Sözcükte Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2.
Sedef bulutları, Kuzey Kutup Dairesi'ne yakın veya Kuzey Dairesi'ne yakın veya Kuzey Kutup Dairesi içindeki bölge-
lerde, strafosferde 15.000 - 25.000 metre (49.000 - 82.000 ft) üzerinde yüksek rakımlarda, buz kristallerinden oluşan
parlak, ince sedefi andıran bulutlardır. Ayrıca bu bulutlar çok düşük sıcaklıklarda oluşur. Bulutlar ancak hava sıcaklığı
–78 °C'nin altına düştüğünde oluşabilir. İsminin "sedef" konulması sedefi andırmasından kaynaklanmaktadır. İnci
bulutların anası olarak da adlandırılır. Cirrus bulutlarına benzerler. Sedef bulutları genellikle güneşin doğuşundan
önce veya batışından sonra görülmektedir. Sedef bulutlarının parlaklığı güneş ışınlarını yansıtmasından kaynaklanır.
Yanardönerlik, nesnelerin canlı gökkuşağı benzeri renkler göstermesine neden olan optik bir olaydır. Bu tür bulutlar
genel sirkülasyon ile stratosfere taşınan çok küçük su damlacıklarını içerir. Hiç hareket etmezler ya da çok az hareket
ederler.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili,
1.
II.
III.
IV.
V.
you x
Terim anlamlı sözcüklere yar verilmiştir.
Farklı duyularla ilgili ayrıntılara yer verilmiştir.
Açıklayıcı anlatımdan yararlanılmıştır.-
Yoruma yer verilmiştir. X
Tanımlama ve sayısal ifadelerden yararlanılmıştır.
+Var
↓
ifadelerinden hangilerine ulaşılamaz?
AXI ve III
(B) We IV
CHI ve IV
kuzey
keutup
D il ve V
fove geciniz
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamAşağıdaki deyimlerden gerçek anlamlı olanlara "G", mecaz anlamlı olanlara "M" yazınız.
DEYİMLER
1.
2.
3.
4.
10.
5.
6.
7.
8.
9.
Kimi kimsesi olmamak
Göz göze gelmek
Can damarından yakalamak
Kapıda kalmak
Kalbe işlemek
Aleyhe dönmek
İyi gün dostu olmak
Akla gelmek
Diline düşmek
Baş göz etmek
G/M
G
330033030
Türkçe Mino TÜRKÇE DEFTERİM-S. SINIF
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamB
5
15. Anlamca birbirinin tam tersi olan sözcüklere zıt
(karşıt) anlamlı sözcükler denir.
Örnek: "gece" ve "gündüz" sözcükleri anlam ola-
rak birbirlerinin tam karşıtıdırlar.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
karşıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmış-
tır?
A) Arkadaşının şarkısına kaşlarının inişli çıkışlı
devinmesiyle katılıyordu.
B) Burcu'nun oraya gidip gitmediği kesin olmasa
da orada olması güçlü bir ihtimaldi.
C) Zorunlulukları değil, tercihleri önemsedim,
olur olmaz yerlerde göğsüm kabarmadı.
DIYeryüzünde sözü geçer olmak, her zaman
güçlü olmakla mümkün olmuştur.
Diğer sayfaya geçiniz.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2.
• Başkasının malını gizlice almak, hırsızlık etmek, aşırmak
Vurarak veya sürterek ses çıkartmak
Benzemek, andırmak
●
●
• Üzerine sürmek
"Çalmak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukanda verilen anlamlardan herhangi birinin
dışında kullanılmıştır?
A) Küçük çocuğa yardım eden adamın üzerinde maviye çalan bir kazak vardı.
B) Salondaki herkes, flüt çalan çocuğu hayranlıkla dinliyordu.
C) Yaşlı kadın, çocuklann ekmeğinin üzerine biraz yağ çaldı.
D) Karşı komşumuzun emektar pikabını çalmışlar.
2
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam4. Aşağıdaki cümelelerin hangisinde "bul-
mak" sözcüğü "bir yere, bir noktaya erişmek,
ulaşmak" anlamında kullanılmıştır?
A), Küçükken, bu yolda hep para bulurdum.
B) Konuşa konuşa, bugün de sabahı bulduk.
C) Arayan, mevlasını da belasını da bulur.
D) Kayıp çocuğu, üç gün sonra bulduk.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3.
Cümlelerin biçimce ve anlamca bildirdiği kipleri örnekteki gibi boşluğa yazınız.
TT TT
●
●
Onu sürekli ders çalışırken görüyorum. Anlamca: Geniş Zaman Biçimce: Şimdiki Zaman
Burnuma dağ çiçeklerinin kokusu geliyor. Anlamca: .
Biçimce: Simdiki 2.
Biçimce: Gereklilik K
Biçimce: Gelecek 2.
