Sözcükte Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam4.
yaratma
k içeren
zenginlik
Takdir: Bir çalışmayı, bir işi, bir davranışı beğendiğinde bunu açıkça belirtme, bir kimseye değer verme.
Hayat Yaşama biçimi, içinde yaşanan koşulların tümü.
Ortam: Bir kimsenin veya bir topluluğun yaşayışını etkileyen ruhsal, toplumsal ve kültürel etkilerin bütünü.
Aşağıdakilerin hangisinde "takdir, hayat, ortam" sözcüklerinin tümü, verilen anlamlarını karşılayacak şekild
7.
kullanılmıştır?
A) Ali Usta, gençlik yıllarından beri şehir hayatının, aklını çelmesine izin vermemiş; fabrikadaki çalışma ortamında kişi
ğiyle, yeteneğiyle takdir edilmiştir.
A) Ama
C) Yoksa
B) Sağlıklı bir hayatı olsun diye kalabalık ortamlardaki çatışmalardan uzak durması, takdir edilecek bir durumdur.
C) Sanatçı bir ailenin çocuğu olduğu için tüm hayatı sahne ortamında, takdir ettiği sanatçılar arasında geçmiştir.
D) Hiç hayat belirtisi olmayan, terk edilmiş köyde, karanlık bir ortamda, cesaretle beklemesini herkes takdir etti.
. Yolu
. Ailer
Oc
. Bu
"Deri
şik a
A) 1
hiçbir zaman kayıtsız (herhangi bir koşula bağlı olmayan) kalamıyorum. Eski radyolar, filmle
8.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamn
7.
5
Sözcükler kullanıldıkları cümleye göre farklı anlamlar
kazanırlar. Aşağıda "silmek" sözcüğü farklı anlamlarda
kullanılmıştır.
▪ Ustalığını konuşturup ikimizi de sahadan sildi.
Allah korkusunu, kula saygıyı yüreklerinden silmiş-
ler.
I
▪ Firma ismi dışındaki bütün bilgileri ürünlerden sil-.
mişler.
■ Kadınlar, gözyaşlarını yazmalarının ucundaki gül
oyalarına silmişler.
Bu cümlelerde "silmek" sözcüğünün aşağıda veri-
len anlamlarından hangisi kullanılmamıştır?
A) Ortadan kaldırmak, yok etmek veya gidermek
B) Bir şeyin ıslaklığını gidererek kuru duruma getir-
mek
C) Üstünlük göstererek o alanda üstün olanları ikinci
plana atmak
D) İlişkisini koparmak, yok saymak
Diğer sayfaya geçiniz.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2. Beş duyu organımızın hiçbiriyle algılayamadığımız
varlıklar soyuttur. Bu varlıklara verilen adlar, "soyut
anlamlı"dır. Bazen cümlede somut anlamlı bir sözcük,
soyut anlama gelecek şekilde kullanılabilir. "Olaylara
farklı açılardan bakmadıkça gerçekleri anlamak zorla-
şacaktır." cümlesinde, somut anlamlı bir sözcük olan
“açı” sözcüğü, soyut anlamda kullanılmıştır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangi-
sinde altı çizili sözcük somut anlamlıyken soyut
anlamda kullanılmamıştır?
A) Bir yolunu bulup sonunda onu ikna etmeliydi.
B) Sonunda korkuluğun ne işe yaradığını yerinde gör-
müştü.
C) Babası, sende de hiç yürek yokmuş, diye söylendi.
D) Bu konuyu çok boyutlu ele almalı ve öyle karar ver-
meliyiz.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamver,
17. Soyut isim, varlıklarını duyu organlarımızla al-
gılayamadığımız isimlerdir.
somut bir isim "-lik" eki alarak soyut bir isim
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
olmuştur?
A) Küreği kömürlükte bulabilirsin.
B) Kitaplıktaki kitapları okudunuz mu?
C) Dedem gençlik yıllarını tebessümle anlatı-
yordu.
D) Ormanlık alanda piknik yaptık.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamSaeu-14)
BİLGİ KUTUSU
Birbirine karşıt olan durum, kavram ve fikirlerin bir arada kullanılmasına "tezat (karşıtlık) denir.
