Atasözü ve Deyimler Soruları

KCR TÜRKÇE KİTAPÇIK B REKOR 8. Sini Sozel Deyimler düşüncelerimizin anlaşılmasını kolaylaştıran, anlatımı renklendiren sözcük gruplandit. Konuşma- larımızda yak" sözaga ile ilgillpok sayıda deyim kullaninz. Söz gelimi, bir yolunu bulup birini işinden veya görevinden uzakleştirmek anlamında bir yere gidilmesine veya bir işin yapılmasına engel olmak anlamde tutumunu düşüncesini, karanni, isteğini vb. değiştirmemek, davranışın sonuna değin sürdürmek anlamda ise deyimleri kullan Bu metinde boş birakilan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Baymak Sabağı olmax Dayak basamak Dagediremek Hemden önceki gedecir. Bu oge cene, nesne, yer tamayisi veya zanama at oumlesinde vurgu batake so

16. Dede: Sana bir soru soracağım, yavrum: Sürahi mi bardağa eğilir, bardak mı sürahiye? Torun: Sürahide su olduğu için sürahi, bardağa eğilir. Dede: "--- - Aferin sana! İşte bilge insanlar da gönlünü yere sermeyi bilen alçak gönüllü kişiler olduğu için bilgi ve görgüsünü akta- rirken karşısındakinin önünde eğilir. Atalarımız boşuna dememiş Bu metinde boş bırakılan yere anlam akışına göre aşağıdaki atasözlerinden hangisi getirilmelidir? A) Ne doğrarsan aşına, o çıkar kaşığına. B) Ağaç, meyvesi olunca başını aşağı salar. C) Buğday başak verince orak pahaya çıkar. D) Lafla peynir gemisi yürümez.

15. Düşünüp taşınmadan çabuk davranılarak yapılan işten iyi sonuç beklenmemelidir, o iş ya yanlış ya da bozuk olur. Yukarıda açıklaması verilen atasözü aşağıdakilerden hangisidir? CAP Acele işe şeytan karışır. B) Acele ile menzil alınmaz. Acele bir ağaçtır, meyvesi pişmanlık. Acı patlıcanı kırağı çalmaz.

(10. Innlenmiş ku Bir söz iyice düşünmeden söylenmemelidir. Du- şünüp taşınmadan, ölçüp tartmadan konuşmak pişman olunacak sonuçlar doğurabilir. legisl oluş Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu cümle ile anlamca aynı doğrultudadır? A) Söz gümüşse sükut altındır. B) Sorma kişinin aslini, sohbetinden bellidir. C) Söz var iş bitirir, söz var baş yitirir. D) Boğaz dokuz boğumdur. WE 4

2. Genç adam antika merakı sebebiyle ülkenin en ücra köselerini dolaşıyor ve godine kestirdioi antika mallən yok pahasına satın alarak kazanç elde ediyordu. Usteha kis kyamet. sürdürdüğü seyahatler sırasında da başına iş açmıstı. Fakat bu sefer hepsin den farklı görünüyordu. Yollan kapatan kar yüzünden arabasını terk etmiş ve yoğun tipi altında donmak üzereyken bir ihtiyar tarafından bulunarak kulübeye davet edin mişti. Aşağıdakilerden hangisi bu metinde geçen deyimlerin anlamlarından herhangi birini karşılamamaktadır? A Uğraştına ve üzücü bir işin akmasına yol açmak BV Bir işi başarabileceğini ummak, elverişli görmek Ara vermeden devamlı çalışmak Son derece ucuz olmak 9

6. Sınavdan yüksek not aldığı için mutluluktan etekleri zil çalıyordu. Bu cümlede kullanılan deyimin anlamı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Birdenbire çok korkmak, endişelenmek B) Birine kırılmak, üzülmek C) Çok sevinmek CN00-08.02CDSO D) Bir şeyi açıklamak, göstermek, tanıtmak 3

ATNIS . 2. Aşağıda bazı deyimlerin anlamları verilmistir Gereğinde, bir konuya yeniden donabilme imkanı bırakmak, kosip atmamak Bir kimseye çok saygı ve sevgi göstermek Geri dönülemeyecek bir iş yapmak Aşağıdakilerin hangisinde kullanılan deyim bu anlamlardan herhangi birini karşılamamakta- dir? bay Ok yaydan ciklu bir kere, bundan sonraki adım lanmızı ona göre atmak zorundayız. B) Öğretmenimiz, aramıza yeni gelen ögrencileri alışmaları için el üstünde tutuyordu. C) Sağlık görevlileri, kapı kapı dolaşarak vatan- daşları hastalık konusunda bilgilendiriyor. b) Genel müdürümüz, cumartesi günleri izinli olma- miz konusunda açık kapı bıraktı. 22.817 SOZ

14. 1. 12. Bazı insanlar günümüzde sonu gelmeyen istek ve aşırı tutku nedeniyle yapamayacakları kadar ağır işleri varken hiç düşünmeden yeni işler yüklenebi- liyorlar. Oysa insan, kaldırabileceği yüklerin altına girmelidir. Aşağıda verilenlerden hangisi bu metinde sözü edilen insanların durumunu özlü biçimde an- latmaktadır? A) Dervişe "Bağdat'ta pilav var." demişler, “Yalan değilse irak değil." demiş. B) Dağda bağın var, yüreğinde dağın var. C Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur. D) Fare deliğe sığmamış, bir de kuyruğuna kabak bağlamış.

