Ses Bilgisi Soruları
Ortaokul Türkçe
Ses BilgisiAşağıdaki altı çizill sözcüklerde ünsüz yumuşaması olan ünsüzleri gösteriniz.
1. Meyvelerin kabuğunu soymalısınız.
tabutunu
J
3. Kitabınızın beşinci sayfasına bakınız.
J kitopin=
5. Dallar ucuna kadar çiçekle doluydu.
J
3/4
Uguna
2. Uludağ'ın eteğinde bir köy vardı.
Jeterince
4. Sorunuzun cevabini bilmiyorum.
I cevapla
6. Yaş ağaca balta vurunca el onmaz.
Jagaça
Ortaokul Türkçe
Ses BilgisiÜnite/
5.
D
Dün gece Arya'nın uykusu kaçtı.
Bu cümlede altı çizili sözcüklerde gerçekle-
şen ses olayları aşağıdaki hangi seçenekte
sırasıyla verilmiştir?
A) Ünlü düşmesi - Ünsüz yumuşaması
B) Ünsüz benzeşmesi - Ünlü düşmesi
C) Ünlü daralması - Ünsüz türemesi
D) Ünlü düşmesi - Ünsüz sertleşmesi
8.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Aşağıdaki cümlelerde ünsüz yumuşaması bulunan
Bir çocuğun ağladığını işittik.
Ev işlerinde anneme yardım ediyorum.
Yer kabuğunun en dış katmanı litosferdir.
Bunların çoğunu daha önce okumuştum.
Çelengi Atatürk Heykeli'ne bıraktık.
O gün hesabın tamamını babam ödedi.
Kitabın ön sözünde açıklayıcı bilgiler vardı.
Bugün nedense çok acıktım.
Derse beş dakika geciktim.
10. Bugünkü tavırlarının sebebini anlayamadım.
Müziğin ahengi kulağımızı okşuyordu.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi2. Aşağıdaki cümlelerde ünsüz yumuşamasına uğrayan sözcüklerin altını çizelim.
* Güzel insan aramakla, insandaki güzelliği aramak arasında derin bir fark vardır.
* Dünyada gerçeği konuşmak kadar zor, başka bir şey yoktur.
* Fırsatlar zorlukların göbeğinde yatar.
* Her derdin bir çaresi vardır.
* Yüreği temiz olmayanın anlayışı kıttır.
* Hayallerinizle gerçekler arasındaki mesafeden korkmayın. Hayal edebiliyorsanız yapabilirsiniz.
* Ne bir gemi tek demire bağlanır, ne de hayat tek bir ümide.
* En iyi manzara, en zor tırmanışın ardından gelir.
* Hiçbir zafere çiçekli yollardan gidilmez.
* Bazı şeyler gücünüze gitse de çalışın.
Ortaokul Türkçe
Ses BilgisiOnlüleriyle bi
mesinin
eydi.
Dünya katmanları için yapılan eşleştirme aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) I
B)
DI
(1) Bir toplumda değişiklik gösteren sosyal, kültürel, dinî ve siyasi olaylar dili de etkiler ve dilin deği-
şimine neden olur. (II) Dil, edebiyatın temelini oluşturan ögedir. (III) Dolayısı ile dilde olan bir deği-
şiklik edebiyatı da etkilemektedir. (IV) Resmî dilimiz olan Türkçe geçmişten bu yana çeşitli dönem-
sel değişimlere bağrını açmıştır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde ünlü düşmesine uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
C) III
B) II
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisingisinde ünlü daralması
bar
stereceğim.
7
erbest şiirlerle başliyok/
yla yola çıkmış
linden geleni yapar.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz türemesi
vardır?
A) Bu işin sırrı acaba nerede gizli?
B) Akıllı insan kimsenin arkasından konuşmaz.
C) Geleceğin dünyasını bugünün gençleri kuracaktır.
D) Çevreyi korumak için elimizden geleni yapalım.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisirdan
4.
sağladı.
parçadaki numaralanmış cümlelerin an-
lamlı bir bütün oluşturması için hangileri
Bu
yer değiştirmelidir?
semti
A) I ve II
C) III ve IV
20
I. Bu tür insanlar bir otoriteden alınan bil-
ginin sorgulanmasının zararlı olduğunu
savunurlar.
B) II ve III
D) IV ve V
II. Ama tartışmanın doğası gereği, her da-
yatılmış düşünce, reddedilmeye mahkûm
hâldedir.
