Sözcükte Anlam Soruları

ecaz Anlam Nedir? az anlam, sözcüğün ger- anlamından tamamen laşarak kazandığı yeni na denir. Örnek ağır sözleri onu kır- mak" sözcüğü söz- anlamından çıkmış sözcüğünün yeri- mıştır.) yarı! a sözcük, söz- amindan ta- eni bir anlam 3. Sözcükleri alfabetik sıraya dizme, en çok sözlüklerde ve ansiklopedilerde işe yarar ve karşımıza çıkar. Sözcükleri alfabetik olarak sıralama uygulamaları, zihni sürekli olarak diri tutmaktadır. Sözcüklerin alfabe- tik sıraya göre dizilişleri ile ilgili işlem basa- makları şöyledir: ● ● Sözcükler alfabetik sıraya veya söz- lük sırasına dizilmek istendiğinde önce ilk harfine bakılır. İlk harfi alfa- bedeki sıralamada önce gelen sözcük başa yazılır. Tüm sözcükler ilk harfle- rine göre alfabetik sıraya konur. İlk harfleri aynı olan sözcükler varsa kelimelerin ikinci harflerinin alfabetik sırasına bakılır. Buna göre hangi söz- cüğün önce geleceği belirlenmeye ça- lışılır. Buna göre aşağıdaki sözcüklerin han- gisi sözlük sıralamasında en sonda yer alır? A) derleyicilik C) derlemecilik B) derleyebilme D) derlenme

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün kazandığı anlam yay ayraç içinde yanlış verilmiştir? A) Takımlar birincilik için hiç usanmadan çekişiyor (Üs- tün gelmek için karşılıklı çabalamak) B) Ticaretle uğraşmak isteyenlerin küçükken pişmeleri lazım. (İşe alışıp beceri ve ustalık kazanmak) C) Onu en sonunda bitiren güneşin altında satlerce yü- rümesiydi. (Güçsüz düşürmek, yormak) D) Bazen bir kelimenin bile sevdiğimiz insanı kırdığını görürüz. (Gücünü, etkisini azaltmak)

2. HAFTA KAZANIMLAR 8.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur. 8.3.5. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder. 8.3.9. Fiilimsilerin cümledeki işlevlerini kavrar. 8.3.14. Metinle ilgili soruları cevaplar. 8.3.20.Okuduğu metinlerdeki hikâye unsurlarını belirler. 8.3.23. Metinler arasında karşılaştırma yapar. 8.3.25.Okudukları ile ilgili çıkarımlarda bulunur. (Neden-sonuç, amaç-sonuç ve koşul-sonuç cümleleri) 8.4.3. Hikâye edici metin yazar. 8.4.6. Bir işi işlem basamaklarına göre yazar. 1. Elindeki kitabı bırakıp bulundukları odaya geçtim. II. Bana yardan geç derler. Seven yardan geçilir mi? III. Ne çare ki bizden geçti artık bu işler. IV. Bu titizlik ona babasından geçmiş. Numaralanmış cümlelerde "geçmek" sözcüğü kaç değişik anlamda kullanılmıştır? B) 2 C) 3 A) 1

Her birimizin ruhumuzu ve benliğimizi birdenbire güzelliğe açan, bizi hayret duygusuyla irkilten anlar olmuştur. "Güzellik nedir ki?" diye soracaktır birisi, "Damağa ve dimağa göre değişmez mi?" güzelliği tanımlamak zor evet, zira her ruhun onu idrak etme biçimi farklıdır. Altı çizili söz grubuyla anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Güzelliği tanımlamak zordur B) Güzelliği her ruh idrak edebilir. C) Güzellik görecelidir. D) Gozellik hayret duygusu verir

ALFABETİK SIRALAMA B. Aşağıdaki kelimeleri sözlükteki sıralarına göre sıralayarak noktalı yerlere yazalım. kano çelik mavi pota halı elek limon vida nane meyve deniz fidan uçak ılık erik 22 1. ............. 2...........….... 3. ...... 1. 2. 3. 1. 2. 3. 1. 2. 3............. 1... 2............ 3..cik yarın bugün dün gün yıl hafta dergi kitap gazete insan bitki hayvan nehir köprü sahil 1.......... 2. 3. 1. 2. 3.. 1. 2............ 3. 1. 2...... 3. 1. ....... 2.............. 3.

