Cümlenin Ögeleri Soruları

Fiilde çati / Oznesine Gore Çatula B Etken çatılı fillerin gerçek özneleri vardır ve işi yapan bellidir. Örneğin, “Babarn odunları kırdı." cümlesinde işi yapan "babar"dır yani bellidir. Edilgen çatılı fiillerde ise özne; işi yapmayan, yapılan işten etkilenen öznedir. Ör- neğin, “Duvarlar yeni boyandı." cümlesinde "boyama” işini yapan belli değildir . Bu durumda özne, sözde öznedir, Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi özne-yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden farklıdır? Axcom A) Nçemizdeki hastaneye yeni bir başhekim atandı. etler B) Birden üzerime atıldı karşı koymaya çalıştığım adam edilgen C) Bu soru bana başka yerde de soruldu edilgen D) Nice şiirler(okundu bu gök kubbenin altında. edigen

11. Tek katlı evin sokağa bakan odası Melahat ablanın- dı. Sokak pencereleri önünde bir duvardan bir duvara uzanan, üstü tek kırışıksız, saçakları dantelli beyaz örtülerle kaplı, kenarlarında Melahat ablanın kendi eliyle işlediği yastıklar dizili minder... Ovula ovula aşınmaya yüz tutmuş, piril pırıl döşeme tahtaları... Minderin önünde küçük, tertemiz bir kilim... Daima taze badanalanmış duvarlarda kartpostallar... Üze- rine beyaz işlemeli örtülerle kaplı tahta bir masanın üstünde ucuzundan bir ayna ile krepon kâğıdından yapma güller... Bu metnin anlatımında aşağıda verilenlerin han- gisinden yararlanılmıştır? A) Benzetmeden B) Örneklemeden C) Tanık göstermeden D) Betimlemeden

Cümlede yüklemin bildirdiği işi yapan veya o durumda bulunan ögeye "özne” denir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne yanlış gösterilmiştir? A) Çocukluk tüm insanların gizli hazinesidir. Özne 8) Son yıllarda hızla gelişen teknoloji kimi riskleri beraberinde getiriyor. Özne C) Hayatımızın en önemli gününü bir şölene çevirmek en büyük hayalimizdir. Özne gen D) çiçek dikiminde görevlendirilmek üzere işçiler alınacaktır.

13. "Ali, kitap okudu." cümlesinde Ali, yüklemin bildir- diği okuma işini yaptığı için gerçek öznedir. "Kitap okundu." cümlesinde ise yüklemin bildirdiği oku- ma işini kimin yaptığı belli olmadığından yükle- min bildirdiği işi yapmadığı hâlde "kitap" sözcüğü cümlede özne görevini yüklenmiş ve sözde özne olmuştur. Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sözde özne" kullanılmıştır? A) Öğretmenimiz konuyu detaylıca anlattı. B) Salona herkesten önce gelip oturdu. C) Bizim evde çöpleri genellikle babam döker. D) Öğrencilere sınav kitapçıkları dağıtıldı.

ydu. ri kötüleşi ayu Jan cümle lerde vurgu yuklem rindedil dedir. Auza kanaat etmeyen çoğu hic bulamaz. Yoksun üç günden beri evimde sokağında. ada yer alan bilgilere göre aşağıdaki altı çizilmelerin meyi bulmak için yükleme şu sorular sorarız: cmiş asanlar için: Kim? 9. ş. X Ihsan dişi varlıklar için: Ne? . Bu olaylar bizim de başımıza gelecekmiş. uldu. i ögelerle Sabahtan beri bunu açıklamaya çalışıyorum. en ögedir. gedir. Çocuğun boğazından hırıltılar geliyordu. Yeni öğretmenimiz bugün göreve başladı. ögedir. n ögedir. doğru 1 1 1 16. Her sabah düzenli bir şekilde spor yaparım. Ne IV. 6 Arkadaşlarını göreceği için çok seviniyordu. Lim 1 mle alış ru Buna göre şekilde yer alan cümlelerin özneleri- ni bulmak için sorduğumuz sorulardan hangi ikisi ru farklıdır? $ ! A) 1-3 1 C) 3-4 D) 4-6 - Flipera

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yanıt cümle- si diğerlerinden farklı bir ögedir? A) Birinciye ödül olarak ne verilecek? B) Size benim numaramı kim verdi? Gezdiğin yerden bize ne getirdin? D) Dünkü maçta kimler gol attı?

