Sözcükte Anlam Soruları

Beş duyu organımızla al- gılayabildiğimiz varlıkla- rı karşılayan sözcüklere somut anlamlı sözcükler denir. Soyut anlamlı söz- cükler ise beş duyu or- ganımız ile algılayamadığımız kavramları karşılayan sözcüklerdir. Bu sözcükler düşünce yoluyla algılayabi- leceğimiz kavramları ifade eder. Somut anlamlı söz- cükleri soyut anlama gelecek şekilde kullanmaya "so- yutlama" denir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde "soyutlama" ya- pılmamıştır? A) Onun kadar yüreksiz birini hayatımda görmedim. BOnda bunu anlayacak kafa yok ki, ne yapsın? C) Her sorunun kendine has bir çözüm yolu vardır. (D) Stadyumda taraftarlar sevinç yumağı oluşturmuştu.

Strateji Yayınları 7. Bilgi: Bir sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzakla- şarak kazandığı yeni anlama "mecaz" anlam denir. Bu açıklamaya göre, Ben bu gurbet ile düştüm düşeli Her gün biraz daha süzülmekteyim I Her gece, içinde mermer döşeli 11 Bir soğuk yatakta büzülmekteyim ||| IV şiirindeki numaralanmış sözcüklerden hangisi mecaz anlamıyla kullanılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. 8

nid inte SÖZCÜKTE ANLAM Mizah, günlük hayatla ilişkili olduğu gibi sağlıkla da yakından ilişkilidir. Mizah, 13. yüzyılda cerrahi müdaha- le durumlarında anestezi yöntemi olarak kullanılırken 16. yüzyılda depresyon tanısı almış hastaların tedavi- sinde tavsiye edilirmiş. Orta Çağ'da mizahın sindirim konusunda etkili olduğu düşünüldüğü için saray soyta- rılarının yemek sırasında soyluları eğlendirdiği aktarılmaktadır. Bu parçada aşağıdaki anlamlardan hangisini karşılayan bir sözcüğe yer verilmemiştir? A) Onemi olan, mühim, ehemmiyetli B) Hastalığın ne olduğunu araştırıp ortaya koyma, teşhis Canlı vücudunun tümünde veya bir bölgesinde ağrı, ISı, Işık ve dokunma gibi tüm duyuların ortadan kaldırılması, duyu yi- timi D) Besinlerin çeşitli enzimlerle eritilerek, parçalanarak ince bağırsakta emilebilir, kana karışabilir duruma gelmesi için uğra- dıkları fiziksel ve kimyasal değişikliklerin bütünü, hazım

r? mle, bu kasap dü nin zarif unsurla /köyün eski m 2. Aşağıdakilerin hangisindeki altı çizili sözcük yay ayraç içinde verilen anlamıyla kullanılmamıştır? A) Hiç uykusu yoktu, yatağında sabaha kadar dönüp durdu. (Kendi ekseni üzerinde hareket etmek) B Önceki işlerimizde başarısız olduk, bakalım bu iş nasıl gidecek? (Herhangi bir durumda olmak) C) Gözü yalnız parayı görüyor, başka hiçbir şeyi önemsemiyordu. (Çok değer vermek) ekv D) Salon boşalmaya başladı, biz şiirler okuyup dinliyoruz. (Sesli olarak söylemek)

26. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcüklerin her ikisi de zarftır? A) Uzaktadır her şey; gökyüzü, deniz Her an peşimizden koşan gölgemiz B) Hava bugün de bulutlu Rüzgâr daha serin esecek C) Sana nasıl anlatılır Sensiz hayatın boşluğu D) Çöp gibi bir oğlan, ipince Hayırsızın biriydi fikrimce

1. Toprak damlı, tek odalı evimizdeyiz. Mevsim kış Bembeyaz karların üzerine erken düşen karanlık ve donduran bir ayaz, her- kesi evine topluyor. Annemin üzerinde üç öğün yemek pişirdiği, romatizmaları için kiremit ısıttığı, babamın abdest için sıcak su aldığı büyük kazanıyla kuzinemiz; bütün yüklerini, yolcularını almış harekete hazır bir lokomotife benziyor. Kuzine, köyde bir sobadan daha fazla bir şeydir. Ev halkından biridir o. Yokluğu tahayyül ve tahammül edilemeyecek bir uzuv gibidir. Usul usul yanan meşe odunları hem kuzineyi hem de evi şenlendiriyor Bakır çaydanlık kendine mahsus bir makamta bestelediği türküye başlıyor inceden. Ev. neşesini buluyor. Aşağıda metindeki bazı sözcüklerle ilgili bilgiler verilmiştir. Bu bilgileri kullanarak sözcükleri bulmacaya yerleştiriniz. 1. "Işık olmama durumu" anlamına gelen sözcüğün zıt anlamlısı 2. Katlanma sözcüğünün eş anlamlısı 3. Sevinç sözcüğünün eş anlamlısı 1 2 1 3 K 11 D R IV D V VI NL No ES Buna göre bulmacanın IV. sütununda aşağıdaki harflerden hangisi olamaz? A) I BA CLE VII 1 VIII K D) Ş vendar sva 03/05 20

Kısa çizginin V. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama yanlışı vardır? Fatih Rifki, 1960'tan sonra, gelişen topluma ayak uyduramadı. BBu dergide, Anıtkabir isimli bir şiirim yayımlandı. Annem o yıl, Ankara Kız Lisesi'nde öğretmendi. f Yanımıza gelen polis: "Kimliğinizi görebilir miyim?" dedi.

