Söz Gruplarında Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında AnlamTESTI
1.
Yazılışları farklı, anlamları aynı olan söz-
cükler anlamdaştır.
Vur ozan tellere özgürcesine
Milli egemenlik türküsüdür bu.
Dinle bak kulak ver Türk'ün sesine
Milli egemenlik ülküsüdür bu.
Buna göre yukarıdaki dörtlükte aşağıdaki
sözcüklerden hangisinin anlamdaşı yoktur?
Hâkimiyet
Düş
B) Şair
D) Ulusal
3.
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlam1. Jüri
2. Jüri
3. Jüri
4. Jüri
A
En
yüksek
En
yüksek
B
En
düşük
C
En
düşük
En
En
yüksek düşük
D
En
yüksek
En
düşük
Bir ses yarışmasına katılan A, B, C ve D kodlu yarışma
cılar dört jüri tarafından değerlendirilmiştir. Bu jürileri
en çok kimi beğenip beğenmedikleri tabloda belirtilmiş
tir. Bu değerlendirmelere ek olarak aşağıdakiler bilin
mektedir:
• Jürinin verdiği en düşük puan 1, en yüksek puan 4'tür
> Her jürinin her yarışmacıya verdiği puan farklıdır.
Bu bilgilere göre, yarışmayı kazanan kimdir?
A) A
B) B
C) C
D) [
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlam1.
Sözcükte Anlam
Kelimeler, sahibinin dilinde sesleri işitilen ama gö-
rülmeyen canlılara benzer. Konuşanın rengini, eda-
sını öyle ışıldatır ki bazen siz onları ete kemiğe bü-
rünmüş görürsünüz. Bir gün, bir İstanbul hanime-
fendisinden "hülya" kelimesini işittiğimde, insanla-
rin kelimelere can üflediklerine, onları canlı varlıkla-
rının en renkli köşelerinde besleyip bir güvercin
gibi salıverdiklerine inanmıştım.
Bu metindeki altı çizili sözde anlatılmak istenen
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kulağa hoş gelme
B) Maddi varlık kazanma
C) Farklı yorumlara açık olma
D) Dilin inceliklerini hissettirme
2. İkinci sınıfa başladığımızda, babam, gazetesini bize
okuttururdu. Gene aynı yıl, akrabalarımızdan, kendi-
sine dayı dediğimiz bir yakınımız, bize bir hikâye kita-
gezegende hayat var..
3. E
TES
S
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlam20.
Sözcükler
1.
Beni sırtımdan vuracağına kırk yıl düşünsem inanmazdım.
Kafasını dikkatsizce kaldırınca mutfak dolabına vurdu.
III. Duvara vurduğu boyanın rengini hiçbirimiz beğenmedik.
11.
IV. Yediyi ikiye vurursak on dört eder.
Gerçek
✓
Mecaz
✓
✓
Terim
Numaralanmış cümlelerin hangisinde "vurmak" sözcüğünün anlamı işaretlenirken yanlışlık yapılmıştır?
D) IV
C) III
B) II
A) I
✓
a görmedim.
yapsın?
a yolu vardır.
ağ oluşturmuştu.
erine terim anlamlı sö
rencilerinden birden f
malann
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlam7. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin taşıdıklan anlamı (nicel-nitel) karşılarındaki boşluğa yazınız.
a. Amcasinin iyi bir geliri vardi.
b. Ağacın uzun dallanna kuşlar konmuştu.
c. Derin düşüncelere dalmişti.
d. Okulun geniş bir bahçesi varmiş.
e. Herkese yakın davranman güzel.
Çok yüksek bir binada çalışıyorum.
Laziz yemeklerini çok özledim.
Kampüsü alçak bir duvarla çevirdiler.
Güleç yüzlü, kibar bir adamd
Bencill insanların kimseye faydası olmaz.
