Fiilimsiler Soruları
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler1
U
FİİLİMSİLER (EYLEMSİLER)
4. Aylin Oğretmen, tahtaya dört cümle yazmış ve Zeynep'ten bu cümlelerdeki isim-fiilleri bulma-
sını istemiştir. Zeynep, isim-fiillerle ilgili şunları bilmektedir:
Isim-fiiller, fiil kök ya da gövdelerinden "-me, -iş, -mek” ekleriyle türetilir.
İsim-fiiller, anlamca fiil ancak türce isimdir.
İsim-fiiller, "-me/-ma" ekleriyle olumsuz yapılır.
İsim-fiiller, isim çekim eklerini alabilir.
●
●
●
●
Zeynep, cümlelerdeki isim-fiilleri şu şekilde belirlemiştir:
1. İnsanın düşünce dünyasını zenginleştirip ufkunu açar kitap okumak.
II. Bir milletin gafletten uyanışını bulabilirsiniz Küçük Ağa romanında.
III. Binanın dış cephesinde değişiklik yapmak istiyorsan mimarla görüş.
IV. Genel ağın yaygınlaşması sonucu kütüphaneler eski önemini yitirdi.
Buna göre Zeynep, numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yanlışlık yapmıştır?
III.
101.
B) II.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsilerdiğer-
dir?
ir va-
u yü-
erini
atını
65
12. (1) Çay bahçesine oturduk, kahvelerimizi
yudumlarken arkadaşım anlatmaya başla-
dı. (II) Önce can sıkıntısıyla ben onu dinle-
miyordum. (III) Sohbet biraz uzayınca kar-
şımdaki çaresiz adama acımaya, onu daha
iyi dinlemeye başladım. (IV) Dinledikçe de
onunla aynı duygulara kapılıp çektiği acıya
ortak olmaya çalıştım.
Bu metinde numaralanmış cümlelerin
hangisinde üç fiilimsi türünün de örneği
vardır?
arl
Crk
A) I
28
B) ||
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler13. Sifat-fill kullanarak oluşturulan bazı sifat
tamlamalarında sifat-fiilin nitelediği isim düşer.
Düşen isimde bulunan ek, sifat-fiille birleşir. Buna
"adlaşmış sifat-fiil" denir.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde adlaşmış
sifat-fill vardır?
A) Sergide tanınmış pek çok sanatçı bir araya
gelmişti.
B) Teyze rahatsızlanınca, cam kenarında oturanlar
ona yer verdi.
C) Annemle durakta dolmuş beklerken ağaç olduk.
D) Sebep ne gözümden pınar gibi akan bu yaşa?
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı türden fiilimsiler bir
arada kullanılmıştır?
A) Evde gördüğümüz eşyalar eskiyip yıpranmıştı.
B) Askerdeki kardeşime mektup yazmak istiyorum.
C) Roman yazmak, iyi bir araştırma gerektirir.
D) Serbestçe akan suya karşı koyacak bir baraj vardı önümüz-
de.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler3. O günden sonra Ali'nin adı Kınalı Ali oldu. Cephede tüm arkadaşları Kınalı Ali demekle yetinmiyor, saçındaki
kınayı da alay konusu yapıyorlardı. Kınalı Ali, arkadaşlarına karşı sevecen ve dürüst tutumu sayesinde kısa
sürede hepsinin sevgisini kazandı. Bir gün memleketine mektup göndermek için arkadaşlarından yardım ister
"Anama babama burada iyi olduğumu bildirmek istiyorum ama okumam yazmam yok. Biriniz yardım edeb
misiniz?" dedi. Biri değil birçok arkadaşı yardıma geldi.
Bu metinde aşağıdaki hikâye unsurlarından hangisi belirgin değildir?
A) Olay
B) Zaman
C) Mekân
D) Şahıs
stortfen
7. SINIF
176
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler5.
Anlıyorum
Yaşam elbette uzun biz duyabildikçe sevgiyi
Yalnızca bunun için uzun
Yani sevgiyle de sevebilir insan sevdayla da
Örneğin
Bir sevgiyi yontup onarmak için
Dövüşmek de sevgidir
Ve benim bildiğim kadarıyla
Her şeydir bir insan her şeydir
Bu dizelerdeki fiilimsilerle ilgili aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Beş fiilimsi kullanılmıştır.
B) İsim-fiil sayısı ile zarf-fiil sayısı eşittir.
C) Sifat-fiil sayısı, isim-fiil sayısından azdır.
