Fiilimsiler Soruları
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerTÜRKÇE
1.
8. Konu
Fiilimsiler (Sifat - Fil)
Çocuğunuz COVID-19 hakkında soru sorduğunda gerçekleri
gizlemeyin ancak soruları onun yaşının gerektirdiği şekilde,
anlayabileceği ölçüde yanıtlayın.
Bu görselde bulunan fiilimsilerle ilgili,
1. Birden fazla isim fiil kullanılmıştır.
II. Zarf fiil kullanılmamıştır.
III. Üç fiilimsi türüne de örnek bulunmaktadır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I.
HAYAT
EVE
SIGAR
B) Yalnız II.
ÇOCUKLARINIZIN
KORKU VE
TEDİRGİNLİĞİNİ
Test
29
TORNATE FUROSURPRINS
SARLIE RAKANLIGE
C) I ve II.
AZALTMAK VEYA
YOK ETMEK İÇİN
swallik.gov.tr/Bagiköskanligi
0000
D) I ve III.
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerAşağıdaki cümlelerden hangisinde "-ecek /
-acak" eki sifat fiil eki olarak kullanılmıştır?
A) Bu sütü kardeşim içecek.
B) Yakacak sorununu hallettik.
C) Annem oturacak bu koltukta.
D) Kalacak bir yer buldum yavru kediye.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sifat-fiil
kullanılmamıştır?
A)
Seni seven oğlan neylesin malı.
B) Görecek günlerimiz var daha, aldırma.
C) Cihana bir daha gelmeyi temenni ederim.
D) Olur olmaz işlerle uğraşmayı bırakmalısın.
6. Sifat-fii
adlaşır
Aşağı
bu aç
A)
B)
D)
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerGeçmişin büyük bilginlerinden biri, yorgun bitkin bir
hâlde uzun bir yolculuktan dönmüş, ter ve kir ağırlığı
da buna eklenmişti. Yurduna yuvasına kavuşan bil-
ginin ilk işi hamama gidip kendisine en fazla rahat-
sızlık vermiş olan kir ve terden kurtulmak oldu. Ha-
mamda kendisini yıkayan tellak görgüsü kıt biriydi.
Yıkanma kesesine dolan avuç avuç kirleri suya tuta-
cağına "Ne kadar kirlisin?" der gibi bilgin zatın önüne
yığıyordu. Keseleme işi devam ederken tellak kese-
lediği şahsın ilim sahibi biri olduğunu öğrenince,
"Efendim, madem siz derin bir bilginsiniz, mertliğin
ne olduğunu bana açık seçik anlatır mısınız?" dedi.
Yıkanan büyük bilgin tellağa bir incelik dersi verme-
nin fırsatını yakalamıştı. Şöyle dedi:
"Mertlik, kimsenin ayıp ve kusurlarını yüzüne vurmamak, kirlerini kendisine göstermemektir."
Bu hikâyede kaç tane zarf - fiil kullanılmıştır?
8) 4
A) 3
CHA
C) 5
6.BOLUM
D) 6
1134
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerNotlarım
ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcükleri inceleyerek uygun kutucuğu işa-
retleyiniz.
Cümleler
1. İçindeki öfke zamanla azalacak diye bekliyorduk.
2. Yemeğin kokusu odanın her yanını sarmıştı.
3.
Heyecanımı kimseye belli etmemeye çalışıyordum.
Hava o kadar soğuktu ki dişlerim birbirine çarpıyor-
du.
4.
Bu bahçenin elmaları oldukça tatlıydı.
5.
6.
Somut Soyut
Bu devirde insanlık kalmamış artık.
Padişahın oğlu, rüyasında gördüklerini babasına an-
lattı.
7.
8. Bahçedeki ağacın meyveleri olgunlaşmıştı.
9. Yapılan iyilikler hiçbir zaman karşılıksız kalmaz.
10. Pencereden gece lambasının fersiz ışığı süzülüyor.
11. Bir yandan da hastalanırım diye çok korkuyordu.
12. Düşüncemi annemle paylaştım, o da mantıklı buldu.
Türkçe Mino TÜRKÇE DEFTERİM - 6. SINIF
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerÇocuk yüreğimi yakan türküler dinleye dinle-
ye.
D) Yağmurlar başlayınca odalarımız damlardı.
