Sözcükte Anlam Soruları

içinde damla damla bir korku birikiyor; Sanıyorum, her sokak başını kesmiş devler... Üstüme camlann, hep simsiyah dikiyor; Gözüne mil çekilmiş bir âmå gibi evler. (Necip Fazıl Kısakürek, Kaldırımlar) Şirle ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangi- si yapılamaz? A) Dörtlüğün birinci dizesinde somutlamaya başvu- rulmuştur. B) Dörtlüğün ikinci dizesinde tezat sanatı vardır. C) Dörtlüğün üçüncü dizesinde fiilimsi kullanılma- D) Dörtlüğün son dizesinde benzetme sanatı yapıl- mıştır. DOĞA KOLEJİ

Aşağıdakilerin hangisi açıklaması verilen sanatlardan herhangi birine örnek olamaz? 0 A) Teşbih (Benzetme): Özellikleri yönüyle zayıf olan varlığın kuvvetli varlığa benzetilmesi sanatıdır. Mübalağa (Abartma): Bir niteliği, olduğundan çok üstün veya aşağı gösterme sanatıdır. Tezat (Karşıtlık): Birbirine zıt kavram veya durumların bir arada kullanılmasıyla oluşan sanattır. C) Bekliyorum! Öyle bir havada gel ki Vazgeçmek mümkün olmasın. 0 Bir gün doludizgin boşanan atlarımızla, Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hızla. B) D) Neden böyle düşman görünürsünüz, Yıllar yılı dost bildiğim aynalar? G G Sevincinden ağlayan, gülen, haykıran rüzgâr; Kalplere sevinç, umut ve inanç getiriyor.

. Sezen, aşağıdaki altı çizili yabancı sözcükler yeri- ne bunların Türkçe karşılıklarını kullanmak istiyor. ● ● Ailesine karşı dominant bir tavır sergiliyordu. Genç jenerasyon, klasikleşmiş romanları zevk- le okuyor. ● Bundan sonra sıkıcı ve monoton bir hayat seni bekliyor. • Bana karşı yaklaşımı pozitifti. Buna göre Sezen, aşağıdakilerden hangisini bu sözcüklerden herhangi birinin yerine kulla- namaz? A) Kuşak C) Tekdüze B) Baskın D) Doğal

7. Aşağıdaki tabloda bulunan cümlelerde geçen ve tabloda belirtilen sözcükler arasındaki anlam ilişkisi karşılarına yazıl- mıştır. Semboller Bu kadar yüksekten suya dalması hepimizi çok korkutmuştu • Gözlerine bakınca çok uzaklara dalıp gittiği anlaşılıyordu. D ● ● ● Cümleler ● Belirlediğiniz bu ölçütlere göre hareket etmek istiyoruz. Bu mesleği yapmak için iyi bir eğitim almak en önemli kriterdir. Tatile gittiğimiz yerde tanıdık yüzler görmek hepimizi mutlu etmişti. Babamın bildik tavırları genelde böyle olmazdı. Sözcükler ligh Dal - dal Ölçüt-kriter Tanıdık - bildik Sık - seyrek Anlam İlişkisi Eş sesli Çimenlerin ve ağaçların bol olduğu sık bir bahçeleri vardı. • Üzümler kekin üzerine seyrek bir şekilde serpiştirilmişti. Buna göre hangi sembolle gösterilen bölümde sözcükler arasındaki anlam ilişkisi yanlış gösterilmiştir? A) termin Ju C) obblein Eş Anlamlı Yakın Anlamlı Zit Anlamlı D

14. Yazar, yarattığı şiirlerin çıkış noktasını ve kuşağının özelliğini şöyle değerlendiriyor: "Bizler, çelişkili ko- şulların yaşamını bölük pörçük, parça parça ettiği bir kuşağız. Benim çocukluk yıllarımda toplumda ege- men olan değer ölçüleri ile ekmeğimizi kazanma- ya başladığımız yıllarda ağır basan değer ölçüleri, çelişkili bir değişiklik gösterdi. Toplum bize verdiği vaatleri tutmadı." Aşağıda bu metinde geçen bazı sözcüklerin anlam- ları verilmiştir. • kuşak: Televizyonda programlar için ayrılmış özel zaman dilimi • çocukluk: İnsan hayatının bebeklikle ergenlik arasındaki dönemi • vaat: Bir işi yerine getirmek için verilen söz tutmak: Gereğini yapmak, yerine getirmek Buna göre bu sözcüklerden kaç tanesinin metin- de kazandığı anlam doğru verilmiştir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