D) Bütün fiilimsiler, fiilimsi grubu oluşturmuştur.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler6.
Boşuna değil bu ölürcesine sevmek
Ve ölürken bile yürümek
Boşuna değil
Hep yatağı olduk tarih ırmağının
Yenilgilerle durulmanın
Zaferlerle köpürüp kabarmanın
Ama hiçbir zaman
Anası olamadık geçmişi doğurmanın
Bu dizelerdeki fiilimsilerle ilgili,
1. Fiilimsi eki almasına rağmen fiilimsi özelliğini yitirmiş bir
sözcük vardır.
A) 1.
II. Zarf-fiillerin hiçbirinde aynı fiilimsi eki kullanılmamıştır.
III. Son dizede sifat-fiil kullanılmıştır.
IV. İsim-fiil sayısı, sifat-fiil sayısından fazladır.
bilgilerinden hangisi yanlıştır?
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsilerisim
Okuduğun son kitaptan söz eder misin?
Olumsuzlukları aklınızdan çıkarmaya çalışın.
SE
Okulların açılmasına pek sevindi.
Buralara tırnaklarımı kazıya kazıya geldim.
Salgın günlerini kitap okuyarak geçirmiş.
Müşteriden şifreyi girmesini istedi.
Söylene söylene yanımıza geliyorsun.
Ütü işini bitirip beni arar misin?
Temposunu artırarak ilerliyordu.
Zamansız gidişler herkesi Üzer.
Düşünüp taşınmadan karar verme.
Söylenenleri duymak ister misin?
Soru sormaktan asla çekinmeyin.
bta_turkce
0
C
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerADADA KAYBOLAN HAYATLAR
Yönetmenliğini Charles Beeson'un yaptığı Kayıp Ada, bugün ve yarın iki bölüm hâlinde ekrana geliyor. Başrollerin-
de Liam Cunningham, Brana Bajic ve Jesse Spencer'in yer aldığı filmde David Robinson, mahkûmların gittiği sürgün
adasına gönderilir. Karısı ve çocuklarının da birlikte gitmesine izin verilir. Geminin arka tarafında, yakalandıkları fırtı-
nanın dinmesini beklerken küçük oğul Jacob kaybolur. Aile, Issız bir adaya çıkmayı başarır. Jacob ise korsanlar tara-
fından bulunmuştur. Kızları Emily'nin de kaçırılmasının ardından korsanlarla mücadeleye başlayan aile Jacob'a da ka-
vuşur. Artık kaçmaları gerekmektedir.
Bu metinde geçen isim-fiil, sifat-fiil ve zarf-fiilleri bularak ilgili kutucuklara yazınız.
İsim-fiil
Gitmesine-Diemesini - cikmayı-beacırılmasının -
Sifat-fiil
Zarf-fiil
Yonetmenliğini
Lacmalan
Yaptığı - Aldığı - Yakalandıkları - Kaybolur - Başlayan
Beklerken-
ağıdaki cümlelerde geçen isim-fiilleri belirleyerek altını çiziniz.
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerSözcük Türü Bulma
FİİLİMSİ
1. Etkinlik
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerl türlerine göre (isim, flil ve fillimsi) gruplandırıp tablodaki uygun kutucuklara yerleştiriniz.
İsim
Cümle
Fillims,
Sevdiğiniz bir sinema veya tiyatro oyuncusunu düşünün, ro-
Jünü ne kadar güzel oynuyor değil mi?
FILE
(br
-klenilebilir
rece
Ebru ve benzeri sanatsal faaliyetler, bireyi geliştirmek için na-
sıl kullanılabilir?
-1
Bu göreve bağlı olarak ordumuz; özellikle ihtiyacına göre
köylere, okullara yardım ulaştırıyor.
Öğretmenimiz, dersin sonunda araştırmamız için bir ödev
vermişti.
Yaşımız ilerledikçe bazı kimliklerimiz değişmese de sorumlu-
luklarımız değişir.
Eski bayramlarda arife günü çocuklar, aileleriyle bayramlıkla-
rini almak için çarsıya giderlerdi.
Babamin anısı çok hoşuma gitti ve ödevim ilginç bir hâl al-
maya başladı.
Sevinç ile kederde bir ve birlikte olmak iri ve diri olmayı sağ-
lar.
TTT!
Analarımız, şerbetler kaynatır; gelecek misafirlere ikram edi-
lecek yemekleri yetiştirmeye çalışırlardı.
