Sözcükte Anlam Soruları

8. Bir sözcüğün ilk ve asıl anlamına temel anlam denir. Mecaz anlam ise sözcüğün gerçek (temel, yan ve terim) anlamından tamamen uzaklaşarak kazandığı anlama denir. Söz gelimi, kırmak sözcüğü "O bardağı ben kırdım." cümlesinde temel anlamıyla; “Birkaç gün evvel yağan yağmur sıcağı kırmamış." cümlesinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır. Aşağıda bazı sözcüklerin temel ve mecaz anlamları verilmiştir. GBY OLIVE a nel 2 Kapi 1. Bir yere girip çıkarken geçilen ve açılıp kapanma düzeni olan duvar veya bölme açıklığı: "ÇI- talarla yapılma telli bir kapı koymuşlardı ortasına." Cahit Uçuk Mec. Ev gezmesi için gidilen yer: "Onların başvuracağı her kapıya gitmiş." Sait Faik Abasıyanık 1. Bir şeyin kaç tane olduğunu anlamak için bunları birer birer elden veya gözden geçirmek, sayi- sini bulmak: "Nara sormuşlar: -Tanelerin kaç tane? Yiyenler saysın bana ne- demiş." Bedri Rahmi Eyuboğlu Mec. Geçer tutmak: Bunu saymam, sizi bir gün erkenden beklerim. Saymak 1. isim Düz arazide veya açık denizde gökle yerin birleşir gibi göründüğü yer, çevren: "Geniş çöl ufukları arasında çadırlarımızı kurduk." Falih Rifki Atay Mec. Anlayış, kavrayış, görüş, düşünce gücü, "Bu dar zihinlerde, ufku genişlememiş di- mağlarda, zaruri olarak faziletler de dardı." Ömer Seyfettin Ufuk 1. Herhangi bir nitelikte havası olan: "O murdar kokulu, ağır havalı yere..." Halide Edip Adıvar Mec. Göz alıcı, çekici, albenisi olan: Havalı kızdı. Havali Buna göre hangi sözcüğün mecaz anlamına uygun örnek verilmemiştir? A) Kapi B) Saymak C) Ufuk D) Havali

Etkinlik ---- Aşağıda okuduğunuz metinden geçen ban kelimeler verilmiştir. İpuçlarından ve anlamlarından hareketle bu kelimeleri bulunuz. K C M P 1 E T P L M TP * K U K $ 1. Konutları yakın olan kimselerin birbirine göre aldıkları ad 2.Süslü, püslü 3. Mektup, gazete, havale, paket vb.ni gönderilen yere ulaştıran posta idaresi görevlisi 4. Bir kimsenin oğlu veya kızı, çocuk 5. Posta parası karşılığı mektup zarfi, kartpostallara ve damga resmine karşılık kâğıtlara yapıştırılan, basılı küçük kâğıt parçası 6. Bir şey haber vermek, sormak, istemek veya duyguları bildirmek için birine çoğunlukla posta yoluyla gönderilen, zarfa konulmuş yazılı kağıt, name 7. Tekrarlanması, uzun sürmesi dolayısıyla bir şeyden hoşlanmaz veya sıkılır duruma gelmek, bıkmak, bezmek 8. Liranın yüzde biri değerinde Türk parası 9. Çın' diye ses çıkarmak 10. Şaşkın olma durumu, Şaşkınca davranış 11. Kedi "miyay" diye ses çıkarmak. 12. Köpek bağırmak, ürümek 13. Civil civil ötmek 14. Şaşkın duruma gelmek, hayret etmek K C K $ K M K H K C K ş

OZDE 2. Büyükayı'nın kepçesi, gökyüzünün en belirgin şekillerinden biridir. Bir özelliği de Kutup Yıldızı'na valen konumda olduğundan, her zaman gökyü- zünde, ufkun üzerinde yer almasıdır. Yılın döne- mine bağlı olarak kuzeyde hemen ufkun üzerinde, kuzeydoğu yönünde, tam tepe noktasına yakın ya da kuzeybatıda görülebilir. Büyükayı takımyıl- dızını gözlemlemek için nisan ve mayıs aylarının en iyi zaman olduğu söylenebilir. Çünkü bu sıralar akşam saatlerinde gökyüzündeki en yüksek konu- muna ulaşır. Buna göre gök bilimi ile ilgili bir terimler sözlüğü oluşturulmak istenirse parçada geçen sözcüklerden hangisine bu sözlükte yer veri- lir? A) Gökyüzü C) Tepe noktası B) Ufuk D) Kutup Yildizi