TENOMEN FENOMEN TÜRKÇE FENOMEN 4 Göçmenlik, insanlık tarihinin asıl motivasyonudur. Kimi zaman av peşinde, kimi zaman vahşi hayvanlardan ya da başka insanlardan kaçarak yapılan bu uzun yürüyüşler göste- riyor ki göç, insanın yazgısıdır. Insan bir mekana ait olmayı, kendini orayla tanımlamayı sever ve orayı güvenli bulur. Memleketçilik, hemşerilik, vatanperverlik gibi bir sürü fark- Ji boyutuyla gördüğümüz gibi kimligini bir muhitle, bir coğrafyayla tarif etmek insana mekânla tamamlanmışlık duygusu veren arayıştır. Oysa insanın mekâna aidiyeti tama- men kültüreldir. Yani kişi, dünyanın neresinde hayata gözlerini açacağını bilemeyeceği için doğduğu andan itibaren onu kuşatan kültürel alan sanki tek hakikatmiş gibi gelir ve bu yalnızca bir yanılsamadır. Çünkü insanın mekânla olan bağı fiziksel olmaktan çok psikolojiktir. Bunun da ardında kişinin çevrelendiği kültürel alanda yetişmesi yatar. Bir insanı bir coğrafyaya, bir yurt ya da mekâna ait kilan şey kendini oraya ait hissetmesidir, şans eseri orada doğmuş ya da büyümüş olması değil. Mahir Ünsal Eriş, Kafa (1 ve 2. soruları metne göre yanıtlayınız.) 1. Parçadan, Şans eseri doğduğumuz ve büyüdüğümüz yer bizde aidiyet hissine sebep olur. II. Kişi, tamamlanmış hissetmek için kimliğini bir coğrafyayla, bir muhitle tarif eder. III. Insan, çeşitli sebeplerle yer değiştirmek duru- munda kalır çünkü bu insanın yazgısıdır. IV. Kişi, doğduğu andan itibaren onu kuşatan kültürel alanı tek hakikati sanır. yargılarından hangisine ulaşılamaz? A) I. B) N. C) III. FENOMEN D) IV. FENOM FENON Deneme 4 3. Devlet adama ayağıyla gelmez. • Dağ başından duman eksik olmaz. • Balık baştan kokar. ● Ayağını yorganına göre uzat. Aşağıdakilerden hangisi, bu atasözlerindeki a çizili sözcüklerin karşıladığı anlamlardan biri değildir? A)Kaynak C) Sıkıntı B) Zenginlik D) Kazanç 4. Sanatta gerçeklik önemlidir. Sanatın ----, g bütün yönleriyle ve samimiyetle anlatmagır

Eğilince pantolonun ağı yırtılmış. Başındaki bere onu soğuktan korumaya yetmiyordu. Pazardan aldığı biberler kartlaşmıştı. Elindeki sapı kırık belle toprağı kazyordu. Bu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin eş seslilerinin sözlük anlamı aşağıda verilmiştir. SÖZLÜK ANLAMI İplik, sicim, tel vb. ince şeylerden kafes biçiminde yapılmış örgü Yuvarlak, yassı ve sipersiz başlık Düzgün kesilmiş ince karton parçası İnsan bedeninde sırtın altına rastlayan bölge Buna göre altı çizili sözcüklerden hangisinin eş seslisinin sözlük anlamı verilmemiştir? A) Ağ HIGHB) Bere C) Kart D) Bel

6. • Sifat ve zarf görevindeki pekiştirmeli sözler bi- tişik yazılır. . İkilemeler ayrı yazılır. • "m" ile yapılan ikilemeler ayrı yazılır. İsim durum ekleri ve iyelik ekiyle yapılan ikile- meler ayrı yazılır. Verilen bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin han- gisinde bu yazım kurallarına uymamaktan kay- naklı bir yazım yanlışı vardır? A) Masmavi gökyüzü bana her zaman mutluluk verir. B) Son günlerde gece gündüz bu konuyu düşünü- yorum. C) Hafta sonu için benden para mara istemeyin. D) Tüm mahalle elele vererek bu meseleyi de çöz- dük.

Deneme - 7 Deniyorum 8. Yazılışları aynı ama anlamları farklı olan sözcükler eş seslidir. Örneğin " Annesine doğum gününde gül ver- di." cümlesinde "gül" sözcüğü "Gülgillerin örnek bitkisi" anlamındayken "Adam, vakitli vakitsiz gülüyordu." cümlesinde ise "İnsan, hoşuna veya tuhafına giden durumlar karşısında, genellikle sesli biçimde duygusu- nu açığa vurmak" anlamındadır. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla eş sesli sözcük kullanılmıştır? A) Garsonun getirdiği adisyonu imzalarken adam bu garip duruma dikkat kesildi. B) ihtiyar kadın, hep çapaklanan gözlerini mendiliyle kurulayarak bir iki söz daha kekeledi. C) Konuşmanın orta yerinde başı önüne düştü; uyuklamaya, horlamaya başladı. D) Kaldığı kliniğin başhekiminden gelen mektuplara bakılırsa etrafında olan bitene karşı alabildiğine kayıt- sızdı.

