Söz Sanatları Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları"0000
K
"00000
7.
Bir sozcuğun benzetme amacı güdülmeden bayka bir sözcük yerine kullanılmasına "Ad Aktarması (Mecaz-ı Mürsel)" denir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcügün kazandığı anlam özelligi diğerlerinden farklıdır?
A) Her akşam uyumadan Orhan Veli'yi okurum.
(B) O kadar acıkmıştım ki mantıdan iki tabak yedim.
C) Radyoda geç saatte dinlediğim, bestesini çok sevdiğim Minik Serçe'ydi.
D) Maçın heyecanı tribün coşkusundan belli oluyordu.
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıŞK
Keşke bugün çıkmasaydım dışarı, diye söylendi küçük kaplumbağa. Hava öyle sıcaktı, güneş öyle yakıcıydı ki dağı
taşı eritiyordu bugün. Ter içinde kaldı kaplumbağa, can sıkıntısıyla of çekti. Bugünün tadı tuzu olmayacaktı besbelli
.
70. Bu parçadaki altı çizili cümlede aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Kişileştirme
B) Abartma
C) Benzetme
D) Konuşturma
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıA
TÜRKCE
1. Bu testte 20 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdına işaretleyiniz.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "oturmak"
sözcüğü karşısında verilen anlama uygun ola-
rak kullanılmamıştır?
Cümle
Anlam
A) Bu semtte iki yıldır
oturuyorlar.
Bir yerde sürekli olarak
kalmak, ikamet etmek
B) Duydukları karşı-
Herhangi bir durumda
sinda susup oturdu. belli bir süre kalmak
Pantolonun tam otur- Uygun gelmemek,
madığı belli oluyordu. ölçüleri tam olmamak
D) Uydu yörüngeye
oturdu.
Benimsenmek, yerleş-
mek, kökleşmek
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları24. Saçların çırçıplak omzundan aksin,
Mermer üzerinde gezen su gibi. Restif
İçinde bir ezgin his duyacaksın,
Yaz vaktinin gündüz uykusu gibi.
Yukarıdaki dörtlükteki uyak çeşidi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Tam uyak
B) Cinasli uyak
C) Tunç uyak
D) Yarım uyak
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları9. Burak beni haykırayım, susarsam sen matem et
Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet
Sevenleri toprak olmus oksüz cocuk gibidir
.
Bu dizelerde bulunan söz sanatının xde
aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) lteriyi gören, geriye bakmaz
Tuttugu isl elden bırakmaz
B) Genis, alyah gölgesi hayatını kaplayan
Tepemde kanat germiş bir kartaldir yaltalk
C) Av, zeytin ağaclanndan yere damliyordu.
Actim avueumu attina tuttum.
D) Dinle yolcu bu sea onun aesidio
Sinal adımlarla akaam yürüyor
k
le
ek
BO
10.
Ik düşünce, duygu, varlik ya da nesne
nin birbirine karşıt olan niteliklerinin bir
arada bulunduğu söz sanatina Moral
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları2.
.
5.
Rüya rüzgârlarında bir yaprak yalnızlığım
Düşüncem bir neydir ki ürperir perde perde
Gündüz hayalimde gece düşümsün
Gülüne yâd bülbül kondurmayı gör
Ne şairane mevsimdi eskiden sonbahar
Bahçeleri talan eden bir deli Küzgârdı
Aşağıda açıklamalardan hangisi, verilen dizeler-
den herhangi biriyle ilişkilendirilemez?
A) Bir varlığı kendinden daha güçlü bir varlıkla anlat-
mak
B) Birbirine zıt iki kavram veya durumun bir arada kul-
lanma
ÜNİTE 1
C) Bir niteliği, olduğundan çok üstün veya aşağı gös-
terme
B) İnsan dışı canlı veya cansız varlıklara insan özelliği
yükleme
2
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıC) Tezat (Zıtlık)
Abartma
2.
im, birlikte
ir?
Her şafak onunla uyanır, güler
Gümüş aydinlikta serviler, güller
Su sesi ve kanat çakırtısından
Billur bir avize Bursa'da zaman
k sevinmek
iz hâle gel-
Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından
hangileri vardır?
Ankarc Sayaitak
bulunmak
uyandırmak
-
A) Benzetme - Abartma
B) Kişileştirme - Konuşturma
C) Benzetme - Konuşturma
D) Kişileştirme - Benzetme
-
D
-
3. Gözleri yaş dolu yorgun bulutlar
Gökte gezip gezip iner dağlara
Bazı birbiriyle sarmaşıp ağlar
Bir gariplik tavrı siner dağlara
Bu dörtlükte kişileştirilen varlıklar aşağıda-
kilerden hangisidir?
hangileri
B) gök - yaş
A) dağ - gök
C bulut - dağ
-
D) sarmaşık - bulutlar
-
ASI
6. SINIF TÜRKÇE GÜÇLENDİREN SORU BANKASI
ZWT
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıTÜRKÇE
1.