JUZLUKTE ANLAM 4. PES ETMEYEN VE SONUNDA BAŞARANLAR Walt Disney Harry Potter serisinin yazarı Disneyland'ı açmadan önce gerekll bütçeyi bulmak için J.K. Rowling 12 302 deneme yapti kitapları basılana dek kez yayıncılar tarafından reddedildi. E-mc Van Einstein, Gogh yaşına 4 kadar yaşadığı süre boyunca 800 konuşmadı. tablo yaptı ve sadece tanesini Thomas Edison 1 satabildi. ampulü bulma çabaları için şöyle diyor: "10.000 defa bile başarısız olsaydım vazgeçmezdim. çünkü her başarısızlık, ileriye doğru atılmış bir adımdır. Kaynak: Gelecek Egitimde/Facebook Deneme Denemek işi, sinama II. ileri Bir şeyin ulaşılacak yönü III. Test IV. Süre Bir olayın başı ile sonu arasında geçen zaman parçası Bulmak Varlığı bilinmeyen bir şeyi ortaya çıkarmak, keşfetmek Adım Girişim, hamle V. Şekilde kullanılan bazı kelimelerin anlamları şeklin altındaki tabloda verilmiştir. Buna göre numaralanmış kelimelerden hangilerinin şekilde kazandığı anlam yanlış veril- miştir? A) I ve II B) Il ve IV C) III ve V olye v tongur Ve

7. 1. Bir şeyin eskimesini, yıpranmasını önlemek için gereken dikkat ve özeni göstermek II. Değişikliğe, zamana direnmek III. Tehlikeli, zararlı durumları önlemek IV. Güçlü bir kimsenin güçsüz birini desteklemesi, himaye etmesi "Korumak" sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde numaralanmış anlamlarından herhangi biriyle kullanılmamıştır? A) Midesini asitli içecekleri tüketmeyerek koruyormuş. B) Kimi zanaatkârlar geleneksel üretim tekniklerini korumaktadır. C) Beni kendi kardeşi gibi sever, babasının hışmından korurdu. D) Orta saha oyuncuları baskıya rağmen pozisyonlarını koruyor. 25 8. Sınıf Türkçe Soru Bankası

2. Bir bilim, sanat, meslek dalıyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavramı karşılayan sözcüklere terim denir. Söz gelimi "Müzik öğretmeni bu notaları bize sık sık tekrar ettirir." cümlesinde geçen "nota" sözcüğü müzik terimidir. Buna göre aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi terim anlamlı değildir? A) Virüse yakalanmamak için dışarıya maskesiz çıkmıyorum. B) Genç astronotlar uçuştan önce altı ay eğitim aldılar. C) Şairin kitaplarında olmayan birkaç şiirini bulmayı başardım. D) Yağmur buhardan olur ama biz suyun buharlaştığını genellikle fark etmeyiz.

Ayağı kırılmış küçük bir köpek( ) kulübenin yanına geldi ) orada oturan yaşlı adama baktı. Yaşlı adam, (Ne istiyorsun () dedi. 45.Bu parçada numaralanmış yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde veri-len noktalama işaretleri getirilmelidir? A)( )(;)(-)(?) B)(. )(. )( )(.) C) () ()(-)(?) D) (,)(;)(-) (.)

1. Bir sözcüğün farklı cümlelerde farklı anlama gelecek şekilde kullanılmasına çok anlamlilik denir. Örneğin "sinmek” sözcüğü "is kokusu odanın her tarafına sin- mişti.” ve “Sokaktaki kalabalığı görünce binanın giri- şine sinmiştim." cümlelerinde farklı anlamlarda kulla- nılmıştır. Buna göre “gelmek” sözcüğü, isabet e ular ulo Attığı taş, arabanın arka camına geldi. II. O kadar dolaşmışız ki vakit akşama geliyordu. Ulaz . III. Küçük çocuğunun boyu, ablasının dizine geliyor. Ja IV. Şenlik için aldığımız tabak ve bardakların tanesi 1 liraya geldi. mâl Olmale . cümlelerinde kaç farklı anlamda kullanılmıştır? A) 1 B) 2 0 3 D) 4