6. "Zenciler eziliyor." demedikçe zencilerin ezil- mesi bir şey demek değildir. O ana kadar kim- se bu durumun farkında değildir, belki zencile- rin kendileri bile. Bir çift sözdür buna bir anlam kazandıran Bu parçada vurgulanan aşağıdakilerden hangisidir? düşünce A) Düşüncelerin toplumdaki önemi B) Dile getirilmeyen düşüncenin anlamsızlığı C) Zencilerin haklarını savunmanın yolu D) Gerçekleri dile getirmenin zorunluluğu

11-Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer tamlayıcısı- nin açıklayıcı olan bir ara söz kullanılmıştır? A. Buralarada, siz ne anlarsınız, hâlâ âdetlerimiz devam ediyor. B. Gecelerde, yıldızların gülümsediği anlarda, hep seni düşünürüm. İstanbul'a -doğduğum şehre- gitmek istiyorum. D. Kitaplar, zor zaman dostları, seni hiç yalnız bırak- mazlar. NESİLTURKCE yennes turkcecori

19. Bir cümlede öznenin yaptığı işi, eylemi ya da içinde bulun- duğu oluşu zaman ve şahsa bağlı olarak bildiren kelime ve kelime gruplarına "yüklem" denir. Bir cümlede yüklemin bildirdiği işi, eylemi yapan ya da oluş içinde bulunan varlı- ga ise "zne" denir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden hangisi yal- nizca Özne ve yüklemden oluşmuştur? Uzun süren tedavinin ardından sağlığına kavuşan has- ta çocuk, bugün taburcu edildi. By Derslerinde başarı gösteremeyen öğrencilerin durumu, ögretmenler kurulunun gündemindeydi. C) Yaşanmadan geçirilen her an, gelecekte ödenmesi ağır bir fatura olarak karşımıza gikacaktır. D) Usta, bozulan aracı saatler süren bir çalışma sonucun- da tamir etti. 8

doga KOLEJ 3. Türkçe cümle yapısında ögeler genel olarak özne başta, yüklem sonda, yardımcı ögeler (nes- ne, dolaylı tümlec, zarftümleci) ise özne ve yüklemin arasında yer alacak şekilde sıralanır. Cüm- lelerde bütün ögeler bulunmayabilir. Ayrıca cümlede yer alan ögelerin yerleri sabit değildir. An- laticinin vurgu ve ahengi sağlama gibi isteklerine bağlı olarak ögeler, cümle içinde farklı şekil- de sıralanabilir. Cümlede yer alan ögelerin sıralanışına "öge dizilişi" denir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelerin dizilişi diğerlerinden farklıdır? A Hayatın anlamı, samimiyetle geçirilen anlardadır. B) Gözlerimin kapandığı anlardır, hayallerimin zihnimde volta attığı anlar. Les Yalancının mumu yatsiya kadar yanar, denmistir. & D) Islak kumdaki iz gibi olan hayallerim silinsin.

