Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Anlamsal Bozukluklar Soruları

9. Eski uygarlıklar birbirinden ilginç karışımlar hazırlayarak
diş macunu yaparmış. Eski Romalılar ve Eski Yunanlar
bu karışımlara ufalanmış hayvan kemikleri ve istiridye
kabuğu da eklermiş. Çinlilerse nane gibi hoş kokular
olan bitkiler kullanırlarmış. 1800'lü yıllara doğru modern
diş macunlarının ilk örnekleri üretilmeye başlanmış. Bu
dönemde diş macunlarına sabun ve kireçtaşı eklenirmiş.
Bu macunlar daha küçük kavanozlara doldurulurmuş.
Diş macunları ilk olarak 19. yüzyılda tüplere koyulmaya
başlanmış.
Bu metinde aşağıdaki düşünceyi geliştirme
yollarından hangilerine yer verilmiştir?
A) Tanık gösterme-tanımlama
B) Benzetme-sayısal verilerden yararlanma
C) Örneklendirme-karşılaştırma
D)
Tanımlama-örneklendirme
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
9. Eski uygarlıklar birbirinden ilginç karışımlar hazırlayarak diş macunu yaparmış. Eski Romalılar ve Eski Yunanlar bu karışımlara ufalanmış hayvan kemikleri ve istiridye kabuğu da eklermiş. Çinlilerse nane gibi hoş kokular olan bitkiler kullanırlarmış. 1800'lü yıllara doğru modern diş macunlarının ilk örnekleri üretilmeye başlanmış. Bu dönemde diş macunlarına sabun ve kireçtaşı eklenirmiş. Bu macunlar daha küçük kavanozlara doldurulurmuş. Diş macunları ilk olarak 19. yüzyılda tüplere koyulmaya başlanmış. Bu metinde aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangilerine yer verilmiştir? A) Tanık gösterme-tanımlama B) Benzetme-sayısal verilerden yararlanma C) Örneklendirme-karşılaştırma D) Tanımlama-örneklendirme
17 Sirali ve bağlı cümlelerde iki cümlenin bir yükleme bağlanması sonucu anlatım bozukluğu meydana gelir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu
vardır?
A) Kimse beni dinlemiyor, istediğini yapıyor.
B) Kapı çalıyor ama kimse gidip bakmiyor.
C) Insanlara güvenir, yardım istemekten çekinmezdi.
D) Kış hazırlıklarımız çok ancak yeterli de değildi.
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
17 Sirali ve bağlı cümlelerde iki cümlenin bir yükleme bağlanması sonucu anlatım bozukluğu meydana gelir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır? A) Kimse beni dinlemiyor, istediğini yapıyor. B) Kapı çalıyor ama kimse gidip bakmiyor. C) Insanlara güvenir, yardım istemekten çekinmezdi. D) Kış hazırlıklarımız çok ancak yeterli de değildi.
4.
5.
Elindeyse zamana dur, geçme diye dayat,
Bir sigara içmekten daha kısa bu hayat.
Bu dizelerde hangi söz sanatı kullanılmıştır?
A) Abartma
B) Kişileştirme
C) Benzetme
D) Konuşturma
Eğri yollar yaylaların kuşağı
Çayır çimen sevgililer döşeği
Hora teper Sürmene'nin uşağı
Dadaşların oynadığı bar şimdi.
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Benzetmeden yararlanılmıştır.
C) Ahenk unsurları (kafiye, redif) kullanılmıştır.
D) Kişileştirme yapılmıştır.
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
4. 5. Elindeyse zamana dur, geçme diye dayat, Bir sigara içmekten daha kısa bu hayat. Bu dizelerde hangi söz sanatı kullanılmıştır? A) Abartma B) Kişileştirme C) Benzetme D) Konuşturma Eğri yollar yaylaların kuşağı Çayır çimen sevgililer döşeği Hora teper Sürmene'nin uşağı Dadaşların oynadığı bar şimdi. Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Benzetmeden yararlanılmıştır. C) Ahenk unsurları (kafiye, redif) kullanılmıştır. D) Kişileştirme yapılmıştır.