LO 5 na gidi- rüç ay den ev, 3. Deyimlerimizin bazıları bir olayı, bir davranışı, onunla ilgili bir jesti, bir mimiği anımsayarak anlat- ma yoluyla oluşmuştur. Örneğin, birini çağırmak anlamında kullanılan - - - - ; bir kimseye arala- rindaki anlaşmayı hatırlatmak, yakınlık göstermek anlamında kullanılan ----; bir işi yapmaya güçlü bir biçimde, istekle hazırlanmak anlamında ----; girişimde bulunmak, bir işe girişmek anlamındaki deyimleri aynı yolla oluşturulmuştur. Bu metinde aşağıdaki deyimlerden hangisinin açıklaması yoktur? elerde llanıl- A) El atmak C) El etmek B) Kolları sivamak D) Göze almak

16. Evlerinde somurtan, iş yerlerinde somurtan, çarşıda pazarda somurtan, yaşantıları problem- lerle dolu insanları aileleri sevmez, iş arkadaşları sevmez, amirleri sevmez, memurları sevmez. Ki- sacası hiç kimse sevmez. Hayata küsmüş, bitkin, dostu bile olmayan bu insanlardan bir şeyler bekleyerek çok kıymetli dakikalarınızı boşa har- camayın. Çünkü bu gibilerden başarı beklemek akıntıya karşı kürek çekmekten başka bir şey de- ğildir. Bu cümleye altı çizili sözün kattığı anlam aşa- ğıdakilerden hangisi olamaz? A) Olumsuzluklara karsi amansız bir mücadeleye girişmek B) Sonuç vermeyecek bir eylemde bulunmak C) Olmayacak bir iş için çabalamak D) Anlamsız bir beklenti içinde olmak

8 ve 9. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. Yayınlar M 7 Mozaik Dayım başkalarına bol bol yaptığı yardımı bize, yakın. larına, yapmaz. Anladım ki mum dibine ışık vermezmiş, Beklentim, maddiyat değil kesinlikle. Çalıştığı yerde mu. dür olan, sözü geçen, sevilen ve dediği her şey sorgusuz sualsiz yapılan biridir dayım. İş yerindeki herkesi koruyup kayınır. Onlara çokça yardım yapar. Ama yanlış anlaşıl. masın diye yakınlarına iş vermez. Elin ağzı torba değil ki büzesin. Kendi yakınlarına torpil yapıyor, onları kayırıyor gibi söylemlere mahal vermemek için böyle davrandığını söylüyor ama bizi üzdüğünün farkında değil. 8. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi metinde geçen “Mum dibine işık vermez." atasözüne zit bir anlam oluş- turur? AT Terzi kendi söküğünü dikemez. B) Armut dalının dibine düşer. e) Sağ elinin verdiğini sol elin görmesin. D) El eli yıkar iki el de yüzü. 9. Aşağıdakilerden hangisi metinde geçen "Elin ağzı tor- ba değil ki büzesin." atasözü ile ilgili bir yargı değildir? A) Sen konuşulanlara aldırma, ağzı olan konuşuyor işte! BY Bu dedikodulardan bıktım artık herkes kendi yorumu- nu katarak konuşuyor da konuşuyor. Bazı insanları duymazlıktan gel, onlar diline bir şey dolandırdılar mı önüne geçemezsin. D) Hiç kimseyi konuşmalarından dolayı yargılayamaz- sin, herkes kararlarında özgürdür. C

