Sözcükte Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam7.
I. Arabamızla Yavuz Sultan Selim köprüsün-
den geçtik.
II. Testerenin dişleri ağacı kesmekte zorlanı-
yor.
III. Geleceğin günü dört gözle bekliyorum.
IV. Perdenin açılmasıyla oda aydınlandı.
Kadir yukarıdaki numaralanmış cümleler-
de yan anlamda kullanılan sözcüğü sepe-
te atacağına göre, kaç numaralı cümleyi se-
pete atmalıdır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam1. "Atılmak" sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde "Serhat her
zaman yaptığı gibi atılarak söze girdi. " cümlesindeki anla-
mıyla kullanılmıştır?
A) Düşmanı önlemek için nehrin üzerindeki bütün köprüler
atıldı.
B) Yazıhanenin önüne acele yırtılmış mektup parçaları atılmış.
C) Kocaman odanın ortasına küçücük bir minder atılmıştı.
D) Vedat birden atıldı ve "Niçin, siz yok musunuz?" dedi.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamAşağıdaki tabloda terim anlam, zıt anlam ve eş anlamlı kelimelerin tanımı yapılmıştır.
9.
Terim
Bir sözcüğün bilim,
sanat, spor ya da bir
meslek alanına özgü
kavramlan karşılamak üzere
kazandigi anlama denir.
Örnek: Açı
(geometri terimi)
Anlamca birbirinin
karşıtı olan, birbiriyle
çelişen kelimelere zıt anlamlı
kelimeler adı verilir.
A) Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık
Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar
in cin uykuda yalnız iki yoldaş uyanık
Biri benim, biri de serseri kaldırımlar
C) Dünyaya geldiğim anda
Yürüdüm aynı zamanda
İki kapılı bir handa
Gidiyorum gündüz gece
Zıt Anlam
Yazılış ve okunuş
bakımından farklı fakat
anlamca aynı olan
kelimelerdir. Bu tür kelimeler
anlam bakımından birbirlerinin
yerini tutabilir.
Eş Anlam
Örnek: ağlamak -
gülmek.
Buna göre aşağıdaki şiirlerin hangisinde bu kavramların herhangi birine örnek olabilecek bir sözcük kulla-
nilmamıştır?
Örnek: yıl - sene
B) Ömrünüzü güzelleştirecek bir şey almadan hayattan
Bir şeyler bırakmadan ardınızda gelecek adına
Koşar adım tükeniyorsunuz insan kardeşlerim
Koşar adım
Duymadan bir gün olsun dünyayı iliklerinizde
19
D) Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin
Benim doğduğum köyler de güzeldi
Sen de anlat doğduğun yerleri
Anlat biraz
Tablodaki bilgilere göre "doğru" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamıyla kullanılmıştır?
A) Eğri otur, doğru konuş.
B) Olaylara doğru açıdan bakmalısın.
C) İki noktadan yalnız bir doğru geçebilir.
D) Sabaha doğru yağmur başladı.
TÜRKÇE SORU BANKASI
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamata
4. Niçin kondun a bülbül
Bağımdaki asmaya
Ben yârimden ayrılmam
Götürseler asmaya
7 Bester
Bu mânideki altı çizili sözcüklerde bulunan anlam iliş-
kisinin benzeri aşağıdaki altı çizili sözcüklerden han-
gisinde vardır?
A) Gül, bütün çiçeklerin en asilidir; o da dikenlidir.
B) Hediye verilen çocuğun yüzünde sevinç parıltısı vardı.
C) Deniz, sınıfta parmakla gösterilen bir öğrencidir.
D) Bu yaz mevsiminde kuraklıktan dolayı verim düştü.
7
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam1.
Bu metinde geçen bazı kelimelerin açıkla-
maları aşağıdaki gibidir:
"Doğal güzelliği ve kültürel zenginliğiy-
le çok sevdiğim bir Akdeniz mucizesi
olan Kaş'ın yunuslara eziyet eden bir
yunus parkıyla anılmasını istemiyo-
rum." diyen Buket Uzuner, hem Kaş'ın
hem de özgür yunusların korunması,
esaret altındakilerin de bir an önce
kurtarılması için tüm Türkiye'ye sesle-
niyor.