20. I. Televizyondan haber yayını radyodakinden yak- laşık otuz yıl sonra gerçekleşmiştir. II. Yaban, Kurtuluş Savaşı öncesi Türk aydını ile Türk köylüsü arasındaki derin uçurumu, romana has bir kurgu ile anlatmıştır. III. Temelleri Yunan ve Latin yazarlar tarafından atılan deneme, on altıncı yüzyılda şekillenmiştir. (IV. Âşık Veysel, gönül gözüyle yazdığı şiirlerinde bir- lik, beraberlik, yurt sevgisi, güzellik, gurbet ve ayrı- lik duygularını işlemiştir. Numaralanmış cümlelerin hangileri ögelerinin sıralanışı yönüyle özdeştir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV.

ri Jzlik a nlan- z? nlar ve Duygular - 1 Varsayım, gerçekleşmemiş bir olayın gerçekleşmiş gibi ya da gerçekleşmiş bir olayın hiç gerçekleşme. miş gibi kabul edilmesidir. Sitem; bir kimsenin yaptığı bir hareketten dolayı üzüntü duyulması, o kişiye kırgınlığın dile getirilme. sidir. Tahmin; akla, sezgilere, gözlemlere veya birtakım verilere dayanarak, olacak bir şeyi önceden kestire- bilmedir. Aşağıdakilerden hangisi açıklaması verilen anlam özelliklerinden herhangi birinin örneği olamaz? A) Yarınki toplantıya o da gelebilir. B) Farz edelim ki öğrenciler bir iktisat kongresi düzenli- yor. C) Bunca yıl dostluğumuzun hatırına beni de çağırmanı beklerdim. D) Beni işe almayacaklarını konuşmalarından anlamıştım..

Kurallı Cümleler Devrik Cümleler 1 İstanbul'a önümüz- deki hafta gideriz. Önümüzdeki hafta gideriz İstanbul'a 2 içeriden acı bir çığlık duyuldu. Acı bir çığlık duyul- du içeriden. 3 Bu sabah hava çok soğuktu. Çok soğuktu bu sabah hava. 4 Bana, olanları bir bir Olanları bana bir anlattı. bir anlattı. Tabloda verilen kurallı cümleler devrik cümleye çevri- lirken kaç numaralı cümlede hata yapılmıştır? B) 2. C) 3. D) 4. A) 1.

10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öge dizilişi “Yağmurdan sonraki toprak kokusu insanı çok rahat- latıyor." cümlesinin öge dizilişi ile aynıdır? A) Çoğu zaman bir karınca misali sorgulamadan çalışıyoruz. B) Hayat, türlü tuzaklara takılmadan yürüyebilme sanatıdır. C) Erken beyazlayan saçları onu olduğundan yaşlı göstermiş. D) Dağ gibi bir yiğit, şu kıraç tarlayı adam etmeye çalışıyor.

2. "O gün ceplerimizde nemden islanmış kâğıt paralar vardı." cümlesi, sırasıyla aşağıdaki sorulardan hangilerine ce- 5. Hasan: Haya vap vermektedir? Sibel: Haya riz. Nimet: Insa A) Ne zaman? - Nerede? - Ne? B) Nerede? - Nasıl? - Ne? C) Ne zaman? - Nerede? - Nasıl? D) Ne zaman? - Nerede? - Nasil? - Ne? melidir. - Hüseyin: Konuşan layicisiya

ETAVAK CÜMLENİN ÖGELERİ AM (TEST-4) doga KOLEIL 1. Bir gökyüzü genişliğiyle ruhuma dolar Otların içine sırtüstü yatmanın tadı Bu dizelerin anlamlı ve kuralli cümle hâline getirilmiş biçimi ve ögelerinin sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Bir gökyüzü genişliğiyle ruhuma dolar, otların içine sırtüstü yatmanın tadı. (zar tümleci - yer tamlayıcısı - yüklem - özne) B) Bir gökyüzü genişliğiyle ruhuma otların içine sırtüstü yatmanın tadı dolar. (zarf tümleci - yer tamlayicisi - yüklem - belirtili nesne) C) Otların içine sırtüstü yatmanın tadı, ruhuma bir gökyüzü genişliğiyle dolar. (nesne - yer tamlayıcısi - zarf tümleci - yüklem) D) Otların içine sırtüstü yatmanın tadı, bir gökyüzü genişliğiyle ruhuma dolar. (özne - zarf tümleci - yer tamlayıcısı - yüklem) KÇE - 8