Fiilimsiler (Eylemsi) Soruları

5. I. Şoför, niçin cankurtaranı çalışır durumda bıraktı? II. Yakasındaki kartı okumak için bayağı bir çaba- ladım. III. Bilmediğim konularda asla fikir yürütmem. IV. Eli, çayın buharından yanınca bir hafta acı çekti. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangile- rinde aynı tür fillimsi kullanılmıştır? A) I ve III. C) II ve III. B) I ve IV. D) II ve IV. 6. Aşınmış tahtaları kim yeniler gelince 11 Döner azdan başımız, sonra uzar ıssız kır III Bir bizdik san sen, oysa gelir hep biri Kurar yeni bannak kullanıp aynı taşları IV Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerden han- gisi fillimsi değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV.

2. Aldıkları ekler ve cümledeki görevlerine göre fiilimsiler isim - fiil, sifat - fiil ve zarf - fiil olmak üzere üçe ayrılır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde aynı türden fiilimsi vardır? A) Kapıdan az önce çıkıp giden bir çocuk çok telaşlı göründü. B) Görevli, yabancı arabaların geldiğini görünce kapıyı kapattı. C) Okuduğu kitabı göstermek için bütün gün bu sıcakta beni beklemiş. D) Salonda bekleyen konuklar törenin ne zaman başlayacağını merak ediyor.

FİİLİMSİLER 4. İsim-fiil eki aldığı hâlde kalıplaşarak bir varlığın ya da kavramın adı olan bazı sözcükler vardır. Bunlar eylem, hareket anlamı taşıma dığı için fiilimsi olarak kabul edilmez. Buna göre, 1. yazma: Bir hikâye yazmanın çok zor olduğunu düşünürüm. yazma: Sırtında siyah bir palto, başında yazma ile sokağa çıktı. Kısa bir moladan sonra yürüyüşe tekrar başladık. II. yürüyüş: yürüyüş: Kış günlerinde spor yapmak için eve bir yürüyüş bandı aldık. III. danışma: İş yerinde bilmeğim her şeyi ona danışmaya çalışırım. danışma: Bize danışma ofisindeki görevli kız yardımcı oldu. IV. sermek: Yıkanan çamaşırları sermek için balkona ip bağladık. sermek: Kazandaki bulguru temiz bir bezin üzerine sermek yarım saatimizi aldı. cümlelerinin hangisinde verilen sözcükler, her iki cümlede de isim-fiil olarak kullanılmıştır? A) I. B) II. TEST 1 C) III. D) IV.

nlan sifal mişt 1. Fiilimsi kimi özellikleriyle isimlere, kimi özellikleriyle fiillere benzer. Bu benzerlik ve farklılıklardan bazılarını şöyle sırala- yabiliriz: 1. Isimlerin aldığı pek çok eki alabilir. Örnek: "Aradığımı bu dükkânda da bulamadım." cümlesinde fiilimsi iyelik ve be- lirtme hål eklerini almıştır. 2. Cümlede isim, sıfat, zarf olarak kullanılabilir. Örnek: "Bu şehrin temizliğine imrenerek baktım." cümlesinde fiilimsi zarf görevinde kullanılmıştır. 3. Olumsuzu, isimlerde olduğu gibi "-siz" ekiyle değil, fiiller- deki gibi "-me" ekiyle yapılır. Örnek: "Maçtan sonra ağ- lamamak için kendimi zor tuttum." cümlesinde fiilimsinin olumsuzu "-ma" ekiyle yapılmıştır. 4. Fiil gibi özne, nesne veya tümleç alabilir (Yani yan cüm- lecik kurar.) ama fiil gibi çekimlenemez. Örnek: "Mektubu yarıda bırakıp sınıfa döndü." cümlesinde fiilimsi belirtili nesne ve zarf tamlayıcısı almıştır (bırakıp: yan cümleciğin yüklemi olan zarf-fiil, mektubu: yan cümleciğin nesnesi, yarıda: yan cümleciğin zarf tamlayıcısı). 3. Yalır özel Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılan fi- ilimsi, numaralanmış açıklamaların hepsini birden örnek- ler? A) Sınava girmeyenlere ikinci bir şans veriyorum. B) Projeden geçerli not alabileceğimi düşünüyorum. C) Bilmemek ayıp değil, öğrenmemek ayıptır. D) Annem, babamın sararmış fotoğraflarına saatlerce baktı. ATA YAYINCILIK karş fiil e isim biçi mil ola ra B 0 F 4