A) II-III-I-IV
C) III-IV-I-II
Otudem
gu, yeryüz
ki bu dur
küre şek
III. Düşüncelerinin hiç sorgulanmadan kabul
edilmesinden mutlu olan insanlar vardır.
IV. Dediklerini yaptırabildiklerinde genel ge-
çer düşünceye itiraz edilmesini imkânsız
kılarlar.
Bu par
B) III-I-IV-II
D) IV-II-III-I
marala
"Çok
Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir pa-
ragraf oluşturmak için doğru sıralama aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
mikta
nötro
çok b
A) I
6.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisida kullanma
tidir.
8.
Söz Sanatları
7. Başım sükutu öğüten
Uçsuz, bucaksız değirmen.
İçim muradına ermiş
Abasız, postsuz bir derviş.
Kökü bende bir sarmaşık
Olmuş dünya sezmekteyim.
Mavi, masmavi bir ışık
Ortasında yüzmekteyim.
Şiirde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine yer verilmemiştir?
Kişileştirme
B) Tezat
Abartma
Gel zaman git zaman,
Kızını everecekti Çiğidereli Halil,
Cebindeki yetmezdi.
Bir alacakaranlıkta sabaha karşı,
Veryansın ettiler baltayı ayak bileklerine Telli'nin.
X
NARTEST
Benzetme
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisidüğümlenmiş
9- Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Nesnel
cümlelerin başına "N", öznel cümlelerin başına ise
"Ö" yazınız. (1x10=10p)
Türkiye 7 coğrafi bölgeye ayrılmaktadır.
Anadolu'da kurulan beyliklerden biri de
Candaroğulları Beyliği'dir.
Cennet ülkemizin en güzel şehirlerinden biridir
Sivas.
(D) Bence medeniyet madden ve manen gelişmektir.
N) Türkiye Cumhuriyeti'nin resmî dili Türkçedir.
Zavallı kedicik, yalvaran gözlerle bana
bakıyordu.
Bu sınıfın en iyi öğrencisi Fatih'tir.
Su 100 derecede kaynar.
Türkiye'nin başkenti Ankara'dır.
Ülkemizin yüzölçümü en büyük ili Konya'dır.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iyelik eki
kullanılmamıştır?(5p)
A) Saatimi evde unutmuşum.
B Evi maviye boyatalım mı?
Arabasını aşağıdaki sokağa park etti.
D) Bu, yolumuzun üzerindeki son han.
1
H
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi3.
10 il
Bir sınıftaki Arya, Tolga, Gökhan, Gamze adlı öğrenciler Türkçe dersindeki "ses olayları" konusuyla il nu
gili proje ödevi hazırlayacaktır. Bu öğrencilerle ilgili şunlar bilinmektedir:
şe
Arya ünlü düşmesini, Tolga ünsüz yumuşamasını, Gökhan ünsüz benzeşmesini, Gamze ise ünl
.
.
B
daralmasını araştırıp hazırlayacak.
Arya hazırladığı konuya örnek olarak "nabzı, karnı, burnu, ağzı" sözcüklerini kullanacaktır.
Gökhan hazırladığı konuya örnek olarak "dostça, seçkin, arttı, aşçı” sözcüklerini kullanacaktır.
Tolga hazırladığı konuya örnek olarak "dolaba, soğudu, kitabımız, ortağım" sözcüklerini kullana
caktır.
Gamze hazırladığı konuya örnek olarak "anlıyor, bekliyor, buduyor, suluyor" sözcüklerini kullana-
caktır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerin hangisi kesinlikle yanlıştır?
A) Arya'nın örneklerinin tamamı hazırladığı konuya uygundur.
B) Gökhan'ın örneklerinin hiçbirisi hazırladığı konuya uygun değildir.
C) Tolga'nın örneklerinin içinde hazırladığı konunun dışında sözcük vardır.
O) Gamze'nin örneklerinin tamamı hazırladığı konuya uygundur.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisinde
Dostun her zaman
yanında olur
zannetme.
1
Dostça davranan
insan asla yalnız
kalmaz.
Her şeyini kaybet,
dostunu
kaybetme.
Dostluk çoğu kez,
alttan almayı
4 bilmektir.
Öğretmen, öğrecilerinden "dostluk" üzerine sözlerin yer aldığı afişler hazırlamalarını istemiştir.
Bu afişlerde yer alan sözcükler için aşağıdakilerin hangisi şöylenemez?
