Cümlenin Ögeleri Soruları

özne Sak 1. Beden dili, sözlü iletişimi tamamlayıcı bir unsurdur. 8. II. Okul bitince, hayata atılma zamanı gelince, bir kaygıya kapılmıştı. III. Gece telefon çalınca kadıncağızın yüreği ağzına geldi. IV. Dostlarına, kendi seçtiği ailesine, çok şey borçluydu. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede vurgu, yüklemin üzerindedir. B) II. cümlede ara söz, zarf tamlayıcısının açıklayıcısıdır. C) III. cümlede vurgu, yer tamlayıcısının üzerindedir. D) IV. cümlede ara söz, yer tamlayıcısının açıklayıcısıdır.

CÜMLENİN TEMEL ÖGELERİ 7. 1. İnsanın yeteneği, hayal gücüyle sınırlıdır. II. Manzara, bana umut ve mutluluk dışında bir şey çağrıştırmıyordu. III. Orhan Veli'nin en sevdiğim dizesi, "Düşünme, arzu et sade!"dir. IV. Sokağın başında iki katlı, yıkılmak üzere olan bir ev vardı. Numaralanmış cümlelerin hangisi temel ögelerden oluşmuştur? BAI. C) II. (A) D) WW. test 1

ALIŞTIRMA Aşağıdaki cümlelerde yer alan zarfları bularak yuvarlak içine alınız, türünü boş alana yazınız. Öğrenciler, Arapçayı hızlı öğrendi. Turistler patikadan aşağı iniyor. Mustafa KAFA Babam, hızlı arabaları çok seviyor. Okul servisine neden yetişemedin? 1. Yağmurun ortasında dışarı çıkmış. Söylediğim sözleri yanlış anlamış. Fındık patozu gürültülü çalışıyor. Ne yapacaklarını uzun uzun konuştular. Elindeki kitapları nereye bırakmış? [... Uyanamadığı için sabah namazını kaçırmış. [ Sessiz durursanız size hikâye anlatırım. I. Merdivene dayanarak yukarı çıktı. Eve sevinçle girip herkese sarıldı.. Sana verdiğim ilaç nasıl geldi? Haftada bir balık yemeliyiz. Okullar haziranda kapanacak. Fazla konuşup insanların başını şişirme. Sabahları sahilde yürüyüş yaparım. Eve gelir gelmez bilgisayarın başına geçti. Arabasıyla büyük parkta geri geri gitti. [ Dersin bitmesine e kadar kaldı? Bayramlarda köye gidip akrabalarımızı ziyaret ederiz. ....................

zim yanlışı den gelen up ettiğim yaptığı- karde- 10. (1) Akşamüstü sahildeki balıkçı teknelerine bakan ban- ka oturmuştum. (II) Bankta otururken beni bir anda ha- reketsiz bırakan duygu ve düşüncelerimin sessizliği, günün yorgunluğundandı. (III) O vaziyette ne kadar süre kaldığımı hiç hatırlamıyorum. (IV) Kendime gel- diğimde içimdeki sessizlik, yerini şehrin gürültüsüne bırakmıştı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangi- si yalnızca temel ögelerden oluşmuştur? A) I B) II C) III D) IV

Düşten uyandı, çalgıma ses kattılar bugün Saz tellerinde dün uyuyan ses konukları Solgun yüzünde kaygı taşır her gelen geçen Hep saz benizlidir bu yıl eylül çocuklari 5. Yukarıdaki dizelerin hangilerinde yer tamlayıcısı kullanılmıştır? A) 1-2 B) 1-3 C) 2-4 D) 1-4

bir en SI 6. Anahtarları cebinde bulamayınca evin her ta- rafını didik didik aradı. Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerden han- gisinde doğru verilmiştir? + Zarf tamlayıcısı / Belirtili nesne/ Zarf tam- layıcısı / Yüklem B) Yer tamlayıcısı / Belirtisiz nesne / Zarf tamlayıcısı / Yüklem C) Zarf tamlayıcısı / Belirtili nesne / Yer tam- layıcısı / Yüklem D) Yer tamlayıcısı / Belirtili nesne / Yer tam- layıcısı / Yüklem 3.