2. Ne sabahı göreyim, ne sabah görüneyim
Gündüzler size kalsın, verin karanlıkları
Islak bir yorgan gibi, sımsıkı bürüneyim
Örtün, üstüme örtün, serin karanlıkları
bahç
Bu dörtlükte kullanılan söz sanatları aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Karşıtlık-benzetme
B) Karşıtlık-konuşturma
C) Kişileştirme-benzetme
D) Benzetme-konuşturma
4
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
2. Ne sabahı göreyim, ne sabah görüneyim Gündüzler size kalsın, verin karanlıkları Islak bir yorgan gibi, sımsıkı bürüneyim Örtün, üstüme örtün, serin karanlıkları bahç Bu dörtlükte kullanılan söz sanatları aşağıdakiler- den hangisidir? A) Karşıtlık-benzetme B) Karşıtlık-konuşturma C) Kişileştirme-benzetme D) Benzetme-konuşturma 4
4- Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun sıfatlar getirip sifatın türünü parantezin içine
yazınız.
→
@
B
@
Bahçede
Serra'nın
Ⓒ Dayım
Burada ...
Uzun →
kedi, tüm serçeleri korkuttu.
çocuk top oynuyor.
kadın, yavrulara yiyecek verdi.
kazağı kayboldu.
gün sonra gidiyoruz.
katta oturuyoruz.
sokaktan gitmeliyim?
çiçeği görüyor musun?
Şişman →
..........
yolculuğa çıkacak.
5-Aşağıdaki sözcüklerden pekiştirme sıfatı yapınız.
Beyaz →
Temiz →
Kırmızı →
Güzel →
kitap vardı.
Sarı->
Mor->
Dertli →
Kısa →
Yeşil →
6- Aşağıdaki sözcüklerden küçültme sıfatı yapınız.
Geniş →
Ucuz ->
Küçük →
Minik →
Sarı →
Mor →
Beyaz →
Zayıf →>
Yeşil →
(
(
(.
(
(
(
(
(
(
.)
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
4- Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun sıfatlar getirip sifatın türünü parantezin içine yazınız. → @ B @ Bahçede Serra'nın Ⓒ Dayım Burada ... Uzun → kedi, tüm serçeleri korkuttu. çocuk top oynuyor. kadın, yavrulara yiyecek verdi. kazağı kayboldu. gün sonra gidiyoruz. katta oturuyoruz. sokaktan gitmeliyim? çiçeği görüyor musun? Şişman → .......... yolculuğa çıkacak. 5-Aşağıdaki sözcüklerden pekiştirme sıfatı yapınız. Beyaz → Temiz → Kırmızı → Güzel → kitap vardı. Sarı-> Mor-> Dertli → Kısa → Yeşil → 6- Aşağıdaki sözcüklerden küçültme sıfatı yapınız. Geniş → Ucuz -> Küçük → Minik → Sarı → Mor → Beyaz → Zayıf →> Yeşil → ( ( (. ( ( ( ( ( ( .)
10. Neylersin ölüm herkesin başında
Uyudun uyanamadın olacak
Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında
Bir namazlık saltanatın olacak
Taht misali o musalla taşında
Bu dizelerde kaç soru zarfı bulunmakta-
dır?
A. 1
C. 3
B. 2
D. 5
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "Cocul
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
10. Neylersin ölüm herkesin başında Uyudun uyanamadın olacak Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında Bir namazlık saltanatın olacak Taht misali o musalla taşında Bu dizelerde kaç soru zarfı bulunmakta- dır? A. 1 C. 3 B. 2 D. 5 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "Cocul
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yazım yanlı
vardır?
A) Alabalık tatlı sularda yaşayan balık türlerindendir.
B) Hastanedeki akrabamızı ara sıra ziyarete gidiyo
rum.
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yazım yanlışı
yoktur?
•
C) Karlı dağların hâkimi kurtlar asla yanlız gezmez.
D) Hafta sonu şehir dışındaki seminere katılacakmış.
●
A) Bayramda herkes traş olmaya inerdi kasabaya.
