Atasözü ve Deyimler Soruları
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerAtasözlerinin birçoğunda mecazlı bir söyleyiş vardır. Bu-
nun yanında çok az da olsa gerçek anlam taşıyan atasöz-
SI
Heri de vardır.
lüo
Bų açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi gerçek
anlam taşıyan bir atasözüdür?
sle
A) Ayağını yorganına göre uzat.
B) Ateş düştüğü yeri yakar.
bil
:
Ağaç yaşken eğilir.
D) Son pişmanlık fayda vermez.
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla de
yim yardır?
A) El öpmeye gelen çocuklarına yıllarca saçını süpüz
ge eden yaşlı kadın, çocuklarına sevgiyle sarıldı.
B) Kardeşim olunca benim pabucum dama atılmış
öyle ki yıllarca orada unutulmuş.
Sokağa çıkma yasağı ilan edilir edilmez bizim ma-
hallede âdeta in cin top oynuyordu.
) One kurnazdır; hepimizi suya götürür, susuz getirir
valla.
FENOMEN
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerMelter
11. 23
ku
At
kü
kü
dil
9.
Bir bölgede, bir toprakta dirlik düzenlik varsa
oralarda kök salar insan. Ama koşullar tepe-
den tırnağa mutsuzlukla, sıkıntıyla örülmüşse
kaçmanın yollarını arar. Büyük dedelerim de
bakmışlar ki burası onlara uygun bir kent değil,
tası tarağı toplamış Giresun' da soluğu almış.
lar. Yüklerini indirdikleri şehirde ev, bağ, tarla
satın almışlar; çay ve findik yetiştirmişler.
Uğraşmış, didinmişler ve o yabancılara özgü
ürkeklikle kimsenin etlisine sütlüsüne karışma-
dan yaşamlarını sürdürmüşler.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada altı
çizili ifadelerden herhangi birinin açıklaması
değildir?
A) Bastan aşağı, her yanıyla. Tepeden Tinaga
BkBir yere iyice yerleşmek. Kór salar
D) Dinlenmek, ferahlamak, rahatlamak. Sduğu
BU
ol
di
C) Her türlü ilişkiyi kesmek üzere hazırlanmak.
A)
C
almay
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler7.
Bir olayın gerçekten yaşanıp yaşanmadığını anlamak için gizli kalamayan belirtisine bakmak
gerekir. Bu belirti varsa olay da var demektir.
Güzel şey, iyi gereç kullanılarak yapılır. Bundan da işi yapana övünme payı çıkar.
• Geçici olarak başkasının malını ve yetkisini kullanan kişi, çok geçmeden bu mal ve yetkiyi asil
sahibine bırakacaktır.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin açıklaması yukarıda verilmemiştir?
A) El atina binen tez iner.
B) Astar bol olmayınca yüze gelmez.
C) Aşı pişiren yağ olur, gelinin yüzü ağ olur.
D) Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
6
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler3. Her milletin inaçlarını, geleneklerini hayata bakışlarını yansıttıkları atasözleri vardır. Aşağıda Afrika atasözlerinden bazıları veril-
miştir:
Bilge her şeyi bilmez, sadece ahmaklar her şeyi bilir.
Her gün biraz yağmur bile nehirleri doldurabilir.
Tek bir elle boğa yılanı sarılmaz.
Sular yükseldikçe balıklar karıncaları yer, sular çekildikçe de karıncalar balıkları yer.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde anlatılmak istenen bu atasözlerinden herhangi biriyle aynı doğrultuda değildir?
B
B) Büyük balık küçük balığı yer.
A) Вir el bir eli yikar, iki el bir yüzü yıkar.
D) Boş fıçı çok langirdar.
Damlaya damlaya göl olur.
Diğer sayfaya geçiniz. K
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler9.
1. Yazın başı pişenin, kışın aşı pişer.
II. Ağustosta gölge kovan, zemheride karnın ovar.
III. Ağustosun yarısı yaz, yarısı kıştır.
IV. Yazın gölge hoş, kışın çuval boş.
Numaralanmış sözlerden hangisi anlamca diğerlerinden farklıdır?
