Fiil Soruları
Ortaokul Türkçe
Fiilşağıdaki
rdenbire
kimse
anne-
asta
aç-
3 Isim veya fiil kök ya da gövdelerinden yapım eki alarak türeyen fiillere yapı yönüyle "türemiş fiiller" denir.
Herhangi bir yapım eki almamış ve başka bir sözcükle birleşmemiş fiillere de "basit fiiller" denir.
Türemiş Fil
Kır-
Yıka-
Gör-
KOST
Kaz-
Kır-
Yika-
Basit Fiil
Basit Fiil
akile
Gör-
Koş-
Kazandır-
SPU
zion Power
Tabloda boş bırakılan yerler aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanabilir?
alan ilişkisi
yo
Türemiş Fiil
Kırıl-
Yıkat-
Görüş-
Koştur-
Kazandır-
Kırıl-
Yıkan-
Türemiş Fiil
Basit Fill
Görüş-
Koştur-
Kazandırt-
Yıka-
Koş-
Kırıl-
Görüş-
Basit Fiil
Kır-
Yıka-
Gör-
Koş-
Kaz-
Basit Fiil
Kır-
Yıka-
Gör-
Koş-
Kazdır-
Test
Türemiş Fiil
Kırıl-
Görüş-
Koşuş-
Kazandır-
Türemiş Fiil
Kırıl-
Yıkan-
Görüş-
Koştur-
Kazandir-
119
Ortaokul Türkçe
Fiil11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde birden çok
birleşik fiil vardır?
A) Şarkılar bilirim çiğ tutmuş
Resimler, heykeller, destanlar
B) Dize getirilmiş haydutlar
Hayınlar, amana gelmiş
C) Hani, bağırsam geçmez geceden
Anlatamam, nasıl ıssız, karanlık
D) Kaçar damarlarından karanlık
Kaçar, bir daha dönemez
Ortaokul Türkçe
Fiil2. Ortaokuldaki Türkçe öğretmenim, fedakârlık abidesi olan
bir insandı.
de
Bu cümlehin yüklemi aşağıdakilerden hangisidir?
www
A) insandı
B bir insandı
C) olan bir insandı
D) fedakârlık abidesi olan bir insandı
Ortaokul Türkçe
Fiiln
k
Lu
la
er
üt
Çocukları oyun parkının orada kaybettik.
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaşmış
Köşeyi döner dönmez evlerin arasından köpek çıkıverdi.
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaşmış
Ona son kez sevdiğini söylemediği için kahroldu.
O Yardımcı O Kurallı
Sınavdaki ilk soru gözünü korkuttu.
O Anlamca Kaynaşmış
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaş
Yazı yazmak konusunda bileğine güvenir.
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaşmış
Çözdükleri testleri masanın üzerine bırakıvermişler.
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaşmış
Çocuğun yaşadığı olaylara vicdanım elvermiyor.
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaşmış
Aslında istediği fırsat ayağına gelmiş
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaşmış
Bir ona izin vermeden hiçbir yere gidemez.
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaşmış
Yarışma için ikinci kattaki danışmaya başvuracaksınız.
O Yardımcı O Kurallı O Anlamca Kaynaşmış
Ortaokul Türkçe
Fiil2. Aşağıdaki cümlelerde vurgulanan ögeyi belirtiniz.
Onun istediği dosyaları kolayca odaya taşıdık.
a.
b. Genç adam odanın içinde dört dönüyordu.
C.
d.
e.
f.
h.
I.
i.
Bize mi geldi bütün bu paketler?
g. Odaya girdiğimde içim garip bir hüzünle doldu.
j.
Bu sorunlarınızı yalnızca bizim ekip çözebilir.
Ben o markete bir daha gitmem.
O bizim takımın en çevik ve başarılı oyuncusudur.
Güller açılırdı yüzümde sen köşeden görününce.
Unutur elbet gönlüm bu acıları.
Sen de bizimle maça gelebilirsin.
Okuduğum son kitapta çok güzel betimlemeler vardı.
Ortaokul Türkçe
Fiilan; geliyorum, demez ki kaza
anılmıştır?
