Fiilimsiler Soruları
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler216.
Öğretmen dersin başında fiilimsileri anlatarak tahtaya şu bilgileri yazmıştır:
Fiillerden türemelerine rağmen cümle içerisinde isim soylu sözcükler gibi kullanılan
fill soylu sözcüklere fiilimsi denir. Türkçede fillimsiler. fiillere yapım ekleri ekleyerek
oluşturulur.
• İsim-fiiller, fiil kök ya da gövdelerine-ma/-me, -mak/mek, -iş/-iş/ -uş/ üş" ekleri
getirilerek türetilir. Cümlede isim görevinde kullanılır.
•
Sifat fiiller, fill kök ya da gövdelerine "-an/-en, -asi/-esi, -maz/-mez. -arler, -dik/-
dik, -acak/-ecek. -mış/-mis" ekleri getirilerek türetilir. Cümlede sifat göreviyle
kullanılır.
. Zarf fiiller, "-ken. -ali, -madan, -ince, -ip, -arak, -dikça. -e...-e, -ir...-maz, -casina,
-meksizin, -dığında" ekleri getirilerek türetilir. Cümlede durum ve zaman zarfı
görevinde kullanılır.
Ardından öğretmen öğrencilerinden aşağıdaki bilgilere uygun bir cumle yazmalarını istemiştir.
6 Cümlede sifat fiil ve zarf fiil bulunacak ama isim fiil bulunmayacaktır.
Zarf fiil, sifat fiilden önce gelecek ve zaman anlamı bildirecektir.
Sifat fiil adlaşmış olacaktır.
Cümlede birden fazla sifat fiil ya da birden fazla zarf fiil olması
durumunda her fiilimsi türünden yalnızca birinin yukarıdaki kurallara
uyuyor olması yeterlidir.
●
@
Buna göre aşağıda öğrenciler tarafından yazılan cümlelerden hangisi öğretmenin
isteğine uygundur?
A) Arızalı olanları tamir etmeden evden ayrılmanı istemiyorum.
Yolda yürürken karşıma çıkan şeyler beni insanlığın geldiği nokta konusunda
düşünmeye sevk ediyor.
C) Bu görevi tamamlamadan sana aldığımız paketleri açamazsın.
D) Sen de bu tavsiyeleri yaptığında daha mutlu hissedenlerden olacaksın.
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerNITE 01
Fiilimsi ya da eylemsi, fiillerden türemelerine kar-
şın fiilin bütün özelliklerini göstermeyen, cümle
içerisinde isim soylu sözcükler gibi kullanılan fiil
soylu kelimelerdir. Türkçede fiilimsiler, fiillere ya-
pım eki ekleyerek oluşturulur. Fiilimsi aldığı yapım
ekine göre cümlede isim, sifat ya da zarf olarak
kullanılabilir.
Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilim-
si yoktur?
A) Haberi alınca hemen yanınıza geldim.
B) Verilen sözler teker teker unutuldu.
C) Okumak, onun için yaşam kaynağı olmuştu.
D) Akşam haberleri hepimizin içini kararttı.
1
3. Doğa yürüyüşüne katılmak isteyen bir grup arkadaş bu konuy
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler1. Lauren, kardeşini kurtarıp aynı kâbusun bir kez
daha yaşanmasına engel olabilecek midir?
II. Geçen hafta yazlık eve geldiğimiz günden bu
yana her gece böyleydi.
III. Eğildim, onu alnından öptüm ve yorganı, dikkat-
le çıplak omzuna örttüm.
IV. Okuldan dönüşünü beklerken gözlerim yollarda
kaldı.
Numaralanmış cümlelerden hangilerinde isim-fiil
kullanılmıştır?
A) I ve III.
C) II ve IV.
B) I ve IV.
D) III ve IV.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler2. Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde farklı bir
fiilimsi kullanılmıştır?
A) Sınav günü yaklaştıkça kaygılanıyordu.
B) Sevdiği insanları her zaman arar, sorar.
C) Gittiğimiz sergide tanıdık kimse yoktu.
D) Bizim düşünen insanlara ihtiyacımız var.
3. "Sen gideli ortalıkta hiç görünmedi." cümlesindeki
altı çizili fiilimsi ile aynı türde bir fiilimsi aşağıdaki
cümlelerin hangisinde kullanılmıştır?
A) Kaybolan yılları geri döndüremeyiz.
B) Bir gülüşüyle mutlu edebilir insanları.
C) Gelecek günler neler getirir bilinmez.
D) El, elin eşeğini türkü çağırarak arar.
