Cümlenin Ögeleri Soruları

4. Cümle, ögelerine ayrılırken isim ve sıfat tamlama- ları, deyimler, edat ve bağlama grupları, fiilimsi grupları, birleşik fiiller gibi söz öbekleri ayrılmaz. Örneğin "Hakkıdır Hakk'a tapan milletimin istik- lal." dizesi yüklem ve özneden oluşmaktadır. "İs- tiklal, Hakk'a tapan milletimin hakkıdır." şeklinde kurallı hâle getirildiğinde yüklemin tamlama öbe- ğinden oluştuğu görülmektedir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisi ögelerine yanlış ayrılmıştır? A) Türk camcılığının en eski ve en özgün örnekler- niden biri olan çeşm-i bülbül / Farsça bir keli- medir. B) Siyah pirinç / az yetiştiği ve sadece impara- torlar tüketebildiği için / Çin'de / yasak pirinç adıyla / bilinir. C) Sürdürülebilirlik / doğadaki kaynakları kulla- nirken / yerine yenilerini koymak anlamına / geliyor. D) Brezilya, Hindistan ve Batı Afrika topraklarında yetişen kaju / tropikal iklimleri seven bir bitki- dir.

Kangurular: Avustralya, Endonezya ve Yeni Gine adasında yaşayan yerli ve keseli hayvanlardır. Her ne kadar sıklıkla gruplar hâlinde bir 1. arada görülseler de kangurular yalnızlığı, sosyal olmamayı tercih eden memelilerdir. Kanguruların, yavrularını taşımak için önlerinde derin bir kese vardır. Bebek kanguru "joey" olarak adlandırılır. Kangurular bitkileri, findıkları, meyveleri ve böcekleri yerler. Kangurular, 7,5 metre yüksekliğe zıplayabilme yetenekleriyle bilinir. Arka ayakları ön ayak- larından büyük ve güçlüdür. Ön ayaklarını yukarı kaldırıp arka ayaklan ve güçlü, uzun kuyrukları üzerinde oturur ve sıçrayarak yol alırlar. Do- ğal ortamdaki bir kanguru ortalama 10 yıldan az yaşama eğilimindedir ancak vahşi doğadaki bazı kanguruların 20 yaşına kadar yaşadıkları bilinmektedir. Koala (Phascolarctos cinereus). Avustralya'ya özgü otçul ve ağaç- ta yaşayan bir keseli memeli hayvan türüdür. Koala, Avustralya'nın doğu ve güney kıyıları boyunca Queensland, Yeni Güney Galler, Victoria ve Güney Avustralya'da bulunur. Kalın ve kuyruksuz göv- desi, yuvarlak ve tüylü kulakları, büyük ve kaşık şeklinde burnu ile kolayca tanınır. Koalanın vücut uzunluğu, 60 ila 85 cm ve ağırlığı da 4 ila 15 kg arasında değişir. Kürkünün rengi gümüşi gri ile çikolata rengi arasındaki farklı renklerdedir. 10 ila 20 yıl arasındaki yaşam süreleri vardır. Koalalar, genel olarak okaliptüs ağaçlarından oluşan alanlarda yaşar ve gıdalarının büyük bölümünü bu cins ağaçların yaprakları oluşturur. Bu yaprakların besin değeri ve kalori içeriği sınırlı olduğu için koalalar genellikle hareketsiz bir yaşam sürer ve günde 20 saat kadar uyur. Asosyaldirler, anne koalalar yalnızca bakıma ihtiyaç duyduğu sürece yavruları ile ilgilenirler. Aşağıdakilerden hangisi kanguru ve koala için metinde ortak olarak bahsedilen özelliklerinden biri değildir? A) Keseli ve asosyal hayvanlardır. B) Avustralya'da yaşarlar. C) Ağaç yapraklarıyla beslenirler. D) Genellikle 10 ila 20 yıl kadar yaşarlar.