B) Defalarca özür diledikten sonra beni af etti.
C) Bu sütlerden herbir öğrenciye dağıtılacak.
D) Arabayı kullanmadan önce kılavuzu okumalısınız.
7. Aşağıda sayıların yazılışı ile ilgili bazı kurallar veril-
miştir:
Sıra sayıları yazıyla ve rakamla gösterilebilir. Ra-
kamla gösterilmesi durumunda ya rakamdan sonra
bir nokta konur ya da rakamdan sonra kesme işa-
reti konularak derece gösteren ek yazılır.
Uyarı: Sıra sayıları ekle gösterildiklerinde rakamdan
sonra sadece kesme işareti ve ek yazılır, ayrıca
konmaz.
nokta
Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır.
8.
Bu d
Doğ
nan
Kış
Bu
sir
A
B
C
9.
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yazım yanlı vardır? A) Alabalık tatlı sularda yaşayan balık türlerindendir. B) Hastanedeki akrabamızı ara sıra ziyarete gidiyo rum. 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yazım yanlışı yoktur? • C) Karlı dağların hâkimi kurtlar asla yanlız gezmez. D) Hafta sonu şehir dışındaki seminere katılacakmış. ● A) Bayramda herkes traş olmaya inerdi kasabaya. B) Defalarca özür diledikten sonra beni af etti. C) Bu sütlerden herbir öğrenciye dağıtılacak. D) Arabayı kullanmadan önce kılavuzu okumalısınız. 7. Aşağıda sayıların yazılışı ile ilgili bazı kurallar veril- miştir: Sıra sayıları yazıyla ve rakamla gösterilebilir. Ra- kamla gösterilmesi durumunda ya rakamdan sonra bir nokta konur ya da rakamdan sonra kesme işa- reti konularak derece gösteren ek yazılır. Uyarı: Sıra sayıları ekle gösterildiklerinde rakamdan sonra sadece kesme işareti ve ek yazılır, ayrıca konmaz. nokta Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır. 8. Bu d Doğ nan Kış Bu sir A B C 9.
2. Metinde geçen "İhtiyarlamış, küçülmüş ak
sakallı küçük yüzlü bir adam; gözünde göz
lük, mini mini halkalan ateşte ısıtıp zincir
bağlıyordu. cümlesinde aşağıdaki ögeler-
den hangisi yoktur
AT Özne
C) Dolaylı Tümleç
B) Zark Tümieci
Desne
Bu cümlenin ö
cümle aşağıdak
179
A) Yıllardır gör
lam getirdi.
B) MONuluk k
değildir.
C) Onca sıkın
Dy Başında c
ona güve
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
2. Metinde geçen "İhtiyarlamış, küçülmüş ak sakallı küçük yüzlü bir adam; gözünde göz lük, mini mini halkalan ateşte ısıtıp zincir bağlıyordu. cümlesinde aşağıdaki ögeler- den hangisi yoktur AT Özne C) Dolaylı Tümleç B) Zark Tümieci Desne Bu cümlenin ö cümle aşağıdak 179 A) Yıllardır gör lam getirdi. B) MONuluk k değildir. C) Onca sıkın Dy Başında c ona güve
Onlar
2- Aşağıdaki sözcükleri istenen görevleriyle cümle içinde kullanınız.
Kişi Zamiri:
Bazı
Hangi
Bu
İşaret Zamiri:
İşaret Sıfatı:
Kişi Zamiri:
İşaret Zamiri:
İşaret Sıfatı:
Belgisiz Zamir:
Belgisiz Sıfat:
Soru Zamiri:
Soru Sifatı:
Asa
İşaret Zamiri:
İşaret Sıfatı:
Nasıl ev?
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
Onlar 2- Aşağıdaki sözcükleri istenen görevleriyle cümle içinde kullanınız. Kişi Zamiri: Bazı Hangi Bu İşaret Zamiri: İşaret Sıfatı: Kişi Zamiri: İşaret Zamiri: İşaret Sıfatı: Belgisiz Zamir: Belgisiz Sıfat: Soru Zamiri: Soru Sifatı: Asa İşaret Zamiri: İşaret Sıfatı: Nasıl ev?
