Fiil Soruları
Ortaokul Türkçe
FiilNIR
ALI
Deya
3.
4.
1
276
(3 ve 4. Soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayın.)
117
Salgın nedeniyle
evde geçirdiğiniz
süreyi nasıl
değerlendirirsiniz? 20
Salgın günlerinde gida odaklı alinan ana
önlemleri: evde daha sık yemek yapmak.
dışarıdan sipariş vermemek ve satın alı-
nan her şeyi kullanmadan önce mutlaka
dezenfekte etmek oluşturuyor. Görüşülen
kitlenin %85'i için bu durum geçerli. Acil
ihtiyaçlar haricinde bir şey satın alma-
mak ve alışverişleri temassız ödeme
seçeneğiyle gerçekleştirmek yine
her 10 kişiden 8'inin alışveriş
odağında aldığı öncelikli
önlemler arasında.
Sürekli evdeyim, çok acil bir ihtiyaç olmadığı sürece
dışarıya çıkmıyorum.
Çoğunlukla evdeyim, ara sıra ihtiyaçlarım için dışarı-
ya çıkıyorum.
Eskisi gibi sık olmasa da düzenli olarak evden çıkı-
yorum.
Bu metinde kökü isim olan birbirinden farklı kaç tane türemiş yapılı sözcük vardır?
A) 7
B) 8
C) 9
D) 10
Bu metindeki bitişik yazılan birleşik yapılı sözcükler oluşumları bakımından,
1. Ses düşmesine uğrayıp kaynaşarak oluşmuş
II. İsim tamlaması biçiminde oluşmuş
III. İki fiilimsinin anlamca kaynaşmasıyla oluşmuş
IV. İkinci sözcüğü anlam değişimine uğramasıyla oluşmuş
birleşik sözcük türlerinden hangilerine örnek olabilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve IV
D) III ve IV
Bu soruyu çözmekte zorlanıyorsan birleşik yapılı sözcüklerin oluşumlarına göz atmalısın.
Ortaokul Türkçe
FiilEtkinlik
KELİMELER
1. biliyor
(558)
2. konuşturdu [659]
3 bulduk
[560]
4. biliverse
5. bağıracak
6. çam devirdi
[563]
7. bakakaldık (564)
8. bildirmelisin
9. sorabilirler
[561]
[562]
(565)
[566)
10. olayazmış [567]
11. gözleyelim [568]
12. başaramadık
(569)
13. korur
[570]
14. temizleyecek, [571]
15. mahvolduk
[572]
16. düşünedur (573)
17. kan ağladılar(574)
18. okutacaksınız
(575
19. biçmelisin [576]
20. rekor kırmış [577]
21. unutayazmış (578)
22. teşekkür ettiler
23. sevse
24. siliverecekti
25. dudak büküyor
26. yardım etti
(579)
[580]
[581]
[582]
[583]
Aşağıdaki fiilleri yapı yönünden inceleyip uygun yeri işaretleyelim.
BASİT TÜREMIS
FIlL FIIL
BİRLEŞİK FİİL
KURALLI BİRLEŞİK FİİLLER
Yeterlilik Tezlik
Sürerlik Yaklaşma
ANLAMCA
KAYNASMIS
B.F
YARDIMCI
FIILLE
KURULAN B.F
Ortaokul Türkçe
Fiil20.Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki birleşik fiilin yapılışı
diğerlerinden farklıdır?
A) Bu olayı çok iyi bildiğini varsayıyorum
ver-S
B) Söyledikleri karşısında biz dorakaldık.,
asayrale
denmerke-kalmak
C) Masalı bir çırpıda hemen okuyuverdi.
Tez
D) Verilen bu soruları o çözebilir.
gözebil.
Ortaokul Türkçe
FiilEtkinlik
Aşağıda verilen filler yanlarında belirtilen zaman ile çekimleyip cümleleri tamam
layalım.
1. Toplantı erken
2. Öğretmen gelmeden sorunun cevabını
3.) Çocuklar ayazda
Bu yanlış anlaşmalar böyle
5. Sokak hayvanlarına
6.) Elindeki mum düşünce halı
7. Siz yemeği
8.) Elinde telefon öylece
9. Misafirlerin çaylarını
10. Kayağın halatı fırtınadan
(530) (bit-/ yeterlilik)
[544]
(540) (don-/ yaklaşma)
(539) (söyle-/ tezlik)
(541) (sür-/ sürerlik)
[542] (yardım et- / yeterlilik)
[543]
(pişir- / sürerlik)
(yan- / yaklaşma)
(547]
[545]. (kal- / sürerlik)
[546]
(doldur- / tezlik)
(kop-/ yaklaşma)
Ortaokul Türkçe
FiilUygulama Vakti!