A) 1. afişteki "zannetme" sözcüğünde ünsüz türemesi vardır.
B) 2. afişteki "dostça" sözcüğünde ünsüz yumuşaması vardır.
C) 3. afişteki "kaybetme" sözcüğünde ünlü düşmesi ve ünsüz yumuşaması vardır.
D) 4. afişteki "alttan" sözcüğünde ünsüz benzeşmesi vardır.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisii
5. (1) Fransa'nın Grenoble şehrinde, kamusal alanlarda insanların hikâye okuyarak vakit geçirebilmesi için şehrin fark-
li noktalarına kısa hikâye dağıtma makineleri yerleştirildi. (II) Teknoloji, hayatlarımızı gerçekten istila etmiş. (III) Tab-
letlerden akıllı telefonlara, neredeyse ekransız olarak geçirdiğimiz bir zamandan söz edebilmek mümkün değil. (IV)
Seyahat sırasında, yemek yerken ve halka açık yerlerde beklerken akıllı telefonlar bakışlarımızı asla rahat bırakmı-
yor. (V) Ancak Fransa'daki şehir yöneticileri, bu duruma farklı bir çözüm sunuyor.
Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde aynı ses olayı yer almaktadır?
A) I ve II
B) Il ve IV
C) III ve IV
D) IV ve V
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi16. Sözcüklerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik
sözcükler bitişik yazılır.
Birleşme sırasında sözcüklerden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğramayan birleşik
sözcükler ayrı yazılır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A) Harabeye dönmüş evin her yerinden saream böceği çıkıyordu.
B) Ayrık otunun bazı hastalıkların tedavisi için olumlu etkileri olduğunu söylüyor.
C) Annemin cam kenarına koyden asumsefası bahar aylarında çok hoş görünüyor.
D) Akşam yemeğine davet ettiği misafirleri için bülbül yuvası hazırlıyor.
9
Diğer sayfaya geçiniz. >>>
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisidakilerin
österilen
Sehrim
aschirdir
Ölçme, D
MEB
6. Türkçede sert ünsüzlerden (f, s, t, k, ç, ş, h, p) biriyle biten
bir sözcüğe "c, d, g" yumuşak ünsüzleri ile başlayan bir
ek geldiğinde ekin başındaki "c" sesi "ç"ye; "d" sesi "t"ye;
"g" sesi ise "k"ye dönüşür yani "c, d, g" sesleri sertleşir.
Bu ses olayına "ünsüz benzeşmesi" ya da "ünsüz sertleş-
mesi" denir.
Buna göre aşağıdaki sözcüklerden hangisi "-ce/-ca"
ekini alırsa ünsüz benzeşmesi meydana gelmez?
A) Büyük
B) Rahat
C) Sakin
D) Yavaş
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisifotoğraf-
gisinde
sözdeki
men alt
ziye git-
bütün
r.
oyun-
RTY ROTA YAYINLARI
angisin-
alti
de ses düşmesi olmamıştır?
A) Savrulur saçlarında bir anlam-
Siz rüzgâr.
B) Büyür hatıralar kendiliğinden
C) Kaybolan mı var tenhadan
D) Birisi hayatımı seyretmekte
10. Niçin başka güneş, başka toprak
ararsın?
Yurdundan kaçmakla kendinden
kaçar mısın?
Bu dizelerde bulunan ses olayla-
rıyla ilgili aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Ünsüz benzeşmesine uğramış
sözcük vardır.
B) Ünlü daralmasına rastlanılmak-
tadır.
C) Ünsüz yumuşamasına uğramış
sözcük vardır.
D) Ünlü düşmesine uğramış söz-
cük vardır.
2.
Aşa
altı çizili
farklı bir s
A) Bu film
film pl
B) Atatü
yata
yoruz
C) Kış
duk
D) Çob
elir
3. Bursa
Küçü
Orha
Onu
Yul
sö:
ola
A)
C
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi. (Ünlü
RTY ROTA YAYINLARI
9. Aşağıdaki cümlelerde yer alan
altı çizili sözcüklerden hangisin-
de ses düşmesi olmamıştır?
A) Savrulur saçlarında bir anlam-
Sız rüzgâr.
B) Büyür hatıralar kendiliğinden
C) Kaybolan mı var tenhadan
D) Birisi hayatımı seyretmekte
2. Aşağıd
altı çiz
farklı b
A) BL
fil
B) A
Y