4. Aşağı verilen cümlelerin hangisinde farklı bir
fiilimsi vardır?
A) Okunacak kitapları orta raflara sakla.
B) Farklı kültürleri tanımak için Asya'ya gitti.
C) Babam, sabahları yürüyüşe başladı.
D) Adamın konuşması bizi rahatsız etti.
5. Aşağıda verilenlerin cümlelerin hangisindeki altı
çizili fiilimsiler, türü yönüyle birbirinden farklıdır?
A) Önemlisi sevgiye ulaşmak ve sevgiyi paylaşmaktır
B) Ayrılırken yeniden görüşmek için sözleştirler.
C) Görünmez kaza denen şey herhalde buydu.
D) Uzaklaşıp gözden kaybolunca kazıya başladılar.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi çekimli fiil
değildir?
A) Onun en büyük hayali bahçeli bir eve sahip
olmakmış.
B) Yapraklar, eylülün gelmesiyle sararıyordu.
C) İki yıl önce aldığımız halılar eskidi.
D) Anlattığım fıkralara hiç durmadan güldü.
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerBÖLÜM: 06 TEST 03
FİİLİMSİLER
3. Zarf-fiiller cümleye durum, sebep, zaman anlamları katarlar.
llit nisl
"Her zaman gözün yükseklerde olsun ve durmadan yol al." cümlesinde zarf-fiil cümleye durum anlamı kat-
mıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil cümleye başka bir anlam katmıştır?
A) Beni görmeden gitmesine anlam veremiyorum doğrusu.
B) Teklifimi reddetme olasılığı olduğundan söylemeye korkuyorum.
C) Soruların hepsini boş bırakarak doğru bir şey yaptığını mı sanıyorsun?
D) Çocukların arasına karışıp onlarla oyunlar oynaması çok garipti bence.
(8
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler4. İsim fiil eki alan bazı sözcükler hareket anlamını yitire-
rek bir varlığa ad olur. "Gelirken bize de açma al." cüm-
lesinde "açma" hareket anlamını yitirerek bir varlığa ad
olmuştur.
isim
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad-eylem eki al-
mış sözcük kalıplaşarak bir varlığın adı olmuştur?
A) Oraya gitmemen konusunda seni daha önce de
uyarmıştım.
B) Anneannesinin oyalı yazmasını hâlâ dolabında sak-
lıyordu.
C) Küçük çocuk, okula gitmek için çok sabırsızlanıyordu.
D) Annemin eve geç dönüşü bizim de akşam programi-
mızı aksattı.
7. As
ta
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler-acak, ecek eki hem kip eki hem de sifat fil eki YKS ek tercih başvurusu bugün itibariyle başlıy
olarak kullanılabilir.
Henüz bir üniversiteye yerleşemeyen adayların
1
gerçekleştireceği YKS ek tercih kılavuzu geçtiğimiz
||
III
günlerde ÖSYM tarafından yayınlandı. YKS ek terc
başvurusu https://ais.osym.gov.tr internet adresinde
yapılacak.
IV
1. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin
hangisinde "-acak, -ecek" eki farklı bir görevde
kullanılmıştır?
A) Bugün yapılacak işlerim olduğu için akşam sizinle
gelemeyeceğim.
B) Gelecek haftadan itibaren ülke genelinde soğuk
ve yağışlı hava bekleniyor.
Artık söyleyeceklerin bittiyse biraz da beni dinler
misin?
D) O kadar olaydan sonra artık onun yüzüne
bakacak halim kalmadı.
(1) Tüm hayvanlar bir tür sosyal yelpazede var olur.
(1) Bir tarafta yalnız yaşayan hayvanlar diğer tarafta
ise topluluk halinde yaşayan hayvanlar var. (III) Ancak
sosyal sahnenin şampiyonları kesinlikle böceklerdir.
(IV)Karıncalar, arılar, termitler ve eşekarıları "tam
sosyal" hayvanlar olarak adlandırılır.
4
2. Bu metinde
hangisinde sıfat-fiil vardır?
A) I
B) II
C) III
Yukarıdaki medya metninde numaralanm
sözcüklerden hangisi sifat-fiil değildir?
B) II
D) IV
A) I
C) III
D) IV
B) Ablam gelecek yıl tıp fakültesinden mezu
olacak.
numaralanmış cümlelerin ) Uzun süredir aralıksız devam eden kar yağ
sonunda bitti.
D) Mutlu olmak istiyorsan seni üzenlerden uz
durmalısın.