A) I.
II.
0,
D) IV.
LGS S'Hi Deneme-7 (1920)
6
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerTut atalar sözünü kalbi selim ol
Gönülden gönüle yol var demişler
Gider yavuzluğun tab'ı halim ol
Sert sirke kabına zarar demişler
Aşağıdakilerden hangisi bu şiirde yer alan atasözü ve
deyimden birinin anlamı değildir?
A) Sevgi karşılıklıdır. V
B) Öfkeli, sert kimsenin zararı kendisinedit.
nedik
C) Koruyucu olmak, ilgilenip gözetmek
D) Söz dinlemek
47
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerA
B) 3
10. 19. yüzyılda Fransız ressamlarından Delacroix, Paris'te bir resim sergisi açmıştı. Sergiyi gezenlerden bir kişi, büyükçe bir şöval-
ye tablosunun önünde uzun süre durarak yakından uzaktan ciddi ciddi seyreder, beğenmediğini belirten bir biçimde de başını
sallarmış. Bu durum ressamın ilgisini çekmiş ve adamın yanına gelerek sormuş:
Bu tablo ile çok ilgilendiğiniz belli oluyor.
Evet, şövalyenin çizmesindeki körük kıvrımlarında hatalar var.
Pekiyi nasıl anladınız, işiniz bu mu?
Ben kunduraciyim, çizme dikerim, deyince ressam hemen tuvalini ve boyalarını getirerek adamın söylediği biçimde çizme-
yi düzeltmiş ve gerçekten daha iyi olduğunu görmekten memnun olarak adama teşekkür etmiş. Fakat adam yine tablonun ba-
şından ayrılmadan bu kez de şövalyenin pantolonunda ve kemerinde de hatalar olduğunu belirtince bu çok bilmişliğe dayana-
mayan ressam:
Bak dostum demiş, sen kunduracısın, çizmeden yukarı çıkma!
Bu metindeki altı çizili deyimin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
At Kendisine zararı dokunacak bir durum meydana geleceğinden kuşkulanmak
B) Farkında olmayarak birine dokunacak sözler söylemek, pot kirmak
O Sonucun kötü olacağını düşünerek korkuya kapılmak
(D) Bilmediği, aklının ermediği, yetkisi dışındaki bir işe karışmak
4
TÜRKÇE
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler8
Üzüntü ve eziyet çekmek, zarara uğramak
Belirtmek, anlatmak, açıklamak, ifade
etmek
• Sevinç, korku, şaşkınlık vb. sebeplerle birdenbire söz söyleyemez olmak
* Korku, heyecan, hastalık, utangaçlık gibi sebeplerle şaşırarak söyleyeceğini karıştırmak
Yukarıda içerisinde "dil" sözcüğünün geçtiği bazı deyimlerin anlamları verilmiştir. Bu deyimleri verilen
harflerin de yardımıyla bulmacaya yerleştiriniz.
000000
U
D
0000
A
M
BRE
3
1
2
3
4
ANAHTAR KELİME
Numaralanmış kutularda yer olan harfler “ANAHTAR KELİME" bölümüne yerleştirildiğinde aşağı-
dakilerden hangisi ortaya çıkar?
A) ROKA
B)
TOKA
a)
T
E
R
E
D)
ÇARE
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler7. Asagida bazi atasözlerinin anlamlanı verilmiştir.
• Doğruyu bulmak için aklın izleyeceği bir tek yol
vardır, bu yoldan gidenlerin hepsi aynı sonuca
varir,
• Dostun ne denli çok olursa olsun onlardan za-
rar gelmez ama bir tek düşmanın olsa hep za-
rar görme tehlikesi içinde yaşarsın.
• Ele geçirilmeyen veya kaçan bir şeye üzülmek
bostur çünkü her zaman benzeri sağlanabilir.
Aşağıdakilerin hangisi bu atasözlerinden biri
değildir?
A) Akil için yol birdir.