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlam8. Sınıf
Etkinlik 3
Söz Gruplarında Anlam
Söz Gruplarında Anlam
Türkçede bazı durumlarda sözcükler anlamsal ve yapısal ilişkiler kurarak söz grupları oluşturur. Birden fazla
sözcükten oluşan bu gruplar farklı anlamları karşılar. Söz gruplarının bir kısmı kalıplaşmış (ikileme, deyim, ata-
sözü vb.) bir kısmı da kalıplaşmamış bir şekilde, mecaz anlam ağırlıklı olarak karşımıza çıkar. Kalıplaşmamış
sözcük grupları daha çok cümle içerisindeki kullanımına göre anlam kazanır.
Pek çok yazar, sesini gelecek nesillere duyuramamak gibi bir kaygı taşır. (Kalıcılığı yakalayamamak)
1. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili söz gruplarının cümleye kattığı anlamı altlarındaki boşluğa yazınız.
a. Şiir yazmanın temel koşulu başka türlü düşünmektir.
b. Ressam, boyaları parmağında oynatır, onlardan bir şaheser yaratırdı.
(
c. Gerçekçi olamamak, hayal dünyasına demir atmak olur.
d. Okurun ilgisini çekmeyen eserler, raflarda tozlanıp giderler.
e. Fuzuli yıllar öncesinden çağları aşan sözleriyle bugüne gelmiştir.
f. Yazar, gerçekleri hiç değiştirmeden anlatmış.
g. Bu gidişle romanı zamanında basıma yetiştirmek imkânsız.
h. Onun bu söyledikleri zaten ipe sapa gelmez şeylerdi.
i. Bazı profesörler bu tip programlara kapılarını kapamışlar.
HIZ YAYINLARI
j. Bu sabah hiç yoktan tartıştık seninle.
Sözcükte Anlam
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlamyaz, çiz, karala, sil
write, draw, scribble, er
Deneme Sınavı 1
1. Bu testte 15 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, bu sayfanın altında test için ayrılan yere işaretleyin.
1. Aşağıda "köprü" sözcüğünün kullanıldığı cümleler ve anlam özellikleri verilmiştir.
I. Beden eğitimi dersinde köprü kurarken belini incitmiş.
II. Dedem, dişçinin yaptığı köprüden şikâyet edip duruyor.
Spor terimi olarak kullanılmıştır.
Tip terimi olarak kullanılmıştır.
Mecaz anlamda kullanılmıştır.
III. Şu hayatta yapayalnızdı, kimseyle bir köprüsü yoktu.
IV. Köy çıkışındaki taş köprü, son yağmurlarla beraber yıkılmış.
Mecaz anlamda kullanılmıştır.
Buna göre "köprü" sözcüğünün numaralanmış cümlelerin hangisindeki kullanımı yanlış açık-
lanmıştır?
B II
dem
A] Nasıl ve ne zaman oluşmuştur?
C) Başlıca tarım ürünleri nelerdir?
es 111
2. Himalaya Dağları, dünyanın en büyük ve en yüksek sıradağlarıdır. 60 milyon yıl önce Hindistan
plakasının kuzeye doğru ilerleyip Avrasya levhasını ittirmesi sonucu oluşmuştur. Himalayalar
kar leoparları, kızıl pandalar ve Himalaya kara ayılarının yaşam alanıdır. Bu dağların eteklerinde
yaşayan birçok halk, dağlara yaptıkları teraslarda tarım yapıyor ve bununla geçiniyor.
Bu metinde Himalaya Dağları ile ilgili aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı yoktur?
3. (1) Küçük prens, büyük küçük herkesin okuması gere-
ken bir yapıt. (III) Bu değerli kitap, Fransız bir yazar
tarafından kaleme alınmıştır. (III) İlk kez 1943'de
yayımlanmıştır. (IV) Eserde bir çocuğun gözünden
büyüklerin Dünya'sı anlatılır.
Bu metinde numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda-
kilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede eser adının yazımında yanlışlık yapıl-
mıştır.
3) II. cümlede "Fransız" sözcüğünün yazımı yanlıştır.