İnsan dışındaki varlıklara insana ait bir özellik olan konuşturma misyonunu yükleme işine "konuşturma (inták)
denir.
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde hem tezat hem de konuşturma sanatı vardır?
A) Onlar gittiler yalnız bir yemin kaldı aramızda
Ben şimdi bu yanda kasılmış çıplak bir kurşun gibiyim
B) Güzelliğin zulme çaldığı sınır
Uçurumun kenarındayım Hızır
C) Rüzgâr eser dallarımız atışır
Yas ile sevincim yıkışır dağlar
D) Yağmurlar ekerim göğün göğsüne.
Güneşte demlerim senin çayını,
Yüreğimden süzer öyle veririm.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam8. Manda yuva yapmış söğüt dalina,
Yavrusunu sinek kapmış barna
Bu dizelerde kullanılan söz sanatı aşağıdakilerden
hangisinde kullanılmamıştır?
A) Gözlerimiz kurşun, elimiz bıçak
Severek öldürdük güzellikleri.
B) Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın
Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın
C) Bir ah çeksem dağı taşı eritir,
Gözüm yaşı değirmeni yürütür.
D) Deniz mürekkep olsa
Yazılmaz benim derdim.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamduruyordu televizyonda kar yağan yerleri her yuldugunder
13. Aşağıda bazı söz sanatlarının açıklaması verilmiştir:
✓ Kişileştirme (teşhis), insan dışındaki bir varlığın insana ait özellikler kazanmasıyla oluşan sanattır.
✓ Mübalağa (abartma); bir niteliği, olduğundan çok büyük veya küçük gösterme sanatıdır.
✓ Tezat (zıtlık), birbirine karşıt kavram veya durumların bir arada kullanılmasıyla oluşan sanattır.
Aşağıdakilerin hangisinde, açıklaması verilen sanatlardan herhangi birine yer verilmemiştir?
A) Sivrisinek uçtu çıktı göklere dek
Kızmıştı kendisine yapılan bu davranışa
C) Aklıma geldikçe üzüyor hatıralar
B) Elimde son gönderdiğin mektup duruyor
Dilimde senden son duyduğum sözler
D) Kırmızı bir hayal duruyor zihnimde
Büyük hayallerimi yıkan gerçekler
Başka renkleri görmüyor bu gözler
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamyurdun hartasını
yıllar süren yasını
umanları
mları
ni
n bahtim
bir kalabalık gibisin
der bir balık gibisin
atlarımızla
landik o hizla
HIZ YAYINLARI
A) Benzetme
C) Kişileştirme
B) Abartma
D) Konuşturma
4. Bir gümüş kemerdir ay şimdi pencerede
Gecenin türküsünü dinle, der doğduğu yerde
Işıktan elleri durgun sulara değer de
Pırıl pırıl bir iz kalır ondan seherde
Bu dizelerle ilgili,
1. İki varlık arasında benzerlik ilişkisi kurulmuş mu?
II. İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellik yüklenmiş
mi?
III. İnsan dışındaki canlı ya da cansız varlıklar konuştu-
rulmuş mu?
sorularından hangilerine "Evet." yanıtı verilebilir?
A) Yalnız I
C) II ve III
B) I ve II
D) I, II ve III
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "temizlik" kav-
ramını anlatan bir söz kullanılmamıştır?
A) Annem bayramdan önce evin her yanını silip sü-
pürürdü.
B) Kendini temize çıkartmak için üstünün aranma-
sını istedi.
C) Teyzem çok titiz bir kadındı, evinin her tarafına
bal dök yala.
D) Hiç beklemeden kar gibi çamaşırları serip eve
döndü.
27.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam24.
1. Biri gelinceye değin bir yerde kalmak, durmak
II. Süre tanımak, acele etmemek
III. Aramak, istemek
"Beklemek" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin han-
gisinde numaralanmış anlamlarından herhangi
biriyle kullanılmamıştır?
A) İkramın sebebini anlamak için telaşsız bekledi.
