Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Ortaokul Türkçe Soruları

TYT, AYT, YKS, LGS, KPSS, ALES hazırlık sürecinde dilediğin dersten soru çözüm desteği almak ister misin? Kunduz’a sorularını sor, alanında uzman eğitmenler cevaplasın.
Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasın-
da anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik ke-
limeler bitişik yazılır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde verilen kurala
uyulmamaktan kaynaklanan bir yazım yanlışı ya-
pılmıştır?
A) Denizlerimizde zaman zaman görülen köpekbalık-
ları tedirginlik yaratıyor.
B) Yeni aldığı balıksırtı desenli ceketi çok beğenildi.
C) Çatılardaki rengârenk rüzgârgülleri durmaksızın
dönüyordu.
D) Son günlerde kız çocuklarında atkuyruğu modası
başladı.
Ortaokul Türkçe
Yazım Kuralları
Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasın- da anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik ke- limeler bitişik yazılır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde verilen kurala uyulmamaktan kaynaklanan bir yazım yanlışı ya- pılmıştır? A) Denizlerimizde zaman zaman görülen köpekbalık- ları tedirginlik yaratıyor. B) Yeni aldığı balıksırtı desenli ceketi çok beğenildi. C) Çatılardaki rengârenk rüzgârgülleri durmaksızın dönüyordu. D) Son günlerde kız çocuklarında atkuyruğu modası başladı.
4.
1
Yaptığınız ve söylediğiniz her şey dönüp do-
laşıp yine size gelir. Bazen hemen, bazen de
yıllar sonra... O yüzden şimdi yaptığınız ve
söylediğiniz şeylere dikkat edin. Çünkü on-
lar, size dönmek için yola çıktılar bile.
A)
B)
C)
D)
Numaralanmış metinlerde ifade ettiği anlama göre aşağıdaki cümlelerden hangileri vardır?
II
11
Teknolojik aletlere bağlılığımız arttıkça in-
sanlarla bağımız kopmaya, vicdanımız ku-
rumaya başladı. Duyarsızlaşıyor ve duy-
gusuzlaşıyoruz. Teknoloji hızla ilerlerken
insanlığımız gittikçe geriliyor.
Uyarı cümlesi
Yakınma cümlesi
Tavsiye cümlesi
Öz eleştiri cümlesi
Aşamalı durum bildiren cümle
Hayıflanma cümlesi
Sitem cümlesi
Öneri cümlesi
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
4. 1 Yaptığınız ve söylediğiniz her şey dönüp do- laşıp yine size gelir. Bazen hemen, bazen de yıllar sonra... O yüzden şimdi yaptığınız ve söylediğiniz şeylere dikkat edin. Çünkü on- lar, size dönmek için yola çıktılar bile. A) B) C) D) Numaralanmış metinlerde ifade ettiği anlama göre aşağıdaki cümlelerden hangileri vardır? II 11 Teknolojik aletlere bağlılığımız arttıkça in- sanlarla bağımız kopmaya, vicdanımız ku- rumaya başladı. Duyarsızlaşıyor ve duy- gusuzlaşıyoruz. Teknoloji hızla ilerlerken insanlığımız gittikçe geriliyor. Uyarı cümlesi Yakınma cümlesi Tavsiye cümlesi Öz eleştiri cümlesi Aşamalı durum bildiren cümle Hayıflanma cümlesi Sitem cümlesi Öneri cümlesi
Anlam
un kolay
satic
katında
umaya
ekiçle
der.
izin
Paragrafta Anlam
8. Bir konserden çıkan Arda, Bilge, Cenk, Derya ve Ekin evlerine gidebilmek için metro veya otobüse binmişlerdir. Metro
da otobüs de önce A, sonra B semtinden geçmektedir. Bu kişilerin hangi ulaşım aracını kullanarak hangi semtlere
gittikleriyle ilgili bilinenler şunlardır:
Metroyu tercih eden üç kişi bulunmaktadır. +
Arda; Cenk ile aynı, Bilge ile farklı ulaşım araçlarını tercih etmiştir.
X
●
B semtinde inen iki kişiden biri Arda'dır.
Aynı semtte inen Ekin ile Derya, farklı ulaşım araçlarını kullanmışlardır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?
•
AEkin, Bilge ile aynı semtte inmiştir.
Derya, A semtine metroya binerek gitmiştir.
Bilge, Cenk ile farklı semtlerde inmiştir.
D) B)semtine metro ile giden kişilerden biri Arda'dır.