13. Durdum, dinlendim. Güneşler geçti üzerimden.
Yağmurlar, rüzgârlar geçti. Kara kara bulutlar ge-
lip durmuştu başımda; derken baktım, onlar da
geçti. Duruldum. Yüreği dedim, yumuşak tutmalı
her zaman. Oturup ağladım sonra tüm bu geçip
gidenlerin rahatlığından. Ağaçlar gibi döktüm kuru
yapraklarımı; yenilendim, tazelendim. Yeni kök-
lenmiş bir fide gibi berrak, umutlu ve huzurlu şimdi
zihnim. Ne öfkem kaldı, ne özlemim. Hepsi geçti,
hepsi geçti.
Bu parçanın dil ve anlatımı ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) İkilemelerden yararlanılmıştır.
B) Tanımlamaya başvurulmuştur.
C) Samimi bir dil kullanılmıştır.
D) Benzetmelerle anlatım güçlendirilmiştir.
192
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
13. Durdum, dinlendim. Güneşler geçti üzerimden. Yağmurlar, rüzgârlar geçti. Kara kara bulutlar ge- lip durmuştu başımda; derken baktım, onlar da geçti. Duruldum. Yüreği dedim, yumuşak tutmalı her zaman. Oturup ağladım sonra tüm bu geçip gidenlerin rahatlığından. Ağaçlar gibi döktüm kuru yapraklarımı; yenilendim, tazelendim. Yeni kök- lenmiş bir fide gibi berrak, umutlu ve huzurlu şimdi zihnim. Ne öfkem kaldı, ne özlemim. Hepsi geçti, hepsi geçti. Bu parçanın dil ve anlatımı ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) İkilemelerden yararlanılmıştır. B) Tanımlamaya başvurulmuştur. C) Samimi bir dil kullanılmıştır. D) Benzetmelerle anlatım güçlendirilmiştir. 192
Test - 41
15. Bir metinde geçen yerlerin ve nesnelerin görüntü-
lerini, okuyucunun zihninde canlandırmayı amaç-
layan anlatıma "betimleyici anlatım" denir. Betim-
leme iki ana başlık altında incelenir: Açıklayıcı
betimleme ve sanatsal betimleme.
non!
Açıklayıcı betimleme: Varlıkların özelliklerini göz-
lem yoluyla ve olduğu gibi okuyucuya aktaran
betimleme türüdür. Bu tasvir türünde amaç, bilgi
vermektir.
Sanatsal betimleme: Varlıkların görünüşlerinin ol-
duğu gibi aktarıldığı, varlıkların yazarda bıraktığı
izlenimlerin ön planda tutulduğu betimleme türü-
dür. Yazar, gördüklerinin tasvirini yaparken kendi
duygu ve düşüncelerini de okuyucuya aktarır.
Bu metne göre aşağıdakilerin hangisinde sa-
natsal betimleme özellikleri ağır basmaktadır?
A) Bulunduğumuz yer, denizden bin beş yüz
metre kadar yüksekte idi. Akçedil İskelesi'nin
önünde duran kayıklar, ağaçların arasın-
daki seyrek binalar oldukça ufaktı. Karşıda,
Burhaniye'nin arkasında, Madra Dağları duru-
yordu.
B) Dünyada kara üzerinde yaşayan, en uzun
boylu hayvan zürafadır. Genel olarak Afrika
bölgesinde yaşamlarını sürdüren zürafaların
upuzun bacakları, upuzun gövdeleri ve upu-
zun boyunları vardır. Tüyleri genellikle beyaz
ya da krem rengi olup üzerlerinde kahveren-
gimsi, tarçınımsı ya da siyahımsı benekler yer
almaktadır.
C) İlkbaharda havaların ısınmasıyla karlar ve
buzlar erimeye başlar. Dağlarda eriyen karla-
rin suyu, akarsular aracılığıyla ovalara ve de-
nizlere taşınır. Hem karların erimesi hem de
ilkbaharla birlikte artan yağışlar, akarsulardaki
ve denizlerdeki su miktarının artmasına neden
olur.
