Atasözü ve Deyimler Soruları

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimlerköylüler
Odun mu tuz mu hasta mı götürürler?
Bu dizelerdeki "ağız dil vermemek" deyiminin an-
lamı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şaşkınlıktan ya da korkudan konuşamamak
B) Konuşmamak, sır vermemek
C) Çok az veya yavaş konuşmak
D) Birini konuşamaz duruma getirmek
3.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklayı-
cisiyla verilmemiştir?
6.
A) Ahmet sınıfın en zayıf, güçsüz çocuklarından
biri; bir sıkımlık canı var yavrucağın.
B) Onunla çocukluk arkadaşı olmamıza rağmen bir
türlü anlaşamaz, bir kazanda kaynayamayız.
C) Adamin söylendiğine bakma, ak dediğime kara
demeyi huy edinmiş.
D) Üstesinden gelmesi zor işleri en iyi şekilde yap-
sa da ağzıyla kuş tutsa da benim için hiçbir an-
lamı yok.
17

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler1.
DEYİM
ANLAM
1. Mekik dokumak
2. Eline bakmak
İki yer arasında gidip
gelmek
Birine muhtaç olmak
Yolun sonuna gelmek
Öğrenmek için yıllarca
okumak
3. Havasını bulmak
4. Dirsek çürütmek
Tablodaki numaralanmış deyim ve anlam eş-
leştirmelerinden hangisi yanlış verilmiştir?
A) 1.
B) 2.
C) 3.
D) 4.

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerC) modernistlerin çabalarının sonucudur
D) öznelleştirilmesi modernistlerin çabaları sonu-
cudur
3.
Deyimler cümlede yüklem olabilir.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamayı örnek-
leyen bir cümle kullanılmıştır?
A) Bu saatten sonra bana düşen, burayı terk et-
mektir.
B) Olay yerine ulaşan ekipler, birçok kanıt topladı.
C) Bugünün gençlerinin duyarsız olduğunu anlatı-
yordu.
D) Şimdi böyle ulu orta konuşmanın acısını çeki-
yordu.

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerDeyim - Atasözü
Söz G
13.
DEYİMLER
boşa gitmek
olumlu bir sonuca ulaşamamak:
Aniden yağmur yaginca konser
iptal oldu. Yapılan bütün
hazırlıklar boşa gitti.
garibine gitmek
yadırgamak, şaşırmak:
Böyle büyük bir üniversitenin bu
kadar küçük bir kütüphanesinin
olması garibime gitti.
hoşuna gitmek
beğenmek:
Bana sürekli emir vermen
hiç hoşuma gitmiyor.
gitmek
kapış kapış gitmek
çok kolay satılmak,
çok istenmek
Mağaza %70 indirim yapınca
elbiseler kapış kapış gitti.
yolunda gitmek
bir durumun ya da işin
olumlu gelişme göstermesi:
Bu sene ticarette her şey
yolunda gidiyor.
ters gitmek
bir işin ya da durumun
sorunlu devam etmesi:
Bugün ofiste bütün işler
ters gitti.
suyuna gitmek
bir insanı sinirlendirmeyecek
biçimde davranmak:
Ahmet'in bugünlerde sinirleri çok
bozuk. Biraz suyuna gitmek lazım.
"Gitmek" sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde deyim içinde kullanılmamıştır?
A) Bu arada üç beş yazarın üretimi de araya kaynayıp gidiyor.
BKizlerin keman çalması benim o zamanlar tersime giderdi. (Cinsiyetcilik yapmayin oa!)
e) Her devirde talihi yaver gitmiş birisiydi.
D) Bu işin sonu nereye gider, bilemiyorum.

