Cümlenin Ögeleri Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri1. Içi arınmamışsa, neler bekler insanı.
2. Bir ikilidir ağlamak ve gülmek.
3. Ağlamak; sanılanın aksine çaresizlik, zayıflık, güç.
süzlük demek değildir.
4. Niçin başka güneş başka toprak ararsın?
Bu numaralanmış cümlelerle ilgili;
1. 2. cümlede yardımcı öge yoktur.
II. 4. cümlede zarf tümleci vardır.
III. 1. cümlenin ögelerinden biri belirtisiz nesnedir.
IV.3. cümle sadece özne ve yüklemden oluşmuştur.
yargılarından hangileri doğru değildir?
A) I ve II.
B) I ve III.
C) II ve IV.
D) III ve IV.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriCümlenin Öğeleri
Ara Söz-Vurgu
Yeni
Nesil
Turkce
Soru edati-mi vurguyu kendinden önceki öğenin üze-
rine alır.
6-Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne bu şekil-
de vurgulanmıştır?
A. Ben mi onu okulda görmüşüm?
B. Ben onu mu okulda görmüşüm?
C. Ben onu okulda mi görmüşüm?
D. Ben onu okulda görmüş müyüm?
Öğretmen, vurgu konusunu anlattıkdan sonra tahtay
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri20. I. Televizyondan haber yayını radyodakinden yak-
laşık otuz yıl sonra gerçekleşmiştir.
II. Yaban, Kurtuluş Savaşı öncesi Türk aydını ile
Türk köylüsü arasındaki derin uçurumu, romana
has bir kurgu ile anlatmıştır.
III. Temelleri Yunan ve Latin yazarlar tarafından
atılan deneme, on altıncı yüzyılda şekillenmiştir.
(IV. Âşık Veysel, gönül gözüyle yazdığı şiirlerinde bir-
lik, beraberlik, yurt sevgisi, güzellik, gurbet ve ayrı-
lik duygularını işlemiştir.
Numaralanmış cümlelerin hangileri ögelerinin
sıralanışı yönüyle özdeştir?
A) I ve II.
B) I ve III.
C) II ve IV.
D) III ve IV.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriCümlenin Ogeleri - 5
ainı, durumu
sünü, sebebi
of tümlecidir.
Yeni Nesil
okurum
CÜMLE
VURGUSU
Fiil
Cümlelerinde
Vurgu
isim
Cümlelerinde
Vurgu
Koşul
Cümlelerinde
Vurgu
Soru
Cümlelerinde
Vurgu
Yükleme en yakın
olan sözcük ya da
sözcük öbeği üze-
rindedir.
Yüklemi isim soylu
sözcük olan cümle-
lerde vurgu, yüklem-
dedir.
Koşul cümlelerinde
vurgu, koşul kipin-
dedir.
Cümlede soru anla-
mini sağlayan söz-
cüktedir.
Coydu.
cötüleşti.
Şemada yer alan bilgilere göre aşağıdaki altı çizili cümlelerin hangisinde vurgu yanlış gösterilmiştir?
B) şimdi günlerimin çoğu masa başında geçiyor.
A) Aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz.
C) Yoksun üç günden beri evimde sokağımda.
Convali
, köy muhtarıyla tek tek konuştu.
1
16.
1
5. Özneyi bulmak için yükleme şu soruları sorarız:
Zarf tamlayıcısı; yüklemin anlamını zaman,
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriCümlede yüklemin bildirdiği işi yapan veya o durumda bulunan ögeye "özne” denir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne yanlış gösterilmiştir?
A) Çocukluk tüm insanların gizli hazinesidir.
Özne
8) Son yıllarda hızla gelişen teknoloji kimi riskleri beraberinde getiriyor.
Özne
C) Hayatımızın en önemli gününü bir şölene çevirmek en büyük hayalimizdir.
Özne
gen
D) çiçek dikiminde görevlendirilmek üzere işçiler alınacaktır.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin ÖgeleriFiilde çati / Oznesine Gore Çatula
B
Etken çatılı fillerin gerçek özneleri vardır ve işi yapan bellidir. Örneğin, “Babarn odunları kırdı." cümlesinde işi
yapan "babar"dır yani bellidir. Edilgen çatılı fiillerde ise özne; işi yapmayan, yapılan işten etkilenen öznedir. Ör-
neğin, “Duvarlar yeni boyandı." cümlesinde "boyama” işini yapan belli değildir
. Bu durumda özne, sözde öznedir,
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi özne-yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden
farklıdır?