D) Güz yaprakları sararmıştı. Uçsuz bucaksız
güzelim ormanın üstünden turuncu, sarı, altın
renginde ışıklar geçiyor, ormana ılık ve ruha
huzur veren güz güneşi düşüyordu. Pembe,
mor orman laleleri; otları kurumuş, çatlamış
toprağı yarmışlar ve bir kayayı çatlatırcasına
dışarıya çıkmışlardı.
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
Test - 41 15. Bir metinde geçen yerlerin ve nesnelerin görüntü- lerini, okuyucunun zihninde canlandırmayı amaç- layan anlatıma "betimleyici anlatım" denir. Betim- leme iki ana başlık altında incelenir: Açıklayıcı betimleme ve sanatsal betimleme. non! Açıklayıcı betimleme: Varlıkların özelliklerini göz- lem yoluyla ve olduğu gibi okuyucuya aktaran betimleme türüdür. Bu tasvir türünde amaç, bilgi vermektir. Sanatsal betimleme: Varlıkların görünüşlerinin ol- duğu gibi aktarıldığı, varlıkların yazarda bıraktığı izlenimlerin ön planda tutulduğu betimleme türü- dür. Yazar, gördüklerinin tasvirini yaparken kendi duygu ve düşüncelerini de okuyucuya aktarır. Bu metne göre aşağıdakilerin hangisinde sa- natsal betimleme özellikleri ağır basmaktadır? A) Bulunduğumuz yer, denizden bin beş yüz metre kadar yüksekte idi. Akçedil İskelesi'nin önünde duran kayıklar, ağaçların arasın- daki seyrek binalar oldukça ufaktı. Karşıda, Burhaniye'nin arkasında, Madra Dağları duru- yordu. B) Dünyada kara üzerinde yaşayan, en uzun boylu hayvan zürafadır. Genel olarak Afrika bölgesinde yaşamlarını sürdüren zürafaların upuzun bacakları, upuzun gövdeleri ve upu- zun boyunları vardır. Tüyleri genellikle beyaz ya da krem rengi olup üzerlerinde kahveren- gimsi, tarçınımsı ya da siyahımsı benekler yer almaktadır. C) İlkbaharda havaların ısınmasıyla karlar ve buzlar erimeye başlar. Dağlarda eriyen karla- rin suyu, akarsular aracılığıyla ovalara ve de- nizlere taşınır. Hem karların erimesi hem de ilkbaharla birlikte artan yağışlar, akarsulardaki ve denizlerdeki su miktarının artmasına neden olur. D) Güz yaprakları sararmıştı. Uçsuz bucaksız güzelim ormanın üstünden turuncu, sarı, altın renginde ışıklar geçiyor, ormana ılık ve ruha huzur veren güz güneşi düşüyordu. Pembe, mor orman laleleri; otları kurumuş, çatlamış toprağı yarmışlar ve bir kayayı çatlatırcasına dışarıya çıkmışlardı.
13. Ay ve gün adları belli bir tarih bildiriyorsa büyük
harfle, bildirmiyorsa küçük harfle başlar.
Bu açıklamaya göre,
1. 2014'te ziyaret ettiğim Karadeniz'in sevimli ve
tarih kokan ilçesi Yusufeli'ni gezmek için Ma-
yıs belki de en doğru zamandı.
2. 2020'nin Eylül ayına kadar dilimize giren ya-
bancı sözcükler konusunda geniş çaplı bir ça-
lışma yapacağım.
3. Karadeniz'de düzenlenecek yayla şenlikleri
için 2 Temmuz perşembe günü Trabzon'a gi-
deceğim.
4. Okulun düzenlediği kermes, 2020 yılının Ni-
san ayında tekrarlanacakmış.
cümlelerinin hangilerinde yazım yanlışı yapıl-
mıştır?
