetilmiştir. B) insan dişindaki varlıklara insana ait özellikler yüklenmiştir. C) Aniam bakımından birbirine karşıt kelimeler bir arada kullanılmıştır. D) Bir ozel k olduğundan çok az veya fazla gösterilmiştir. Ini KARA! KAYIK!

2. Bir solukta çıkarılan ses veya ses birliğine hece adı ve- rilir. fikir dolap çelenk nehir ağız şehir burun devir renk balik Buna göre tablodaki sözcüklere sesli harflerden biri eklenirse sözcüklerden kaçının hece sayısında deği- şiklik meydana gelir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7

2. Türkçede sert ünsüzle (f, s, t, k, s, ş, h, p) bi- ten bir sözcüğe "c, d, g" ünsüzlerinden biriyle başlayan ek getirildiğinde ekin başındaki ün- süzün sertleşerek sırasıyla "ç, t, k”ye dönüş- mesine, "ünsüz benzeşmesi” denir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde ünsüz benzeşmesine uğramış sözcük vardır? A) Paça islanmadan balık tutulmaz. B) Ayağını yorganına göre uzat. C) Fakirlik ayıp değil, tembellik ayıp. D) Akıl yaşta değil, baştadır.