Ses Bilgisi Soruları
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi8. Titrek bir damladır aksi sevincin
Yüzünün sararmış yapraklarında
Ne zaman kederden taşarsa için
Şarkılar taşırsın dudaklarında
Işlerken hülyama sesten örgüler
Bir çini vazodan dökülen güller
Sen böyle kederden taştığın akşam
Derim dudağında şarkı ben olsam
Bu dizelerdeki sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
+A) Onlü düşmesi görülen birden fazla sözcük vardır.
+B) "sevincin" sözcüğünde ünsüz yumuşaması olmuştur.
C) Bir sözcükte birden fazla ses olayı görülmektedir.
D)"sesten" sözcüğü, ünsüz benzeşmesine örnek göste-
rilebilir.
Ünlü daralması kuralına örnek bir sözcük vardır.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi20.
Kelime
Masalar
Orman
Sevgi
Silgi
Somut Soyut Tekil Çoğul Topluluk
Yukarıdaki tabloda
işaretleme yapılmıştır?
A) Masalar
C) Sevgi
x
hangi sözcükte yanlış
B Orman
D) Silgi
TÜRKÇE TESTİ BİTMİŞTİR,
SOSYAL BİLGİLER TESTİNE GEÇEBİLİRSİNİZ.
Ortaokul Türkçe
Ses BilgisiETKİNLİK R
Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerde ünlü daralması olanlara
"✓" olmayanlara "x" işaretini örnekteki gibi koyunuz.
• (✓) Okulumuz, turnuvada birinciliğe ilerliyor.
() Nöbetçi öğretmeni görünce herkes sınıfa giriyor.
• ( ) Sosyal mesafeyi koruyun, diye sürekli uyarılar yapılıyor.
• ( ) Markete gidip yiyecek bir şeyler mi alsak?
) Ben ciddi şeylerden bahsediyorum, o ise gülüyor.
• ( ) Telefonda saatlerce oyun oynamıyorum artık.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi0
@
• Anahtarlığım dün okulda kayboldu. (.....
. Bu konudaki fikrini merak ediyorum. (..
• Karnım çok acıktı, eve gidelim. (...
• Ne yapsan da gönlünü alamazsın. (...
Uykusunu alamadığı için ağlıyor. (.
Araba satışları nasıl gidiyor? (.......
Şehrin ışıkları bir bir yandı. (......
Öğrenciler bahçede top oynuyor. (..
İnsan beyni çözülemeyen bir gizem. (.
Çalış ki ömrünü boşa geçirme. (.......
●
O
Aşağıdaki cümlelerde ünlü düşmesi görülen sözcükleri bularak karşılarına
örnekteki gibi yazınız.
kayboldu.
..)
.)
..)
.)
.)
..)
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sifat-fiil farklı
bir görevde kullanılmıştır?
A) Hatırlaman gerekenler ne mi? Çıktı alma. Bilgi-
sayarına kaydet.
B) Internetten biraz araştırma yapıp sürdürülebilir
uygulamalar edinmiş ve çevreye zarar verme-
yen şirketler bulup onlardan alışveriş yap.
C) Taze yiyecekleri veya artakalan yemekleri bo-
zulmadan dondurup sakla.
D) Tek seferlik su şişeleri ve kahve fincanları kulla-
narak doğaya destek olabilirsin.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi1. Aşağıdaki cümleleri inceleyerek soruları cevaplayınız.
a. Cümlelerdeki sifat olan sözcüklerin altını çiziniz.
Kendime kırmızı bir elbise aldım bugün.
Yorgun güneş, selamladı sahildeki insanları.
Sana sarı laleler aldım çiçek pazarından..
Minicik ellerini ısıtmaya çalışıyordu.
b. Bulduğunuz sıfatların hangi ismi nitelediğini ya da belirttiğini örnekteki gibi gösteriniz.
O
O
0
0
kırmızı- elbise
O
O
Usta yazar bu eserinde tüm insanları kucaklıyor.
Geç kalmamak için çabuk adımlarla yürümeliyim.
Yemekten sonra hepimize ikişer çikolata dağıtıldı.