Sifat-fiil ile kurulan tamlamalarda fiilimsiden son
gelen isim düşerse fiilimsi adlaşır. Bu durun
adlaşmış sifat-fiil denir.
4. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisin
adlaşmış-sifat fiil kullanılmıştır?
A) Bu işten çıkar bir yol bulamayınca sana danışma
istedim.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler1. Cümlede geçen zarf-fillleri bulup yandaki boşluğa yazınız.
1.
Işyerimi arayıp bugün işe gelemeyeceğimi söyleyeceğim.
Cep telefonuna bakarken bir süredir beklediği minibüsü kaçırdı.
Kapıyı açınca dışarının temiz havası evin içini doldurdu.
4. Işlerden fırsat buldukça arkadaşlarla halı saha maçı yapıyoruz.
Bu konu anlatıldığında ben orada değildim.
Acılı bir Adana kebabı yemeyeli neredeyse bir yıl oldu.
Bu çocuk nedense bir dakika konuşmadan duramıyor,
Öğrencilerin bazılan top oynarken bazılanı da ip atlıyordu.
9. Hatalarını söyledikçe senden uzaklaşm neden oluyorsun.
10. Bilgisayar diye diye sonunda babasına bilgisayar aldırdı.
11. Merak etmeyin, Istanbul'a vanr varmaz sizi bilgilendireceğim.
2.
3.
5.
6.
7.
ZARF FIIL FTKİNLİKLERİ
8.
12. Annemin yaptığı kazandibini tüm aile doyasıya yedik
2. Aşağıdaki cümlelerde zarf-fill varsa boşluğa "+"yoksa "-" işareti koyunuz.
Insanlann dış görünüşüne bakıp
karar vermek doğru değildir.
Sevinç rengarenk bir şemsiye gibi
kuşatıyordu ikisini de.
Konuşmanız bitince bana haber
verebilir misiniz?
Sesi duyduğumda hemen olay
yerine koştum.
Çayımdan bir yudum daha almak
için bardağa uzandım.
Aslında konuşarak halledilmeyecek
bir şey yok dünyada.
Hyun
DEFNE
Bakıyorum da görmeyeli epey de
değişmişsinl
Saatin geç olmasına aldırmadan
yüksek sesle müzik dinliyordu.
Sağlığın aslında her şeyden önce
geldiğini hiçbirimiz bilmiyoruz.
Marketten eve kadar eşya
taşımaktan inanın kolum koptu.
Her gün evden çıkarken annemin
duasını alıyorum.
Rakip oyuncu göstere göstere ikinci
golü attı.
En ella letalatonalm
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerFİİLİMSİLER (EYLEMSİLER)
TEST 1
1-4. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
szarf fril
Iki oduncu arkadaş bir ormanda ağaç kesiyorlarmış. (II) Adamlardan biri sabahları erkenden kal-
kıyor, ağaç kesmeye başlıyormuş) (II) Öyle ki, bir ağaç devrilirken hemen diğerine geçiyormuş. (IV)
Gün boyu dinlenmediği gibi öğle yemeği için bile kendine zaman ayırmıyormuş. Üstelik akşamları da
arkadaşından daha geç bir saatte paydos ediyormuş. Diğer adam ise kendini paralamadan makul bir
tempoyla çalışıyormuş; arada bir dinleniyor ve hava kararmaya başladığında eve dönüyomuş.
On gün boyunca bu şekilde çalıştıktan sonra ne kadar ağaç kestiklerini saymaya başlamışlar. Bir
de ne görsünler! Az çalışan adam arkadaşından çok daha fazla ağaç kesmiş. Bu duruma cani
çok sıkılan arkadaşı öfkeyle sormuş: "Bu nasıl olabilir? Ben senden daha çok çalıştım. Biliyorsun,
senden önce işe başladım, senden sonra paydos ettim. Ama sen daha fazla ağaç kestin. Bu işin
Sırrı ne?"
Diğer adam, yüzünde tebessümle arkadaşına cevap vermiş:
"Sen durmadan çalışırken ben arada bir dinlenip baltamı biliyordum. Keskin baltayla daha az ça-
bayla daha çok ağaç kesilir. Keşke sen de baltanı bilemek için biraz zaman ayırsaydın."
Kendimize zaman ayırmak hedeflerimiz doğrultusunda kendimizi geliştirmek, baltamızı bilemek-
tir, kendimizi tanımak ve zayıf bulduğumuz yanlarımızı geliştirmek için çaba göstermektir. Bu çaba
karakterimizin, zihnimizin ve ruhumuzun güçlenmesi için öncelikli bir koşuldur.