Dizlerini döve döve ağlardı anam.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem isim - fiil
hem de sifat - fiil vardır?
A) Tarihi dokuyu ön plana çıkarmak ve ilçeyi ge-
leceğe taşımak için bir projemiz var.
B) Vicdan, herkesle yapamadığın bir şeyi, yalnız
kalınca da sana yaptırmayan duygudur.
Geliştirilen yeni teknoloji ile akıllı gözlükler
artık ayrı ayrı uzak ve yakın gözlükleri kul-
lanmayı tarihe karıştıracak.
D) Basitliğin ne kadar güzel ne kadar huzur ve-
ren bir şey olduğunu anlayamadı.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla
sifat fiil kullar
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler11
BÖLÜM
Sınırları Zorlayan Test
Öğretmen, sınıfa girdiğinde "Arkadaşlar, bugün isim-fiil konusunu işleyeceğiz." der ve aşağıdaki açıklamaları yapar.
"İsim-fiiller aslında gerçekleşen işin, oluşun, durumun ismidir. Fiilden türemişlerdir ancak yeni görevleri isim olmaktır.
Bu yeni görevi de '-me /-ma, -iş/-iş /-uş/-üş, -mek /-mak' ekleri sayesinde kazanır. Ancak bazen bu ekler kalıplaşır, bir
nesnenin ismi hâline gelir ve kalıcı isim olarak fiilimsi özelliğini kaybeder. Bunları isim-fillerle karıştırmamamız gerekir.
Şimdi sizlerden isim-fiillere birer örnek vermenizi istiyorum."
Öğretmenin konuyu anlatmasının ardından öğrenciler görseldeki örnekleri verip açıklamalarda bulunmuşlardır.
"Seni tanımak çok güzel."
cümlesinde "tanımak"
sözcüğü isim-fiildir.
Selin
"Şiir okuyan insanlara öze-
niyorum." cümlesinde "oku-
yan" sözcüğü isim-fiildir.
Fillimsiler
Egemen
"Sakın bir yere kaybolma ki seni
aradığımda bulayım." cümlesinde
"kaybolma" sözcüğü isim-fiildir.
Zeynep
Atakan
"Akşam yemeğinde dolma
yedik." cümlesinde "dolma"
sözcüğü isim-fiildir.
Buna göre öğrencilerden hangisinin verdiği örnek ile ilgili açıklama doğrudur?
A) Egemen
B) Selin
C) Zeynep
D) Atakan
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler19. (1) Birçok türü olan su bitkisi "nilüfer" ülkemizde de ye-
tişmektedir. (II) Nilüferler, genellikle hazirandan eylü-
le kadar çiçeklenerek su yüzeyinde eşsiz bir görüntü
oluşturur. (III) Özellikle Beyşehir Gölü'ndeki nilüferleri
görmeye gitmelisiniz. (IV) Burada çiçekler açtığında
fotoğrafçılar en güzel poz için âdeta yarışır.
Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangilerin-
de aynı tür fiilimsiler kullanılmıştır?
A) I ve III.
B) I ve IV.
C) II ve III.
D) Il ve IV.
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerTürkçe
18. Işte şehirler bir bir yitiriyor mavisini () Rengi gittik-
çe kararıyor dünyanın. Hani gökyüzü, hani paldır
küldür bulutlar, hani yağmur sonrası yedi renkli
gökkuşağı ( Kuş oldu) uçup gitti hepsi. Şe-
hirlerde sis, şehirlerde duman, şehirlerde griler,
siyahlar ()
Bu metinde yay ayraçlarla boş bırakılan yer-
lere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerin-
den hangileri getirilmelidir?
A) ((?) (.) (.)
C) (...) (...) () (
B) (.) (:) (.) (...)
D) (.) (?) (,) (...)
ANKARA YAYINCILIK
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerKürk Mantolu Madonna
O zamana kadar bütün insanlardan esirgediğim alaka, hiç kim-
seye karşı tam manasıyla duymadığım sevgi sanki hep birikmiş
ve muazzam bir kütle hâlinde şimdi bu kadına karşı meydana çık-
mişti.