I ve II
III ve IV
dü beni
yadım
kaldın
isandin
en hangileri
yakınlaşıverdi
çoğalmıştı
rahatlamışlar
PARK YAPMAYIN
2. vazgeçtik
3.
affettiler
4.
cevaplamışım
RR
MAL SEVKIVATI
APILMAKTADIR
Lüzumsuz yanan
lambaları söndürün.
C) 1. bekliyor
2. karşıladı
3. kırmıştı
4. söylüyordu
yan cümlesindeki fiille yapıca özdeş bir fiil aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılmıştır?
B)
C)
ADİKKAT EDİNİZ! D)
KAPIYI
DİKKATLI AÇIN.
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
D) 1. çöktü
DÖNER KESİCİ
AKSAM
201
2. yatamam
3. çağıracakmışsınız
4. helalleştik
TEHLİKE
YÜZ SİPERLİĞİ
TAKMADAN
ASIT İLE ÇALIŞMAK
KESİNLİKLE YASAKTIR
UNITE 4
7. Sınıf
Ortaokul Türkçe
Fiil3
4. Fiile zaman anlamı katan kipler haber kipi; istek,
emir, gereklilik ve şart anlamı katan kipler ise
dilek kipidir. Örneğin "Kitabı okudum." cümle-
sinde fiil, haber kipiyle; "Kitabı oku." cümle-
sinde ise dilek kipiyle çekimlenmiştir.
Bu açıklamaya göre, numaralanmış cüm-
lelerin hangisinde altı çizili fiilin çekimlen-
diği kip, fiile zaman anlamı katmamıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Fiil24. Dilek kipiyle çekimlenmiş fiil vardır.
Deyimlere yer verilmiştir.
●
●
.
Anı türünde yazılmış bir metinden alınmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu özelliklerin tümünü içermektedir?
A) Her kitabın farklı bir doğuş hikâyesi oluyor. Yıllar önce, sanırım lise yıllarımda ilk Beşir Fuat ismiyle kar-
şılaştığım an yazacağım romanın tohumu zihnime yerleşmiş olmalı. O tarihlerde ileride roman yaza-
cağımı bilmiyordum elbette ama Beşir Fuat aklıma kazınmıştı. Yaşamın, hakikatin ne olduğunu soran
bir çocuktum; cevabın da bilimde, felsefede olduğuna dair bir görüşü hızla benimsemeye hazırlanıyor-
dum. Bu nedenle Beşir Fuat ismi ilgimi çekmişti.
B) Dil yaşanan, okumayla, görgülerle, dinletilerle, gezginlikle büyüyen bir olgudur. Yazarlığın kendi mek-
tebi içerisinde insan konuşmalarına bir tiyatro sanatçısı gibi kulak vermek önemli sayılır bana göre. Di-
li bir de halkın ağzından öğreneceksiniz. Bu kazanımları ilerde, yeri geldiği zaman kullanırsınız. Başka
bir yazar benim gibi düşünmeyebilir, bu benim öz görüşümdür.
C) Türkçemizin zaman aşımlarına uğrayarak, kültür değişimlerinden ve teknolojik girdilerden hatta göç-
lerden etkilenerek bugünlere geldiğini söyleyelim. Anadolu ağızlarında bugün yaşayan fakat edebiya-
ta geçemeyen pek çok öz Türkçe sözcük olduğu gibi bir nicesinin hayatımıza giren yeni değerler sebe-
biyle kaybolup gittiği bilinmekte. Mesela tahtanın ve bakırın yerini alan plastik, kendi ürünlerini yaban-
ci adlarla getirirken diğerlerinin çoğu Türkçe isimleriyle birlikte silinip gitmiştir.
D) Bugün derste Falih Rıfkı Atay'ın Zeytindağı adlı kitabından bir metin okuduk. Bu metnin yazılış amacı,
anlatım ve şekil özelliklerinden hareketle anı türünde yazılmış metinlerin ortak özellikleri belirledik. Öğ-
renciler, belirlediğimiz bu özelliklerden yazılıda sorumlu olacaklar. Bunun için türün tarihçesini hazırla-
yıp, ders notu olarak sınıfa dağıtacağım.
Ortaokul Türkçe
FiilDoğru-Yanlış
Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlara "D", yanlış olanlara "Y"
>a. "Bu çeşmeyi dedem yaptırmış." cümlesinde haber kipi kullanılmıştır.
b. "Erikler yumuşamış." cümlesindeki fiil durum fiilidir.
c. "Şiddet içeren her türlü oyun, çocuklan olumsuz etkiliyor." cümlesinde dilek kipi kullanılmıştır.
