Anlatım Bozuklukları Soruları
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları14. "Birçok, birkaç, herhangi, hiçbir, her" gibi belgesiz
sıfatlar ve çokluk bildiren sayı sıfatlarının tamlayan
olduğu sıfat tamlamalarında, adin tekil kullanılma-
si gerekir. Aksi takdirde anlatım bozukluğu meyda-
na gelir.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamayı örnek-
leyen bir anlatım bozukluğu yoktur?
A) Her türlü problemlerini arkadaşına rahatça söy-
derdi.
By Her birinin düşünceleri de bizim için ayrı önem
taşıyordu.
Yirmi beş bin kişiyle doldurulan stat sesten yıkı-
lıyordu.
Öğretmen gidince sınıfta bir sürü olaylar çıktı.
1
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları11. bölüm
ANLATIM BOZUKLUKLARI KE
ÖRNEK - 1
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne ya da yüklem eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bu konsere gitmeyi daha önce de istemiştim ama konser için bir firsat bulamamıştım.
B Ayıkladığımız fasulyeleri bir kaba alıyoruz ve ilik suda bekletiyoruz.
C) Kadıköy Meydanı'na geldiğimizde o işine, ben evime gittim.
D) Seçtiğiniz tablolar resim zevkinizin ne kadar gelişmiş olduğunu gösteriyor.
ÇÖZÜM
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları1.
Geçen yıl Ölüdeniz'e, bu sene de Datça'ya gideceğiz.
Yüklem eksikliği
Klasik ve halk müziğinden uzak durmamak gerek.
Tamlama yanlışlığı
Bu sorudaki düştüğümüz tuzağa bir daha yakalanmayalım.
Gereksiz ek kullanılması
IV.
Hastaneye sabah girdi, akşama doğru çıkabildi.
Nesne eksikliği
Numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğunun sebebi yanlış gösterilmiştir?
A) I.
B) II.
CIII.
D) IV.
II.
H
III.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları2. Aşağıdakilerin hangisinde, bir sözcüğün yan-
lış yerde kullanımından kaynaklanan anlatım
bozukluğu yapılmıştır?
A) Bir oltanın iğnesinde çırpınan balık, sonun-
da hayat mücadelesinden vazgeçti.
B) Çocuğunu bıraktığı yerde bulamayan kadın
sağa sola koşturuyordu.
C) Boylarına göre ayrılmış istavritler çırpınıyor-
du deniz suyu konmuş kaplarda.
D) Yeni doğan dayısının oğlunu kucağına alı-
yor, çocuğu havaya fırlatıyordu.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları13. Durdum, dinlendim. Güneşler geçti üzerimden.
Yağmurlar, rüzgârlar geçti. Kara kara bulutlar ge-
lip durmuştu başımda; derken baktım, onlar da
geçti. Duruldum. Yüreği dedim, yumuşak tutmalı
her zaman. Oturup ağladım sonra tüm bu geçip
gidenlerin rahatlığından. Ağaçlar gibi döktüm kuru
yapraklarımı; yenilendim, tazelendim. Yeni kök-
lenmiş bir fide gibi berrak, umutlu ve huzurlu şimdi
zihnim. Ne öfkem kaldı, ne özlemim. Hepsi geçti,
hepsi geçti.
Bu parçanın dil ve anlatımı ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) İkilemelerden yararlanılmıştır.
B) Tanımlamaya başvurulmuştur.
C) Samimi bir dil kullanılmıştır.
D) Benzetmelerle anlatım güçlendirilmiştir.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları270
6. Birçok giden memnun ki yerinden
Çok seneler geçti, çok seneler geçti
Dönen yok seferinden
Bu dizelerdeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Çokluk bildiren belgisiz sifat tamlamasındaki ismin
çokluk eki alması
B) Fiilimsi ve yüklem arasında çatı uyumsuzluğunun
olması
C) Cümlede bulunması gereken bir ögenin kullanılma-
ması
D) Özne ile yüklem arasında kişi bakımından meydana
gelen uyumsuzluk
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları3. Aşağıdakilerin hangisinde yardımcı eylemin
gereksiz kullanılmasından kaynaklanan bir an-
latım bozukluğu vardır?