ETKİNLİK 15 Aşağıda verilen cümlelerde, yüklemler doğru gösterilmişse "D", yanlış gösterilmişse "Y" yazınız. ( ) Bana bu fırsatı verdiğiniz için hepinize teşekkür ediyorum. ( ) Başımdan geçenleri bir an önce anlatmak istediğim kişi sendin. () Okul kapısının önüydü buluştuğumuz yer. ( ) Arabasını şuradaki ağacın gölgesine park etmiş. Annesine benzeyen, zayıf, güzel bir kızdı. ( ) Yemekten sonra dolaştık evin karşısındaki parkta. ( ) Bu çocuğun yaptıklarına öncelikle ailesi göz yummamalı. () Şiir, bilinen en eski edebî türdür.

ZAMAN VE MEKAN Hiç hesap yapmadim Bu kaçıncı gelişim sana bilmiyorum. Bildiğim tek şey Yeniden kolların arasindayim istanbull Biraz yorgunum ama Neşem de buruk Oyle garip bir haldeyim işte. Gönderme, birak beni kalayam Oturma izni isteme benden kadim bir dostluk bizimki Hatırla dağlardan denize indirilen ISTANBUL'LA HASBIHAL bir gemi de bendim. Senin anlayacağın Fatih'ten beri adımlarım sokaklarında Birak bir tepe de ben olayım sende ilahi şehir. Martilar bilmesin hüznümü Tedirgin olmasın Yeni Cami'de güvercinler Süleymaniye'nin ezanları inceden inceye Dağıtıversin dağlanan yüreğimi Aslımı sorarsan Rumeliliyim. Kendimi bildim bileli dilimin nöbetindeyim. (---) Ah İstanbull Yakınıyorum sanma! Benimkisi bir hasbihal Bak işte içimde firtina kasırgalar Yağız atlar kara kışlara yol almada Nedir, güneş mi kayıyor avuçlarımdan? Umut ovalarında seller mi kopuyor? Uzakta görünen başı karlı Gençliğimin dağları mı? Hüzün yüklü kara bulutlar. Neyin habercisi Söyle İstanbul! Ayrılık mı var bu işin sonunda Sana anlatacaklarım çok var oysa Fokur fokur kaynayan çaydanlık gibiyim, Bir dökülebilsem Demim neler söyler neler Gene de şunu bil yeter Bunca yıl yol aldım düzde, yokuşta, bozkırda Kaygım insan olabilmek TWER BIE AARAL COM

dakilerden hangisi olur? A) III, I, II, IV IV, II, I, III B) III, I, IV, II D) IV, II, III, I Aşağıda verilen cümlelerdeki zarfları bularak altlarını çiziniz. a) Yaşlı adam, kaygan yoldan dikkatli bir şekilde karşıya geçti. b) İnsanların çoğu, lezzetli yemek yemeyi çok sever. c) Karadeniz yaylalarında ilginç hayvanlar her zaman görülebilir. ç) Akıllı insanlar zamanlarını neden boşa geçirirler? d) Kimileri düşüncesizce hareket edebilir. e) Doğada yeni şeyler keşfetmek isteyenler dışarı çıkmalıdır. Aşağıdaki tabloyu uygun şekilde doldurunuz. Fiil Kök/ Kişi Çekimlenn

Yıllanmış balıkçı tekneleri kıyıda çürümeye başla- mış. Kasabanın misafirperver insanları hayata tutun- maya bu teknelerle devam ediyor. Bu bölge doğal yaşamın devamlılığı açısından da oldukça önemli. Türkçe öğretmeni Emre Bey sınıfa yukarıdaki metni ve- rerek metinde geçen cümlenin ögelerini bulmalarını is- temiştir. Öğrenciler metni cevaplamaya başlamadan ön- ce Emre Bey; Her bulunan öznenin 15, Her bulunan yer tamlayıcısının 10, Her bulunan zarf tümlecinin 5, Her bulunan yüklemin 2 puan olduğunu belirtmiştir. Buna göre sadece yer tamlayıcısı görevinde kullanı- lan şöz veya söz gruplarının toplam puanı kaçtır? A) /15 C) 25 B) 20 D) 30