Hızla ilerlerken taşlı bir yol çıktı önümüze.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi15. Aşağıdaki görsellerin hangisinde noktalama işaretlerinin kullanımıyla ilgili yanlışlık yapılmamıştır
(A)
Bir yemin ettim
ki dönemem.! "
11
(Hipokrat)
"Baksana
komşularda da
gitmiş mi?"
(NIKOLA TESLA)
"Sıcak değil de,
nem çok nem."
AANDERS CELCIUS)
"Sandalye'yi getir,
lamba patlamış."
(Edison)
Ortaokul Türkçe
Ses BilgisiEylemler)
9. Ek fiiller, hem isim soylu sözcüklere gelerek onları
yüklem yapar hem de fiillere gelerek onları birleşik
zamanlı hâle getirir.
Test 1
Buna göre aşağıdaki paragrafların hangisinde ek
fiilin her iki kullanımına da örnek vardır?
A) Ara sıra alt kattaki komşumuz müzik setinin sesi-
ni anormal bir şekilde açıyor. Aslında kızıyorum.
"Kardeşim, ayıp oluyor!" demek geliyor içimden.
Hatta ben de aynısını yapayım mı, diye düşün-
düğüm oluyor. Fakat sonra vazgeçiyor, bu düşün-
cemden ötürü kendime kızıyorum. Keşke, her gün
yapsa bunu diyorum. Çünkü insanın yakınında bir
komşusunun olduğunu bilmesi hatta ona kızabil-
mesi doğrusu güzel şeydir.
B) Yel değirmenleri on on beş basamaklı yüksek
merdivenleri ve beş parçalı büyük kanatlarıyla
yan yana duran, poyrazla savaşan iki kocaman
kuş gibi geliyordu bana. Öyle kocaman kuş ki
insanın boyunu aşan taban kısmı, kesme beyaz
taşlardan yapıldığı için uçmadan kanatlarıyla sa-
vaşan dev kuşlardı.
C) Ulkemizin coğrafi konum özelliklerinden biri de
ekonomik, siyasi ve kültürel bakımdan farklı iki
bölgeyi birbirine bağlamasıdır. Türkiye'nin doğu
ve güneydoğusunda dünyanın en zengin petrol
yataklarına sahip ve en çok petrol üreten ülkeler
bulunmaktadır. Ancak bazı ülkelerde ekonomi, is-
tikrarsızdır. Ülkemizin kuzeybatısında ise endüst-
risi gelişmiş Orta ve Batı Avrupa ülkeleri vardır.
DY Eski dönemlerde yapılan danslar bugün yapılan
danslardan daha farklıymış. Zamanla dans daha
incelikli hâle gelmiş. İnsan topluluklarının yer de-
ğiştirmesiyle birlikte bu danslar başka bölgelere
de yayılmış. Danslar, farklı bölgelerde farklı kül-
türlerde değişim geçirmiş. Örneğin 17. yüzyılda
Afrikalılar köle olarak çalıştırılmak üzere Karayip-
ler'e götürüldüklerinde geleneksel Afrika dansları
da onlarla birlikte taşınmış.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi7.
Bulut geçer üstünden,
Gemi gelir yanaşır.
Bir eski türküdür kulağıma fısıldar,
"İçi dolu çamaşır."
Bu dizelerde ek fiilin hangi zamanı kullanılmıştır?
A) Duyulan geçmiş zamanı
B) Görülen geçmiş zamanı
C) Geniş zamanı
D) Şarti
sell of
ex eylemin
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi8. "-miş-miş" eki aşağıdaki cümlelerin hangisinde
farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Kendime bol köpüklü bir kahve pişirmiştim.
B) Unutmuş gülmeyi bu yüzler bu memlekette.
C) Islanmış saçlarını bir sağa bir sola savuruyordu.
D) Giden geminin ardından bakakalmıştı.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi17
11. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde
diğerlerinden farklı bir ses olayı vardır?
A) Çantamı sınıfta unutmuşum.
B) Kedi karşıdaki ağaca tırmanmış.
C) Okuduklarını kitaptan takip ettim. $8 (3
D) Yağmur hafiften başlamıştı. Tebabo (a
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi8. 1. Irmaktan geçerken at değiştirilmez.
2. Et tırnaktan ayrılmaz.
3. Fazla naz aşık usandırır.
4. Keskin sirke küpüne zarar.
Numaralanmış atasözlerinde geçen altı çizili
sözcüklerden hangisinde ünsüz benzeşmesi
yoktur?