A
B
metro
Arda
Cenk
Ardo
Eking Derya
3 kişi
TEST
46
otabūs
Bilpe
2 kişi
Ortaokul Türkçe
Paragraf
Anlam un kolay satic katında umaya ekiçle der. izin Paragrafta Anlam 8. Bir konserden çıkan Arda, Bilge, Cenk, Derya ve Ekin evlerine gidebilmek için metro veya otobüse binmişlerdir. Metro da otobüs de önce A, sonra B semtinden geçmektedir. Bu kişilerin hangi ulaşım aracını kullanarak hangi semtlere gittikleriyle ilgili bilinenler şunlardır: Metroyu tercih eden üç kişi bulunmaktadır. + Arda; Cenk ile aynı, Bilge ile farklı ulaşım araçlarını tercih etmiştir. X ● B semtinde inen iki kişiden biri Arda'dır. Aynı semtte inen Ekin ile Derya, farklı ulaşım araçlarını kullanmışlardır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? • AEkin, Bilge ile aynı semtte inmiştir. Derya, A semtine metroya binerek gitmiştir. Bilge, Cenk ile farklı semtlerde inmiştir. D) B)semtine metro ile giden kişilerden biri Arda'dır. A B metro Arda Cenk Ardo Eking Derya 3 kişi TEST 46 otabūs Bilpe 2 kişi
A
PO
Aralık, Ocak ve Şubat aylarında ödediği elektrik faturalarının Ekim ayının elektrik faturasın
verilmiştir.
20x
Tablo: Ekim Ayına Göre Faturaların Değişim Yüzdesi
Değişim Orani (9)
72
su kuş-
azaran
erine
uy-
4. HASAT TESTI
Aa
Jo.to
3. O yaz, altın başaklı tarlaların ucu bucağı gö-
rünmüyordu. Henüz hasat başlamamıştı
hatta biçerdöverlere yol açmak için tarlala-
rın kıyılarında bazı yerleri orakla, tırpanla biç-
miştik. Bu biçme işinde Ayşe ile ben yan yanay-
dık, aynı hızla ilerliyorduk. Kadınlar bana
takılıyor,
"Gelininle yarışa-
A
cağına evinde oturup keyfine baksana!" diye
beni ayıplıyorlardı.
Aşağıdakilerden hangisi metinde boş bıra-
kılan yerlerden herhangi birine getirilemez?
A) ara sıra
C) böylece
B) hatta
D) ama
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam
A PO Aralık, Ocak ve Şubat aylarında ödediği elektrik faturalarının Ekim ayının elektrik faturasın verilmiştir. 20x Tablo: Ekim Ayına Göre Faturaların Değişim Yüzdesi Değişim Orani (9) 72 su kuş- azaran erine uy- 4. HASAT TESTI Aa Jo.to 3. O yaz, altın başaklı tarlaların ucu bucağı gö- rünmüyordu. Henüz hasat başlamamıştı hatta biçerdöverlere yol açmak için tarlala- rın kıyılarında bazı yerleri orakla, tırpanla biç- miştik. Bu biçme işinde Ayşe ile ben yan yanay- dık, aynı hızla ilerliyorduk. Kadınlar bana takılıyor, "Gelininle yarışa- A cağına evinde oturup keyfine baksana!" diye beni ayıplıyorlardı. Aşağıdakilerden hangisi metinde boş bıra- kılan yerlerden herhangi birine getirilemez? A) ara sıra C) böylece B) hatta D) ama
• Fiil cümlelerinde yüklem sonda veya ortadaysa vurgu yüklemden bir önceki sözcüktür.
İsim ya da isim soylu sözcüklerin yüklem olduğu cümlelerde, vurgu yüklemin kendisindedir.
Buna göre,
.
(1) Çocuklar; kendilerini yetişkinlerden farklı kılan fiziksel, ruhsal, sosyal ve zihinsel ihtiyaçlarının bir
kısmını kendi kendilerine karşılayabilirken bir kısmında desteğe ihtiyaç duyarlar. (II) Bazı ihtiyaçlarını
kendi başlarına karşılamalarını sağlayan en önemli vasıtalardan biri ise oyundur. (III) Öyle ki oyun,
çocuğun hayatında beslenmeyle birlikte önemli bir yer tutar. V) Bu nedenle çocuk, hemen her şart
altında oynayacak bir yer ve zaman bulur.
metninde numaralanmış cümlelerden hangisinde vurgulu öge yüklemin kendisidir?
cyllII
D) IV
(B)1
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özellikleri
• Fiil cümlelerinde yüklem sonda veya ortadaysa vurgu yüklemden bir önceki sözcüktür. İsim ya da isim soylu sözcüklerin yüklem olduğu cümlelerde, vurgu yüklemin kendisindedir. Buna göre, . (1) Çocuklar; kendilerini yetişkinlerden farklı kılan fiziksel, ruhsal, sosyal ve zihinsel ihtiyaçlarının bir kısmını kendi kendilerine karşılayabilirken bir kısmında desteğe ihtiyaç duyarlar. (II) Bazı ihtiyaçlarını kendi başlarına karşılamalarını sağlayan en önemli vasıtalardan biri ise oyundur. (III) Öyle ki oyun, çocuğun hayatında beslenmeyle birlikte önemli bir yer tutar. V) Bu nedenle çocuk, hemen her şart altında oynayacak bir yer ve zaman bulur. metninde numaralanmış cümlelerden hangisinde vurgulu öge yüklemin kendisidir? cyllII D) IV (B)1
5.