ETKİNLİK
Fill
scüdiğiniz¹
selistic
olso
retrenimis vermis
ilerledikue;
des Kir
Syno
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerC) Dün gece aniden çıkan rüzgâr evlerin çatısını uçurdu.
D) Son zamanlarda olup bitenleri düşündükçe inanamıyorum.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tüm fiilimsi çeşitlerine yer verilmiştir?
A) Sen gülünce güller açar gül pembe.
B) Konuşarak sorunları çözmeye çalışan biriyim.
Derslerine vaktinde çalıştığı için yüksek not alacağını düşünüyor.
C)
D) Öğretmen konuşurken kendini dinleyen öğrencileri gördükçe mutlu oluyordu.
ETI MILI
+
Zarf füller, fiillere getirilen "ken, -ali, madan, -ince, -ip, -arak, -dıkça, eemaz, -casina;
-meksizin, -dığında" ekleri ile türetilir.
Zarf fiiller cümleye "durum" ya da "zaman" anlamı katar,
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerKazanım Pekiştirme-5
Aşağıdaki cümlelerde kullanılan fiilimsileri tespit edip örnekteki gibi altlarını çiziniz.
Fiilimsilerin türlerini karşılarına yazınız.
Arkamdan yükselen güneş, araba izlerinin kıvrımları üzerine gölgemi
serip uzaklara götürüyor.
1. Herkes gibi ben de olanlanı anlamaya çalışıyorum.
2. Böyle bağırıp çağırarak hiçbir şeyi çözemeyeceğini bilmelisin.
3. Taksit yatırmak için oraya gitmek zorundayım.
4. Buradan bakınca binanın rengi insana daha güzel görünüyor.
5. Yazarken yalnızlığa gereksinim duydukça onurunu koruyabilir yazar.
6. Yağmurun getirdiği serinlik, havanın ısısını düşürmeye yetmedi.
7. Komutanın emrini alır almaz, kapının önünde beklemeye başlayacaksınız.
8. Elektrik, yaşamı kolaylaştıran en önemli buluştur.
9. Bu bina buraya yapılalı elli yıldan fazla olmuş.
10. Doğum gününde annesine sürpriz yapmayı düşünüyordu.
11. Yoğun sis yüzünden uçağın kalkışı iki saat ertelendi.
12. Senin bitmez tükenmez isteklerinden artık bıktım.
13. Bir hafta doyasıya dinlenip kendime gelmiştim.
14. Sana verilen işleri bitirmeden eve gidemezsin.
15. Kışlık elbiselerini temizletip ütületmişti.
16. Sen böyle her işe karıştıkça daha çok zarar edersin.
17. Buranın yaşanılası bir güzelliği vardır.
18. Yurda giriş saati 22.00'dir, sakın unutmayın.
19. Her akşam yatmadan önce yarım saat kitap okurdu.
20. Balkonu yıkayıp temizledikten sonra birkaç kilim serdi.
FİİLİMSİNİN
TÜRÜ
Sifat-fiil
Zarf - fiil
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler1. Aşağıdakilerin hangisinde bağ fill (ulaç) yoktur?
A) Geç kalan çocuk koşa koşa okula gitti.
B) Oltanın kolunu hızlı çekince balık kaçtı.
C) Bizi evimizin kapısında bırakıp geri döndü.
D) Onunla eskilerden görülecek hesabım var.
2. Hangisinde bağ fiil zaman anlamı vermektedir?
A) Kocaman ağaç çatırdayarak ortadan ikiye ayrıldı.
B) Göz alabildiğine uzanan boş araziler gördük.
C) Sen gidince buralarda hayatın tadı tuzu kalmadı.
D) Zorlu geçit ziganaya döne döne tırmanıyorduk.
23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağ-fiil vardır?
A) Bana karşı çıkınca sinirlerime hakim olamadım.
B) Dökülmüş yaprakları el arabasina dolduruyor.
C) Kitap okumayı her gün mutlakä yaparım.
D) Gelecek hafta tüm aile köye gideceğiz.
4. Altı çizililerden hangisi eylemi durum yönünden
nitelemiştir?
A) Sinirlenince gözü hiçbir şey görmezdi.
B) Koşarken kitaplarını kaldırımdaki suya düşürdü.
C) Bu sayfayı okuyunca mutlaka anlarsın.
D) Sürekli gülerek karşısındakiyle konuşuyordu.
5. Aşağıdakilerin hangisinde bağ-fiil vardır?
A) Yıkılası binalar doğanın can damarını kuruttu.
B) Ödenecek borçlar için bankaya para çekmeye gitti.