A) Bize iki saat sonra telefon edersin.
B) Sana olan sevgimden şüphe etmemelisin.
C) Bu konuda tarafsız olmalıyız.
D) Bize çok yardımı olmuştur onun.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları11. Fiilimsi bulunan bir cümlede fiilimsi ile cümlenin yüklemindeki fiilin öznesine göre çatı özelliklerinin (etken-edilgen)
farklı olması anlatım bozukluğuna yol açar. Orneğin "Suları açıp bahçe sulandı." cümlesinde "açıp" filimsisinin
etken, "sulandi" yükleminin edilgen olmasını anlatım bozukluğuna yol açmıştır.
Buna göre,
LAğacın gölgesine yaslanarak geçmişte olanları hatırladı.
ul. Öğretmeni iyice dinleyip konuyu anlamaya çalıştık.
Ill. Çok kitap okumasına rağmen yeterli gelişme sağlanamadı.
IV. Elde edilen sonuç en kısa sürede sizinle paylaşacak.
V. Farklı görüşler tanıdıkça ufkun açılacaktır.
numaralanmış cümlelerin hangilerinde çatı uyuşmazlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır
A) I ve II.
B) Il ve III.
C) III ve IV.
D) IV ve V.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları5.
blanca
-aksız
zkira
n%
1. Yazın sonunda ustam: "Oğlum, sana öğ-
retebileceğim bir şey kalmadı."
dedi.
2. Hayvanlar da iletişim kurarlar: arılar, karin-
calar, yunuslar...
3. Anneannem beni öptü, sonra da bana bir
dilim pasta ikram etti.
4. Elif Şafak'ın "Firarperest" adlı kitabını oku-
dum.
erlere si-
den han-
Yukarıdaki cümlelerde aşağıdaki kurallardan
hangisiyle ilgili örnek yoktur?
Yukar
nimin
()
0
Sıralı cümlelerin arasına virgül konur.
B Ardindan örnekler sıralanacak cümlelerden
sonra iki nokta kullanılır.
Aiki
Örneklerin devam edeceğini belirtmek için üç
nokta kullanılır.
C) V
Onemi belirtilmek istenen sözcükler tırnak
içinde yazılır.
KVA YAYINLARI
<
Ortaokul Türkçe
Anlatım BozukluklarıD]
Dod
6.
Cümlede bazı sözcükler anlam belirsizliğine yol
açabilir. Bu sözcüklerden sonra virgül getirerek
anlam belirsizliğini ya da karışıklığını gidermiş
oluruz. Özellikle cümle başında kullanılan adlaş-
mış sifatlardan sonra isim geliyorsa mutlaka
virgül kullanılmalıdır.
Bir ct
da fil
sina
Aşa
gun
A)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül eksikliğin-
den kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bebekleş için ağlamak çok doğaldır.
B) Seninle görüşmek isteyen biri var.
C) Kardeşimin cant siktlinca balkona çıkar.
D) Yalnızlık düşüncesi beni tedirgin ediyordu.
,
Leka
B)
C)
D
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları24
A
ha
7.
Kişiden kişiye sirayet edebilen, herkeste bir parça bulunan kibir, Ontemi alınmazsa yeşerip boy vererek insanın ruhunu za
deleyen zehirli bir sarmaşığa dönüşebilit Hikâye bu ya herkesi sokup rahatsız ettiği iğnesiyle gururlanan, kendine büyor
ehemmiyet veren sivrisinek, böbürlenmekte o kadar ileri gider ki bir esisiyle tozu dumana katabilen rüzgârla eğlenmeye, on
hakir gormeye başlar. Rüzgar, sivrisineğe ders vermek için olanca kuvvetiyle eser, savrulan sinek son anda bir çatinin ara
gina sığınır. Fakat ac içindeyken bile inadından ve kibrinden vazgeçmez. Çati zangir zangir sarsılırken bu gücü kendine me
eden sivrisinek, rüzgâra şu sözlerle seslenir. Yoksa bana bu fakirin çatısını mı söktüreceksin?" Kibir sahibi kişinin tavirla
da sivrisineğin iğnesi gibi çevresindekileri yaralar. Dili buyurgan, sözleri hırpani, davranışı inciticidir. Üstünlük duygusunu
şehirli nezaketin Örtülerine sarsa da en ufak sökükte kibri kendini açık eder. Üstelik içinde bulunduğu gafletin farkına
kendine ceki düzen vermek yerine çevresindekileri hor görür. Zafiyetini idrak edemez, aksine kendi varlığını herkesten değeri
addeder.