1.Etkinlik Aşağıda, metinde geçen bazı kelimeler harfleri eksik olarak verilm tir. Kelimeleri anlamlarından yola çıkarak bulunuz. Bulduğunuz meleri birer cümlede kullanınız. Kriç: Duvar örmekte kullanılmak için ka- liplara dökülüp güneşte kurutulmuş saman ve balçık karışımı ilkel tuğla. B ak: Ağacın dal olacak sürgünü. Ç_vi_:Eskiden çivit otundan, bugün yapay yol- larla elde edilen, mavi renkli, sarılığını gidermek için çamaşırın son suyuna karıştırılan toz boya. _eşi: Yiyeceğin ve içeceğin tadı, tadımlık. _at_k: Engebeli yerlerden gelip geçen- lerin ayak izlerinden oluşan, tekerlekli araç işlemeyen dar yol, çığır, keçi yolu, yolak. kinlik Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metinden hareketle

ETKİNLİK Aşağıdaki cümlelerde yer alan mecaz anlamlı kelimeleri altlarındaki boşluğa yazınız. Ona hemen ince bir cevap vermişti. Hayatı boş işler peşinde tükenmişti. [.................. Bir süredir karşısındakinin sözlerini tartıyordu. Bayat esprileriyle herkesin canını sıkmıştı. [............... Aydınlık düşünceleriyle geleceğimize yön veriyor. Kapalı alanda beklemekten iyice daralmıştı. Onun yumuşak bir kalbi vardı. [........... Geç kalınca bileti de yanmış oldu. [................. .] Aşağıdaki kelimeyi mecaz ve gerçek anlama gelecek şekilde cümle içerisinde kullanınız. KOPMAK Gerçek: Elektr.kab.la.su.... TÜRKÇE DERSİ ..... Mecaz: .......bi codu gististis. kepri ÇOK 1. sözcü kulla Cal B)Ald C)Bu D)Söy 1. Der 2. Esk 3. Can 4. Dür 2. "Ka hangis A) 1. 1. Hak 2. Sert 3. Bel a 4. Kon kimse 3. "Ser hangisi A) 1. 4. Aşağ mecaz A) Çocu Bu da C) Adam D) Karde

8. Bazen belleğimiz bizi mazide bir yolculuğa çıka- rır. O zamanlarda yaşanan birçok olayın ne kadar saçma olduğunu düşünüp gülmeye başlarız. Bu parçadaki bazı sözcüklerin anlamı aşağıda verilmiş- tir. Bu sözcükler parçadan bulunup bulmacanın satırla- rına yazılacak ve bulmacanın boş kalan kutuları karala- nacaktır. ANLAMLAR (Soldan Sağa) 1. Hafıza. 2. Geçmiş. 3. Akla uygun olmayan, absürt. 1 C) 2 3 Buna göre bulmacanın karalanan kısımları aşağıda- kilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) B) D) 10.

kile- kulla- ini A) Konuşturma C) Abartma Aşağıdakilerin hangisinde bu sanatlardan herhangi birinden yararlanılmamıştır? B) Seni bende, beni sende arıyorlar, Beni senden, seni benden tanıyorlar, Bir birim gibiyiz tümünün gözünde, Yarımlarımızı bütün sayıyorlar Kişileştirme Eskiden hep giderken olsam derdim. Bilmediğim oraları özlerdim. Nedir dönerken, nedir akşam Bilmezdim, bilmeden gülerdim. SÖZ SANATLARI Karşıtlık Benzetme D) Bir öykümüz olsa, duyan öyküsü sansa Öykümüz böylece dallanıp budaklansa Bir seviden, bir övüden, o bizim öykümüzden Giderek buluşan eller evreni sarsa Bulutlar terk ederdi şehri daima Akşamları gemiler terk ederdi. Bir balkonun kalırdı sanırım Kaybolan gölgelere aşina. 65x330 BÖLÜM 8 217

3. kelime anlamı: İyi özelliklerini yitirmek, bozulmak, özünden uzaklaşmak 4. kelime anlamı: Oluşmak, ortaya çıkmak, meydana çıkmak 1. kelime anlamı: İnanç ve düşüncesini değiştiren, sözüne güvenilmeyen, kaypak kimse 2. kelime anlamı: Tekrar etmek 1. 2. 3. 4. Y N Z ... L E K ... .... ** $ ... M ... K .. K K 8. Bulmacaya göre aşağıdakilerden hangisihumaralı kelimenin örnek cümlesi olabilir? A) Üniversite yıllarından beri görüşmediğim arkadaşımla yarın ikide buluşmak için sözleştik. B) Kendisine büyük hizmeti dokunmuş insanları unutmak bir toplumun yozlaştığını gösterir. Ben bu konuda onunla her zaman yüzleşebilirim. D) Demir ustası eğri demirleri düzleştirdi.

OZCÜKTE ANLAM Olsa olsa tıkandığı yerde çıkış arar. 11 Bu sesi bulduktan sonra yenilik için yenilik peşinde koşmaz. Her yazar, kişiliğini ortaya koymak için yeninin peşine düşer. T A) gizlemek - yorulduğu C) kanıtlamak - korktuğu Önemli olan, arayanın yepyeni bir ses bulması ve bu sesin onun kendi sesi olmasıdır. Ben de gençlik yıllarımda hep onu aradım. 2 Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerin yerine sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümlenin anlamır da bir değişiklik olmaz? Bygöstermek-zorlandığı D)-beğendirebilmek - üzüldüğü SÖZCÜKTE ANLAM 5. I Küçük çocuk kurallara uym 11. Sünnet merasimi birazdan III. Ölen kedisinin ardından bir Aşağıdakilerden hangisinde m yer verilmemiştir? A) Evdeki matem havası benim B Bu topluma ait kaideleri enine C) Düğün için meydana toplana DOğrenciler tören için bahçeye 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisin A) Kaptığınız şeylerin suya gini