A) 1 ve 2
C) 2 ve 4
B) 2 ve 3
D) 1 ve 3
BAHÇEŞEHİR KOLEJİ
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
13. Ay ve gün adları belli bir tarih bildiriyorsa büyük harfle, bildirmiyorsa küçük harfle başlar. Bu açıklamaya göre, 1. 2014'te ziyaret ettiğim Karadeniz'in sevimli ve tarih kokan ilçesi Yusufeli'ni gezmek için Ma- yıs belki de en doğru zamandı. 2. 2020'nin Eylül ayına kadar dilimize giren ya- bancı sözcükler konusunda geniş çaplı bir ça- lışma yapacağım. 3. Karadeniz'de düzenlenecek yayla şenlikleri için 2 Temmuz perşembe günü Trabzon'a gi- deceğim. 4. Okulun düzenlediği kermes, 2020 yılının Ni- san ayında tekrarlanacakmış. cümlelerinin hangilerinde yazım yanlışı yapıl- mıştır? A) 1 ve 2 C) 2 ve 4 B) 2 ve 3 D) 1 ve 3 BAHÇEŞEHİR KOLEJİ
Sözlü veya yazılı metinlerde ifadenin hiçbir engele
uğramadan akıp gitmesi; ses akışını bozan, söy-
lenmesi güç seslere ve kelimelere yer verilmemesi
metnin ---- ilkesiyle ilgilidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) duruluk
C) akacılık
B) açıklık
D) yalınlık
2. Yalınlık ilkesine uygun bir anlatımda anlatılmak is-
tenen düşünce kısa ve ---- ifadelerle dile getirilir.
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilemez?
A) öz
C) kesin
B) sanatlı
D) sade
4.
Palme Yoymovi
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
Sözlü veya yazılı metinlerde ifadenin hiçbir engele uğramadan akıp gitmesi; ses akışını bozan, söy- lenmesi güç seslere ve kelimelere yer verilmemesi metnin ---- ilkesiyle ilgilidir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) duruluk C) akacılık B) açıklık D) yalınlık 2. Yalınlık ilkesine uygun bir anlatımda anlatılmak is- tenen düşünce kısa ve ---- ifadelerle dile getirilir. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) öz C) kesin B) sanatlı D) sade 4. Palme Yoymovi
14.
13. Bir kimseyi karakteristik özellikleriyle okuyucu- Kitaps
ya tanıtmak amacıyla yazılan edebi yazılara
portre" denir. Portrede gözlem esastır. Öykü-
lerde kahramanlar, bazen dış görünüşleriyle
bazen karakter özellikleriyle okuyucuya anla-
tılır. Okuyucunun roman kahramanlarını haya-
linde canlandırması amaçlanır,
Buna göre aşağıdaki metinlerin hangisi
malo "portre" özelliği taşımamaktadır? -
A) Gördüğüm fotoğraflara göre, biraz şişman,
biraz yorgun, biraz hatları kalınlaşmış bir
bedenle karşılaşacağımı sanırken kapıdan
bir ışık dalgası hâlinde giren toplu bir kuv-
vet ve hayat kaynağı ile birden gözlerim ka-
maştı.
Güneş ilk kez doğuyormuş gibi ıslak, taze
dağların doruğunda açıldı. Binbir koku gü-
neyden, kuzeyden, doğudan, batıdan geldi.
Büyük yaldızlı kelebekler, karıncalar, kurt-
lar, tilkiler, ayılar, böcekler, sansarlar, kirpi-
ler; kokulardan yollara, bellere saldırdı.
C) Kaşları, gerili bir yay gibi kalkıktır. Uzun kir-
piklerinin sınırladığı iri, kahverengi gözler;
canlı, parlak ve neşelidir. Yüzünün en belirli
özelliğinden olan burnu ile övünür. Açıldığı
zaman bir türlü kapanmak bilmeyen kırmızı
dudakları arasından görülen dişler alabildi-
ğine parlaktır.
They
D) O; gayet büyük yuvarlak başlı, pek yüksek
alınlı, pembe çehreli, koyu elâ gözlü, irice
burunlu, fevkalâde güzel ağızlı, kırk yaşın-
dan sonra siyah denecek kadar koyulaşmış
uzunca, kumral sakallı, şişmanca, omuzları
geniş, elleri ayakları küçük bir insandı.