Henüz ona dair hiçbir şey bilmediğimi, bütün hükümlerimin
hayallerime dayandığını biliyordum. Bununla beraber
asla aldanmadığıma dair sarsılmaz bir kanaatim vardı.
tasavvur ve
Hayatım müddetince hep onu aramış, onu beklemiştim. Bü-
tün dikkatini, bütün varlığını bir noktaya biriktirerek her tarafta
bu insanı araştıran, her rast geldiğini bu bakımdan tetkik ede ede
âdeta marazi bir meleke¹ ve hassasiyet kesbeden² hislerimin yanıl-
masına imkân var mıydı? Bu hisler şimdiye kadar asla hata etme-
mişlerdi. Bir insan hakkında ilk hükmü onlar verir, sonra aklım,
tecrübelerim bunu, ekseriya yanlış olarak tadil' ederdi. Fakat her
defasında haklı çıkan gene bu ilk his oluyordu. Hakkında müspet
hüküm verdiğim bir insanın zamanla bana fena göründüğü veya
bunun aksi olduğu olurdu. O zaman kendi kendime: "Demek ilk
intibam beni aldatmış!" derdim, lakin bir müddet sonra, -bu müd-
det kısa veya pek uzun olabilirdi- ilk hükmümün doğruluğunu
bunun üzerinde mantığın, harici tesirlerin veya aldatıcı vakaların
yaptığı değişmelerin yalancı ve geçici olduğunu kabule mecbur
kalırdım.
Artık Maria Puder, yaşamak için kendisine kayıtsız ve şartsız
muhtaç olduğum bir insandı. Bu his ilk anlarda bana da garip ge-
liyordu. Bu yaşıma kadar mevcudiyetinden bile haberim olmayan
bir insanın vücudu benim için birdenbire nasıl bir ihtiyaç olabi-
lirdi? Fakat bu hep böyle değil midir? Birçok şeye ihtiyacımızı
1 Meleke: Alışkanlık, beceriklilik, yatkınlık.
2 Kesbetmek: Kazanmak, edinmek.
3 Tadil (et-): Değiştirmek.
4 Vücut: Kelime burada "var olma, bulunma" anlamında kullanılmıştır.
111
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi kullanılma-
miştir?
A) Bol bol kitap okumak, tatillerde yapılacak en fay-
dalı işlerdendir.
B) Evimiz yakın olduğu için okula yürüyerek gidi-
yorduk.
C) Her zamanki gibi beni dinlemedi, yine aynı hata-
ları yaptı.
D) Aniden yağmurun başlamasıyla herkes apar topar
evine döndü.
3. 1. Bir şeyi doğru yapmak, onu niçin yanlış yaptığı-
mini açıklamaid
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerIF TÜRKÇE
gel-
ork-
www.biladers.com
Bora
Berke
-
Yönerge: → Fiilimsisiz cümle, bir kare boş geçelim.
İsim - fiil 2 kare sağa
→ Zarf- fiil 2 kare yukarı,
→ Kalıcı ad 1 kare geri,
Sifat fiil 3 kare aşağı
Adlaşmış sifat - fiil 3 kare sağa gidelim.
Bora: İnsanlara güvenmeyi, yalan söylemeyen dostlar edinme-
yi istiyorum.
Ela
AV Bora = Sarı
Berke = Mavi
Ela = Yeşil
Eylül = Kırmızı
PROF
Berke: İstemek yetmez, davranışlarımızı kontrol etmeyi öğren-
meliyiz.
Ela: Doğru söyleyeni dokuz köyden kovan köylülerin de suçu
çok desenize!
Eylül: Yalanını övene, doğruya kapısını kapayıp misafir etme-
yene yer yok bu köyde.
Buna göre, oyunun sonunda öğrenciler hangi renkli kare-
de oyunu tamamlamışlardır?
Bora = Sarı
Berke = Yeşil
Ela = Kırmızı
Eylül = Mavi
B) Bora = Yeşil
Berke = Sarı
Ela = Yeşil
Eylül
= Kırmızı
D) Bora = Yeşil
Berke
= Sarı
Ela = Mavi
Eylül = Kırmızı
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler3. İsim-fiil (-ma, -me; -mak, -mek; -ış, -iş, -uş, -üş) eklerinin fiil kök ya da gövdelerine getirilmesiyle türetilen söz-
cükler, isim-fiil olarak adlandırılır. İsim-fiiller de fiil anlamı taşımasına rağmen fiil çekimine giremeyen sözcüklerdir.