Türkçe Deneme 6. İhtiyar - Ah, ah! Şu sağırlık ne kötü bir şeymiş. Hayat çekilmez bir işkence oluyor insanın kulakları duymayınca. Ancak bu durumuma da şükür ya bir de kör olsaydım, felçli olsaydım, ne bileyim, çaresiz bir hastalığa ya- kalansaydım. Kadın : Efendi, efendi! Kendi kendine ne konuşup duruyorsun böyle? Efendi beni duyuyor musun? ihtiyar : Uyuyor muyum? Hayır, hayır uyumuyorum. Kadın : Allah Allah, ne olacak bu adamın hâli! İhtiyar : Ne dedin hanım, Havva kolonyayı mı alıyor? Kadın : Tamam, tamam yok bir şey... Çattık... İhtiyar : Anlamadım, çatıda yangın mı çıktı? Sen beni zor durumda bırakmak için gizli bir plan mi hazırlıyorsun? Kadın : Of, neyse !.. Duydun mu komşu hastalanmış? İhtiyar : Koşu başlamış mı? Ne koşusu bu hanım? Kadın : Sabahtan beri yanlış anlıyorsun. Komşu hastalanmış, diyorum. İhtiyar : Yine farkında olmadan seni kızdıracak bir söz mü söyledim? Kadın : Yok, yok... Hastalanmış komşu, diyorum İhtiyar : Haşlanmış turşu mu yiyorsun? Yahu turşunun haşlanmışı nasıl oluyor ki? Kadın : Çok sinirlendim çünkü dediğim hiçbir sözü doğru anlayamadın ama bu durum senin elinde değil, bunu da biliyorum. Metinde aşağıdaki deyimlerden hangisinin açıklamasına yer verilmemiştir? A) Baltayı taşa vurmak B) Başına B) Başına çorap örmek C) Burnundan solumak D) Basireti bağlanmak nas hin (> cs Deshin

6. Aşağıda karışık şekilde verilen deyim ve atasözlerini anlamlarıyla eşleştiriniz. 1. 2. Aslan yatağından yattığı yerden) bellidir (belli olur) Aç tavuk kendini arpa (buğday) ambaninda sanır Bıçak gibi kesilmek 3. 4. Bulbul kesilmek 5. 6. 7. 8. Asayiş berkemal Ali kiran baş kesen Her koyun kendi bacağından asılın Yuvarlanan taş, yosun tutmaz. Ununu elemek, eleğini asmak Barut kesilmek olmak) Ani bal alacak çiçeği bilir. El için kuyu kazan, evvela kendisi düşer. 9. 10. 11. 12. . . . ğin yerinde olduğunu anlatan bir söz Bir kimsenin oturduğu yerin durumu, onun kişiliğini belli eder. Herkes kendi davranışlarından sorumludur, herkes hatasının cezasını kendisi çeker. Geri kalan ömrü süresince yapacak önemli bir işi kalmamak. İşini bilen kimse nereye başvuracağını bilir. Insanlar, yokluğunu. yoksulluğunu çektikleri şeyler için olmayacak hayaller, düşler kurar. ( ) Zorba Çok öfkelenmek Söz, konuşma, sohbet birden bitmek, duruvermek. Bir etki veya baskı altında çokça konuşmak. Sürekli iş değiştiren bir kimse başarı sağlayamaz. Başkasına tuzak hazırlayan kimse, bu tuzağa ondan önce kendisi düşer. . .

DUZEYI KDS 7. Atasözleri anlatımımızı zenginleştiren, kalıplaşmış özlü sözlerdir. Atasözleri genellikle mecaz anlamlıdır. Kalıplaşmış sözler olduğu için sözcükleri değiştirilemez. Bazı atasözleri birbirinin zıt anlamlısı ya da birbirinin eş anlamlısı olabilir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki atasözlerinden hangileri anlam ilişkisi yönüyle diğerlerinden farklıdır? A) Eazla mal göz çıkarmaz. - Azıcık aşım, kaygısız başım B) Sakla samanı, gelir zamani. - Ak akçe kara gün içindir C) Her koyun kendi bacağından asılır. - Ağaç yaprağıyla gürler. D) Iyilik et, denize at; balik bilmezse Halik bilir. - İyilikten maraz doğar.

49. Karl Marx, insan bir çalışma etkinliğidir, insan çalışmazsa insan olamaz, diyor. İnsanı harekete geçirmek için doğasında olan özelliklere yönelmek gerekir. Her insan yeteneklerini geliştirmeye, öğrenmeye ilgi duyar. Bu ilginin derecesine göre de hayatının büyük bir bölümünü var olmak için çalışmaya ayırır. Yapılan araştırmalar, insanların para kazanmak, sosyal statü elde etmek ve topluma yararlı olmak için çalıştığını gösteriyor. Aşağıdakilerden hangisi, bu metinde anlatılmak istenen düşünceyle aynı doğrultuda değildir? A) Emek olmadan, yemek olmaz. B) Akan su yosun tutmaz. C) Boş gezmektense bedava çalışmak yeğdir. D) Su akarken testiyi doldurmalı

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyimin yanlış kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozuklu- 3. ğu vardır? A) Yanımda oturan adamların sohbetine kulak misa- firi oldum. B) Projemizin sunum tarihi yaklaştıkça eteklerimiz tutuştu. C) Bugüne kadar yaptığım bütün iyiliklere hep göz yumdu. D) Ünlü yazar yeni kitabı için kolları sıvadı. GESEN YAYINLARI