52
(1) Biz çevirmenler, hazıra konan kişiler gibi algılanı
rız. (II) Sanırım bunun temelinde, yazılmış bir yapıtı
yazın hayatına kolayca kazandırdığımız inancı var.
(III) Aslında bu sanıldığı kadar kolay değil. (V) Cevi
ri yapıtlar yazın dünyamıza çok şeyler vermiştir. (V)
Bu yapıtlar olmasaydı, yazınımız bugünkü düzeye
zor ulaşırdı. (VI) Yazın yaşamımızın bu düzeye gel-
mesinde çeviri yapıtların rolü yadsınamaz.
Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden itibaren düşüncenin yönü değişmiştir?
B) III.
C) N.
A) II.
DW
5. Aşağıda örneğiyle açıklanan medya unsurla-
nılmıştır?
Ortaokul Türkçe
Paragraf
5. 52 (1) Biz çevirmenler, hazıra konan kişiler gibi algılanı rız. (II) Sanırım bunun temelinde, yazılmış bir yapıtı yazın hayatına kolayca kazandırdığımız inancı var. (III) Aslında bu sanıldığı kadar kolay değil. (V) Cevi ri yapıtlar yazın dünyamıza çok şeyler vermiştir. (V) Bu yapıtlar olmasaydı, yazınımız bugünkü düzeye zor ulaşırdı. (VI) Yazın yaşamımızın bu düzeye gel- mesinde çeviri yapıtların rolü yadsınamaz. Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangi- sinden itibaren düşüncenin yönü değişmiştir? B) III. C) N. A) II. DW 5. Aşağıda örneğiyle açıklanan medya unsurla- nılmıştır?
JIN
DOROS
8. SINIF
A) 2-4-1-5-3
C) 5-2-3-4-1
5.
1. “Vallahi komşum, gözlerinle gördün işte; gittim, eşeğe sordum. Hayvan direniyor, gelmek istemiyor. Bana,
'Sen beni her defasında köylülerin işlerine yolluyorsun da neler olduğunu bilmiyorsun. Beni en ağır işler-
de çalıştırıyorlar, dövüyorlar; o da yetmiyormuş gibi bir de senin için kötü konuşuyorlar.' dedi."
2. Günlerden bir gün Hoca'nın hoşlanmadığı bir köylüsü değirmene gitmek için Hoca'dan eşeğini ister.
"Hoca Efendi, evde un kalmadı; eşeğini versen de bir değirmene gitsem, buğdayımı öğütsem, gelsem...
der. Hoca'nın niyeti eşeği vermemektir.
3. "Komşum, eşek her zaman konuşmaz; ayda yılda bir konuşur, o da bugüne rast geldi, eşeğimin gönlü
olmadan veremem." der.
po
B) 3-5-2-1-4
D) 2-1-4-3-5
4. "Komşum, bu işte birinci derecede sorumlu olan eşektir; gideyim, ona bir sorayım, ona göre ben de sana
bir cevap vereyim." der ve ahirin yolunu tutar. Nasrettin Hoca'nın komşusu olanlara anlam veremez ama
beklemekten başka da çaresi yoktur. Biraz sonra Hoca, ahırın kapısında görünür.
5. Hoca'nın ne demek istediğini anlayan komşusu, "Hoca, vermeyeceksen açık söyle. Eşek hiç konuşur
mu?" deyince Nasrettin Hoca,
Bu cümlelerle anlamlı bir metin oluşturmak için doğru sıralama nasıl olmalıdır?
ANDA TI
yu
on Comma
Jakog mem
eaque an opa
on
53 35 ku
22
5
PIXA
on
A PAZO
apa
16.