◆ Doğada rastlandığı gibi, doğaya uygun
olan, doğa güçlerine, kurallarına uyan,
tabii
● Zulüm, sıkıntı veya güçlük
Kölelik, tutsaklık, esirlik
A Ilık ve sıcak denizlerde sürüler hâlinde
yaşayan, boyları üç metreye kadar eri-
şebilen deniz hayvanı
A.
C.
E
S
1
Bu kelimeler bulmacaya yerleştirildiğinde
numaralı karelerde hangi harfler yer alır?
B.
2
2
N A
41
3
N A S E
1
21 3
4
4
D.
S E N A
3
4
A
S
2
3.
E
3
N
4
4.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2. Sıcak bir gecenin sabahına yaklaşırken başladı-
ğımız tarla sürme işine devam ediyorduk durmak-
sızın. O sırada tarlanın sahibi gelip sürdüğümüz
bölümün azlığından yakındı. Eleştirilerini dikkate
alıp tarlanın kalan kısmını daha hızlı sürerken, yine
olmadı, diye söyleniyordu adam. Biz de "-----." di-
yerek tarla sürme işini o anda bıraktık.
Metindeki tırnak içine alınmış boşluğa paragra-
fin anlam bütünlüğüne göre aşağıdaki atasözle-
rinden hangisi gelmelidir?
A) Acele ile menzil alınmaz
B) El elden üstündür
C) El elin eşeğini türkü çağırarak arar
D) At binenin, kılıç kuşananın
TÜRKÇE
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamParagratta
11. Uludağ etekleri al ipekten bu akşam
Düştü yeşil ovaya kubbelerin gölgesi
Bu şiirdeki benzetme unsurları aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Benzeyen
A) Uludağ etekleri
B) kubbelerin gölgesi
C) Uludağ etekleri
D) al ipek
Benzetilen
al ipek
yeşil ova
akşam
yeşil ova
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam8. Evlerinin çatısında şirin mi şirin karga yuvaları
vardı, komşunun çatısında da vardı. Her yer kar-
gaydı. Kargaların ne zaman birbirlerine kızıp ko-
nuştuklarını ne zaman barıştıklarını anlardı. Neler
konuştuklarını çok merak ederdi. Bir de güvercin-
lerin tekdüze çıkardıkları "guguuuk-guk" sesleri
duyulurdu. Onu sinir eden en çok da sineklerin
vızıldamasıydı. Yüzüne, ağzının kenarına, pikenin
dışında kalmış ayaklarına konup dururlardı. Bir at
arabası geçerdi sokaktan, tekerleklerinin kaldırım-
da çıkardığı sesten anlardı bunu.
Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki "kişileş-
tirme sanatı"nın göstergesidir?
A) Güvercinlerin sesinin ifade edilmesinde yansı-
ma sözcüğün kullanılması
B) Sokaktan geçen at arabasının tekerlek sesleri-
nin duyulması
C) Kargaların evin çatısına şirin mi şirin yuva yap-
maları
D) Kargaların kendi aralarında söylenip barışma-
ları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamne-
dar
ebi
bit-
SI.
ayı
m
1
3. Atasözlerindeki kimi sözcükler bilinen anlamlarının
dışında başka anlamları karşılayacak şekilde kulla-
nılır. Örneğin "Gönlün yazı var, kışı var." atasözünde
"yaz" sözcüğü "sevinç" sözcüğünü "kış” sözcüğü de
"üzüntü" sözcüğünü karşılayacak şekilde kullanıl-
mıştır.
Buna göre,
• Azıcık aşım, ağrısız başım.
• Davulun sesi uzaktan hoş gelir.
• Bin ölçüp bir biçmeli.
• Keskin sirke küpüne zarar verir.
POLLE
aşağıdakilerin hangisi, bu atasözlerindeki altı
çizili sözcüklerin karşıladığı anlamlardan biri de-
ğildir?
A) Dertsiz B) İmrenmek C) Öfkeli D) Düşünmek
KAZANIM SINAVI NEWTON
YAYINLAR
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlambilimsel
atalhö-
anının
pişe alışmaya çalışmak
A) Annesi 10 lira vermiştir.
C) Dayısı 5 lira vermiştir.
anlam aşağıdakilerden hangisidir?
Yeni bir başlangıç yapmak
DY Bir işi beceriksizce yapmak
Bayramda büyükleriyle bayramlaşan Ayşenaz'a anne, baba, dayı, teyze, amca, hala ve dedesi tarafından 5,
10, 20, 50 ve 100 lira kâğıt para verilmiştir. Ayşenaz'a verilen paralarla ilgili şunlar bilinmektedir:
TUY
■ Her paradan ikişer adet verilmiştir.