.
10. Aşağıda bazı söz sanatlarının açıklamasına yer verilmiştir.
Benzetme özellik olarak zayıf olan varlığın güçlü olana benzetilmesiyle yapılan sanattır.
• Tezat, birbirine zıt kavram veya durumların bir arada kullanılmasıyla meydana gelen sanattır.
Kişileştirme, insana ait özelliklerin insan dışı varlıklara aktarılmasıdır.
Buna göre, aşağıdaki dizelerin hangisinde açıklaması verilen söz sanatlarından herhangi birine
yer verilmemiştir?
A) Gül bahçesi sevgiliden haber geldiği için
Süslendi ve güzel kokular süründü.
B) İçimde kar donar, buzlar tutuşur,
Yağan ateş midir, kar mıdır bilmem.
C) Sen gittin yaslara büründü cihan.
Soluyor dallarda gül dertli dertli.
D Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?
Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın.
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları6) Güle naz
Bülbül eyler güle naz
Girdim dost bağına
Ağlayan çok gülen az
) 7) Fazıl Hüsnü'yü severek okurum.
8) Bir nar dalıdır Uzun Mehmet
Dört çiçeği birden açmış
9)
Bir rüzgâr eser ki bıçak gibi
10) Ufukta bir yelken göründü.
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları131
GG-
Yeryüzüne uzandım, kulağımı dayadım
Yeryüzünün sesini, ilk bu gece dinledim
Kendimi alamadım, heyacana bulandım
Yıldızları seyrettim, uykusuz derviş gibi
Bu şiirde kullanılan söz sanatları aşağıdakilerden han-
gisidir?
AD
Benzetme - kişileştirme
B) Abartma - benzetme
e) Kişileştirme - abartma
D Karşıtlık - abartma
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıKıvrımlı, upuzun öyle bir yol ki
Asırlar, içinde noktadır sanki
Belki Züleyha'dır, Yusuf'tur belki
Belki de beyhûde (boşuna) bir emektir aşk
Açadursun bir gül hasret çölünde Abartona
Eülbülün nabzıdır atar gülünde Kastlestirme
Skişileştirme
Benzetme
Göçmen kuş misali yârin gönlünde
Birkaç günlüğüne tünemektir aşk
Bu dizelerde kullanılmayan söz sanatı aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Karşıtlık
3
C) Abartma
B) Kişileştirme
D) Benzetme
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “hayıflanma" an-
lamı vardır?
A) Keşke kitaplarını da yanına alsaydın.
B) Büyüklerinle konuşma tarzına dikkat etmelisin.
C) Artık onunla görüşmemeyi düşünüyorum.
D) Üniversitedeyken dil kursuna gitmek varmış.
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıAşağıdaki dizelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir söz sanatı vardır?
1
B) İşte yüzünde badem çiçekleri
Saçlarında gülen toprak ve ilkbahar
A) Anlatsam o ağlatan mutluluğu
Bilmem inanır mı bana mavilikler
D) Gözyaşının ilk damlasından kalma
Yasli baharlarla gelmiştir bugüne
C) Özlenen ateş yakılmıştı sonunda
Elden ele bütün dünyaya taşınmıştı
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları8
7.
Yunus Emre, tasawuf edebiyatının en büyük şairidir. Ahmet Yesevi ile başlayan halk tasavvuf şiiri, en üst seviyesine Yu.
nus Emre'de ulaşmıştır
. Yunus Emre'yi dünyanın büyük lirik şairleri arasına katan özelliği şiire getirdiği, aşk ve coşku bo
yutu, içtenliğidir. Şiirlerinde genel olarak sevgi, umut
, aşık, ilahi agk konularını işler.
Omek! Dağlar ile, taşlar ile çağırayım Mevlam seni
Seherlerde kuşlar ile, çağırayım Mevlam seni
Gökyüzünde Isa ile. Tur dağında Musa ile
Elimde asa ile, çağırayım Mevlam seni
- Aşık Veysel, cumhuriyetin ilk yıllarında yaşamış büyük bir galr, düşünür ve halk önderidir. Aşık edebiyatı geleneği ile ye
tişmiş son büyük şair kabul edilir
. Yaşama sevinclyle hüzün, iyimserlikle umutsuzluk şiirlerinde iç içedir. Doğa, toplum-
sal olaylar, insan sevgisini işlediği şiirlerinin yanında siyasete ince eleştiriler yönelttiği şiirleri de vardır. Türkçesi yalindir
ve dili ustalikla kullanın.