B) Ben de seni burada dünden beri bekliyordum.
C) Yeni gelen eşyaları gözlerini dört açarak bekledi.
D) Tecrübeli denizcinin muhakkak bir beklediği var.
26
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2.
3
2
1
2
7
6
5
4
16
15
14
13
11
8
10
9
210
X
X
C) neşe
X
X
X
cahil
daire
X
X
2 3 4 5 6
X
X
X
BECERI TESTLERI
X
X
X
X
X
X
X
X
XXX
X
X
eksik köpek barış
küçük savaş ilk
X
X
X
X
X
X
X
X
fayda
alçak
X
X
X
X
7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Buna göre Ahsen, uçurtmayı doğru tamamlamak için aşağıdaki tabloların hangisini seçmelidir?
A) dost
X
taşıt
X
sorun
X
Ahsen, kodlama ile yandaki deseni çizmiştir. Oğretm
ni, modelin ağzının örnekteki gibi olabilmesi için Ahse
aşağıdaki yönergeyi vermiştir:
Uçurtmanı kodladıktan sonra doğru seçeneği işaret
sen kodlama programı uçurtmanın ağzını otomatik
rak oluşturacaktır.
Dilimizde bazı sözcüklerin hem eş hem de zıt anlam
vardır.
Hem eş anlamlısı hem de zıt anlamlısı olan sözcükle
bulunduğu tabloyu seçersen uçurtman doğru şeki
tamamlanmış olacaktır.
B) özgür
D) temiz
fayda
kötü
cevap pis kolay
yaşlı uzak
beyaz
O
alt
hızlı
düz
yaş
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2)
3-
-a
karekök
5. 1. Dostluğumuz zarar görmesin diye onunla ko-
nuşacağım.
2. Saçı sakalı birbirine karıştığı için berbere giti.
3. Bunları bir hafta içinde geri vermek üzere sen-
den alıyorum.
4. Arkadaşını sebepsiz yere kırdın diye mi üzgün-
sün?
Yukarıdaki nuamralanmış cümlelerin hangisin-
de "amaç" anlamı vardır?
A) 1.
B) 2.
C) 3.
D) 4.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam5. Dünyadaki büyük buluşlar, zaferler, kahramanlıklar hayal gücümüzün eseridir. Fatih (II. Mehmet) gemileri
karadan yürüterek İstanbul'u aldığında günümüzdeki gibi rahat bir ulaşım ağı bulunmuyordu. Jules Verne (Jul
11
Vern) "Ay'a Yolculuk"u yazdığında henüz Ay'a giden yoktu.
IV
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?
A) I.
C)
B) II.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam1. Ne yârdan geçerim ne serden
Ne denizlerden ne gökyüzünden ama...
III. Bırakmıyor son gördüğüm,
IV. Bırakmıyor geçim derdi.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde
soyut bir isme yer verilmiştir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) N
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2. Halk edebiyatında savaş, yiğitlik, kahramanlık gibi konuları işleyen koşmalara "koçaklama" denir. Koçak-
lamalarda da diğer koşma türlerinde olduğu gibi her dizede 11 hece vardır.
Koşma: Sazla okunmak için hece ölçüsü ile yazılmış halk şiiri.
Aşağıdaki dizelerden hangisi "koçaklama"nın yukarıda verilen özelliklerine uygun değildir?
B) Düşman geldi tabur tabur dizildi.
Alnımıza kara yazı yazıldı.
A) Benden selam olsun Bolu Beyi'ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır.
C) Köroğlu düşer mi gene şanından
Ayırır çoğunu er meydanından
D) Bre ağalar bre beyler
Ölmeden bir dem sürelim
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamçi-
SI
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansı-
madan türemiş bir kelime yoktur?
A) Annem temizlik yapınca her taraf ışık ışıl
olmuştu.
B) Sabahleyin kuşların cıvıltısı güne merha-
ba diyordu.
C) Meşin kırbaç beyaz ve uzun yeleli atın üs-
tünde şakladı bir anda.
D) Gök gürültüsüyle yerinden doğrulan
adam neye uğradığını şaşırdı.