5. Yön, zaman, tarz, sebep, miktar, vasıta ve şart bildirerek yüklemi tamamlayan ve yükleme sorulan "ne zaman, nasıl, niçin, niye, neden, ne kadar, ne şekilde?" gibi sorulara cevap veren sözcük ya da sözcük öbekleri cümlede zarf tümleci (zarf tamlayıcısı) olarak kullanılır. Buna göre, (1) Hatay'da bulunan Amanos Dağları, Akdeniz'e paralel olarak yükselir. ( 11 ) Bu dağlarda ülkemizde bulunan bitki cinslerinin yaklaşık yarısı yetişir. (III) Hatay'ın en verimli toprakları Amik Ovası'ndadır. (IV) Bu ovada yetişen buğday, endüstri bitkileri, sebzeler, zeytin, yağlı tohumlar, meyve önemli tarım ürünlerindendir. metninde numaralanmış cümlelerin hangisinde zarf tümleci kullanılmıştır? A) 1 B) II C) III D) IV

"ZOOM"la başarıya odaklan! 5. "Tutunamayanlar”, Türk romanının zamansız doğ- muş çocuğudur. 1961'de ölen çok değerli Ahmet Hamdi Tanpınar'ı bile ölümünden nice zaman son- ra tanımaya ve anlamaya başlayan Türkiye, Oğuz Atay'a ve hacimli romanı Tutunamayanlara zaman ayıramazdı. Yediden yetmişe kendilerini memleketi kurtarmakla görevli bilmiş insanların bireysel sorun- lara ayıracak zamanları yoktu. Aşağıdakilerden hangisi bu paragraftan çıkarıla- bilecek bir yargıdır? A) "Tutunamayanlar" hacimli bir kitaptır. B) "Tutunamayanlar" yazıldığı dönemde hak ettiği ilgiyi görmemiştir. C Ahmet Hamdi Tanpınar eserlerinde memleket sorunlarını işlemiştir. D) Insanlar çoğunlukla bireysel sorunlardan çok toplumsal meselelere ilgi göstermiştir.

len bir varlıktır. Velen Çevresel sorunların ortaya çıkışının da çözümünün de insan merkezli olduğuy göz önünde bulundurulursa çevre bilinci oluşturmada çevre etiğinin ne kadar önemli olduğu da açik olarak görü- lecektir. Cave

11. 1 Düşük kalorili ama oldukça faydalı bir bitki olan soğan, köklü bir tarihi geçmişe de sahip. 2 Tarihte birçok uygarlık tarafından hastalıklara şifa olması için kullanılan soğanı insanlar geçmiş yıllar boyunca çiğ ya da pişirerek tüketmişlerdir. 3 Alternatif bir tedavi yöntemi olarak soğanın özellikle kaynatılıp suyunun da tüketildiği biliniyor. 4 Tencere yemeklerinin çoğunda kullandığımız kuru soğanı mutfakta değerlendirmeyi de çok seviyoruz. Cümlenin ögeleri konusunu evde pekiştirmek isteyen Süleyman, etkinlik defterinde yukarıdaki cümlelerin ögelerini aşağıdaki gibi ayırmıştır. 1. Cümle: Özne / Yer tamlayıcısı/ Yüklem 2. Cümle: Belirtili nesne / Özne / Zarf tamlayıcısı / Zarf tamlayıcısı/ Yüklem 3. Cümle: Özne / Yüklem 4. Cümle: Belirtili nesne / Belirtili nesne / Zarf tamlayıcısı/Yüklem Buna göre Süleyman hangi cümlede bir hata yapmıştır? A) 4. cümle B) 3. cümle C) 2. cümle D) 1. cümle

5. Pire kadar boyuyla basketbolcu olmak istiyor. piraya benzey bou Benzetme Abartma Yarın dünya kadar işim var. Yorgun yapraklar usul usul dökülüyor. Abartma Benzetme Kişileştirme Tezat 11 IND IV Yukarıda verilen cümlelerde bulunan söz sanatları takip edildiğinde kaç numaralı çıkışa ulaşılır? A) BY 11 C) III D) IV 3

13. Aşağıdaki cümlelerden hangisi tek ögelidir? A) Istenmediğim yeri sessizce terk ederim. Amansız bir aşkın tek taraflı mağduruyum. C) Burası, hiç kimsenin kimseyi tanımadığı bir yerdi. D) Ters yöne akan Asi Nehri gibiydim o zamanlar.