ATA YAYINCILIK 7. Çekimli fiiller; fiil kök ve gövdelerine kip, zaman ve şahis ek leri getirilerek yapılır. Bu fiiller bir yargı değeri kazandığı için "bitmiş fiil" olarak da adlandırılır. Çekimsiz fiiller ise yine fil kök ve gövdelerine getirilen belirli eklerle türetilen ancak şa his eklerini alarak çekime girmedikleri için yargı bildirmeyen, dolayısıyla da bitmemiş fiil niteliğinde olan fiillerdir. Çekimsiz fiiller; bir oluş, bir kılış ve bir durum bildirdikleri, olumlu w olumsuz biçimleri yapılabildiği, bir türü zaman gösteren ek- ler de alabildiği için bu yönleriyle fiil özelliği taşırlar. Ancak çekime girmemiş olmaları dolayısıyla, diğer yönleriyle de ad sınıfına girerler. Bunlar aslında ad gibi kullanılarak ad, sifat ve zarf görevi yüklenmiş olan fiil şekilleridir. Bu nedenle de ad çekimi ve iyelik eki alabilirler; cümlede özne, nesne ve tümleç olabilirler; yani bunlar ad yönleri ağır basan sözcüklerdir. Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde çekimsiz fil (fiilimsi) yoktur? A) Başım fena ağrıdı ve ben bir tane bile ağrı kesici bulama- dim. B) Yarım kalan işlerimi tamamlamak için gece geç saatlere kadar çalıştım. C) Bugün hava güzel diye dışarı çıktık ama aniden yağmur bastırdı. D) Yenileceğini bile bile maça çıkmak da iyi cesaret doğrusu Bir tam cü Cũ ek içe zar gr cü CE ler öz 3 ma YU Ci ki tū di Y 0

3. Yalın hâldeki bazı isim-fiiller kalıplaşma yoluyla, fiilimsi olma özelliklerini yitirerek somut ve soyut kavram ve nesnelerin karşılığı olan kalıcı isimlere dönüşebilir. Özellikle "-iş" isim- fiil ekinde bu durum sıkça görülür: alışveriş, çıkış... Bunların isim-fiil mi yoksa kalıcı isim mi oldukları, cümledeki kullanılış biçimleri ve anlamları ile ayırt edilir. "Kurtuluş Savaşı ile Türk milletinin kaderi değişti." cümlesinde "kurtuluş" kalıcı bir isim olarak kullanılmıştır. Aynı sözcük "Bu kadar insanın selden kurtuluşu hepimizi mutlu etti." cümlesinde ise kalıcı isim ola- BVB rak değil, isim-fiil olarak kullanılmıştır. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde kalıcı isim olarak kullanılmaya uygun bir isim-fiil vardır? A) Karanlıktan korkmak sadece biz insanlara mı özgüdür? B) Sınıfa öyle bir girişi vardı ki sanırsın sınıfa değil, hapse giriyor. C) Kalemi tutuşunda bile bir nezaket, bir zarafet bulurdunuz. D) Öyle şirin bir bebeğe bakmaya sen de doyamazsın.

2. İnsanlara yukarıdan bakmayı öğrenmişti. Onun için "kenar mahalle" denilen yerler ve orada yaşayan kimseler bir çöplüğe ait parçalardan ibaretti. Bu cümlede örneklenen fiilimsi türleri aşağıda- kilerin hangisinde doğru sıralanmıştır? RTY ROTA YAYINL A) İsim fiil-Sifat fiil- Sifat fiil B) Sifat fiil-İsim fiil- İsim fiil C) Sifat fiil-Zarf fiil-İsim fiil D) İsim fiil-Zarf fiil-Sifat fiil