B) Amasya'nın bardağı, biri olmazsa biri daha..
C) Bin dost az, bir düşman çok
D) Dost ağlatır, düşman güldürür./
) /
dir
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimlernokt
Ain farkı
16. Deyimler; ilgi çekici bir anlatım özelliği taşıyan,
genellikle gerçek anlamından ayrı bir anlamı
bulunan kaliplaşmış söz öbekleridir.
, 15
Buna göre,
(1) Kirk kat bohçalara sarıp sandıklara kaldırdı-
ğım gerçeğim, yüzümün karası geçmişim for-
ça darbeleri ile gün yüzüne çıkmıştı. (II) Bu du-
rum benim canımı acıtıyordu. (III) Yeniden o
günlere geri savuruyor, kabuk bağlamış yaram
yine kanamaya başlıyordu. (IV) Ne var ki za-
man durmuyor, kendine özgü bir acımasızlık-
la akıyor, akıyordu.
metninde numaralanmış cümlelerin hangi-
sinde deyim kullanılmamıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler1. Uzun bir geçmişe dayanan ve bir deneyimin ürünü ola-
rak ortaya çıkan atasözlerimizin çoğu, bir konuda ders
vermek veya nasihat etmek için söylenmiştir.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin ilgili olduğu
konu yay ayraç içinde yanlış verilmiştir?
A) Hekimden sorma, çekenden sor. (Tecrübe)
By Tarlada izi olmayanın harmanda sözü olmaz. (Emek)
C) İşine hor bakan, boynuna torba takar. (Açgözlülük)
D) Aman diyene kılıç kalkmaz. (Merhamet)
Theo
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerX
2.
Aç tavuk kendini buğday ambarında sanır.
Ağaca dayanma kurur, adama dayanma ölür.
Danışan dağı aşmış, danışmayan yolu şaşmış.
Hamama giren terler.
Aşağıdakilerden hangisi bu atasözlerindeki al-
tı çizili sözcüklerin karşıladığı anlamlardan biri
değildir?
.
A) Zorluklara katlanmak
B) Güvenmek
C) Bilgelik
D) Hayal etmek
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler1.
Aşağıdaki şekillerde numaralanmış yerlere, çevresindeki sözcük ve sözcük gruplarının çağrıştırdığı en uygun deyim
yazılacaktır.
kendi
yok etmek
sözde
1
olmamak
gerekli
2
yararlı olan bir şeyi
yapmamak
Buna göre numaralanmış yerlere yazılabilecek en uygun deyimler hangi seçenekte verilmiştir?
gerçekleşmemek
1
2
A)
bindiği dalı kesmek
lafta kalmak
B)
bin dereden su getirmek
lafı ağzında gevelemek
C)
pire için yorgan yakmak
havanda su dövmek
D)
kendi kuyusunu kendi kazmak
lafını esirgememek
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerEtkinlik 2
Aşağıdaki deyimleri anlamlarıyla eşleştiriniz.
1 Kabina sığmamak. 1 Bir işi yapmak için hazırlanmak.
2 Kulağına kar suyu kaçmak. 2 Oluşturmak, meydana getirmek.
3 Yüzünden okunmak. 3 Herhangi
bir durumu hal
hareketlerinden anlamak.
4 Vücuda getirmek
4 Bir duyum almak.
5 Paçaları sıvamak.
5 Sevinç ve heyecandan taşın hareketlerde
bulunmak.
Etkinlik 3
ve
Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler7. Tablodaki atasözlerini ilgili olduğu kavram veya durumlarla eşleştiriniz.
Kavramlar
Atasözleri
Eşleştirme
a. Uçan kuş aç kalmaz.
b. Ufak at da civcivler yesin.
c. Üzüm üzüme baka baka kararır.
d. Üstüne düşmek.
e. Üstüne bir bardak soğuk su içmek.
f. Üstüne üstüne gitmek.
1. Etkilenme
2. Ölçüsüz konuşma
3. ilgi, önemseme
4. Umutsuzluk
5. Israr etmek
6. Çalışma
N