Sözcükte Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam14
5. Şırıl şırıl akan derenin telaşlı sesini duyunca koş-
maya başladı. O kadar hızlı koşuyordu ki etrafında-
ki güzelliklerin bile farkına varamıyordu. Düşündü-
ğü tek şey olan susuzluğu, ona daha hızlı koşması
gerektiğini söylüyordu. Nihayet dere görünmüştü.
Buz gibi akan serin suların karşısında daha fazla
dayanamadı ve doya doya suyunu içmeye koyul-
CUDYU
du.
Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki "kişileş-
tirme sanatı"nın göstergesidir?
A) Suyun sesini anlatmada yansıma sözcüklerin
kullanılması
B) Çok uzaklardan derenin görünmesi
C) Derenin telaşlı sesinin duyulması
D) Suların soğukluğunun buza benzetilmesi
db
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamKOLEJİ
8. Türkiye üzgün yurdum, güzel yurdum
Boynu bükük ayçiçeği
Şiirin ve aşkın geleceği
Bu şiirde hangi söz sanatları kullanılmıştır?
A) Kişileştirme - Abartma
180 (8
B) Kişileştirme - Benzetme
C) Abartma - Konuşturma
D) Abartma - Benzetme
da
afet
Test-3
OF
og nabuvili (G
deplock
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam7. Aşağıda bazı sözcüklerin anlamları ve bu sözcük-
lerin bu anlamda kullanıldıkları cümleler verilmiştir.
Bu kelimeleri cümlelerin içinden bularak bulmaca-
nın satırlarına yazınız.
●
●
●
ANLAMLAR (Soldan Sağa)
1. Üstün, yararlı nitelikleri olan kimse
2. Bir kimsenin giyinişi, dış görünüşü
3. Meyve özü
CÜMLELER
1
2
3
A) E
1
-
T
2 3 4 5
LO
Delikanlılar giyinişlerinden, kılıklarından belli
oluyor.
Bu yazar, yüzyılımızın önemli değerlerindendir.
Şeftali nektarı olmadan yemeğe başlamam,
dedi.
Buna göre bulmacanın 4. sütununda yer alan
harfler aşağıdakilerden hangisidir?
6
B) N
T
E
E
i
D) T
A
N
BAHÇEŞEHİR KOLEJİ
15
9
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam1
CUMLENIN OGELERİ
Ara Soy
Vurgu
Türkçenin kuralına göre bir cümlenin yüklemi.
cümlenin sonunda bulunur Yüklemi fil olan
cümlelerde yüklemden hemen önceki oge,
vurgulanmış olur
Örnek: Futbol turnuvasının final
çıktığımızda bütün stat bizi alkışlıyordu.
Bu cümlede "alkışlıyordu" ifadesi yüklem olarak
kullanılmıştır. Yüklemden hemen önceki öge.
"Kimi alkışlıyordu?" sorusuna cevap veren "bizi"
sözcüğüdür. Yani bu cümlede vurgulanan öge,
belirtili nesnedir.
maçına
2
Buna göre,
1. Bu kolyeyi doğum günümde bana dedem ile
babaannem hediye etmişti.
II. Dedem ile babaannem doğum günümde bana
bu kolyeyi hediye etmişti.
III. Bu kolyeyi doğum günümde dedem ile babaan-
nem bana hediye etmişti.
AV YAYINLARI
IV. Bu kolyeyi dedem ile babaannem bana doğum
günümde hediye etmişti.
Elindel
arkada
K.
numaralanmış cümlelerde vurgulanan ögeler
sırasıyla hangi seçenekte doğru gösterilmiştir?
A) Özne - Belirtisiz Nesne-Zarf Tamlayıcısı - Yer
Tamlayıcısı
B) Özne - Belirtili Nesne - Yer Tamlayıcısı - Zarf
Tamlayıcısı
Dün
biler
Tey
biz
Bu
"Ye
CIS
h
C) Belirtisiz Nesne - Belirtisiz Nesne - Yer Tamla-
yıcısı - Zarf Tamlayıcısı
D) Özne - Belirtili Nesne - Zarf Tamlayıcısı - Yer
Tamlayıcısı
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamB
KİTAPÇIĞI
6.
A)
B)
D)
Türkçe Deneme Sınavı - 2
. Bir sözcüğün sözlükte geçen ilk anlamına "gerçek anlam" denir.
• Bir sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak kazandığı yeni anlama "mecaz anlam" denir.
• Bir bilim, meslek ve sanat dalıyla ilgili özel bir kavramı karşılayan sözcüklere "terim anlamlı sözcük” denir.
Bu tanımlara göre "perde" sözcüğünün,
I. Ablam gerçekleri anlatınca gözlerimdeki perde kalkıverdi.
II. Babaannem daha güneş doğarken evin perdelerini ve pencerelerini açar.
III. Gözlerine perde inen yaşlı adam önünü görmekte zorlanıyordu.
cümlelerinde kazandığı anlam özelliği aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
Gerçek
1
11
Mecaz
11
1
||
Terim
|||
Sözel Bölüm
|
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamETKİNLİK - 4
A. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin, hangi anlamlarıyla (temel, yan, terim, mecaz) kullanıldık-
larını yanlarına yazın.