16.04
10020
ARCH
dek
Ortaokul Türkçe
Paragraf
JIN DOROS 8. SINIF A) 2-4-1-5-3 C) 5-2-3-4-1 5. 1. “Vallahi komşum, gözlerinle gördün işte; gittim, eşeğe sordum. Hayvan direniyor, gelmek istemiyor. Bana, 'Sen beni her defasında köylülerin işlerine yolluyorsun da neler olduğunu bilmiyorsun. Beni en ağır işler- de çalıştırıyorlar, dövüyorlar; o da yetmiyormuş gibi bir de senin için kötü konuşuyorlar.' dedi." 2. Günlerden bir gün Hoca'nın hoşlanmadığı bir köylüsü değirmene gitmek için Hoca'dan eşeğini ister. "Hoca Efendi, evde un kalmadı; eşeğini versen de bir değirmene gitsem, buğdayımı öğütsem, gelsem... der. Hoca'nın niyeti eşeği vermemektir. 3. "Komşum, eşek her zaman konuşmaz; ayda yılda bir konuşur, o da bugüne rast geldi, eşeğimin gönlü olmadan veremem." der. po B) 3-5-2-1-4 D) 2-1-4-3-5 4. "Komşum, bu işte birinci derecede sorumlu olan eşektir; gideyim, ona bir sorayım, ona göre ben de sana bir cevap vereyim." der ve ahirin yolunu tutar. Nasrettin Hoca'nın komşusu olanlara anlam veremez ama beklemekten başka da çaresi yoktur. Biraz sonra Hoca, ahırın kapısında görünür. 5. Hoca'nın ne demek istediğini anlayan komşusu, "Hoca, vermeyeceksen açık söyle. Eşek hiç konuşur mu?" deyince Nasrettin Hoca, Bu cümlelerle anlamlı bir metin oluşturmak için doğru sıralama nasıl olmalıdır? ANDA TI yu on Comma Jakog mem eaque an opa on 53 35 ku 22 5 PIXA on A PAZO apa 16. 16.04 10020 ARCH dek
Ceçkin Bey H
na göre S
40
83x=581
pozitif tar
birim
krok
413x18x+24x=83X
x=7
in Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat aylarında ödediği ele
140
SÖZEL
arları yüzde olarak verilmiştir.
20
15
201
Tablo: Ekim Ayına Göre Faturaların Değiş
Değişim Oranı (%)
24x
TÜRKÇE
Pa
1. Birçok göldeki su seviyesinin azalması su kuş-
larının da yaşam alanlarının eskiye nazaran
daralmasına neden oluyor.
A) göre
C) kıyasla
20 E
Bu cümledeki altı çizili sözcüğün yerine
aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uy-
gun değildir?
4. HAS
B) oranla
D) gittikçe
CA
De
Ortaokul Türkçe
Paragraf
Ceçkin Bey H na göre S 40 83x=581 pozitif tar birim krok 413x18x+24x=83X x=7 in Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat aylarında ödediği ele 140 SÖZEL arları yüzde olarak verilmiştir. 20 15 201 Tablo: Ekim Ayına Göre Faturaların Değiş Değişim Oranı (%) 24x TÜRKÇE Pa 1. Birçok göldeki su seviyesinin azalması su kuş- larının da yaşam alanlarının eskiye nazaran daralmasına neden oluyor. A) göre C) kıyasla 20 E Bu cümledeki altı çizili sözcüğün yerine aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uy- gun değildir? 4. HAS B) oranla D) gittikçe CA De
812-8
& (√2-1)
2 (1/4-1)
2013
3,5
an iki kardeşten E
okula giderken
B) 3,3
MÜJO
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili
sözcüğün anlamı yay ayraç içerisinde yan-
lış gösterilmiştir?
A) Araba yokuştan düz yola çıkınca âdeta uç-
maya başladı. (rüzgâr veya başka bir itici
güçle yerinden ayrılıp uzağa gitmek)
B) Antika kilim hâlâ sağlamdı ama bazı yerleri
yıpranmıştı. (zamanla veya çok kullanılma
sonucu aşınmak)
C) Lambanın zayıf ışığında not defterine bir
şeyler yazıyordu. (enerjisi, etkisi, yoğunluğu
az olan)
D) İlgilenemediğimiz için arka bahçeyi yabani
otlar basmıştı. (örtmek, bürümek, kaplamak)
2
4.
C
r
E
C
Ortaokul Türkçe
Sözcükte Anlam
812-8 & (√2-1) 2 (1/4-1) 2013 3,5 an iki kardeşten E okula giderken B) 3,3 MÜJO 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcüğün anlamı yay ayraç içerisinde yan- lış gösterilmiştir? A) Araba yokuştan düz yola çıkınca âdeta uç- maya başladı. (rüzgâr veya başka bir itici güçle yerinden ayrılıp uzağa gitmek) B) Antika kilim hâlâ sağlamdı ama bazı yerleri yıpranmıştı. (zamanla veya çok kullanılma sonucu aşınmak) C) Lambanın zayıf ışığında not defterine bir şeyler yazıyordu. (enerjisi, etkisi, yoğunluğu az olan) D) İlgilenemediğimiz için arka bahçeyi yabani otlar basmıştı. (örtmek, bürümek, kaplamak) 2 4. C r E C
çizili
yan-
UC-
itici
eri
ma
bir
ju
mi
=)
2
4. Fiil köklü kelimelerin yine fiil üzerinden ek ala-
rak başka bir anlam elde etmesine kalıcı isim
denmektedir. Bu eklere genel olarak isim fiil ya
da sifat fiil adı verilir. Böylece fiil (eylem) bir dö-
nüşüm yaşar ve kalıcı isim ortaya çıkar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi
ekini almasına rağmen fiilimsi özelliğini
kaybetmiş bir sözcük yoktur
A) Özene bezene yaptığım uçurtmam tellere
takılınca yırtıldı.