C) Farklı insanları tanıdıkça daha kültürlü olacaksın.
D) Eve ekmek götürmek için çalışmak zorundayız.
6. Aşağıda verilen cümlelerde kullanılan ulaçlardan
hangisi, kullanıldığı cümleye farklı bir anlam
katmıştır?
A) Elinden geldiğince arkadaşlarına yardım eder.
B) Otobüse binerken valizini bagaja vermeyi unuttu.
C) Havalar soğuyalı minik kedi ortalıkta gözükmedi.
D) Okulu bitirince memur olmak için sınavlara girdi.
7. Zarf fiiller cümlenin anlamını zaman bakımından
tamamlar
Aşağı verilen cümlelerin hangisi bu açıklamayı
örneklemez?
A) Soğuk bizi.titretirken, o hala kardan adam yapıyor.
Senin yanına gelince beni aramasını söyler misin?
C) Çocuk yeni oyuncağıyla güle oynaya eve gidiyordu.
D) Bu sözü almadan hiçbiryere gitmeyeceğim.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler3. Adım
Aşağıdaki cümlelerin içerisinde fille benzeyen sözcüklerin altınız çiziniz.
Bu adımda ipucu olarak cümlenin en sonunda yer alan yüklemleri eleyip
diğer sözcüklere bakabilirsiniz.
Bu günlerde herkes gitmek istiyor.
Okuması vardı, yazması azdı.
Ana oğul, yeni kiraladıkları eve bir pazar günü taşındılar.
Kendileriyle ahbaplık edecek dostlar arıyorlardı.
Yoldan geçenleri gözlüyordu.
Millet tütün paralarını alınca borcunu öder.
Çocuk köşeyi dönerken ana arkasından su içmeye gitti.
Rizam olmaksızın sana varan sevgili kızım bana döndü.
Ali uyanmadan kimse ses çıkarmasın.
Eski günlerimizi hatırladıkça gözlerim doluyor.
İSİM - FİİLLER
Fiillere -me, -mek veya -iş eklerinin gelmesi ile oluşur.
Bu ekler, ses uyumuna -ma, -mak, ış,-uş,-üş şeklinde uyarla
Aklımızda ma-iş-mak (mayışmak) şeklinde tutabiliriz.
SIFAT - FİİLLER
2/7
Fiillere -en, -esi, -mez, -ar, -di(k), -di(ği), -ecek ve -miş eklerinin
oluşur.
Bu ekler de çoğu ekte olduğu gibi ses uyumlarına uyar
Aklımızda -an, -ası, -mez, -ar-dik, -ecek, -miş (anası r
dikecekmiş) şeklinde tutabiliriz.
ZARF- FİİLLER
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerI. Gelecek beklediği günler elbet.
II. Gelecek yıl yeni bir okula başlayacak.
III. Gelecek her zaman ümit aşılamalı insana.
14. Bu cümlelerde altı çizili sözcüklerle ilgili aşağ
dakilerden hangisi doğrudur?
1
A) Fiilimsi
B) Fiil
C) Fiilimsi
D) Fiil
||
Fiilimsi
Kalıcı isim
Fiil
Fiilimsi
III
Kalıcı isim
Fiilimsi
Fiilimsi
Kalıcı isim
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerC) isim-fiil/zarf-fiil / zarf-fiil
D) isim-fiil/sifat-fiil /isim-fiil
(1) Çocukken dolaştığım yerleri, şimdi tanı-
makta zorluk çekiyorum. (2) O uçsuz bucak-
sız sandığım sokaklar küçülmüş, sanki bir
minyatür olmuş. (3) Gide gide bitiremedi-
ğim yolları kısalmış görmek beni iyiden iyiye
şaşırtıyor. (4) Buralara gelince bir zamanlar
ne kadar küçük olduğumu daha iyi anlıyo-
rum.
20. Parçadaki numaralanmış cümlelerin
hangisinde hem isim-fill hem sifat-fill
hem de zarf-fiil vardır?
A) 1. B) 2. C) 3.
D) 4.
TARMARIP
rur,
OKızartma herkesin ho
D) Yemeğin parasını ver
terk etti.
(1) İngilizceye gömüld
(2) Öğrenmem de gür
yordu. (3) Bir özgürlü
dilim. (4) Ingilizce söz
kılmıyor, dilimden ka
24. Bu parçadaki nu
rin hangisinde zarf
B) 2.
B) 2.
A) 1.
C
Dövene elsiz gere
Sövene dilsiz ger
Derviş gönülsüz