Cümleler
1. Ince, ipek ipliklerle dokunmuş antika bir halı aldık.
2. Annem, bana hep "Davranışlarında ince biri olmalısın." der.
3. Dağın eteklerine küme küme serpilen kerpiç evleri gördü.
4. Kapının ağzında durma, kapı kapanabilir.
5. Bütün işler onun üzerine yıkılmıştı.
6. Istanbul Boğazı'na yeni bir köprü yapılması düşünülüyor.
7. Kardeşim, yarın boğazından ameliyat olacak.
8. Boğazına düşkün insanların kilo vermesi çok zordur.
9. Hakem, son dakikada verdiği penaltıyla takımımızı yaktı.
10. Bugünkü derste açılarla ilgili problemler çözdük.
11. O, kendi açısından haklı; ben de kendi açımdan haklıyım.
12. En çok nefret ettiğim şey, ayakları sallanan masada yemek yemektir.
13. Kaybettiğim bileziği, siyah çantamın gözünde buldum.
14. Filmin başını kaçırınca sonundan hiçbir şey anlamadık.
15. Bu yıl yeni gelen öğrenciler sınıfımıza ısındı.
16. Hava ısınınca doğa canlanır ve güzelleşir.
17. Sıralı cümleler virgülle birbirine bağlanır.
18. Yapılan konuşmalar beni sıkınca yan odaya geçip müzik dinledim.
19. Masa ağır olduğu için onu tek başıma taşıyamadım.
20. Oyunun sahne dekorlarını akademi öğrencileri yapmış.
21. Kanadı kırılan kuş, birkaç hafta sonra iyileşmişti.
22. Tatile giderken uçağın kanadından hiçbir yeri göremedim.
23. Bu şiirin belli bir uyak ve ölçü düzeni yok.
24. Hakan, Uludağ'da kayak yaparken kolunu kırmış.
25. Amcamın tamirhanesindeki makinenin kolu bozulmuş.
16 BILFEN
Temel Yan Terim Mecaz
✓
V
✓
J
f
✓
✓
✓
J
✓
✓
✓
✓
B. Aşağıda, sözcü
cümlelerle uyga
"ince"
() Kalinlig az
() Zayıf
() Ayrintil, hy
() Düşünce-
herkesin
() Tiz (ses)
"ham"
() Olma
() Tabi
() Idm
() Kal
"t
b
(
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamTEST 101
1. Ara Tatil Calişma Soruları
20. Tezat (karşıtlık) söz sanatı, birbirine karşıt olan durum, kavram ve fikirlerin bir arada kullanılmasıdır. Sadece keli-
melerin zıt anlamlı olması değil, anlamsal zıtlık da tezat sanatına girer.
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde tezat sanatına başvurulmamıştır?
A) Insan üç beş damla kan, ırmak üç beş damla su;
Bir hayata çattık ki hayata kurmuş pusu.
Geldi ölümlü yalan, gitti ölümsüz gerçek;
Siz hayat süren leşler, sizi kim diriltecek?
B) Insan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya;
Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya.
Su iner yokuşlardan, hep basamak basamak;
Benimse alın yazım, yokuşlarda susamak.
C) Akışta demetlenmiş, büyük küçük, kâinat;
Şu çıkan buluta bak, bu inen suya inat!
Fakat Sakarya başka, yokuş mu çıkıyor ne,
Kurşundan bir yük binmiş, köpükten gövdesine.
D) Hani Yunus Emre ki kıyında geziyordu;
Hani ardına çil çil kubbeler serpen ordu?
Nerede kardeşlerin, cömert Nil, yeşil Tuna;
Giden şanlı akıncı, ne gün döner yurduna?
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam9)Aşağıda verilen cümleleri
olasılık
{ )Bir daha asla evimin önünden geçmeyin. uyarın
( )Annem çok meraklanmıştır şimdi. tahmin
( )Tatilde Mersin'e gidebiliriz. Olasılık
( )Tut ki çok zengin oldun. Varsayım
( )Kulağın duyabildiği titreşimlere ses denir. tanım
( )Bu konuda daha temkinli olmalısın.
eleştirir
( )Hakem, son maçı kötü yönetti. Oheri
bi
öneri, seyms, jam) olarak değerlendiriniz.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamETKINLIK
Verilen cümlelerin hangi kavramla ilgili olduklarını yanlarındaki boşluklara yazalım.
Yadsima
(phkar)
Beşiktaş'a güveniyorlar
Tasan
Beklenti
Kararsızlık
Bu olayı anneme
Kararlılık
koruyacaklarını umuyorlardı.
ve mağlup olsalar da şampiyonlar Ligi şansını
söylesek mi ki?
Ne yani, bütün pastayı ben mi yemişim?
Önümüzdeki hafta Mustafa'yı ziyaret etmeyi düşünüyorum.
Doğru bildiğim bu işten asla taviz veremem.
Geziye Hilal'in de katılacağını sanıyorduk.
Gelecek sene büyük bir market açmayı planlıyorum.
Bu işe bugün mü yoksa yarın mı başlasam?