85 69 MODEL COIN YANLAR SÜPER TURBO TÜRKÇE DENEME SINAVI - 3 SINAVLA ÖĞRENCİ ALACAK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINA İLİŞKİN MERKEZİ SINAV PROVASI 1. Ofke, kontrolan kolaylıkla kaybedilip eyleme dönüşebildiği yoğun bir duygudur. Bu sebeple öncelikle çocuğa öfkesinin ko edildiği gösterilir. Bu, çocuğa insani yeteneklerini geliştirme sürecinin başında olduğu, onun duyguları karşısında bir am ta hissettiği, bu duyguya hangi sebeplerle ulaştığı, bu duygunun zihnindeki etkileri, nasıl sonlanacağı ve nasıl bir davran dönüşeceği aktarılır. Bu metinde kullanılan bazı sözcüklerin anlamları aşağıda verilmiştir. Bu sözcükleri parçadan bularak bulmacaya y leştiriniz. 1. Kendisinden bir önceki olayın sonucu olarak ortaya çıkan ruhi durum; bir fikrin, bir tasavvurun sonucu olan, fizik ola bedende herhangi bir yer tutmayan, herhangi bir organa ihtiyaç duymayan sevinç, hüzün vb. ruh hâli. 2. Bir şeyi yapabilme gücü, kabiliyet. 3. Insanın gerek kendi bedeninden ve gerekse diş alemden gelen tembihlere cevap olarak yaptığı, bilgi, tecrübe ve kć göre değişiklik gösterebilen hareketlerin bütünü. 4. Haksızlık, incinme, karşı koyma vb. duyguların doğurduğu, insanı saldırganlığa götürebilen şiddetli duygu, hiddet, ko lik, gazap. 1 9 ANAHTAR SÖZCÜK Renklendirilmiş kutularda yer alan harfler renk sırasına göre anahtar sözcük bölümüne yerleştirildiğin lerden hangisi oluşur? A) B) E F F U D) E HE H V U E BO F nu 2

11. Hülya Öğretmen, dönem sonunda E-Okula Ersen, Semra, Tuğrul, Lale ve Ufuk adlı öğrencilerin oku- duğu kitaplan kaydedecektir. Öğrencilerin okuduğu kitap bilgileri tablodaki gibidir. 5 Sayfa Baski Türü Baskı Kategori Sayısı No Yili 176 3 Dünya Hikâye 2019 Edebiyati 250 Dünya 3 Ani 2018 Edebiyati 495 Roman 2010 Dünya Edebiyatı 190 5 Hikâye 2009 Türk Edebiyatı 370 Çocuk 6 Masal 2017 Edebiyatı Bu öğrenciler ile ilgili bilinenler şunlardır: • Semra ve Tuğrul'un okuduğu kitap Dünya ede- biyatından, Lale'ninki ise Türk edebiyatından- dır. 01 • Lale ve Ersen'in okuduğu kitabın türü aynıdır. Tuğrul ve Lale'nin okuduğu kitapların baskı sa- yisi aynı değildir. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesin doğrudur? A) Ersen'in okuduğu kitabın sayfa sayısı 176'dir. B) Semra, hikâye türünde bir kitap okumuştur. C) Baskı numarası en yüksek olan kitabı Ufuk okumuştur. D) Tuğrul'un okuduğu kitabın sayfa sayısı Ersen'in- kinden fazladır.

Test 1 4 1. "Beslemek” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisin- de "katılmak, çoğaltmak" anlamında kullanılmıştır? A) Küçük çaylar Kızılırmak'ı besleyerek onun gücüne güç katar. B) Anne kartallar yavrusunu tam altı ay böyle besler. C) Yeni yerler keşfetmek için nice umutlar besledim. D) Bahçeli evde köpek beslemek çok daha rahat ola- caktı.