Axcom
A) Nçemizdeki hastaneye yeni bir başhekim atandı. etler
B) Birden üzerime atıldı karşı koymaya çalıştığım adam edilgen
C) Bu soru bana başka yerde de soruldu edilgen
D) Nice şiirler(okundu bu gök kubbenin altında. edigen
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri11. Tek katlı evin sokağa bakan odası Melahat ablanın-
dı. Sokak pencereleri önünde bir duvardan bir duvara
uzanan, üstü tek kırışıksız, saçakları dantelli beyaz
örtülerle kaplı, kenarlarında Melahat ablanın kendi
eliyle işlediği yastıklar dizili minder... Ovula ovula
aşınmaya yüz tutmuş, piril pırıl döşeme tahtaları...
Minderin önünde küçük, tertemiz bir kilim... Daima
taze badanalanmış duvarlarda kartpostallar... Üze-
rine beyaz işlemeli örtülerle kaplı tahta bir masanın
üstünde ucuzundan bir ayna ile krepon kâğıdından
yapma güller...
Bu metnin anlatımında aşağıda verilenlerin han-
gisinden yararlanılmıştır?
A) Benzetmeden
B) Örneklemeden
C) Tanık göstermeden D) Betimlemeden
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleriydu.
ri kötüleşi
ayu
Jan cümle
lerde vurgu yuklem
rindedil
dedir.
Auza kanaat etmeyen çoğu hic bulamaz.
Yoksun üç günden beri evimde sokağında.
ada yer alan bilgilere göre aşağıdaki altı çizilmelerin
meyi bulmak için yükleme şu sorular sorarız:
cmiş
asanlar için: Kim?
9.
ş. X
Ihsan dişi varlıklar için: Ne?
.
Bu olaylar bizim de başımıza gelecekmiş.
uldu.
i ögelerle
Sabahtan beri bunu açıklamaya çalışıyorum.
en ögedir.
gedir.
Çocuğun boğazından hırıltılar geliyordu.
Yeni öğretmenimiz bugün göreve başladı.
ögedir.
n ögedir.
doğru
1
1
1
16. Her sabah düzenli bir şekilde spor yaparım.
Ne
IV.
6 Arkadaşlarını göreceği için çok seviniyordu.
Lim
1
mle
alış
ru
Buna göre şekilde yer alan cümlelerin özneleri-
ni bulmak için sorduğumuz sorulardan hangi ikisi
ru
farklıdır?
$
!
A) 1-3
1
C) 3-4
D) 4-6
- Flipera
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri13. "Ali, kitap okudu." cümlesinde Ali, yüklemin bildir-
diği okuma işini yaptığı için gerçek öznedir. "Kitap
okundu." cümlesinde ise yüklemin bildirdiği oku-
ma işini kimin yaptığı belli olmadığından yükle-
min bildirdiği işi yapmadığı hâlde "kitap" sözcüğü
cümlede özne görevini yüklenmiş ve sözde özne
olmuştur.
Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin
hangisinde “sözde özne" kullanılmıştır?
A) Öğretmenimiz konuyu detaylıca anlattı.
B) Salona herkesten önce gelip oturdu.
C) Bizim evde çöpleri genellikle babam döker.
D) Öğrencilere sınav kitapçıkları dağıtıldı.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri1
3
T
A
Ilknur
Ersin
Yağmur
Atlas
4
3
B) İlknur
Ersin
Yağmur
Atlas
ça
19
ve
4.
1
2.
2
1
D) İlknur
P
İlknur
Ersin
Yağmur
Atlas
-NON-
3
2
SA
3
olr
tir.
tec
ka
UM
2
Ersin
Yağmur
Atlas
4.
3
1
4
mis
Bu
mie
ma
19
Cilmlenin ögeleri
Temel Ogeler
Yüklem
Özne
LA)
es
Yardimci ögeler
Nesne
Ver Tamlayıcısı
Zarf Tamlayıcısı
Aşağıdaki cümlelerden hangisi sadece
temel ögelerden oluşmaktadır?