2. 2 3 1 A 2 3 SOLDAN SAĞA 1. "Dizi" kelimesinin eş anlamlısı nedir? 2. "Parlak" kelimesinin zıt anlamlısı nedir? 3. "Cet" kelimesinin eş anlamlısı nedir? Bu bulmaca tamamlandığında soldan üçüncü kutucuktaki harflerin yukarıdan aşağıya sırala- ması nasıl olur? MT A) R B) 1 C) R D) A A R 4 RTA T A A

3. Aşağıdaki numaralı cümlelerin hangileri yer değiştirirse "yan" sözcüğü, anlamlarına uygun kullanılmış olur? CÜMLELER 1. Yolcuların girdiği iskele İkinci derece olan yanında bir süre denizi seyretti. ANLAMLAR 2. Bir ara acıkıp yanlarında Birlikte, beraberinde getirdikleri ekmek peyni-olma ri yediler. 3. Küçük kız yanımıza geldi. A) 1-2 C) 1-4 Sağ ve solun ortak adı, yön, taraf 4. Tiyatro oyuncuları, çoğu Bir şeyin ön, arka, kez yan uğraş olarak alt, üst dışında kalan sinemayla ilgileniyordu. bölümü B) 2-3 D) 2-4

4. Ünlü ressam, vapurun buruna oturmuş, kuru ve zevksiz geçen yaşamını düşünüyordu. Bu cümlede geçen altı çizili sözcükler, aşağıda- ki cümlelerin hangilerinde aynı anlamda kulla- nılmıştır? BURUN Sinop İnceburun ülkemi- zin en kuzeyidir. Burnu aşınmış ayak- kabılarını tamir ettire- cek parası olmadığını söyledi. Burnunun dikine giden bu nedenle de hatalar yapan biriydi. A) , > C), KURU Yanakları kuruydu fakat gözleri tamamıyla yaştı. . Kitaptaki anlatım o kadar kuruydu ki kitabı okuma- yı bıraktım. Çiçek açmaz kuru bir ağaç, ötmeyi unutmuş bir kuş mu oldum? B) D) 4

5. Kalp, yürek, gönül... İşte size üç benzer kelime. Sanki biri ötekinin aynısı gibi duruyor çünkü üçü de insanların kan pompalayan organını anlatmak için kullanılıyor ama gelin bir de bunları tersine çevirmeyi deneyelim: Kalpsiz, yüreksiz ve gönül- süz diyelim. Göreceğiz ki bu üç kelime birbiriyle hiç ilgisi olmayan apayrı anlamlara bürünüyor. Türkçe bilen herkesin kabul edeceği gibi kalpsiz ..", gönülsüz .........", yüreksiz "........ ise "........ demektir. Buna göre noktalı yerlere sırasıyla getirilmesi gereken sözcükler aşağıdakilerden hangisi- dir? A) acımasız, katı, isteksiz B) acımasız, korkak, isteksiz C) katı, acımasız, korkak D) katı, isteksiz, korkak

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "kararmak" sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır? A) Evdeki gümüşler zaman geçtikçe kararıyordu. B) Sabaha karşı yakılan ateş, bir süre sonra ka- rarmıştı. C) İnsanların sağduyusu gün geçtikçe kararıyordu. D) Hava kararınca korkusu artmış, sığınacak bir yer aramaya başlamıştı.

7. 1. Onunla zaman zaman eskilerden konuşurduk. 2. Servetini kuruş kuruş toplamıştı. 3. Adamın kasasına oluk oluk para akıyor. 4. Aylığı, ay sonuna kadar kılı kılına yetiyordu. 5. Biriktirdiği para ev almasına tamı tamına yeti- yordu. Numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde altı çizili sözler anlamca birbirine en yakındır? A) 1 ve 3 C) 3 ve 4 B) 2 ve 5 D) 4 ve 5

10. 1. Her çeşit fikir fırtınalarına açık bir adamdı o. (Her türlü düşünceyi hoşgörü ile karşılayabi- len) 2. Türk devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türk'tür. (İlgi, ilişki, rabita) 3. Şu an kafan çok dağınık. (Düşüncelerini to- parlayamayan) 4. Çiçekli askılardaki küçük lambalar tutuştu. (Birbirini tutmak) Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcük- lerden hangisi, açıklamasıyla uyuşmamakta- dır? A) 1. B) 2. C) 3. D) 4.

9. Kapalı duran penceremden Odama giren sabah güneşi Günaydın, diyor Ve bir mırıltı, Kulağımın dibinde: Ben başlayan günüm, Aydınlığı getirdim sana İnsanoğlu! Hadi kalksana! Peşinden lafa karışıyor pencere Günaydın seni bekliyor sokaklar Günaydın! Bu dizelerdeki söz sanatları aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Abartma - Benzetme B) Kişileştirme - Konuşturma C) Abartma - Konuşturma D) Benzetme - Karşılaştırma

7. Aşağıdakilerden hangisinde "vurmak" sözcüğü "etkisini bir yere kadar uzatmak, sokulmak, yansımak" anlamıyla kullanılmıştır A) Sınıfların duvarına bir kat daha boya vurdu. B) Nesli tükenen bu kuşlar vurulmamalı. C) Geçen yılki gibi bu yıl da meyveleri dolu vurdu. D) Ekip arabasının ışığı sokağa vuruyordu.