1. Aşağıdaki cümlelerde çatı "aranır / aranmaz" şeklinde belirtiniz.
Cümleler
1. Masanın üzerinde dünden kalma akşam yemeği vardı.
2. Mahalle sakinleri yaylaya gitmek için hazırlandı.
3. Tüm oyuncular beşinci perde için içeride giyiniyorlar.
4. Bahçedeki tüm meyve ağaçları ilaçlıydı.
5. Dün akşamdan beri uyumadığından huzursuzmuş.
6. Gölgesinde oturulacak ağacın dalları kesilmez.
7. Festivale gelen ünlü sanatçıları halk çok sevdi.
Çatı aranır/aranmaz
Ortaokul Türkçe
FiilAşağıdaki ifadeleri inceleyiniz. Doğru olanlara D, yanlış
olanlara Y yazınız.
(
) "Kurtulmuş" sözcüğü türemiş yapılı bir fiildir.
(
) Basit fiiller çekim eklerini alabilir.
(
) "görünüyor" sözcüğü türemiş yapılı bir fiildir.
) "bilgindir" sözcüğü basit yapılı bir fiilair,
(
(
) Yapım eki alarak fiil olmuş sözcüklere türemiş deniz.
(
) "gezecektik" sözcüğü basit yapılı bir fiildir.
Aşağıdaki cümlelerde yer alan fiilleri inceleyiniz ve
türemiş yapılı fiil bulunan cümleleri işaretleyiniz.
[ ] Çocuklar kayalıklara doğru tırmandılar.
[] Dün gece suçlular kıskıvrak yakalandı.
[ ] Yarışma düdük sesiyle birlikte başlamış.
[ ] Çalışmalarında özgün olmaya çalışıyordu.
[
] Antika eşyaları ülkenin her tarafında aratiyordu.
ak
Ortaokul Türkçe
Fiil6. Birden fazla sözcüğün birleşerek bir eylemi
karşılayacak şekilde oluşturdukları fiillere
birleşik fiil denir. Birleşik fiiller; bir isim ile
yardımcı fiilin, her iki sözcüğün de fiil ya da
birden çok sözcüğün kalıplaşarak bir fiil bil-
dirmesi şeklinde oluşabilir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinin
yüklemi birleşik fiildir?
A) Saat 19.00'da buraya geliniz.
B) Usulca içeriye girdi.
C) Soğuk havalar beni hasta etti.
D) Dün seni okulda görmedim.
CE DEFTERİM - 8. SINIF
97
Ortaokul Türkçe
FiilAşağıdaki dizelerin hangisinde "ol-" fiili yardım-
ci eylemle kurulan birleşik fiil oluşturmuştur?
A) Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun.
B) Kuşların çiçeklerin diyarı olsun.
C) Ne başta dert ne gönülde hasret olsun.
D) İnsanlar her geçen gün daha da mutlu olsun.
21
Ortaokul Türkçe
Fiilr.
Falf
do Vapu
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türemiş fiil k
lanılmıştır?
xr
tti.
perdime
dü.
DU
k
er-
in 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit fiil ku
nılmıştır?
A) Bahçedeki meyve ağaçlarını ve çiçekleri sulat
B) Bugün son dersimizde kütüphanede kitap oku
cağız.
C) Kahvalti da bal vemevi dok seviyor kardeşim.
D) Hayatı boyunca butun zorluklara gogus gerd
birleş
A) Dayısının da buraya geleceğini zannediyord
B) İtfaiye ekipleri, mahalledeki yangını kısa si
söndürdü.
Süred
C) Fabrika bacalarından etrafa kötü bir koku va
D) Arkadaşımdan bugünkü ödevleri istedim.
A-fon+s+met (Ravelmate
Ortaokul Türkçe
Fiil5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit fiil k
nılmıştır?
A) Dayısının da buraya geleceğini zannediyordu
B) İtfaiye ekipleri, mahalledeki yangını kısa süz
söndürdü.
Süred
C) Fabrika bacalarından etrafa kötü bir koku yapa
D) Arkadaşımdan bugünkü ödevleri istedim.
wil
Ortaokul Türkçe
Fiil-tonguç-
10. Ek fiiller, basit zamanlı fiillere gelerek birleşik zamanlı filler oluşturur. Örneğin "Ailesiyle bir-
likte tatile gidecek" cümlesinde "gidecek" fiili, gelecek zamanla çekimlenmiştir. Bu yüzden
basit zamanlı bir fiildir. "Ailesiyle birlikte tatile gidecekmiş." cümlesindeki "gidecekmiş fill ise
ek fiil (-miş) almış ve birleşik zamanlı fiil hâline gelmiştir.
bir ün
X
onu i
iliriz
iri ku
de e
isin
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik zamanlı fiil kullanılmamıştır?