"Ankara Palas'taki akşam yemeği, sandığının aksine küçük bir toplantıydı" cümlesinin öge dizilişi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Ozne-Yüklem B) Belirtili nesne-Ozne-Yükem C) Dolaylı Tumleç-Ozne-Zarf Tümleci-Yuklem D) Ozne-Yuklem-Zarf Tümleci

"Ankara Palas'taki akşam yemeği, sandığının aksine küçük bir toplantıydı" cümlesinin öge dizilişi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Ozne-Yüklem B) Belirtili nesne-Ozne-Yükem C) Dolaylı Tumleç-Ozne-Zarf Tümleci-Yuklem D) Ozne-Yuklem-Zarf Tümleci

2. Farenin her tehlikeye karşı hazırladığı yüz kaçış yolu vardır Bu cümlenin öznesi aşağıdakilerden hangisidir? A) yüz kaçış yolu B) hazırladığı yüz kaçış yolu C) tehlikeye karşı hazırladığı yüz kaçış yolu D) farenin her tehlikeye karşı hazırladığı yüz kaçış yolu

ETKİNLIN-3- Aşağıdaki soruların hangi ögeyi buldurduğunu örnekteki gibi yazınız. Cümle 1. Bu akşam eve gidince ne yiyeceksin? 2. Bu sabah sana kahvaltını kim hazırladı? 3. Hafta sonu sinemaya kiminle gideceksin? 4. Mezuniyet hediyesi olarak ablana ne aldın? 5. Yaz tatilini nerede geçireceksiniz? 6. Yarışmanın final maçında rakip olarak kimi istiyorsun? 7. Murat Boz'un konseri saat kaçta başlayacak? 8. Giresun'un hangi bölgede olduğunu biliyor musun? 9. Yanlış yaptığın soruların çözümlerini kimden öğrendin? 10. 11. Ta 12. H 13. 14.

9 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öge dizilişi özne-nesne-yer tamlayıcısı-yüklem şeklindedir? A) Şiir yazmak içimi huzurla dolduruyor. B) Spor yapmak bizleri sağlıklı günlere ulaştırır. C) Sadece geceleri kendimle baş başa kalıyorum. D) Çocuklar sevmeyi, paylaşarak öğrenir.

A) I ve Ill C) Il ve lil 5. Ara cümleler herhangi bir ögeyi karşılamaz, cümle dışı unsurdur. Ancak istenirse kendi içinde ögelerine aynila Türk Dil Kurumu, "Güncel Türkçe Sözlük"te ara cümleyi şu şekilde tanımlamıştır: ara cümle isim, dil bilgisi Birleşik veya yalın cümlelerde anlamı biraz daha açıklamak, gereksinim duyulan bir anlamı eklemek veya anlatıma zenginlik katmak için araya giren iki virgül veya iki kısa çizgi içinde verilen cümle, ara tümce: Cihan yıkılsa -emin ol-bu cephe sarsılmaz. Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisi, sadece özne ve yüklemden oluşan bir ara cümleye sahiptir A) Ben geldiğim için, hiç değilse bunun için, mutlu olmalıydın. B) Dün pazara giderken, çok da yorulmuştum, bir kapıyı çalıp ev sahibinden su istedim. Yolcular -birçoğu perişandı- bundan sonra ne yapacaklarını düşünüyorlardı. D) Mehmet çiçekleri sulayınca -bugüne kadar hep o baktı sanki- annemin bütün övgülerini topladı. GUNAY 184 serisi öğr men önce, 2. c Gece geç y Onu bildim A) 2. C) Yaptığınız Benim me Yükleme tümleci ( Nereye, Kime, ki Neye, n Buna gö A) Den B) Sını C) Fak D) Sö GUN