Renkli elbiseleri yarına kadar düzenlemeliyim. Anlamca:
Yarın ben de aynı tiyatroya gideceğim. Anlamca: ..
TÜRKCE
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamHastanenin bodrum katındaki küçük ve pencereleri demir parmaklıklı odada beş kişi yatıyorduk. Hapishane
nin doktoru ve reviri olmadığı için hasta mahpuslar ağırlaşıncaya kadar koğuşlarında kalırlar ve araba para
si tedarik edebilirlerse belediye doktorunu getirtirlerdi. Ak saçlarını pek itina ile ortadan ikiye ayıran bu ihtiyar
ve zayıf adamcağız, yüzünde besbelli bir tiksinmeyle, ellerini sürmeden hastalara bakar ve mevcut olmayan
bir mesuliyetten korkarak ekserisini hastaneye havale ederdi.
Aşağıdakilerin hangisinde bu metindeki sözcüklerden herhangi birinin eş anlamlısı kullanılmamıştır?
A) Bu ürünler cezaevinde üretilip bazı satıcılara gönderiliyor. B) Kullanacağı sözcükleri özenle seçer, konuşmaya
C) Veterinerler, kendilerine getirilen yaralı kediyi tedavi ettiler. D) Bütün sorumluluğu üzerime alarak geziyi erteleye
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamSözcükte Çok Anlamlilik
1. Çocuklar için yazılan kitapların biçimsel tasarımı çok önemlidir. Kitabın haomi, baskısı, ciltlenmesi, sayla düzeni, harfler,
yazım ve noktalama işaretleri, resimlendirme gibi konularda öncelikle çocuğun yaş özellikleri göz önünde bulundurulur.
Bu metindeki bazı sözcüklerin anlamları "x, +, -," simgeleriyle verilmiştir. Bu sözcükleri metinden bularak aşağıdaki
bulmacaya yerleştiriniz.
= Bir cismin uzayda doldurduğu boşluk.
+ Zihinde canlandırılan biçim.
Anlam yükletilen şey, anlamlı iz, im.
x Dildeki bir sesi gösteren ve alfabeyi oluşturan işaretlerden her biri.
A) HALA
+0000
U₂
B
ATAK
I
HACIM
Numaralanmış kutularda yer alan harfler "ANAHTAR SÖZCÜK" bölümüne yerleştirildiğinde aşağıdakilerden han-
gisi oluşur?
paki
ANAHTAR SÖZCÜK
KARA
MOD
1 2 3 4
Kim Korkar
Test - 2
D) HATA
yillarda dedemin başından çok ilginç olaylar geç
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamA
Türkçe
Aj
A
6. Tekliflerinizi enikonu düşündük ve teklifinizin man-
tıklı olduğuna karar verdik.
Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen,
aşağıdakilerin hangisinde kullanılmıştır?
Senden bunu asla beklemezdim.
Köye yakınca hava iyiden iyiye kararmıştı.
C) Kar sabaha kadar aralıksız yağdı.
DY Birinci olmak için küreklere bütün gücüyle asıldı-
lar.
8.
Palme Yayınevi
Bil
se
le
öğ
m
Ö
9.
ya
le
t
le
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamZAMAN VE MEKAN
ETKINLIK
Asadaki sdecke anlamlanyla eşleştiriniz. Eşleştirmede açıkta kalan ara kara
1. Tanmayarak, niteliğini yi anlamayarak aldanmak
2 Sereflendirmek, onurlandirmak
3 Doğulu gerçek kesin olarak bilinen, gerçag
& Uykudan sonra üzerinde sersemilk, ağrik bulunan
victa görülen gevşekik, ağırlik tembellik
7. Bir peye kendini apin vermiş olan, çok baditudun
Opende sa kurduğu soze ekley
ETKİNLİK
Eşref Saar metninden hareke
LEşref saati ne demektir? Aç
2 Epel saatin gelmesiyle kişile
laniyor musunuz?
1 Epe sastin gelmesi milletlerin
& egrel saatlerini Kimle
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2. "İşleri yolunda giden Rıza enikonu zenginleşmiş ve varlığına varlık katmıştır."
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "enikonu" sözcüğü verilen cümledeki anlamıyla kullanılmıştır?
A Bu saat etse etse beş yüz lira eder.
B Gezdiği yerleri anlata anlata bitiremedi.
C
Bu yaptıklarının hesabı eninde sonunda senden sorulur.
D Kadın iyileşip iyiden iyiye güzelleşmişti.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam***
Bans, Doğu, Rüya ve Cenk dondurmaayo
giderek kendi aralarında anlaştıkları ku-
rallara göre dondurma alıyorlar.
Bu kurallar söyledir:
- İsminin eş anlamlısı olanlar limonlu
alır.
Isminin zıt anlamlısı olanlar kakaolu
alır.
➡İsmi sesteş olanlar vişneli alır.