3. Metinde numaralanmış altı çizili kelimelerden hangileri isim - fiil olarak kullanılmıştır? C) it ve IV. A) I ve II. B) ve III. Fiil kökünden türediği ve olumsuzu, fiiller gibi "-ma/-me" eki ile yapılabildiği hâlde kip eki almayan sözcüklere "fiilimsi" denir. Buna göre, I. Yağışlar, yurt genelinde hafta sonuna kadar sürecekmiş. II. Misafirler, salona yerleştirilmeye başlandı. III. Bu yıl her gün yürümeye karar verdim. cümlelerinin hangisi ya da hangilerindeki altı çizili sözcükler fiilimsi değildir? C) I ve III. A) Yalnız I. D) itt ve IV. B) Yalnız II. D) II ve III. 4. Fiillere getirilen "-ma / -me, - mak/-mek, -iş/-iş / - uş / -üş" ekleriyle yapılan eylemsilere "isim - fiil (ad - eylem)" denir. Buna göre aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi isim - fiil değildir?

ört köşe yelkeniyle Siyordu (2) Kıyıda 3) Bir korsan filmi sından izlediğo miz. antik ahşap tekne sinde üç fiillmsi y bugün iki se- m. Havanın iyi gene iki seçi- 6 gidakiler- 10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil cümleye za- man anlamı katmıştır? A) Baka bakas-remanin kapısına geldi. B) Düşünürken bir anda bu fkur ak na ged. C) Kimseyi dinlerred anden hep yan'ış yapıyordu inanmadan hiçbir zaman başarı olamazsın Fiillere getirilen bazı eklerle oluşturulan filli isim, stat veya zarfa dönüştüren sözcüklere filmsi dent Yitip gidiyor dünya yumunca çözlerimi Ve doğuyor yeniden gözlerimi açınca Dans ederek gidiyor yıldızlar kızıl-mavi Zalim karanlık ilerliyor dört na'a Bu dizelerde kaç fiilimsiye yer verilmiştir? A) 2 B) 3 D) 5 I. Uluslan kurtaranlar, yalnız ve ancak öğretmenlerdir. II. Akıl ve mantıiğin çözümleyeme- yeceği mese'e yoktur. III. Türk gençia, sağ k ye spor yaparsa ulusumuzun çe'e- ceği güvence atındadır. IV. Bir millet ki resim yapmaz, br mlet ki heykel yapmaz. br m let ki tekniğin gerektra şeylen yapmaz, itiraf etmeli ki om en Perleme yolunda yen yoktur. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede adlaşmış sifat-5 Lkulanmıştır. B) II. cümlede isim-fil varder. I C) III. cümlede zart-fil kullanılmıştır. D) IV. cümlede hem ism-f I hem sifat Flvard

( Ali Berkay Ev alma, komşu al. Yoldan kal, yoldaştan kalma. III Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste. Malini yemesini bilmeyen her gün züğürttür. Yukarıdaki numaralanmış atasözlerinden hangi- sinde fiilimsi vardır? ALI BNI D) IV V. Sifat geçe fat-f "So Soz yar ol B 1 2. Zarf- fiiller cümleye zaman ve durum anlamı katar. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil cümle- ye farklı bir anlam katmıştır? A) Nehir yataklarında arama yapmadan önce bele- diyeye bilgi verilmelidir. B) Çocuklar evlilik yaşına geldiğinde annesi kendini genç hissediyordu. C) Saatler 20.30'u gösterince herkesin gözü gelini aramaya başladı. Ogrenci sinavdaki tüm soruları doğru çözerek heskest sesirtti.

TRICAS # "Gülmek için mutlu olmayı beklemeyin, belki de mutlu olmadan ölürsünüz" cümlesinde kaç fil- limsi kullanılmıştır? A) 2 83 C4 Dis 5. Aşağıdakilerin hangisinde zarf fiil cümleye farkli bir anlam katmiştir? Na ALAçıklama yapmama firsat vermeden gim. B) Okula giderken mutlaka bize de uğrard C Nex Eve gelir gelmez ödevlerini bitirir. Yemedini bitirince tathna geçebesin Ne

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil eki almış bir sözcük fiilimsi özelliğini yitirerek kalıcı ad olmuştur? A) Yoğun kar yağışı nedeniyle halk yakacak sıkıntısı çekmektedir. B) Yakacak odun bulamadığımız için çok üşüdük. C) Yakılacakları bir tarafa koyun, birazdan sobayı yakacağız. D) Bu odunlar az sonra yakılacak.