D>d. "Lütfen, bunları arkadaşlarınla paylaş!" cümlesinde anlam kayması vardır.
e. "Gitmeden sana son bir şey daha sorabilir miyim?" cümlesinde geniş zaman kipi kullanılmıştır.
Ortaokul Türkçe
FiilKONU 3: Birleşik Fiiller
TEST 15
1. En az iki sözcüğün bir araya gelmesiyle olu-
şan fiillere birleşik yapılı fiiller denir. Örneğin
"Hâkim, bu cezanın yeterli olduğuna hükmet-
miştir." cümlesindeki "hükmetmek" fiili "hüküm"
ismi ile "etmek" yardımcı fiilinin birleşmesiyle
oluşmuştur.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
birleşik yapılı fiil kullanılmamıştır?
A) Son gelişmeler hakkında ne düşündüğünü
toplantının sonuna kadar belli etmedi.
B) Karadeniz yaylalarına çıktığımda gökyüzü-
nün korkunç genişliğini hissederdim.
C) Doğada birkaç gün geçirip kafa dinlemek ve
aklını toplamak istememiş miydi?
D) Bahçedeki kayısı ağaçlarının meyve verdiğini
görse dedem bayram eder.
bdsmlo
3. "E
bir
B
"e
A
E
4.
Ortaokul Türkçe
Fiilas içinde
mür saça?
ca
cinde
nızlık
ken
en
Cik!
er için aşağıdakiler
niş bir fiildir.
muş bir birleşik fiildir.
enmiş basit fiildir.
msuz bir fiildir.
Fiillerde Yapı
6. Yolların, yolcuların
Akşamla değişen şeylerin haricindesin
Hatıralarınla yaşıyorsun
İşte yine
Getirdiler bohçasını önüne
Test16
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu dizelerde yer alan altı çizili fiille yapıca özdeş bir fiil kulla-
nılmıştır?
A) Doğada gözlem yaparken not tutmak için yanınızda defter bulundurabilirsiniz.
BOŞair, kapılarını ilhamın tesirine bütünüyle açar.
e
Köy yerinde her gün, yeni mücadelelerle ve bitmek bilmeyen bir azimle başlar.
Wabe
D) Eski devirlerde sanat için konmuş yasaklar artık tarih oldu.
ant
7. Türkçede isim veya fiil kökünden fiil türeten pek çok ek mevcuttur. Bu ekler; yalnızca türemiş fiil yap-
makla kalmaz, aynı zamanda fiile belirli anlamlar da katar. Örneğin "-r-, -t-, -dir-" ekleri genellikle eklen-
dikleri fiile "işi başkasına yaptırma" anlamı katar.
şağıdaki cümlelerin hangisinde geçen türemiş fiil, cümleye "işi başkasına
Ortaokul Türkçe
FiilI. Haklarında uzun bir tutanak yazıldı. (Türemiş Fiil)
II. Toplar spor odasına son ders bırakıldı. (Basit Fiil)
III. Yaptıkları kötü davranışlar cezalandırıldı. (Türemiş Fiil)
IV. Ağacın duvardaki yansımasından korktum. (Basit Fiil)
4. Yukarıdaki altı çizili fiillerden hangisinin yapısı yanlış
verilmiştir?
A) I
B) II
D) IV
L
C
D
CVIII
Ortaokul Türkçe
Fiilazı
eril-
ni
ürün-
miktarı
4. Fiil kök ya da gövdelerine belirli ekler getirilerek türetilen,
hareket anlamlarını kaybetmedikleri için olumsuz şekille-
"-ma/-me" olumsuzluk eki ile yapılan sözcüklere fiilim-
si denir.
Buna göre,
(1) Suçu ya da sorumluluğu başkasına atma; benliği zor-
layan duygu, düşünce ve durumları uzaklaştırma gayesi
ile kullanılır. (II) Baş etmesi güç olan duygu ve düşünce-
ler, dışarıdaki başka bir duruma havale edilir; yansıtılır.