Turkçe 9. • Kahraman bakış açısı kullanılmıştır, • Yer unsuruna yer verilmiştir. • Eylemin nedeni belirtilmiştir. Aşamalı bir durumdan söz edilmiştir. Aşağıdaki metinlerden hangisinde bu özelliklerin tümüne yer verilmiştir? A) Aksaray'la Laleli arasında bir sokaktayım şimdi. Binaların kapı numaralarına bakarak yürüyorum. Tarihî ve taş bi- haların arasında kalmış küçücük apartmanlar nedense canımı sıkıyor. Sırtımdaki ağrı yavaştan geçiyor. Sonun- da kadın çantası ve saat satan bir dükkanın üstünde görüyorum numarayı. Etrafa bakarak beni kimsenin görme- digine emin olduktan sonra kapıdan giriyorum. Selam verip adımı söylüyorum. By Tahta boncuklu perdeden geçip beton merdivenlerden yukarıya çıkıyorum. Önümde otuzlu yaşlarda çelimsiz bir adam var. Pencereleri gazete kağıtlarıyla kaplanmış karanlık ve rutubetli bir odayı işaret ediyor. Odada iki kişi be- ni bekliyorlar belli ki. Ayağa kalkıp "Hoş geldin!” diyorlar. Neye hoş geldim ben de bilemiyorum. Midem bulandi- giadan ince belli bardağa doldurdukları çayı bile içemiyorum. Ølik başlarda her şey iyiydi ama gün geçtikçe bu ev, bu kilitli kapı tüm benliğimi ele geçirdi sanki. Huysuz, sinirli birine döndür. Ahmet Hamdi Tanpınar bir öyküsünde "geçtiği yerlerde hayatı kurutan insanlar" der. İşte tam o insanlardan biri olmuştum. Koronadan dolayı da evden çok çıkamayınca, bu kilitli kapıyla durmadan muhatap olmak beni çıldırttı. D) Sonunda anahtar avucumdaydı. Merakımı yenecektim. Biraz sonra usulca anahtarı deliğine sokup çevirdim. Açılmıştı. Kapıyı araladım, karanlık odayı perdenin arasından sızan güneş ışığı biraz aydınlatıyordu ama içeride ne olduğu tar seçilmiyordu. Işığı açmadan önce gözlerimi kapattım. Acaba ne görecektim? Yutkundum. Işığı açtım ve ardından usulca gözlerimi araladım. Oda bomboştu. G

Temsilcimiz ilk maçında 15. 1. Olaylara her zaman dar açıdan bakıyorsun. 2. Dar bir sokaktan geçerek eve ulaştık. 3. Dar zamanlarımızda bize yardım ettiler. 4. Bidonun ağzı çok dar, hiçbir şey sığmıyor. Yu da ral A) Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerde "dar" kelimesi kaç farklı anlamda kullanılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 2

6. "Yüzmek" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde "yıllardır borç içerisinde yüzüyor." cümlesindeki anlamı ile kullanılmıştır? A) Her gün mutlaka en az yarım saat yüzermiş. B) Elindeki parayı iki tane yüz lira yaptırması gerekiyor- muş. c) Her türlü ihtiyacı karşılanıyor adeta bolluk içinde yüzü- yordu. D) Kurban kesildikten sonra dört kişi kısa sürede yüzdü.

13. Aşağıda "kaynak" kelimesinin geçtiği cümleler ve yay ayraç içerisinde de anlamları verilmiştir. Hangi cümlede kaynak kelimesi yay ayraç içerisinde belirtilen anlamda kullanılmamıştır? www.onlineturkcetest B A) Köyün dışındağı kaynağın başında oturup dinleniyoruz. (Bir suyun çıktığı yer) B) Olayın kaynağı ile ilgili araştırmalar ekipler tarafından sürdürülüyor. (çıkış noktası) C) Yabancı güçlerin gelir kaynaklarımızı denetim alma çabasına karşı uyanık olmalıyız. (belge, referans) D) Stadı aydınlatmak için kullanılan ışık kaynağı yeterli değildi. (Bir enerjinin oluşup çevreye yayıldığı yer) 0 0 0 0 2

1. 3. 1 $ 1 Hasan Eren Hoca'mızın konuşmaları da- ha çok Türkçenin söz varlığı üzerineydi. Hiç unutmam, eser ve yapıt kelimelerini bi- zimle konuşurken güler; yapıt kelimesini, çalakalem yazılmış kitaplar, makaleler için kullanırdı. Hasan Eren, 1960'li yıllardan iti- baren Türkçe Sözlük'ün bütün sorumlulu- ğunu üzerine almış bir bilim insanıydı. Ve- fat edinceye kadar Türkçe Sözlük üzerin- de çalıştı. “Köken Bilgisi Sözlüğü"nü ha- zirliyordu. 1 2 1 2 2 $ 9 1 5 3 3 $ 1 5 1 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu me- tindeki altı çizili ifadeyi anlamca karşı- layan bir söz kullanılmıştır? 2 1 1 1 1 5 1 A) Öğretmen gelişigüzel hazırlanmış ödev- leri öğrencilere iade etti, tekrar hazırla- maları için iki gün süre verdi. B) Ödevini alelacele yapıp arkadaşlarıyla buluşmak için dışarı çıktı. C) Sunucu, tekdüze bir sesle önündeki met- ni çabuk çabuk okuyordu. D) Niteliksiz eserler belki bir dönem popüler olabilir ama asla kalıcılığı yakalayamaz. tonguç