■ Amcası, halası ve dedesi iki, diğerleri bir adet kâğıt para vermiştir.
■ Miktar olarak en az dayısı, en çok dedesi para vermiştir.
▪ Dayısı ve babası toplam 105 lira vermiştir.
▪ Amcasının verdiği para, dedesinin verdiği paradan 45 lira eksiktir.
"Halasının verdiği kâğıt paralardan biri, annesininkiyle aynıdır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır?
Türkçe Soruları Çantada keklik
K
B) 20 lira verenlerden birisi halasıdır.
D) 50 lira verenlerden birisi amcasıdır.
Yazım Kurallan
11. KONU
349
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2.
1.
A)
C)
Kişileştirme (Teşhis)
İnsana ait özelliklerin
insan dışındaki varlıklara
aktarılmasıyla oluşan
sanattır.
Benzetme (Teşbih)
İki varlıktan nitelik olarak
zayıf olanı üstün olana
benzeterek anlatma
sanatıdır.
Aşağıdakilerin hangisinde açıklaması verilen sanatlardan herhangi birinin örneği yoktur?
B)
Bir gün baksam ki gelmişsin...
Hasretin içimde sonsuzluk kadar.
Şaşırmış kalmışım birdenbire çaresiz.
Dökülmüş yüreğime gökyüzünden yıldızlar.
TÜRKÇE B
Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım,
Şiirlerim rüzgârdır uzak dağlardan esen.
Durgun sular gibi azalacağım,
Bir gün, birdenbire çıkıp gelmesen.
D)
iğer sayfaya geçiniz.
Bu testte 15 soru vardır.
Cevaplarınızı cevap
kagidinin Türkçe kısmına
işaretleyiniz.
Abartma (Mübalağa)
Sözün etkisini güçlendir-
mek için bir şeyi oldu-
ğundan daha çok ya da
daha az göstermektir.
İşleyen Zeka Yayınları
Bilir misin köylerde akşam olunca
Çekilir el ayak ortalıktan...
Bir hüzünlü ay doğar karanlığa sapsarı.
Başlar bir ağıt gibi sulardan, kapılardan
Yaşım ilerledikçe daha çok anlıyorum,
Ne büyük nimet olduğunu ah, ey güzel gün!
Boş yere üzülmekte mana yok, anlıyorum,
Kadrini bilmek lazım artık her açan gülün.
1. Termometre sıcaklığı ölçmek için kullanılan bir alettir.
II. Termometre adı, Antik Yunancada "sıcaklık" anlamına gelen thermos ve "ölçü” anlamına gelen mét-
ron kelimelerinin birleşmesiyle oluşturulmuştur.
III. Termometreyi İtalyan fizikçi Galilei Galileo 1592'de icat etti.
Numaralanmış cümlelerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) Sıcaklığı ölçmek için kullanılan ve adını, Antik Yunancada "sıcaklık" anlamına gelen thermos ve
"ölçü" anlamına gelen métron kelimelerinin birleşmesinden alan termometreyi, İtalyan fizikçi Galilei
Galileo 1592'de icat etti.
B) Adını, Antik Yunancada "sıcaklık" anlamına gelen thermos ve "ölçü" anlamına gelen métron kelimele-
rinin birleşmesinden alan termometreyi, İtalyan fizikçi Galilei Galileo sıcaklığı ölçmek için icat etmiştir.
ISLEYEN
ZEKA
C) Sıcaklığı ölçmek için kullanılan ve adını, Antik Yunancada "sıcaklık" anlamına gelen thermos ve
"ölçü” anlamına gelen métron kelimelerinin birleşmesinden alan termometreyi, ilk olarak fizikçi Galilei
Galileo 1592'de İtalya'da kullanmıştır.
D) İtalyan fizikçi Galilei Galileo'nun 1592'de icat ettiği termometre, adını Antik Yunancada "sıcaklık" an
lamına gelen thermos ve "ölçü" anlamına gelen métron kelimelerinin birleşmesinden almıştır.