12. & Nesne, Yer Tamlayıcısı, A Zarf Tamlayıcısı. Yüklem “Biz nelerin üstesinden geldik, bu kötü günleri de birlikte aşacağız." diyerek hepimizin yüreğine su serpti. Bu cümlenin öge dizilişi aşağıdakilerin hangi- sinde doğru verilmiştir? A) 8.0 , C) B) A, O, D) A, •, *,

3 KAVRATAN TESTLER ( Ara sözler bazen ögelerin açıklayıcısı olarak kullanılır. Örneğio "Beni, en sevdiği kedisini, bu soğukta dışarıda bırak- maz." cümlesinde "en sevdiği kedisini" ara sözü "beni" nesnesinin açıklayıcısı görevindedir. Buna aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz, zari tamlayıcısının açıklayıcısı olarak kullanılmıştır? Atalarımızın canları pahasına savunduğu yerde, bu topraklarda, hepimizin sahip çıkması gereken değerler var. Hayatta en çok sevdiği ve güvendiği kişiden, benden, bu önemli sorununu saklamasını anlayamıyorum. Başkalarının kurtulmak için her şeyi yapabileceği yeri, bu kasabayy ben oldum olası çok sevdim. En sevdiği mevsimde ilkbaharda, yine geleceğinin sözünü vererek bu diyarlardan uçup gitti.

-OĞRETİM OZEL EĞIY ÖZDEBİR. db 19 Liselere Giriş GENEL DENEME SINAVI DEBİR IN Sözel B Genel Deneme Sınavi-4 TÜRKÇE Sik çam ağaçlarının ortasından akan bu dere, sizi --- Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa öge dizilişi “özne - nesne - zarf tamlayıcısı - yüklem" şeklinde olur? A) gönülden selamlıyor. B) huzura davet ediyor. C) geçmiş dönemlere götürüyor. D) maziyle muhabbete ortak ediyor. 16. Sevdiğimiz insanların onlarda gördüğümüz eksiklerini düzeltme hakkını kendimizde görmek, çoğu zaman zor- balığa tekabül edebilir. O insanlara eksiklerini fark ederek ortadan kaldırmak adına yapılabilecek bir iyilik varsa (1) (11) bu, -- ya da -

es 6. Nasreddin Hoca'nın her gördüğünü isteyen bir komşusu varmış. Bu komşu, Nasreddin Hoca'dan her şeyi ister- ger miş istemeye ama geri getirmezmiş aldıklarını Türlü bahanelerle oyalarmış onu. Aldıklarını vermeden de her gün yeni şeyler istermiş. Nasreddin Hoca, münasebetsiz komşusunun hemen her gün, olur olmaz bir şeyler iste- mesinden bıkmış. Komşusu bir gün çamaşır ipi isteyince Nasreddin Hoca cevabı yapıştırmış: İpe un serdiğimden veremem. Bu metinde altı çizili bölümler sırasıyla, içinde bulunduğu cümlenin hangi ögesidir? A) Nesne Yer Tamlayıcısi - Nesne - Nesne B) Nesne - Yer Tamlayıcısı - Özne - Yüklem C) Özne - Zarf Tamlayıcısı - Nesne - Nesne D) Özne - Zarf Tamlayıcısı - Nesne - Yüklem

20. Yüklemi kullanılmadığı hâlde yargı bildiren cümlelere eksiltili cümle denir. Eksiltili cümleler, iyi kurulmak ve yerinde kullanılmak şartıyla anlama güç kazandırır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eksiltili cümle vardır? A) Bana bu zor günümde yardım ettiğiniz için teşekkürler. BY Dün eve erken gelip derslerimize yardım etti. C) Yapılan hazırlıkların hepsi sadece senin içindi. D) Iyi çırak ustası yokken anlaşılır.

o çarşıdaki kuyumcu dükkânları önünde Feridun iki saati dolaşıyordu am ce monde kalmamıştı . Yil) İçine bir hüzün, bir ümitsizlik yerleşti (7) Hemen oraya çökmek, aglaya asaya sinek te Bu metinde numaralanmış cümlelerden hangisinde yer tamlayıcısı yoktur? B). G TIL A) D) N.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne söz öbeğinden oluşmuştur? A) Yazar, öykülerinin ardından romanını yazmaya koyuldu. B) Bu sabah, İstanbul güzel bir güne uyanıyordu. C) Otomobil tutkusu, sade ve akıcı bir dille anlatılmış romanda. D) Caddenin kenarında oturmuş, meraklı gözlerle geçenleri izliyordu çocuk.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır? AY Bir şarkıyı / yazıyla veya sözle anlatmak / zordur. B) Soğuk kış günlerinde / şöminenin başında / sohbet ederdik. C) Bu topraklar üzerinde / bin iki yüz yıla yakındır / hüküm sürmekteyiz. D) Insafsız adam, / alışveriş yaptıktan sonra / parasını / ödememişti .