Isminde birden fazla anlam ilişkisi olanlar kurallara göre birden fazla alır.
Bu bilgilere göre 3, 4 ve 5. sorulan cevaplayalım.
3. Hangi çocuklar birden fazla top alır?
A. Doğu - Rüya
C. Rüya - Cenk
B. Bang-Roya
D. Doğu-Bans
TEST-S
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam03
Harfleri karıştırılarak verilen sözcükleri örnekteki gibi yazalım. Şifreyi
bulalım.
NIALT
1
ALTIN
NASOL
6
REÜMİT
3
QXXX
NİYEKİL
MUKAP
ÜRKTATA
ATATORR
4
YEKITÜR
TÜRKiYE
1 2
Şifre: ATAT
11 12 13
R
5
EDNİZİL
DENIZLO
11
UMLPOT
12
TÜKMİTE
m
GASKIL
13
∞
10
KÜLNÜG
GÜNLUR
EYİBR
7
m
ŞULUTRUK
8
AN
(5
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3. 1. Çocukların ekran bağımlısı olmasında hareket
eden nesnelere, renklere ve seslere karşı olan
duyarlılıkları etkili olmaktadır.
II. Günümüzde çocuklar artık çizgi filmlerin büyülü
dünyasıyla çok erken yaşta tanışmaktadır.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru
bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Ekran bağımlılığının temel nedenleri arasında
çizgi filmlerin büyülü dünyasındaki nesneler,
renkler ve sesler gösterilebilir.
B) Çocukların erken yaşlardan itibaren teknoloji
bağımlısı olmasında çizgi filmlerin ilginç dün-
yasıyla tanışması, renklere, seslere ve hareket
eden nesnelere karşı duyarlılıkları etkili olmak-
tadır.
CGörsel ve işitsel duyulara olan duyarlılıkların
yaratmış olduğu etkiyle erken yaşlarda çizgi
filmlerle tanışan çocuklarda televizyon bağım-
lılığı ortaya çıkmaktadır.
DY Günümüzde çocukların ekran bağımlısı olma-
si konusunda hareketli nesnelere, renklere ve
işitsel ögelere olan duyarlılıkları ve çizgi film-
Terin esrarengiz dünyası etkili olmaktadır hatta
çocuklar çizgi filmlerle çok erken yaşta tanış-
maktadır.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamETKİNLİK 3
Aşağıdaki cümlelerde yazım yanlışı yapılan yerleri belirtiniz.
Çarşıdaki dükkanları zorunlu olarak devir ediyorlar.
Türk yapımı ilk deniz altı denize indirildi.
Ege denizinde peşpeşe birçok deprem oldu.
Ard arda yaşanan maden kazaları herkezi derinden sarstı.
İzmir'li sanat severler konser salonlarını doldurdu.
*
"
*
24-XII-2005 yılında İstanbul'da doğdu.
Çocukken Elcik Köyünde beş taş oynardık.
Performans ödevleri 20 Nisan çarşamba günü toplanacak.
Yeral suları ile ilgili çalışmalarımızı haftaya Cuma basına
tanıtacağız.
Ünlü yazar eserin önsözünde kızınada teşekkür etmiş.
Galatasaray lisesine 2'inci sıradan yerleşmiş.
TDK'nın internet sayfasından, yapılan çalışmaları takip edebilirsiniz.
Yarın Doktorum Ahmet Bey ABD'ne gidecekmiş.
14 Mart tip bayramı bütün sağlık kuruluşlarında törenlerle
kutlandı.
Kars'ın Ani harabelerinde cilalı taş devrine ait eserler bulundu.
Türk Sanat Müziği konserine iki bilet aldım.
Bu tatlının üstüne Hindistan Cevizi koyarsan güzel olur.
10'ar kişiden oluşan turist kafileleri hava alanından otobüse alındı.
Aynı maçtaki 3'ncü golünü penaltıdan attı.
On altılık notayla bestelenmiş bu şarkı.
Saat 20.00'da Afrika'daki doğal yaşamı anlatan bir belgesel
yayınlanacak.
NOTLARIM
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam4.
Mecaz anlam
I. Yaptığı olumsuz eleştiriler, hevesimizi
kırdı. Mecaz
II. Saat hastası bu adamın belki de yüzü
aşkın kol saati vardı. Mecen
Gerçek anlam
III. Lastiğin yanağındaki çiviyi gördün mü?ca2
IV. Ne yazık ki ailenin derdi, mirasın payla-
şılmasıyla bitmeyecekti. Gercek
A)
B) I, II, IV
Numaralanmış cümlelerde altı çizili sözcük-
lerin anlam özellikleri, aşağıdakilerin hangi- n
sinde doğru olarak belirlenmiştir?
uQubnuta
II, III
II, III, IV
6.
III, IV
|||
I, IV
I