Ancak isim-fiil ekleriyle türetilen bazı sözcükler, fiil anlamını da yitirerek kalıcı birer varlık adı hâlini almıştır.
Buna göre aşağıdaki metinlerin hangisinde isim-fiil eki almasına rağmen fiil anlamını yitirmiş ve kalıcı bir
isim olmuş sözcük ya da sözcükler kullanılmıştır?
A) Şişeler, özellikle sivi maddelerin korunması ve taşınması için yapılan kaplardır. İçine sıvı konan ilk kaplar ise gü-
nümüzden yaklaşık 8000 yıl önce, Cilalı Taş Devri'nde kilden yapılmıştır.
B) Termitler, yuvalarını sıcaklığı koruyacak biçimde yapmak zorundadır. Bunun için genellikle de yuvalarını nemli
bir çukurun üzerine yapıp yerin altındaki su katmanına doğru uzanan en az iki delik kazar.
C) Bundan 1-2 milyon yıl önce, bugün Manisa'nın Kula ilçesinde bulunan bir volkanik dağ harekete geçer. Bu dağın
ilk patlaması, yaklaşık 1,1 milyon yıl önce olur. Bu patlamada, Kula ve çevresine kızgın lavlar akıtır.
İnsanların büyük bir korkuyla aşağı inmesi, içeride kalanlar için tedirginlik yaşaması elbette anlaşılabilir bir du-
rumdu. Fakat bu kadar telaşın içinde dikkatimi elinde sevimli bir uçurtma tutan çocuk çekmişti.
8. Sınıf Türkçe
166
lanıl!!
yardı
önün
lede
bir
ğı
gö
lin
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler10. Senelerden beri leylek görmüyordum. Geçen gün, yol-
da yürürken bir leylek gagası tıkırtısıyla durdum. Onu
görmenin ne büyük şans olduğunu düşündüm. Yıllardır
hasret kaldığı dost sese kavuşan kulağım adeta mesut
ağızların geniş tebessümüyle gerilmişti.
Bu cümledeki fillimsileri ve sayılarını doğru göste-
ren grafik aşağıdakilerden hangisidir?
A)
B)
C)
D)
isim - fiil
1
isim - fiil
1
isim - fiil
4
isim - fiil
2
sifat - fiil
2
sifat - fiil
4
sifat - fiil
3
sifat - fiil
4
zarf - fiil
1
zarf - fiil
1
zarf - fiil
1
zarf - fiil
1
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerBahar olsun da seyredin
Nasıl süsler bayırlan,
Zümrüt gibi çayırları,
Yüze güler o incecik
Gelin yüzlü papatyalar,
Altın gözlü papatyalar.
A)
Tam otlann sarardığı zamanlar
Yere yüzükoyun uzanıyorum
Toprakta bir telaş, bir telaş
Karıncalar öteden beri dostum.
Ellerime hanım böcekleri konuyor
Ne şeker şey onlar!
Uç böcek, uç böcek diyorum
Uçuyorlar
Pan'in teneffüsü bile
llik, okşamakta yüzü.
6
Yukarıda verilen şiirlerde geçen sifat-filllerle ilgili aşağıdaki grafiklerden hangisi doğrudur?
GE
O
L Şir
Şir
III. Sur
1. Şir
II. Şir
III. Sur
|||
D)
Nasıl yaşadığından, ne içip yediğinden.
Çıngırak seslerinin dağlara dediğinden
Anlattı uzun uzun.
Şehrin uğultusundan usanmış ruhumuzun
Nadir duyabildiği taze bir heyecanla...
Karıştım o gün bugün bu zavallı çobania
Bingöl yaylarının mavi dumaniarna,
Gönlümü yayla yaptim Bingöl çobania-
ninal
00
11. Siir
III. Şir
Şiir
H. Şiir
II. Şir
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler52
X.
4. Fillimsiler, anlamca kendilerine bağlı sözcüklerle fillim
si grubu oluşturur.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde isim-fiil, bir
fiilimsi grubu oluşturmamıştır?
A) Gülmek, insanların hayatta yapabileceği en güzel
şeydir.
B) Yardım etmek için eğildiğimde çocuğun bana gú-
lümsediğini gördüm.
C) Odaya girmeye çalıştım ama kapının arkasında bir
engel vardı.
D) Teyzem, evinin düzenli olmasına özen gösterir.