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
14. 13. Bir kimseyi karakteristik özellikleriyle okuyucu- Kitaps ya tanıtmak amacıyla yazılan edebi yazılara portre" denir. Portrede gözlem esastır. Öykü- lerde kahramanlar, bazen dış görünüşleriyle bazen karakter özellikleriyle okuyucuya anla- tılır. Okuyucunun roman kahramanlarını haya- linde canlandırması amaçlanır, Buna göre aşağıdaki metinlerin hangisi malo "portre" özelliği taşımamaktadır? - A) Gördüğüm fotoğraflara göre, biraz şişman, biraz yorgun, biraz hatları kalınlaşmış bir bedenle karşılaşacağımı sanırken kapıdan bir ışık dalgası hâlinde giren toplu bir kuv- vet ve hayat kaynağı ile birden gözlerim ka- maştı. Güneş ilk kez doğuyormuş gibi ıslak, taze dağların doruğunda açıldı. Binbir koku gü- neyden, kuzeyden, doğudan, batıdan geldi. Büyük yaldızlı kelebekler, karıncalar, kurt- lar, tilkiler, ayılar, böcekler, sansarlar, kirpi- ler; kokulardan yollara, bellere saldırdı. C) Kaşları, gerili bir yay gibi kalkıktır. Uzun kir- piklerinin sınırladığı iri, kahverengi gözler; canlı, parlak ve neşelidir. Yüzünün en belirli özelliğinden olan burnu ile övünür. Açıldığı zaman bir türlü kapanmak bilmeyen kırmızı dudakları arasından görülen dişler alabildi- ğine parlaktır. They D) O; gayet büyük yuvarlak başlı, pek yüksek alınlı, pembe çehreli, koyu elâ gözlü, irice burunlu, fevkalâde güzel ağızlı, kırk yaşın- dan sonra siyah denecek kadar koyulaşmış uzunca, kumral sakallı, şişmanca, omuzları geniş, elleri ayakları küçük bir insandı.
Ahlat
1214, Ahlat / Bitlis
Kayılar'ın Dedesi
Go
ökyüzünü kaplayan kurşunî bulutlar, önüne kattığı
her şeyi o yana bu yana savuran kudurmuş rüzgâr-
lar birazdan kopacak fırtınanın habercisi gibiydi! İlkbaha-
rin son günleriydi Ahlat'ta...
Yamaçları süsleyen binbir çeşit bitki artık canlı renkle-
rini kaybetmişti. Tazelikleri uçup gitmiş, soluk ve cılız be-
denleri kalmıştı geriye. Son üç-dört gündür devam eden
yağmurlar da bu renk değişimine mânî olamıyordu.
Batidan esen sert rüzgârlar yeni bulutları önüne katıp
getirince, Kayı Oymağı'nın üzeri karanlığa gömülü vermişti.
Yetmiş bin çadır hane halkından oluşan Kayı Oyma-
ğı'nın her bir ferdinin yüreği de her yanı kaplayan karan-
lığı yaşıyordu. Günlerdir, çadırlar terk edilmişçesine her
yer sepsessizdi.
Başını asabi dumanların kapladığı karşı dağlarda müt-
hiş bir şimşek çaktı. Ufkun bir ucundan diğer ucuna ka-
dar yıldırımın alevi uzandı. Sanki gökyüzü yanacakmış gibi
oldu. Ardından işitilen gök gürlemesi ise kulakları patlata-
cak cinstendi.