Örnek Il : Ölüm ardıma düşüp de yorulma
Var git ölüm bir zaman da gene gel
Akibet alırsın koymazsın beni
Var git ölüm bir zaman da gene gel
- Karacaoğlan şiirinin kaynağını, doğup büyüdüğü göçebe toplumdan ve içinde yaşadığı, yurt edindiği doğadan alır. Gü-
neydoğu Anadolu, Çukurova, Toroslar ve Binboğa yörelerinde yaşayan Türkmen aşiretlerinin yaşayış, duyuş ve düşü-
nüş özellikleri, onun kişiliği ile birleşerek âşık edebiyatına yepyeni bir söyleyiş getirir. Karacaoğlan'ın şiiri aşk ve doğa
üzerinde kuruludur. Ayrılık, gurbet, sila özlemi ve ölüm en çok değindiği konulardir. Duygularını, yaşadıklarını, düşünce-
lerini içten, gerçekçi ve özgün bir şiir yapısı içinde anlatır.
Örnek III : Beni hor görme kardeşim
Sen altınsın ben tunç muyum
Ayni vardan var olmuşuz
Sen gümüşsün ben saç miyim
- Dadaloğlu'nun şiirlerinde temel konu kavgadir, yiğitliktir. Türk halk edebiyatında cenk (savaş) ozanı denince hemen akla
Köroğlu ile birlikte Dadaloğlu gelir. Köroğlu'nun bireyciliği, kişisel haykırışı yaninda o, kendi toplumu adına konuşan bir
sözcü oluverir. Fakat bu sözcülük yapay, kuru ve yavan bir sözcülük değildir. O, şiirlerini söylerken hem doğal hem de "gö-
zünü budaktan, sözünü dudaktan" esirgemeyen bir kişidir. Bu yönüyle benzerlerinden ayrılır ve özgün bir halk ozanı olur.
Örnek IV: Bugün meydan günü dövüş olucu
Kötüler de geri geri durucu
Koç yiğit elinde tartar kilici
Kilic kalkanınan vuruşur bugün
Şairler ve şiir anlayışlan dikkate alındığında numaralanmış örnek şiirlerden hangilerinin yer değiştirmesi gerekir?
BXÖrnek Il ve Örnek III
C) Örnek I ve Ömek IV
D) Örnek III ve Örnek IV
Al Örnek I ve Örnek II
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde benzetme
yapılmıştır?
A) Hirçin dalgalar gittikçe yükseliyordu.
B) Sahnedeki kızı, kelebek gibi zarifti.
C) Koridorda sessizce yürümesi dikkatimi çekti.
D) Kedi tirnaklarını göstererek hırladı.
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları7. Aşağıda bazı söz sanatlarının açıklaması verilmiştir:
Benzetme, bir varlığın niteliğini daha iyi anlatabilmek için o niteliği eksiksiz taşıyan başka bir varligin
örnek gösterilmesidir.
• Kişileştirme, insana özgü bir niteliğin insan dışı bir varlığa aktarılmasıdır.
Konuşturma, insana özgü konuşma niteliğinin insan dışı bir varlık ya da kavrama aktarılmasıdır.
Aşağıdakilerin hangisinde, açıklaması verilen söz sanatlarından birine yer verilmemiştir?
A) Sabah yine kuşların civiltısıyla uyandım. Her sabah dallarımın üstüne konup beni böyle uyandın-
yorlar. Öğleye doğru onlar susuyor ama bu kez top oynamaya gelen çocukların gürültüsü başlıyor.
Çocukların o şen şakrak oynayışlarını izliyor, yapraklarımla onları alkışlıyorum.
B) Istanbul'un yedi tepesinden birinde etrafı seyrediyorum. O eski İstanbul'dan, o tarihi dokudan pek
eser kalmadı artık. Koca koca binalar, her şeyi gölgede bıraktı. Kız Kulesi, boynunu bükmüş, Istan-
bul'un bu haline üzülüyor belli ki. Sahile doğru yürüyorum, her şey yabancı geliyor gözüme.
C) Kara çadırlar, yaylanın dört bir yanına kurulmuş. Yayla, sanki cennetten bir köşe... Çam ormanla-
riyla çevrili, havası da suyu da tertemiz. Çadırların yanında sürüler için çitlerle çevrilmiş, üstü açık
ağıllar var. Burası dünyadan farklı bir yer izlenimi uyandırıyor insanda.
D) Birkaç ay sonra bir deri bir kemik kalmıştı. Annesi, çok kilo verdiği için ona kızıyordu ama o, karar-
lıydı. Elli kiloya düşeceğim, diyordu. Onu görenler, birkaç ayda nasıl bu kadar kilo verdiğine anlam
veremiyordu. Şaşıran insanları görmek onu sevindiriyordu.
3