0. FİİLİMSİ (EYLEMSİ) Aşağıdaki cümlelerde geçen fiilimsileri bularak çeşidine uygun kutulara yazınız. Yavaş yavaş kendime geldiğimde etrafı seçmeye çalıştım, tanıdık bir yer gibiydi ama çıkaramıyor- dum. Bir yerlerde elektrik düğmesi olmalı, diye dü- şündüm. Bulmakta zorlanmadim, yarı yarıya açıl- mış demir kapının sağ tarafındaydı. Hálá hafifçe dönen başıma aldırmadan, sallana sallana basa- makları inerek duvardaki düğmeye dok Tavandaki fersiz lambanın sarıya çalan kırmızı işığı, binanın uzun zamandır boyasız kalmış duvarlarını dokundum. www. kirli tanı- arlarını, ahşap asansörünü aydınlatınca dim; Nüzhet'in dedesi tarafından yaptırılan o eski binadaydım. Üçüncü kez aynı şey oluyor, bilincimi yitirdikten birkaç kaç saat sonra bir yerlerde buluyor- dum kendimi. Bildiğim tek şey, bulunduğum yerle- rin, unutma krizine kapılmama neden olan kişilerle ilgili olmasıydı. O kayip zaman sırasında neler ol- duğu ise tamamıyla meçhuldü. Ne bir görüntü, ne bir ses, ne bir koku... O zaman süresinde, neler yaptığıma dair hiçbir iz bulunmuyordu hafızamda. İsim-Fiil Sifat-Fiil An Türkçe Ustası TIA AI Zarf-Fiil MUTLU YAYINCILIK H. Aşağıde "/" işa Çerçi Bekir avazıyla uy Gerçeği s dilim varm Dikçe bir kıvrılır kıvr Merdivenl korkarak Küçük bir den çıkılm Bu bekler larımızı a Başarı be rimi birik İstanbul, dolu bir Sizden b tutunaca Çocukla doyasıy Kendini piri olm. ruz. Başara yor; alır Söyled ler değ Dağcıl likla se Sabah sizin s Aklına yıp şe

1. Aşağıdaki cümleleri uygun fiilimsi ekleriyle birleştirip örnekteki gibi tek cümle haline getiri Uzun uğraşlar sonucu ilk romanını yazdı. Ro- manı basacak yayınevi bulamadı. 2 3 4 1 5 6 Öğrenciler evraklarını kontrol ettirdiler. Sınav saatini beklemeye koyuldular. Orta yaşlı bir adam, çalışanlarla sohbet ediyor. O, mağazanın yeni sahibiymiş. Yatmadan önce dişlerini fırçala. Diş sağlığın için bu gerekli. Biricik arkadaşına içini döktü. Biraz olsun ra- hatladı. Dışarıdan çocuk sesleri duydu. Hemen cam kenarına koştu. Uzun uğraşlar sonucu yazdığı ilk romanin t sacak yayınevi bulamadı. Fiilimsilerin özellik Fiil kök veya g yapılır. Fiiller gibi kip -ma/-me ekiy ● • KC Fii ● Buna göre, 1. Değerini bil- yordu. II. Depremze o da bağış III. Sabah ser endişeye IV. Duydukla yor. cümlelerin sidir? A) Yalnız C) III ve IV

rip 4. TEST-1 Aşağıdaki cümlelerden hangisinde fiilimsi kul- lanılmamıştır? A) Gösterdiği yaratık benim yeni korkumdu. B) Arkama bile bakmadan eve kaçtım. C) Pencereden girmesin diye pencereleri de kapadım. D) Dolabın üzerinden yorgan indirdim.

2) Aşağıdakilerden hangisi fiilimsilerin özelliklerinden değildir? A)Fiilimsiler sayesinde birden çok cümle tek cümle hâline gelebilir. B)isim çekim eklerini alamazlar. C) Fiilimsiler fiil anlamını tamamen yitirir. D)Türemiş yapılı sözcüklerdir.