ile araba las esinden aşa- qıkarılabilir? minin bir kis lastiklerinin sadar kaliteli ri, birçok ül dilmektedir araba lastik- mektedir TÜRKÇE 5. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük, ayraçta verilen anlama uygun kullanılmamıştır? Eski evimizden çıkıp yeni eve taşınmamız bütün ailede derin bir hüzne yol açt. (Bulunduğu yeri bira- kıp başka yere geçmek, aşinmak aynimak, ilgisini kesmek) Aylarca askerden gelmesini beklediği sevdiğine sonunda kavuşmuştu. (Yokluğu çekilen veya çok is tenen bir şeye erişmek, onu elde etmek) Takim, oynadığı güzet oyunla bütün rakiplerini sahadan sildi. (Üstünlük göstererek o alanda üstün olanlarytkinci plana atmak) Bu yaptiği inceliğe rağmen beni hiç mutlu edemediğini gandi. (Bir şeyin olma veya olmama ihtimalini kabul etmekle birlikte olabileceğine daha çok inanmak, zannetmek) Girişimciliğini kayip eden birşey, courun kayip eden bir çok şey, cesaretini Kayip eden herşeyin kayıp etmişd Bu cümlede çeşitli yazım yanlışlan yapılmıştır. Aşağıdakilerin hangisinde bu yazım yanlışlarının tamamı düzeltilmiştir? doga beder bircoklsey, cesaretini kaybe

3. Bir sözcüğün anlam özelliği cümleye göre değişebilir. Oyunun ikinci perdesi anonim bir şiirle başladı. Gözlerine perde mi indi, etrafında olup biteni görmüyor musun? Evin renkli perdelerinin arasından küçük kızın sevi- mli yüzü göründü. Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde "perde" sözcüğünün anlam özelliği sırasıyla doğru olarak verilmiştir? A) Gerçek, mecaz, terim B) Mecaz, terim, gerçek C) Terim, mecaz, gerçek D) Terim, gerçek, mecaz 5.

3. Bir sözcüğün sesteş olabilmesi için her iki an- lamının da temel anlam olması gerekir. Bir yer- de gerçek, diğer yerde mecaz anlamıyla kulla- nılan sözcük sesteş kabul edilmez. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi bu duru- ma örnek gösterilebilir? A) Yazar son eserinde arı bir dil kullanmıştı. Yolda yürürken yüzünü arı soktu. B) Her tarafı yara bere olmuştu. Kışın bere takmadan dışarı çıkmazdı. C) Çay bahçesinde koyu bir sohbete dalmışlardı. Eskiden elbiseleri çay kenarlarında yıkarlardı. D) Hastalarına karşı katı bir tutumu vardı. Pasta buzlukta fazla kalınca katı kesilmişti.

3. Okumak; haz duymaya, zihnimizi süslemeye yani yeni bilgilerle olaylara farklı açılardan bak- mamıza yarar. Haz duyurmak hususundaki fay- dası, insan bir köşeye çekilip tek başına kaldığı zaman kendini gösterir. Zihnimizi süslemesinin ve konuşurken yetkinliğimizi arttırmasının da bir iş hakkında hüküm verirken veya o işi başarırken faydası dokunacaktır. Metinde altı çizili söz grubuyla anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Düşünceleri zenginleştirmek C₁ B) Fikirleri netleştirmek Akli ön planda tutmak D) Hafızayı güçlendirmek

Yer gözlem uydular çevre araştırmaları, tarımsal faaliyetleri izleme, şehircilik ve afet izleme gibi alanlarda kullanılıyor. Uyduların üzerindeki vericilerin tüketebileceği enerji miktarının sınırlı olmasından dolayı uydudan zayıf sinyaller gelir. Bu zayıf sinyallerin tespit edilebilmesi içinse büyük antenler gerekir. Uydularla iletişimde çoğunlukla antenler kullanılıyor. Milli Yer İstasyonu projesi kapsamında bu antenlerin üretimi ülkemizde yapılıyor. IV 58. Bu parçada numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I numaralı sözcük gerçek anlamıyla kullanılmıştır. B) Il numaralı sözcük terim anlamda kullanılmıştır. e Ill numaralı sözcük mecaz anlamıyla kullanılmıştır. D) IV numaralı sözcük gerçek anlamıyla kullanılmıştır. 18

34. İçerim köz, dışarım kar Savruluyor son umutlar Yalnızlık bir yalın alev Gölgesinde gezinir dev Başıma yıkılır damlar Ah akşamlar... Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur A) Benzetme B) Tezat 11 C) Abartma D) Kişileştirme

Mozaik 1. Bölüm Mİ ÇE SIF SEY Yayınlan 16. Aşağıda bir sözcük bulma oyunu verilmiştir. Bu oyunda boş bırakılan bölüme gelecek harfler, 1. bölümdeki harflerin sonuna, 2. bölümdeki harflerin de başına eklendiğinde anlamlı birer sözcük oluşturmaktadır. Örneğin "AP" harfleri "kitAP" ve "APse şeklinde hem bir sözcüğün sonunda hem de başka bir sözcüğün başında ortak olarak kullanılmıştır. 2. Bölüm AT YON KİM TİFA Bu tablo, belirtilen kurala göre tamamlandığında aşağıdaki sözcüklerden hangisinin oluşması beklenmez? A) Irtifa B Kamyon C) Rasat D) Tahkim