B) Bir telefon açacak kadar bile zamanın yok
muydu bize?
C) Yiyecek ve gıda yardımları Kadıköy'deki
stadyumda toplanıyor.
D) Duruşma günü geldiğinde yüzünde ümitsiz
bir ifade vardı.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler
çizili yan- UC- itici eri ma bir ju mi =) 2 4. Fiil köklü kelimelerin yine fiil üzerinden ek ala- rak başka bir anlam elde etmesine kalıcı isim denmektedir. Bu eklere genel olarak isim fiil ya da sifat fiil adı verilir. Böylece fiil (eylem) bir dö- nüşüm yaşar ve kalıcı isim ortaya çıkar. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi ekini almasına rağmen fiilimsi özelliğini kaybetmiş bir sözcük yoktur A) Özene bezene yaptığım uçurtmam tellere takılınca yırtıldı. B) Bir telefon açacak kadar bile zamanın yok muydu bize? C) Yiyecek ve gıda yardımları Kadıköy'deki stadyumda toplanıyor. D) Duruşma günü geldiğinde yüzünde ümitsiz bir ifade vardı.
9.
Tezat (Zıtlık): Birbirine karşıt düşüncelerin, kavramların, duyguların bir arada kullanılmasıdır. İki kar-
şıt düşüncenin bir arada söylenmesidir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde tezat sanatına başvurulmuştur?
A) Dara düştüğümde kim dost kim arkadaş çok iyi anladım.
B) Seçtiğimiz son filmle az daha gülmekten ölecektik.
Kutu gibi bu küçük evde nasıl yaşayacağız.
D) Gecenin sessizliğinde meydanı inleten bir gürültü koptu.
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı
9. Tezat (Zıtlık): Birbirine karşıt düşüncelerin, kavramların, duyguların bir arada kullanılmasıdır. İki kar- şıt düşüncenin bir arada söylenmesidir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde tezat sanatına başvurulmuştur? A) Dara düştüğümde kim dost kim arkadaş çok iyi anladım. B) Seçtiğimiz son filmle az daha gülmekten ölecektik. Kutu gibi bu küçük evde nasıl yaşayacağız. D) Gecenin sessizliğinde meydanı inleten bir gürültü koptu.
K
7. Nisa: Fablın sonunda her zaman bir ahlâk dersi (kıssadan hisse) vardır
Murat: Bu tür hikâyelerin kahramanları çoğunlukla hayvanlardır.
Nil: Fabllar, zaman unsuru belli olduğu için inandırıcı bir nitelik taşır.
Cenk: Olaylar, kahramanın gözlemleri doğrultusunda anlatılır.
Yukarıdaki çocuklardan hangileri fabl türü ile ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?
A) Nisa - Nil
B) Nisa - Murat
C) Murat Cenk
D) Nil-Cenk
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam
K 7. Nisa: Fablın sonunda her zaman bir ahlâk dersi (kıssadan hisse) vardır Murat: Bu tür hikâyelerin kahramanları çoğunlukla hayvanlardır. Nil: Fabllar, zaman unsuru belli olduğu için inandırıcı bir nitelik taşır. Cenk: Olaylar, kahramanın gözlemleri doğrultusunda anlatılır. Yukarıdaki çocuklardan hangileri fabl türü ile ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir? A) Nisa - Nil B) Nisa - Murat C) Murat Cenk D) Nil-Cenk
3.
"Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım / Şiirlerim rüzgârdır uzak dağlardan esen” dizelerinde şair, şiirlerini
uzak dağlardan esen rüzgâra benzetmiştir fakat hangi yönden şiirlerini rüzgâra benzettiğini şiirde belirtmemiştir.
Bu nedenle benzetme sanatında tamlayanın hangi yönden benzetildiğini gösteren benzetme yönü belirgin değildir.
Buna göre, aşağıdaki dizelerin hangisinde benzetme sanatının benzetme yönü belirgin değildir?
Geçenlerde bir yolcudan beni sormuşsun,
Terk edilmiş bir manastır gibi ıssızmış odan!
C) Senin yanındayken avuçlarımda
Suda sabun gibi eriyor zaman
B) Eviniz kutu gibi küçücük bir evdi,
Sarmaşıklarla balkonu örtük bir evdi.