SÖZCÜKTE ANLAM • Alara Çayı, Kargı Çayı ağaçları yüzdürerek götürmek için yararlanılan ırmaklardır. • Kutsal emanetleri at sırtında Medine'ye gö- türmek için hareket ettiler. • Kütüphanede işimiz bitince koluma girerek beni evime kadar götürdü. . Bu işlemde artilar eksileri götürüyor ayrıca işlem önceliğine de dikkat etmelisin. "Götürmek" sözcüğü bu cümlelerde kaç farklı anlamda kullanılmıştır? A) 1 B)2 C) 3 D) 4 2. Hasan Mahir: Cevat vaktin var mı bugün? Cevat: Var, boşum. sígili sözünün cümle icin

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük yay kullanılmamıştır? ayraç içindeki anlamıyla A) Bu işte kalıcı olmak istiyorsan birtakım kurallara uymalı- sin. (Uygun düşmek, münasip olmak) B) Yeni ihtiyaçlarımızı karşılamak için bir miktar para gere- kiyor. (Daha öncekilerden farklı olan) G C) Tahta biçmek için aldığı yeni aletlerden memnun kaldı. (Belli bir biçim vererek kesmek) D) Kış başlarken yapraklar da ardı ardına döküldü. (Etkisi- ni göstermek)

4. Hiçbir fikrim yok. Çünkü kimse hakkında bir şey bilmiyordu. Bilenler de konuşmuyordu. Bu arada şirketimiz satılmış, avukatım bana düşen payı hesabıma yatırmıştı. Bana maddi açıdan hiç borcu kalmamıştı ama ruhumda açtığı yarayı dünya mülkü ile karşılayamazdı. C) Bu metindeki bazı sözcüklerin anlamları.A. simgeleri ile verilmiştir. Bu sözcükleri metinden bularak aşağıdaki kutucuklara yerleştiriniz. Sanıkları savunan meslek adamı Hak edilen bir şeyden düşen kısım Ortakları olan kuruluş Insanın sahip olduğu somut değerler OVUKAT YA Numaralanmış kutularda yer alan harfler "ANAHTAR SÖZCÜK" bölümüne yerleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi oluşur? ARE ANAHTAR SÖZCÜK 1 2 3 PAS DARGING 201510 B) VagNO RANG.S D) E

1. KONU SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ Mecaz anlam, bir sözcüğün ilgi ya da benzetme sonucu kazandığı yeni anlamdır. Örneğin "kırmak" fiili, "Sözlerin onu kırmış." cümlesinde "gücendirmek, incitmek" anlamı kazandığı için mecaz anlamıyla kullanılmıştır. Bu açıklamaya göre, I. Çürük iddialara dayandırdığı tezi sonunda tamamen çöktü. XII. Üstüne ayran dökülen adam, garsonun dikkatsizliğine kızmıştı. III. Gökyüzünde süzülen kuşlara bakarken çocukluğumu hatırladım. IV. Ağaçsız bir tepenin sırtında tedirgin bir şekilde ilerliyorduk. cümlelerinden hangilerinde mecaz anlamlı sözcük kullanılmıştır? A) Yalnız I. I ve II. 00420BDD Il ve III. TEST-3 III ve IV. Terim anlam; bir sözcüğün bilim, sanat, spor ya da meslek dallarıyla ilgili kazandığı özel an- lamdır.

Gerçek Anlam-Mecaz Anlam-Terim Anlam-Cok Antamik Kazanım Pekiştirme-3 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin anlam özelliğine göre ilgili sütunu örnekteki gibi işaretleyiniz. Bu radyoda programlar gülümsüyor. a) Ziya, Kerim'in yüzüne baktı. b) Adamda yüz yok ki! c) Arabadan inerken parmağını sıkıştırmış. c) Leblebileri käsenin içine koydu. d) Ucgenin iç açılanını öğrendiniz mi? e) Hastalık adamı iki yılda eritmişti. f) Komşumuz bana içini döktü. g) Bahcede çocuklar toplanmıştı. ģ) Anılar da benimle sürükleniyordu. h) Ekonomik kriz fiyatları uçurdu. 1) Geceleyin yıldızları seyrederdik. i) Omzuma kelebek kondu. j) k) Elindeki sopayı bırak. I) Ekonomi yine tıkandı. m) Işığın kırılması konusunu işledik. n) O her şeyi çok ince düşünür. o) Avludaki güvercinlere yem veriyordu. ö) Tiyatroda erkek oyunculara aktör denir. p) lyice çökmüş, iğne ipliğe dönmüş. r) Babam kolay kolay öfkelenmezdi. s) Demir yürekli bir adamdı. ş) Misafirlerin kalacağı oda temizlenmişti. t) Bana karşı derin duygular besliyormuş. u) Tatlı sözlerle insanları etkilerdi. Gözlerimden yaşlar akıyordu. Gerçek Mecaz 9 ✓ Terim