C) III. cümlede tarihe getirilen ek yanlış yazılmıştır.
D) IV. cümlede "dünya" sözcüğünün yazımı yanlıştır.
ami.com
B) Hangi canlılara ev sahipliği yapar?
D) Buradaki halk nasıl geçinmektedir?
0:0
0
1
2
3
4
5
6
Cumartest
DIV
4. Sınıf Dinamik Soru Bankası
Öğrenci No
Cevaplarınızı Bu Bölüme İşaretleyiniz
A 8 CD
1
2
Föy
9
3
4
5
8
10
11
TÜRKÇE
1
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında AnlamMazirlik Galsmast
1. Vefa kelimesinin anlamını arkadaşlarınızla paylaşınız.
2. Son zamanlarda, televizyonda vefalı bir hayvanın haberine rastladınız mı? Eğer
ladıysanız haberin içeriğini arkadaşlarınıza anlatınız.
Yazarın Biyografisi
HASAN LATIF SARIYUCE (1929-2
Şair, yazar, siyasetçi ve eğitimcidir. Anadolu masallarını derleyerek kitap
tirmiştir. Eserlerinden bazıları: Uçurtmam Birinci Olacak, Uğur Böceği'nin D
ğünü, Evime Dönüyorum...
Öğretmeninizin, kendini konuşanın yerine koyarak dinleme yöntemiyle
açıklamalarını dikkatle dinleyiniz. Kendinizi metinde yer alan köpeğin sahiple
yerine koyunuz ve metni bu şekilde dinleyiniz.
SAHİBİNİ UNUTMAYAN KÖPEK (Dinleme / İzleme)
GILIM
INOLOO
SOGR
00000
KILIBO
M SK R
TOYON
0000000
OHBOD
b) Anlamını öğrendiğiniz kelimelerden üçünü birer cümle içinde kullanınız.
21. Etkinlik
a) Dinlediğiniz metinde yer alan bazı kelimelerin ünsüz harfleri ve anlamları aşağ
verilmiştir. Anlamlarından yararlanarak kelimeleri tamamlayınız.
: Güç, kuvvet.
: İnleme sırasında çıkan sesin adı.
: Memeli hayvanlarda bel ile kuyruk arasındaki des
gun ve yuvarlakça bölüm.
: İki veya daha çok renkli.
: Hayvanlar için yapılmış barınak.
2. Etki
Aşağ
1. C
2. Y
3. S
OOOK: Soytarılık.
AN4567
7.
sınır
: Atama.
: Birine güler yüz gösterme, hatırını sorma, tatlı dav
ranma.
:Kendisiyle yakın ilişki kurulup sevilen, sayılan kimse
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında AnlamQUA
B. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcükler mecaz anlamlarıyla kullanılmıştır. Bu sözcüklerin gerçek
anlamda kullanıldığı cümleler yazınız.
Mecaz Anlam
CL
Onun ağır sözleri beni çok kırdı.
Bu olayda mutlaka onun parmağı vardır.
Onun hareketlerinde daima bir ölçü vardır.
Sert bakışları, donuk tavırları olan bir kadındı.
Ona kalbini vermişti bu ürkek kız.
Her şeyi çok ince düşünür.
Komşumuzun küçük oğlu çok uyanık.
Gerçek Anlam
Okul çantam çok ağır.
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında AnlamAşağıdaki ifadelerden doğru olanlara "D", yanlış olanlara "Y" yazalım.
Kan grubumuz kimlik numaramızda yer alan bilgilerdendir.
Resmi kimlik belgemiz hangi ülke vatandaşı olduğumuzun göstergesidir.
T.C. Kimlik kartında bilgileri depolayan bir bulunmaktadır.
çip
T.C kimlik kartında kişinin doğum yeri ve doğum tarihi bilgileri bulunur.
Y Yeni doğan ikiz kardeşin kimlik bilgilerinde bulunan tüm bilgiler aynıdır.