D) Dört yanım karlı dağ oldu her gece
Çığ gibi üstümde artık yalnızlık.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Biçimleri
3. "Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım / Şiirlerim rüzgârdır uzak dağlardan esen” dizelerinde şair, şiirlerini uzak dağlardan esen rüzgâra benzetmiştir fakat hangi yönden şiirlerini rüzgâra benzettiğini şiirde belirtmemiştir. Bu nedenle benzetme sanatında tamlayanın hangi yönden benzetildiğini gösteren benzetme yönü belirgin değildir. Buna göre, aşağıdaki dizelerin hangisinde benzetme sanatının benzetme yönü belirgin değildir? Geçenlerde bir yolcudan beni sormuşsun, Terk edilmiş bir manastır gibi ıssızmış odan! C) Senin yanındayken avuçlarımda Suda sabun gibi eriyor zaman B) Eviniz kutu gibi küçücük bir evdi, Sarmaşıklarla balkonu örtük bir evdi. D) Dört yanım karlı dağ oldu her gece Çığ gibi üstümde artık yalnızlık.
Aşağıdakilerden
hangisi fabl türüne örnek olabilir?
A) Keçiciğin aklı bir karış hava da ya, sürüsünü bir yana bırakmış, bir başına otlaya otlaya çekip
gitmiş. Hain koca kurt, kaçırır mı; hemen görmüş keçiciği: "I leh işto ağzıma layık bir lokma. Yaşa-
sın!" demiş. Keçicik bakmış can pazarı. Hiç kurtuluş murtuluş yok"Eh, napalim, demek kaderi
mizde sana yem olmak varmış kurt." Demiş. "Madem ölüm kapıya goldi, bari bana biraz kaval çal
ki, neşeleniyim, kendimi unutup/öyle öleyim..." Kurt, "Son isteği zavallının..."demiş. Bulmuş bir
kaval, füyt füüyt çalmaya başlamış. Kurt çalmarş, keçicik oynamış. Derken ötelerden kaval sesini
alan köpekler koşturmuşlar, gelmişler; kurdu önlerine düşürüp bir güzel kovalamışlar. Kaçmadan
önce kurt, durumu anlayıp oyuna geldiğini sezinlemiş.
B) Hızımızı kaybetmeden Ulu Camii'ne gidiyoruz. Camiye girer girmez büyüleniyor insan. İhtişamlı
cami, gelenlerin farklı bir enerjiye sahip olmasını sağlıyor. Merak içinde rehberi dinlemeye başlı-
yoruz. İç mekân süslemesi harika olan bu caminin içinde 192 adet hat levhası olduğunu öğreniyo-
ruz. Şadırvanın kapalı olması dikkat çekiyor. Öğreniyoruz ki sonradan cam ile kaplanmış. Bu da
kışın kolaylık sağlıyor tabii ki... Verilen bilgilere göre Yıldırım Beyazıt, 1936'da birleşmiş Avrupa
ordularını Niğbolu'da mağlup edince elde ettiği ganimetle 20 cami inşa ettirmeye karar vermiş
ama padişahın fikrini değiştirip 20 kubbeli tek cami yaptırmaya ikna etmişler.
n
C)) Sıcak bir yaz günüydü. Çocuk, kendisine ait bir gölcükte yürüyordu. Bu defa, maşin mağazanın
bir toz bulutu kaldırarak geldiğini işte o zaman gördü. Bu gölcüğü, ona çayın sığ bir yerini taşlarla
çevirerek dedesi yapmıştı. Taşlarla çevrili bu gölcük olmasa belki şimdiye kadar çoktan ölmüş
olurdu. Ya da, ninesinin söylediğigibi akıntıya kapip IsikGöl'e doğru sürüklenirken, balıklara ve
öbür tatlı su hayvanlarına yem olur, yalnız komikleri kalırdı. Ve bir arayan soran da olmazdı.
Onunla ilgilenecek kimseler olmadığına göre, ikide bir çayda çimmesine ne gerek vardı? Neyse
ki böyle bir şey olmamıştı. Ama ya olsaydı! Belki ninesi gerçekten kendini suya atmazdı onu kur-
tarmak için. Ninenin gerçek torunu, kendi kanından torunu olsaydı, belki...
D)) Çitfçi dayı, köyünün arkasındaki küçük tarlasında aylarca emek verdi. Tohumunu çürümekten,
buğdayını hastalıktan korumak amacıyla/mücadele etti. İlkbahar yağışlı geçtiğinden ve yaz sı-
caklıkarı da erken başladığından çiftçi dayının buğdayları erkenden başak verdi, sarardı. Artık
haziran ayı kapıya dayanmış Çiftçi dayının emeğinin karşılığını alma vakti gelmişti. Çiftçi dayı ha-
rekete geçti. Şehirden biçerdöver getirtti. Biçerdöveri küçük tarlasına sokarak emeğinin karşılığını
almak için hasada başladı. Biçerdöverin deposu erkenden dolunca Çiftçi dayının yüzü gülmeye
başladı. Böylece Çiftçi dayının emeği boşa gitmemişti.