A) Takımın en yeni ismi bizim komşu
Atlas'ti.
B) O, sadece yemek yapmayı seviyor.
C) Antalya'da çıkan yangını söndürmek
için köylüler seferber oldu.
D) Aşi yaptırmayanlar ne yazık ki
mekânlara giremeyecek.
Isemyayincilik - www.isemkitap.com
T.C
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri7.
Cümleler ögelerine ayrılırken öncelikle temel ögeler
(özne, yüklem) belirlenmelidir.
9.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi sadece temel öğe-
lerden oluşmuştur?
A) Odanın penceresinden sızan ışık, gözlerimi ka-
maştırıyordu.
B) Dün bütün gece yeni aldığım kitabı okudum.
C) Düzenli beslenmek, sağlığımız açısından önem-
lidir.
D) Kitabın yazarı, eserinde kendi hayat hikâyesine
yer vermiş.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögelerim
(10.) (1) Babasını yirmi yıl önce kaybetmişti. (II) O zamandan
beridir bu işte çalışıyordu. (III) Gece gündüz demeden işini
büyük bir
sevgiyle yapan biriydi Hasan Usta. (IV) Herkes
böyle ağır işlere bunca zaman katlanamazdı.
Bu metinde numaralanmış cümlelerden hangisi sade-
ce temel ögelerden oluşmuştur?
AMI.
B) II. ku D) IV
133
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri6. Cümlede yargı bildiren sözcük ya da sözcük grup-
larına yüklem denir. Özne, fiil cümlelerinde işi ya-
pandır. İsim cümlelerinde ise bir eylem bulunma-
dığı için yüklemin bildirdiği durumda olandır.
Bu açıklamalara göre,
1. Derin duygulara sahip insanların acıları bü-
yüktür.
II. İnsanın derdi paylaştıkça azalır.
III. Başkalarının duygularını anlamayan insan an-
layışsızdır.
IV. Gittiğimiz bu yolun sonu da görünüyor.
numaralanmış cümlelerden hangisi yalnızca
özne ve yüklemden oluşmamıştır?
C) 11
DI
A) IV
B) III
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleriat
10. (1) Mevsimlerin oluşmasındaki temel etken
UD Dünya'ya gelen Güneş ışınlarının şiddetinin
farklı olmasıdır. (2) Güneş ışınları Dünya'ya
dik geldiğinde ışınların enerjisi daha az alanda
toplanır. (3) Böylece ortamın sıcaklığı fazlala-
şir. (4) Güneş ışınları, Dünya'ya daha geniş açı
ile geldiğinde daha geniş alana yayılır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle
ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) 1. cümlede yüklem birden çok sözcükten
oluşmuştur.
B) 2. cümlenin öznesi “işınların enerjisi” tam-
lamasıdır.
C) 3. cümlede vurgulanan öge öznedir.
D) 4. cümlenin ögeleri "özne, yer tamlayıcısı,
yüklem" şeklinde sıralanmıştır.
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleri6.
Hakkıdır Hakk'a tapan milletimin istiklal!
Bu dizenin öge sıralanışı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Yüklem - Özne
B) Yüklem - Özne - Nesne
C) Yüklem - Dolaylı Tümleç - Özne
D) Yüklem - Nesne - Özne
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Ögeleridoga
KOLEJ
3.
Türkçe cümle yapısında ögeler genel olarak özne başta, yüklem sonda, yardımcı ögeler (nes-
ne, dolaylı tümlec, zarftümleci) ise özne ve yüklemin arasında yer alacak şekilde sıralanır. Cüm-
lelerde bütün ögeler bulunmayabilir. Ayrıca cümlede yer alan ögelerin yerleri sabit değildir. An-
laticinin vurgu ve ahengi sağlama gibi isteklerine bağlı olarak ögeler, cümle içinde farklı şekil-
de sıralanabilir. Cümlede yer alan ögelerin sıralanışına "öge dizilişi" denir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelerin dizilişi diğerlerinden farklıdır?
A Hayatın anlamı, samimiyetle geçirilen anlardadır.
B) Gözlerimin kapandığı anlardır, hayallerimin zihnimde volta attığı anlar.
Les Yalancının mumu yatsiya kadar yanar, denmistir.
&
D) Islak kumdaki iz gibi olan hayallerim silinsin.