Haksızlığa karşı çıkman çok yerinde bir tepkiydi.
Kim demiş benim sinirli olduğumu?
Onay
karar. 51.211/
fad simg
Beklenti
kararsızlık
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam15.
Dünyayı verelim çocuklara hiç değilse bir günlüğüne,
Allı pullu bir balon gibi verelim oynasınlar,
Oynasınlar türküler söyleyerek yıldızların arasında.
Dünyayı çocuklara verelim,
Kocaman bir elma gibi verelim, sıcacık bir ekmek somunu gibi.
Hiç değilse bir günlüğüne doysunlar,
Bir günlük de olsa öğrensin dünya arkadaşlığı.
Çocuklar dünyayı alacak elimizden,
Ölümsüz ağaçlar dikecekler.
Bu dizelerde ağır basan söz sanatları aşağıdakilerden hangisidir?
A) Benzetme - Konuşturma
C) Benzetme - Kişileştirme
B) Kişileştirme - Abartma
D) Abartma-Karşıtlık
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamSÖZEL A KİTAPÇIĞI D-1
●
●
1. Bu testte 20 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdına işaretleyiniz.
M
YAY
TÜR
11. Yayılıp etkisi altına almak
II. Sarılıp tırmanmak
✓ III. Bir şeyi başka bir şeyin içine koyup onunla
kaplamak
"Sarmak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangi-
sinde numaralanmış anlamlarından herhangi
biriyle kullanılmamıştır?
2652230
ADüzelttiğim yaprakların içine,pirinç koyup dol-
ma sarıyorum.
B Akşamın karanlığı yavaş yavaş tüm şehri sardı.
C) Kültür çöküşü yaygın bir hastalık gibi sarar top-
lumu.
B Birkaç yıl bile geçmeden asma tüm çardağı
sardı.
MUBA YAYINLARI
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin ögeleri "Özne
Zarf tamlayıcısı - Yüklem" şeklinde sıralanmıştır?
A) Tatlı dil, her kapıyı açan sihirli bir anahtardır.
B) Her nimetin kıymeti, kaybedildiği zaman anlaşılır.
C) Kalp kör olduktan sonra gözün görmesinde fayda
yoktur.
D) Kendine haynı olmayan bir kişinin, başkasına hayn
olmaz.
211
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam16. Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin anlamlarını bulup bulmacaya yerleştiriniz.
SOLDAN SAĞA
1. Söğüt ağacının çok narin bir yaprağı vardır.
2. Ayak parmaklarının ucunda yükselip çekingen bir merakla fısıldadı.
3. Ali'nin serüveni, ailesiyle birlikte yeni bir eve taşınmayla başlıyor.
4. İki gündür sarp dağ yollarından aşıyoruz.
C
2
4
3
4
1
3
2
Buna göre aşağıdaki parçalardan hangisi bu bulmacaya ait değildir
B)
A)
2
3
4
1
Ü
D
.
i
N
A
R
C
C
D)
2
3
4
2
3
4
7
K
E
C
K
E
K
A
033
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam2. TEMA - Milli Mücadele ve Ata
1. Etkinlik
Kelime veya
Kelime Grubu
takdir
ifa etmek
muasir
haysiyet
mesum
A) Aşağıdaki kelime ve kelime gru
bulunuz.
minnet
Sözlükteki Anlamı
mahcupluk
nlamını öğrendiğiniz kelimelerden üç tanesini
apınız. Konuşmanıza uygun bir hitap ifadesiyle
kinlik: Aşağıdaki soruları metinden hareketle
k milleti, bütün dünyaya nasıl örnel
Ortaokul Türkçe
Sözcükte AnlamA) Dil bilgisi- fen bilimleri - matematik
B) Matematik - dil bilgisi fen bilimleri
C) Dil bilgisi - matematik fen bilimleri
D) Fen bilimleri - matematik - dil bilgisi
(1) Mustafa Kemal Paşa, Çankaya denilen bir tepenin yamacında bir bağ evinde oturuyor. (II) Burası şehre bir saa
uzaklıkta. (III) Oldukça bakımsız ve düzensiz bir kır yolundan herhangi bir araba büyük zorlukla sizi bu köşkün bir ke
narına kadar getirebiliyor. (IV) Fakat geçtiğiniz yerler o kadar bağlık bahçelik ki yolun kötülüğünden çekilen rahatsızlı
hiç hissetmiyorsunuz.
Metnin numaralanmış hangi cümlelerindeki altı çizili kelimeler gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?
A) I ve II.
B) I ve IV.
C) II ve III.
D) III ve IV.
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlamne-
mür
bir
ne,
74
MARTES
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde konuşturma
sanatına başvurulmamıştır?
A) "Akşam seni ziyaret etmeye geleceğim." dedi Rüzgâr.
B) "Hepimiz birlikte hareket edersek bu işi çözeriz." dedi
bilge kaplumbağa.
C) "Bana bir masal okur musun?" diye sordu küçük tav-
şan annesine sarılarak.
D) "Necip Fazıl ilk şiirlerini bana yazmıştı.” dedi serseri
kaldırımlar.