1 Metinde numaralanmış cümlelerin han- 3 Metinde altı çizili cümlede bulunan fii-
gilerinde fillimsi kullanılmamıştır?
limsiler hakkında aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) I
BI c) III
A) Dört fiilimsi kullanılmıştır.
B) Fiilimsilerin hepsi aynı türdedir.
C) Eilimsilerden biri bir başka fülimsiyi
durum yönünden belirtmiştir!
D) IV
2 Metinde altı çizili fiilimsilerin türleri
aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla
doğru verilmiştir?
Isim-fiil/isim-fiil/sifat-fiil
Zarf-fill/isim-fiil/zarf-fiil
Csim-fiil/sifat-fiil/zarf-fiil
D) Zarf-fiil/sifat-fiil/sifat-fiil
20
D) Fiilimsilerden biri, cümleye zaman an-
Tamı katmıştır.
Metnin son paragrafında kaç tane fii-
limsi kullanılmıştır?
A) 5
B) 6
C) 7
D) 8
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler3.
Yazın savrulmak harmanda
Kışın şahlanmak ummanda
Bu dizelerdeki fiilimsilerin türce özdeşi aşağıda-
kilerden hangisinde vardır?
A) Attilâ'nın oğlusun sen unutma
Medeniyet deme, duymaz o sağır
B) Tükenişi bir umudun
Bir nehrin tükenişine benzer
C) Ne Diyarbakır anladı beni ne de sen
Oysa ne çok sevdim ikinizi de bir bilsen
D) Seni soruyorum
8. SINIF
Hiçbir şey bilmiyorsun
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler2. 1. Ben oradan geçerken biri
Amca dese gir içeri
II. Girip yerden selamlasam
Hane içindekileri
III. Yedi tepeli şehrimde
Bıraktım gonca gülümü
IV. Ne ölümden korkmak ayıp
Ne de düşünmek ölümü
Bu şiirde numaralanmış dizelerin hangisinde fii-
limsi yoktur?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler5.
(1) Çocuklar yazılarına iyice dal görünüyorlardı. (II) Dön-
kürsüye çıktım. (III) İskemleye otur- ders anlatacaktım.
(IV) Tam derse başla kapı çalındı.
Bu parçada, numaralanmış cümlelerin hangisinde boş
bırakılan yere diğerlerinden farklı türde bir fiilimsi eki ge-
tirilmelidir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler16.
Küresel ısınmanın ve insan kaynaklı diğer değişimlerin doğal çevre ve insan yaşamındaki etkilerini iyiden
1
iyiye hissetmeye başladığımız şu dönemde, bilim insanları üstlerine düşen vazifeyi yerine getirerek çeşitli
11
şekillerde dünya kamuoyunu yaklaşan büyük tehlikeler konusunda uyarmaya çalışmakta,
|||
IV
Bu metinde numaralanmış sözcüklerin hangisi isim-fiil değildir?
C) III
A) I
B) II
FENOMEN
OKUL
D) IV
9
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler11. Sifat-fiil ekini alan bazı sözcükler, kalıplaşarak bir kavramın ya da varlığın adı haline gelerek kalıcı isme dönüşebilir. Ör-
neğin "dolmuş" sözcüğü "dol-" fiilinin "-muş" sifat-fiil ekini almasıyla ortaya çıkmıştır. Bu sözcük, "Çeşitli meyve sularıyla
dolmuş bardaklar masayı donatmıştı." cümlesinde sifat-fiil görevinde kullanılırken "Bu dolmuş bizim sokaktan geçmiyor."
cümlesinde isim olarak kullanılmıştır.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde sifat-fiil eklerinden birini alarak kalıcı isme dönüşmüş bir sözcük yoktur?
A) İyi bir okur, kitap seçiminde sadece yazara değil çevirmene de önem verir.
B) Bakan, salgınla ilgili gelişmeleri aktarmak için basın toplantısı düzenledi.
C) Bu karalamaların hangi ressamımıza ait olduğunu bilen var mı acaba?
D) Bir açacak ile gazozun kapağını açıp şişeyi kafasına dikiverdi.
213
8. Sınıf
UNITE 4
Ortaokul Türkçe
FiilimsilerHayata beraber başladığımız dostlarla da yollar ay-
rildi bir biri
6. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sifat-fill bú
cümledeki göreviyle kullanılmamıştır?
A) Onu gördüğü yerde hemen polise gitti.
B) Ilk ders anlattiğinizi ben anlamadım
C) Geçen zaman hepimizi etkilemis.
D) Artık bekleyecek bir saniye bile yok.