(III) Böylece kişi, kendi eksikliğinden ya da sorumluluğun-
dan kaynaklı ortaya çıkan bir sonucunu başka birine, ku-
ruma ya da ötekine yükler. (IV) Buna örnek olarak sınav-
da başarısız olmuş öğrencinin hak ettiği puanı öğretme-
nin vermediğini söylemesi, bisikletinden düşen çocuğun
bisikletini tekmelemesini verebiliriz.
metindeki numaralanmış cümleler ile ilgili,
- cümlede tüm fiilimsi türlerine yer verilmiştir.
II. cümlede birden fazla fiilimsi kullanılmıştır.
III. cümlede sadece sifat-fiil kullanılmıştır.
→ IV. cümlede sifat-fiil sayısı isim-fiil sayısından fazladır.
yargılarından hangisine ulaşılamaz?
A) I
B) II
C) III
D) IV
3
TÜRKÇE TESTİ
Ortaokul Türkçe
Fiil14. Cümlede vurgu, cümle içerisinde anlamına veya anlatımı-
na önem verilen bir sözcüğün konuşma veya okuma es-
nasında diğerlerinden daha baskılı ve kuvvetli söylenme-
sidir. Kuralli fiil cümlelerinde vurgu, yüklemden önceki öge-
deyken isim cümlelerinde vurgu yüklemdedir.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde vurgulu öge yay
ayraç içerisinde yanlış gösterilmiştir?
A) Kardeşimin işlerini yapmak için hemen yanına gittim.
(Yer famlayıcısı)
B) Aramızda seninle geçirdiğimiz o güzel yılların hatırı
var (Yüklem)
C) Istediklerinin tamamını birkaç gün içinde tamamlaya-
cağım. (Zarf tamlayıcısı)
D) Her şeye rağmen onunla ilgilenmesi herkesin hoşuna
gidiyordu, (Nesne)
17.
Ortaokul Türkçe
Fiiluçtuklanm
nu kaldıra
irbirlerini
O oranında
eyse ikiye
yarattığ
we yoluna
diğerle
asındaki
oktasın-
ak uya-
gelirse
kazın
worlar,
Hiçbir
Z
4. "Kazlardan Öğrenilecek Çok Şey Var!" metninden basit, türemiş ve
lere en az üçer tane örnek bularak uygun kutucuklara yazınız.
Basit Fiiller
5. Aşağıdaki cümlelerin fiillerinde zaman (anlam) kayması vardır. C
man kaymalarını düzelterek cümleleri yeniden yazınız.
Hoca bir gün göle maya çalar.
Aradığımız mağaza şu sokakta olacak.
Evdeki işimiz biraz sonra biter.
Hemen burayı terk ediyorsun!
Buyurun, kimi aradınız?
Türemiş Fiiller
A) III, II, I, IV
C) II, IV, I, III
6. I. O hâlde önce içine dön, kendini geliştir sonra git, diş dünyada bir
II. Başarıyı içimizde hazırlar, dışımızda gerçekleştiririz.
III. Sonra tekrar içine dön, tekrar kendini geliştir sonra tekrar dışa d-
IV. İçimizde tasarladığımızı dış dünyada gerçekleştirmek başarıdır.
Yukarıda verilen numaralandırılmış cümlelerle bir paragraf o
sıralama aşağıdakilerden hangisi olur?
Yukarıdaki
A) Hikaye
Birle
B) II, IV, III, I
D) IV, II, I, III
7. 1983 yılında Karaman'ın Ermenek ilçesinde doğdum. İlköğretim ve
ğum ilçede tamamladım. Okul dergilerinde hikâye ve deneme yazıl
Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Türkçe Öğre
mezun oldum. Mezun olduktan sonra çeşitli gazete ve dergilerde
ettim.
metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?
B) Otobiyografi
C) Günlük
Ortaokul Türkçe
FiilA) Yalnız II
B) I ve f
C) I ve Ill
2. Şehrin sokakları ıssız... Gençlik yıllarımı kovalıyorum zihnimden. Arkadaşlarımın sesleri canlanıyor
laklarımda.
Bu paragrafla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
LA) "Şehrin sokakları" belirtili isim tamlamasıdır.
LB "Gençlik yıllarımı" belirtisiz isim tamlamasıdır.
"Günün yorgunluğunu ruhumdan" zincirleme isim tamlamasıdır.
"Arkadaşlarımın sesleri" belirtili isim tamlamasıdır.