«Metin
la yazılmış
doğrudan
düşünceye
linda bule
vang
Parag
yer s
Hangi seçenekteki atasözünün metinde bahsi geçen konuyla ilgisi yoktur?
ana
y Ofkeyle kalkan zararla oturur.
de u
B) Dağ ne kadar yüce olsa da yol üstünden aşar.
C) Kendi yer salkımı ele verir talkimi.
r
D) Şapkası dar gelen, başım büyük sanırmış.
Bir
fiki
sa
IP
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları20. 1. 2005'lerde çocuklar daha mutlu ve hayat doluydu.
II. Gemide çalışanlardan biri, 3 mil ötedeki buzdağını
parmağıyla gösterdi.
JII. Tarımla uğraşan bir kişi, bu alanla ilgili temel bilgileri
öğrenmesi gerekir.
IV. Size olan sevgim ve saygım, dün vardı bugün de var
yarın da olacak.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde anlatım bo-
zukluğu yoktur?
A) I ve II
B) II ve IV
C) I ve III
D) III ve IV
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anla-
tim bozukluğu yoktur?
A) Dışarıya ihraç edilen mallar arasında ilk
sırayı ayakkabı alıyor.
B) Sıcaklık sıfırın altında eksi beş dereceye
indi.
C) Babası çok kızdığı için elleriyle duvarı yum-
rukladı.
D) Yağmura aldırmadan saatlerce dolaştı.
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları6. Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcükler anlatım bozuk-
luğuna neden olmuştur.
• Doktorun yaptığı ameliyatla kısa sürede sağlığına ka-
vuşacağını umuyoruz.
• Ihtiyar adamın arkamızdan seslenişini ve bakmasını
unutamıyorum.
7.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde aynı nedenden
kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?
A) Bu aile birçok sorunlar yaşadı ama üstesinden geldi.
B) Tatilde size gelişini, sizde kaldığını minnettarlıkla an-
lattı.
C) Gün doğarken kuşlar en güzel şarkılarını söylerler do-
ğaya.
D) Herkes, onun böyle bir yanlışa kapılmayacağını biliyor-
lar.
Ortaokul Türkçe
Anlatım BozukluklarıGÜÇLENDİREN TÜRKÇE
2. Ove ove bitiremedigi dede yadigarı vazo
4. insan
taş çatlasın on beş bin lira eder.
SIZ
Bu cümledeki altı çizili sözün cümle-
yara
ye kattığı anlam aşağıdaki cümlelerin
gibi
hangisinde vardır?
na
Bu
A) İleri geri sözleriyle toplantı salonunda-
sil
ki herkesin canını sikti.
B) Türkçe öğretmenimizin oğlu, olsa olsa
A
sekiz yaşındaydı.
C) Ofisteki işlerin hemen hemen bitmek
üzere olduğunu söyleyip telefonu ka-
patti.
D) Benden daha fazla yardım isteyince
onu geri çevirmek zorunda kaldım.
incilik
Ortaokul Türkçe
Anlatım Bozuklukları3.
Cümle içinde kullanılan sözcüklerin cümledeki anlama uygun olması gerekir. Aynı şekilde deyirler ve
atasözleri de bulundukları cümlenin anlamına uygun olmalıdır. Aksi takdirde anlatım bozukluğu meydana
gelir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
Arabanın bozulan sağ ön kapısını değiştirmek için sanayiye gitti.
B) ,
Devlet memuru olmasına rağmen, aldığı parayı hiçbir zaman azımsamadi Canim samadi) sözeugun
.
Gece boyunca solunum güçlüğü çekti, neyse ki ona bir şey olmadı.
yanlys and
Kulanilma
Di Kaybettiklerini düşününce derin bir nefes aldı genç doktor.