Ortaokul Türkçe
Olay Yazıları
Aşağıdakilerden hangisi fabl türüne örnek olabilir? A) Keçiciğin aklı bir karış hava da ya, sürüsünü bir yana bırakmış, bir başına otlaya otlaya çekip gitmiş. Hain koca kurt, kaçırır mı; hemen görmüş keçiciği: "I leh işto ağzıma layık bir lokma. Yaşa- sın!" demiş. Keçicik bakmış can pazarı. Hiç kurtuluş murtuluş yok"Eh, napalim, demek kaderi mizde sana yem olmak varmış kurt." Demiş. "Madem ölüm kapıya goldi, bari bana biraz kaval çal ki, neşeleniyim, kendimi unutup/öyle öleyim..." Kurt, "Son isteği zavallının..."demiş. Bulmuş bir kaval, füyt füüyt çalmaya başlamış. Kurt çalmarş, keçicik oynamış. Derken ötelerden kaval sesini alan köpekler koşturmuşlar, gelmişler; kurdu önlerine düşürüp bir güzel kovalamışlar. Kaçmadan önce kurt, durumu anlayıp oyuna geldiğini sezinlemiş. B) Hızımızı kaybetmeden Ulu Camii'ne gidiyoruz. Camiye girer girmez büyüleniyor insan. İhtişamlı cami, gelenlerin farklı bir enerjiye sahip olmasını sağlıyor. Merak içinde rehberi dinlemeye başlı- yoruz. İç mekân süslemesi harika olan bu caminin içinde 192 adet hat levhası olduğunu öğreniyo- ruz. Şadırvanın kapalı olması dikkat çekiyor. Öğreniyoruz ki sonradan cam ile kaplanmış. Bu da kışın kolaylık sağlıyor tabii ki... Verilen bilgilere göre Yıldırım Beyazıt, 1936'da birleşmiş Avrupa ordularını Niğbolu'da mağlup edince elde ettiği ganimetle 20 cami inşa ettirmeye karar vermiş ama padişahın fikrini değiştirip 20 kubbeli tek cami yaptırmaya ikna etmişler. n C)) Sıcak bir yaz günüydü. Çocuk, kendisine ait bir gölcükte yürüyordu. Bu defa, maşin mağazanın bir toz bulutu kaldırarak geldiğini işte o zaman gördü. Bu gölcüğü, ona çayın sığ bir yerini taşlarla çevirerek dedesi yapmıştı. Taşlarla çevrili bu gölcük olmasa belki şimdiye kadar çoktan ölmüş olurdu. Ya da, ninesinin söylediğigibi akıntıya kapip IsikGöl'e doğru sürüklenirken, balıklara ve öbür tatlı su hayvanlarına yem olur, yalnız komikleri kalırdı. Ve bir arayan soran da olmazdı. Onunla ilgilenecek kimseler olmadığına göre, ikide bir çayda çimmesine ne gerek vardı? Neyse ki böyle bir şey olmamıştı. Ama ya olsaydı! Belki ninesi gerçekten kendini suya atmazdı onu kur- tarmak için. Ninenin gerçek torunu, kendi kanından torunu olsaydı, belki... D)) Çitfçi dayı, köyünün arkasındaki küçük tarlasında aylarca emek verdi. Tohumunu çürümekten, buğdayını hastalıktan korumak amacıyla/mücadele etti. İlkbahar yağışlı geçtiğinden ve yaz sı- caklıkarı da erken başladığından çiftçi dayının buğdayları erkenden başak verdi, sarardı. Artık haziran ayı kapıya dayanmış Çiftçi dayının emeğinin karşılığını alma vakti gelmişti. Çiftçi dayı ha- rekete geçti. Şehirden biçerdöver getirtti. Biçerdöveri küçük tarlasına sokarak emeğinin karşılığını almak için hasada başladı. Biçerdöverin deposu erkenden dolunca Çiftçi dayının yüzü gülmeye başladı. Böylece Çiftçi dayının emeği boşa gitmemişti.
9
6. Öğretmen derste deyimler konusunu anlattıktan sonra Bedirhan, İlyas, Fatma ve Asiye'den "ağız”
sözcüğü ile oluşturulmuş birer deyim bulmalarını ve bu deyimlerin anlamlarını söylemelerini istemiş-
tir. Öğrencilerin söyledikleri deyimler ve açıklamalar aşağıda verilmiştir:
Bedirhan
Ağız birliği etmek: Bir konuda anlaşarak aynı
biçimde konuşmak
İlyas
Ağız açtırmamak: Birini gereksiz sözlerle şaşırtmak
Asiye
Ağız aramak: Öğrenilmek istenilen şeyi söyletecek yolda
dil kullanmak
3
Fatma
Ağız değiştirmek: Önce söylediğini başka türlü anlatmak
Buna göre hangi öğrencinin söylediği deyim ve açıklama birbiriyle uyumlu değildir?