A) 1.
C) 3. Bd nugu D) 4.
B) 2. is nini C) 3.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi1.
TEST
E5
Yazım Kuralları
Ses Olayları ve Yazımı Karıştırılan Sözcükler
POWER UP
NARTEST
Türkçede a, e ünlüleri ile biten fiillerin şimdiki zaman çekiminde, söyleyişte de yazımda da a ünlüsü i, u; e ünlü-
sü i, ü olur.
sidnebrid s/0R20 01
pisinday
Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kuralı örnekleyen bir kullanım yoktur?
A) Ne beni dinliyor ne de bir çıkar yol bulabiliyordu.
B) Bu mutluluğa paha biçilemez diyordu.
C) Aklına estiğini yapıyor, etrafındakilerin sözlerine kulak vermiyordu.
D) Ona dar gelen gömlek, bana bol geliyordu.
İki heceli bazı kelimeler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerindeki dar ünlüler düşer.
Ortaokul Türkçe
Ses BilgisiTÜRLERİ- TEST 1
3. Hz. İbrahim ateşe atılınca bülbül ateşi söndürmek için
gagasıyla su taşımış. Onun bu halini gören diğer kuşlar:
- Senin bir damla suyun bu kocaman ateşe ne yapabilir?
Vazgeç bu işten, demişler. Bu sözlere içerlenen bülbül:
- Benim elimden gelen bu, ateşi söndüremesem bile bu
uğurda yanarım," diyerek çalışmasını sürdürmüş.
Bu olaydan sonra, bülbüle ödül olarak güzel ses
verilmiş. Bu yüzden bülbül güzel ötermiş.
Aşağıdakilerden hangisi bu metnin türünün
özelliklerinden biri değildir ?
A) Anonim olarak meydana gelmiştir.
B) İçerisinde olağanüstülükler barındırır.
CDers veren öğretici metinlerdir.
DYÇoğunlukla gerçek olaylar ve kahramanlar vardır.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi6. (1) Hayatının vazgeçilmez eğlencesi olan televizyonu sat-
mak istiyordu. (II) Uzun zamandan beri televizyonun ha-
yatından ne çok zaman çaldığını biliyordu. (III) Artık dost-
lar arasında veya öğle yemeklerinde sürekli televizyonun
zararları hakkında ateşli yorumlar yapıyor, ona ayrılan sa-
atlerin israf olduğunu söylüyordu. (IV) En kötü gününün
sonunda kimse olmasa bile o hep vardı ama artık ayrılma
vakti gelmişti.
Bu metindeki numaralanmış cümlelerin hangilerinde
mecaz anlamlı sözcüğe yer verilmiştir?
A) ve II.
C) II ve III.
B) Ive TV.
D) II ve IV.
Rehber Yayınları
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisiangilerin
ti.
çizili
An, bal yapabilmek için ünlü düşmesinin olmadığı pe-
Buna gore arı kaç numaralı peteğe konmalıdır?
teğe konacaktır.
A)!
B) IL
8. Türkçede "-yor" eki "a, e" ünlüleriyle biten sözcüklere
geldiginde bu ünlülüleri "1, i, u, ü" ünlülerine dönüşür ve
bu ses olayına "ünlü daralması" adı verilir.
Buna göre aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisin-
de "-yor" eki ünlü daralmasına neden olmamıştır?
A) Annemin yaprak sarmasını çok seviyorum.
B) Cansu, bizimle pikniğe gelmiyor.
D) IV
C) Kardeşim, içeride odasını topluyor.
D) Annem iş için şehir dışına gittiğinde onu çok özlüyo-
rum.
arim, H
9 "F süt ürünleriyle hazırlanan yiyecekleri buzdolabın-
amalısınız cümlesindeki altı çizili sözcükte
jes olayının aynısı aşağıdakilerden hangisin-
Küç
bal
C) F
HIZ YAYINLARI
yaşadıklarını günlüğüne yazıyordu.
me, alt katimizda oturan Ayşe teyze
diren
A) Pa
his
B) Ne
C) Ins
ba
D) Ye
11. Asa
me
da dördüncü hakem olayları saha dışın-
çok yorulduğum için eve gelir gelmez uyu-
A
B
17