7.SINIF
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam3. Yemyeşil bir arazinin ortasında tuğladan yapılmış
dört duvar, üzerinde ahşap bir dam... Önünde kırık
cam parçaları, tekneler, şişeler, odunlar... Odanın
tek penceresi gün işığı gelmesin diye kumaş ve
naylon parçalarıyla kapatılmış. İçeride ejderha gibi
dört gözünden ateşler saçan, kerpiçle sivanmış,
yerden bitme kubbe şeklinde bir ocak var. Oda
dumanlı ve de sıcak. Ocağın gözlerinden içeriye
beyaz ya da saydam cam parçaları atılıyor kürek-
lerle.
Bu parçada kullanılan söz sanatının göstergesi
aşağıdakilerden hangisidir?
A) "yemyeşil" kelimesiyle anlatımda abartıya ka-
çılması
B) "göz" kelimesinin cümlede yan anlam olarak
kullanılması
C) "ocak"ın ateş saçan ejderhaya benzetilmesi
D) "oda"nın farklı duyu organlarıyla algılanabile-
cek şekilde betimlenmesi
nigl imuns
SA0
ca
ka
ka
lu
ilis
yu
ka
B
la
A
B
C
C
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamBÖLÜM 3
Mini Test
Aşağıdakilerin hangisinde, altı çizili
sözcük ilk cümlede gerçek, ikinci cüm-
lede mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Adamın ağzında sağlam bir diş kal-
mamıştı.
42
Yolun ağzında bir adam ve çocuk
bekliyordu.
B) Tabloyu duvara asmak için çivi arıyordu.
Yıkadığı perdeleri ıslak ıslak asmıştı.
C) Kamyona bütün yükleri doldurmuşlardı.
Evin bütün yükünü o üstlenmişti.
D) Denizin yüzü yosunlarla kaplıydı.
Yorgana yeni bir yüz dikmeye karar
verdi.
4
a
TAN
4
B
14
16
A
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam1
Yaklaştıkça kestane ve kavaklar sarıyor bizi çepeçevre.
İlk onlar karşılıyor misafirlerini. Birbirine sımsıkı yas-
lanmış ağaçlar arasından sıyrılıp gösteriyor kendini
11
1
göl ansızın. Bir ressam binbir renkle bezediği fırçasını 1
1
I
1
dokundurmuş buralara. Meraklı ve büyülenmiş gözlerle
ezberliyoruz her ayrıntıyı.
IV
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerin sözlük anlamı
aşağıda karışık olarak verilmiştir.
SÖZLÜK ANLAMI
- Süslemek
- Etraf
- Detay
Dayanmak
Buna göre numaralanmış sözcüklerden hangisinin
anlamı yanlış verilmiştir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamr?
HO
5.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıt anlamlı
sözcüklere yer verilmemistir?
A)-Küçük çocuk, büyük sorumluluk altına girmiş.
B) Hava dün kapalıydı, açık olsa geziye giderdik.
C) Bütün masalar dolu, boş yer bulursak oturacağız.
D) Onlar olayların dışında, biz başından beri için-
deydik.
SİNAN KUZUCU YAYINLARI
8. Romar
Yazar,
kullar
Bu c
giler
A) I
C) I
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam5. Övülmek her kişi için, hele tuttuğu işi kendine ger-
çekten dert edinmiş her kişi için gerekli bir azıktır.
Özenerek ortaya koyduğumuz şey beğenilsin, ben-
zerlerimizi ilgilendirsin isteriz. Pazara götürdüğü mala
alıcı bulamayan adamın içi ne oluverir bir düşünün!
"Başkasının yargısından bana ne? Ben kendim için
çalışıyorum." diyen kimsenin sözüne inanmam. Öyle
diyerek ne beni kandırır ne de kendini avutur. Ama
kimin övmesine sevinebiliriz? Asıl övgü, kendimiz-
den üstün hiç olmazsa kendimizle eşit bildiğimiz
kimselerden gelecek övgüdür.
Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Yeteri kadar övgü almayan, alkışlanmayan sa-
natçılar yeni eserler üretemez.
B) Meslektaşları tarafından ilgi gören kimseler,
yaptıkları işte kalıcı başarılar elde eder.
C) İnsan, hangi işi yaparsa yapsın önce kendini
mutlu etmeli, başkalarının düşüncesini önem-
sememelidir.
D) Beğenilme arzusu her meslekten insanın içinde
vardır ancak önemli olan bizi alkışlayanların
nitelikçe bizden üstün olmasıdır.