A) Bedirhan'ın
BY Asiye'nin
C) İlyas'ın
D) Fatma'nın
A
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı
9 6. Öğretmen derste deyimler konusunu anlattıktan sonra Bedirhan, İlyas, Fatma ve Asiye'den "ağız” sözcüğü ile oluşturulmuş birer deyim bulmalarını ve bu deyimlerin anlamlarını söylemelerini istemiş- tir. Öğrencilerin söyledikleri deyimler ve açıklamalar aşağıda verilmiştir: Bedirhan Ağız birliği etmek: Bir konuda anlaşarak aynı biçimde konuşmak İlyas Ağız açtırmamak: Birini gereksiz sözlerle şaşırtmak Asiye Ağız aramak: Öğrenilmek istenilen şeyi söyletecek yolda dil kullanmak 3 Fatma Ağız değiştirmek: Önce söylediğini başka türlü anlatmak Buna göre hangi öğrencinin söylediği deyim ve açıklama birbiriyle uyumlu değildir? A) Bedirhan'ın BY Asiye'nin C) İlyas'ın D) Fatma'nın A
SUZEL
11. Aşağıda Ankara'daki 200 eczacının eczanelerinin fiziksel görünümüne, temizliğine, dekorasyon un-
suru seçimlerine ve bu unsurların renk seçimlerine verdikleri önemin tablosu verilmiştir.
Özellik
Eczanenin Fiziksel
Görünümü
Eczanenin Temizliği
Kullanılan Dekorasyon
Malzemelerinin Seçimi
Çok önem
veririm.
Sayı
71
140
48
%
48
35,5
70
24
Önem
veririm.
24
Sayı
89
56
96
94
%
av (3
44,5
28
48
Ne önemli
ne önemsiz
Sayı %
47
32
3
53
16
50
1,5
26,5
Önem
vermem.
25
Sayı
6
1
3
%
8
3
0,5
1,5
Hiç önem
vermem.
4
Sayı
Duvar ve Dekorasyon
Malzemelerinin Renk
Seçimi
Tablodaki bilgilerden hareketle aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur?
A) Eczanede kullandıkları dekorasyon malzemelerinin seçimine ne derece önem verdikleri sorusuna ecza-
cıların %96'sı önem verdiklerini belirtirken 3 tanesi önem vermediklerini belirtmiştir.
BY Eczacıların %47'si eczane duvar ve dekorasyon malzemelerinin renk seçimine çok önem verdiklerini
belirtmiştir. Renk seçiminin önemsiz olduğunu düşünen eczacı oranı ise sadece %8'dir.
750 106
vs summer ev
C) Eczacıların 70'i eczanelerinin temizliğine çok önem vermektedir. Eczacıların sadece %0,5'i bu durumun
kendileri için ne önemli ne önemsiz olduğunu belirtmiştir.
Eczacıların %44,5'i eczanelerinin fiziksel görünümüne önem verdiklerini belirtirken, %35,5'i fiziksel görü-
nüme çok önem vermektedir.
2
1
--1
004
%
1
-
1
Iuniey (A
13.
Uzm
Bu
ya
d
THESE
Ortaokul Türkçe
Grafik ve Tablo Yorumlama
SUZEL 11. Aşağıda Ankara'daki 200 eczacının eczanelerinin fiziksel görünümüne, temizliğine, dekorasyon un- suru seçimlerine ve bu unsurların renk seçimlerine verdikleri önemin tablosu verilmiştir. Özellik Eczanenin Fiziksel Görünümü Eczanenin Temizliği Kullanılan Dekorasyon Malzemelerinin Seçimi Çok önem veririm. Sayı 71 140 48 % 48 35,5 70 24 Önem veririm. 24 Sayı 89 56 96 94 % av (3 44,5 28 48 Ne önemli ne önemsiz Sayı % 47 32 3 53 16 50 1,5 26,5 Önem vermem. 25 Sayı 6 1 3 % 8 3 0,5 1,5 Hiç önem vermem. 4 Sayı Duvar ve Dekorasyon Malzemelerinin Renk Seçimi Tablodaki bilgilerden hareketle aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur? A) Eczanede kullandıkları dekorasyon malzemelerinin seçimine ne derece önem verdikleri sorusuna ecza- cıların %96'sı önem verdiklerini belirtirken 3 tanesi önem vermediklerini belirtmiştir. BY Eczacıların %47'si eczane duvar ve dekorasyon malzemelerinin renk seçimine çok önem verdiklerini belirtmiştir. Renk seçiminin önemsiz olduğunu düşünen eczacı oranı ise sadece %8'dir. 750 106 vs summer ev C) Eczacıların 70'i eczanelerinin temizliğine çok önem vermektedir. Eczacıların sadece %0,5'i bu durumun kendileri için ne önemli ne önemsiz olduğunu belirtmiştir. Eczacıların %44,5'i eczanelerinin fiziksel görünümüne önem verdiklerini belirtirken, %35,5'i fiziksel görü- nüme çok önem vermektedir. 2 1 --1 004 % 1 - 1 Iuniey (A 13. Uzm Bu ya d THESE