Yerdeki toprağı sarsıp, çadırları ayakta tutan direkleri
yıkacakmış gibi olan gök gürlemesini işiten Kayı'nın küçük
7
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
Ahlat 1214, Ahlat / Bitlis Kayılar'ın Dedesi Go ökyüzünü kaplayan kurşunî bulutlar, önüne kattığı her şeyi o yana bu yana savuran kudurmuş rüzgâr- lar birazdan kopacak fırtınanın habercisi gibiydi! İlkbaha- rin son günleriydi Ahlat'ta... Yamaçları süsleyen binbir çeşit bitki artık canlı renkle- rini kaybetmişti. Tazelikleri uçup gitmiş, soluk ve cılız be- denleri kalmıştı geriye. Son üç-dört gündür devam eden yağmurlar da bu renk değişimine mânî olamıyordu. Batidan esen sert rüzgârlar yeni bulutları önüne katıp getirince, Kayı Oymağı'nın üzeri karanlığa gömülü vermişti. Yetmiş bin çadır hane halkından oluşan Kayı Oyma- ğı'nın her bir ferdinin yüreği de her yanı kaplayan karan- lığı yaşıyordu. Günlerdir, çadırlar terk edilmişçesine her yer sepsessizdi. Başını asabi dumanların kapladığı karşı dağlarda müt- hiş bir şimşek çaktı. Ufkun bir ucundan diğer ucuna ka- dar yıldırımın alevi uzandı. Sanki gökyüzü yanacakmış gibi oldu. Ardından işitilen gök gürlemesi ise kulakları patlata- cak cinstendi. Yerdeki toprağı sarsıp, çadırları ayakta tutan direkleri yıkacakmış gibi olan gök gürlemesini işiten Kayı'nın küçük 7
NOKTA
Resim dersi sona ermişti ama Vasthi sanki oturduğu yere yapış-
mış gibi kalkamıyordu. Önündeki kâğıt bomboş duruyordu.
Vasthi'nin öğretmeni eğilip boş kâğıda baktı. "Aaa! Kar fırtınası-
na yakalanmış bir kutup ayısı." Vasthi, "Çok komik ama ben re-
sim yapamıyorum." dedi. Öğretmeni gülümsedi. "Bir nokta yap
bakalım, o seni nereye götürecek." dedi. Vasthi boya kalemini
eline aldı. Öfkeli bir şekilde boş kâğıdın ortasına bir nokta yap-
ti. "İşte!" dedi öğretmenine. Ardından öğretmeni kâğıdı eline al-
di, Vasthi'ye uzattı. "Şimdi bunu imzala." dedi. Ertesi hafta re-
sim dersinde Vashti'yi bir sürpriz bekliyordu. Öğretmen masası-
nın arkasında kenarları oymalı yaldızlı bir çerçevenin içine yer-
leştirilmiş kendi resmini gördü. "Himmm! Bundan daha güzel
bir resim yapabilirim!" dedi. Vasthi, sulu boya kalemini eline al-
di ve sayısız renkte ve boyda noktalar yaptı. Vasthi'nin çizdiği
renkli noktalar birkaç hafta sonra okulun sergisinde yerini aldı.
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
NOKTA Resim dersi sona ermişti ama Vasthi sanki oturduğu yere yapış- mış gibi kalkamıyordu. Önündeki kâğıt bomboş duruyordu. Vasthi'nin öğretmeni eğilip boş kâğıda baktı. "Aaa! Kar fırtınası- na yakalanmış bir kutup ayısı." Vasthi, "Çok komik ama ben re- sim yapamıyorum." dedi. Öğretmeni gülümsedi. "Bir nokta yap bakalım, o seni nereye götürecek." dedi. Vasthi boya kalemini eline aldı. Öfkeli bir şekilde boş kâğıdın ortasına bir nokta yap- ti. "İşte!" dedi öğretmenine. Ardından öğretmeni kâğıdı eline al- di, Vasthi'ye uzattı. "Şimdi bunu imzala." dedi. Ertesi hafta re- sim dersinde Vashti'yi bir sürpriz bekliyordu. Öğretmen masası- nın arkasında kenarları oymalı yaldızlı bir çerçevenin içine yer- leştirilmiş kendi resmini gördü. "Himmm! Bundan daha güzel bir resim yapabilirim!" dedi. Vasthi, sulu boya kalemini eline al- di ve sayısız renkte ve boyda noktalar yaptı. Vasthi'nin çizdiği renkli noktalar birkaç hafta sonra okulun sergisinde yerini aldı.