A) Çocuk olduğumuz için bize daha çok özen gösterirdi.
B) Çantasından kalın sözlük çıkardı.
C) Her yaz tatilinde ilk önce memleketine gidermiş.
D) Yemeğe başlamadan önce bardaklara ayran dolduruyordum.
Dijital Sor
Ortaokul Türkçe
FiilAşağıdaki cümlelerde geçen birleşik fiillerin oluşum özelliklerini uygun kâğıtlara yazınız.
1. Caddede yürürken mahalle esnafına selam verirdi.
2. Kaptan, haritasında olmayan bu karaltıyı henüz keşfedilmemiş bir ada zannetmiş.
3. Merdivenden inerken dengesini kaybedince düşeyazdı.
4. Tek kişilik hava aracı olan CEZERÍ saatte 100 km hıza ulaşabiliyor.
5. Güneş batarken çok güzel bir manzara ortaya çıkıyor.
6. Otobüse binip giderken arkasından bakakaldık.
7. Şair, şiirlerinde özentili dil oyunlarına, uydurma sözcüklere başvurmaz.
8. Elindeki çay bardağını düşürüverdi.
9. Gemiyi inceleyen mühendisler gözlerine inanamamıştı.
Yardımcı Fiille
Oluşturulan
Kurallı
Birleşik
195
Anlamca
Kaynaşmış
Ortaokul Türkçe
Fiil2. Türk milleti, Yunus Emre'nin duru bir Türkçeyle yaz-
dığı şiirleri 800 yıldır zevkle okuyor.
Aşağıdakilerin hangisinde bu cümlede yaşanan
anlam (zaman) kayması doğru bir şekilde açık-
lanmıştır?
A) Geniş zaman kipi, şimdiki zaman kipinin yerine kul-
lanılmıştır.
B) Şimdiki zaman kipi, geçmiş zaman kipinin yerine
kullanılmıştır.
C) Şimdiki zaman kipi, geniş zaman kipinin yerine kul-
lanılmıştır.
D) Gelecek zaman kipi, şimdiki zaman kipinin yerine
kullanılmıştır.
Ortaokul Türkçe
FiilDilde kendisine zaman bildirme görevi yüklenen bazı
eklerin dilin genel işleyişi içinde asıl işlevinin dışında
farklı bir zamanı ifade eder duruma gelmesine anlam
kayması (zaman kayması) denir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlam
kayması vardır?
A) Konuyla ilgili daha detaylı bir çalışmayı önümüzdeki
günlerde paylaşacağız.
B) Programın iptal olduğunu ben de sizden birkaç saat
önce öğrendim.
C) Odasında birkaç gündür heyecanla bahsettiği
romanı okuyor.
D) Batılılaşma gayretleri, etkisini daha 18. yy.da gös-
termeye başlar.
Ortaokul Türkçe
Fiil3
1
1.
Yuvayı dişi kuş
yaparmış.
Yok öyle bi
atasözü.
Hiçbir şeyiniz yok, maşallah turp
gibisiniz ama yine ben bir sürü
tetkik yapacağım. Taa buralara
kadar boşuna gelmiş olmayın.
198
?
Sen de beyaz
eşyaları al o
zaman.
2
4
Baksana sen
buraya! İnternet
dışında da bir
hayat var.
Ciddi misin?
Hemen
Google'a yazıp
arayayım.
Ya ben sıkıldım sen sıkılmadın bütün
gün masa başında oturmaktan. Ben
biraz çıkıyorum sen de çık dolaş, gez
toz, spor yap. Genç adamsın yazıktır
Numaralanmış karikatürlerden hangisinde sadece dilek kiplerine yer verilmiştir?
B2.
DY4.
Ortaokul Türkçe
Fiil4. İşim gücüm budur benim,
Gökyüzünü boyarım her sabah,
Hepiniz uykudayken.
Uyanır bakarsınız ki mavi.
Deniz yırtılır kimi zaman,
Bilmezsiniz kim diker;
Ben dikerim.
Orhan VELİ
Dörtlükte altı çizili olan fiillerin türleri
sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?
A) Basit Fiil - Basit Fiil
B) Türemiş Fiil - Basit Fiil
C) Basit Fiil - Birleşik Fiil
D) Basit Fiil - Türemiş Fiil