T.C. Kimlik numaramız 11 haneli bir sayıdan oluşmaktadır.
Ailemizde bulunan tüm fertlerin T.C. Kimlik numarası aynıdır.
D
Y
D
D
Her vatandaşın bir resmi kimlilk belgesi bulunur.
D Resmi kimlik belgesi kişiye özeldir.
Sinf 1. Dönem
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında AnlamMetinde yer alan kelimelerle oluşturulmuş aşağıdaki bulmacayı çözünü
Tanrı'nın her kişiye uygun gördüğü yaşama durumu, nasip.
Sevecenlik.
2.
3
4
6.
8.
Bilim.
İslam ülkelerinde, genellikle İslam dini kurallarına uygun bilimlerin okutuldu
Yağmur.
İşaret, iz, belirti, alamet.
Bir şeyi armağan olarak verme, sunma.
Ün.
●
8
N
Yeni öğrendiğiniz
M
1
K
S
M
E
T
R
M
T
7
T
F
T
a) Aşağıdaki cümlelerd
"Bana mi?" Talebenin
O, tefekkürüyle ve in
Aşçı, üzümlerin güz
b) Altını çizdiğin
yararlanarak yazı
I
L
A
23
için bir sözlük oluşturunuz.
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlammemiş, kurumamış,
7.
Nitelik ve durumları birbirine büsbütün aykırı olan sözcüklere karşıt (zit) anlamlı sözcükler denir. Örneğin "kış" ve "yaz" sözcükleri
zıt anlamlıdır.
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde zıt (karşıt) anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır?
A) Dün geçti gitti, hoş değil ondan söz etmemiz
Hoş tut gönlünü, anma dünü, bak bugün ne hoş
C) Kimselere kalmamış bu eski dünya
Kimi gitti gider, kimi geldi gider
acodas KocadaR
15
B) Ak saçlı başını alıp eline
Pembe hülyalara dal anneciğim
D) Sanma bir gün geçer bu karanlıklar
Gecenin ardında yine gece var
8. Sinif
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlamtonguç
6. Aşağıdaki bulmacanın satırlarına cümle kutusundaki altı çizili sözcüklerin yay ayraç içinde
verilen özellikleri yazılacaktır.
Cümle Kutusu
1. Ege'nin suları sığdır. (Zıt anlamlı)
II. Ben müsaade istiyorum. (Eş anlamlı)
III. Şiirde on mısra var. (Eş anlamlı)
IV. Denemede mesaj net olmalı. (Eş anlamlı)
Buna göre "S" sütunu hangi harflerden oluşur?
A) RİYA
B) RİZE
tonguç
1.
11.
IV.
P
C) RAVI
Bulmaca
R
S
M Z
D) RIVA
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlam34. Bu olayda ön yargılı davranma, biraz zaman ver
kendine.
Bu cümledeki altı çizili söz yerine aşağıdaki-
lerden hangisi getirilirse cümlenin anlamında
değişme olmaz?
Apes
A peşin hükümlü
B) fedakârca
C) acımasız
D) vefalı
8. Sinif
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlam- Erik ağacı erik vermiyor hiç
Gel de erik ağacı olduğuna inan
Ama yine de bir erik ağacı o
Belli yapraklarından
Bertolt BRECHT
Bu şiirin vermek istediği duygu aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Karamsarlık
C) Özlem
B) Umut
D) Sevinç
Ortaokul Türkçe
Söz Gruplarında Anlam5.
Somutlaştırma, soyut kavramların somut sözcük-
lerle ifade edilmesi ya da onları çağrıştıracak bi-
çimde kullanılmasıdır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
somutlaştırmaya örnek kullanım yoktur?
A) Gençlik, çok dayanıklı olmayan bir kumaştır.
B) Pişmanlık, davet edildiği yere gider.
C) Sevgi de nefret de her zaman karşılık görür.
D) Güzellik, kusurları örten bir örtüdür.
ANTIKOR
146
8.