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerTEST 1
7.
1. Dikensiz gül olmaz.
II. Akil akıldan üstündür.
III. Son pişmanlık fayda etmez.
Aşağıdaki parçalardan hangisi, yukarıdaki atasözlerinin herhangi biriyle açıklanamaz?
Doğa; aldığımız nefesi, yediğimiz her şeyi, içtiğimiz suyu bize sağlayan ve hayatımızın olmazsa olmazıdır.
Ancak biz insanlar onu sırf para kazanmak uğruna talan etmek için adeta birbirimizle yarışır olduk. Dünyanın
her yerinde çoğu şirket günlük, aylık, yıllık gelirini bilmem kaç milyar dolarlara çıkarmak için doğanın yok
edilmesine ortak oldu. Sonuç küresel ısınma ve onun sayısız getirisi. İnsanlık iş işten geçtikten sonra dizini
dövmeye başlayacak. Ancak bu yok edilen ormanları, kurutulan gölleri ve nehirleri, öldürülen hayvanları
geriye getiremeyecek. Başka gezegenlerde yaşam bulmak için çırpınan insan, nefes aldığı gezegenin
canina okumaya devam ediyor.
Gençken insan her şeyi yapabileceğine dair inanılmaz bir güç bulur kendinde. Dünyayı değiştireceğine olan
inancı sonsuzdur. Bu noktada çeşitli girişimlerde bulunur. Bunları yaparken aklını kullanmayı önemser ve
dünyanın değişmesi gerektiği düşüncesine katılmayan kişileri de akılsızlıkla suçlar. Zamanla insan kendisi-
ni değiştirebileceğini anlar ve yine bunu aklı sayesinde bulur. Düşünceler değişir ve bu değişimi akıl anlar
ve akıl hep kişinin yol göstericisi olur. Kişinin giriştiği her işte en büyük yardımcısı olmaya devam eder akıl.
Hep mükemmelin peşinde koşmaya çalışmak kişinin yıpranmasına neden olur. Aslında hem insanlar hem
de doğa bu duruma aykırıdır. Mükemmel dediğiniz insanların da az çok sıkıntı veren bir yanı bulunabilir. İyi
ve güzel olan taraflarını düşünerek sıkıntı veren yanlarını hoş görmemiz gerekiyor. Aksi takdirde kusursuzu
aramak arayan kişiyi kusurlu hâle getirir.
D)
Hiçbirimiz tek başına her şeyi yapabilme gücüne sahip değil. Dünya üzerinde gördüğümüz her şey,
günümüze ulaşan ve bizi mağara insanı olmaktan kurtaran her bir zerrede milyarlarca insanın aklı vardır.
Birinin düşünemediğini bir diğeri düşünmüştür. Belki de bu yüzden her birimizin farklı farklı meslekleri
var. Bir insan o sebeple kendisini her şeyi bilen zannetmemeli. Böyle biri hem kendini hem toplumu ciddi
felaketlere sürükler. Bir sorunun çözümünde kafa kafaya verip düşünmemizin sebebi de bu sürükleyişten
kurtulmaktır. Çünkü biliriz ki birimizin düşünemediğini diğerimiz düşünecek ve sorunu böylece çözeceğiz.

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler8.
• Atlar tepişir, arada eşekler ezilir
Bana dokunmayan yılan bin yaşasın.
Çobansız koyunu kurt kapar.
• Demir tavında dövülür.
Aşağıdakilerden hangisi, bu atasözlerindeki altı çizili sözcüklerin karşıladığı anlamlardan biri değildir?
14)
A) Zaman
C) Kötü kimse
B)
Bilgili kimse
DY Güçsüzler
Gücs
FENOMEN
85

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerTürkçe
15.
17.
1
NİN TÜRÜ
Kendisinden yararlanılan kişiyi, nesneyi zara-
ra uğratacak eylemlerden sakınılmalıdır.
2
Yabancılarla ilişkisinde dürüst davranmayan
kişi yakınlarına karşı doğruluktan ayrılmaz.
3 Bir kimse uzmanlığını kullanarak başkalarına
yardımcı olur da bu uzmanlığı kendi yaranna
kullanmaya firsat bulamaz.
4 Ayrı ayrı düşünceleri ve kişilikleri bulunan iki
kimse bir arada yaşayamaz. Birlikte yapılacak
iş üzerinde birleşemezler
Eldaki
Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin açıklaması
yukarıda yoktur?
At Terzi kendi söküğünü dikemer.
B) Milan ne kadar eğri gitse de deliğine doğru gi-
rer.
ch iki baş bir kazanda kaynamaz
D) Aman dileyene kılıç kalkmaz.
16. Yazılışı okunuşu aynı, anlamı farklı olan sözcük-
lere sesteş (eş sesli) sözcükler denir. Söz gelimi,
"katilmak" sözcüğü “Süte su katılmış." cümlesinde
katma işi yapılmak anlamında; "Babam biraz su-
rat asama anam katildi limekten

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerDj elemanlarımızda aradığımız ilk özellik, dürüstlüktür.
Ahmet'in her yönüyle değişik bir kişiliği vardi. O, çevresindekilere hiç mi hiç benzeriyordu
En küçük şeyleri bile büyütüyordu. Kendi içine, kendi düşlerine gömülmekten tosan nyexau.
7. SINIF TÜRKÇE
Bu parçadaki altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdaki cümlelerin hangisende vardır?
A) Vurdumduymazlığı sinifta kalmasına neden oldu.
B) Pireyi deve yapan tutumlarınızı üzüntüyle izliyorum.
C) Patavatsız konuşmaları beni her zaman tedirgin ediyor.
Gözü yükseklerde olan insanları hiç sevmem.
24

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerB
B
B
Türkçe
3. Cocukluğumla ilgili hatırladıklarımın hepsi çok heyecan verici. Meyve ağaçlarının tepesine tırmanan, komşunun
tok başına uğraşamadığı için ya teyzemden ya da halamdan destek isterdi. Mutlaka her gün bir yerlerimi yaralar
bahpesine girip pipeklerini koparan, bir saniye olsun oturup dinlenmeyen bir çocuktum. Zavallı annecigim benle
Bu sözleri söyleyen yazarın çocukluğunu en iyi özetleyen deyim aşağıdakilerden hangisidir?
B) Ele avuca sığmamak
D) Aklı başına gelmek
vo saatlerce ağlardım. Bitmez tükenmez bir enerjim vardı doğrusu.
A) El kadar
C) Eli ayağı titremek

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerDeyim - Atasözü - Söz Grupları
ni
old
4. Bazı deyimle
1.
Uzun bir gözlem ve deneme sonucu olarak sosyal olay-
ların nasıl olageldiklerini tarafsızca bildiren atasözleri yer
Aşağıdakile
almaktadır.
.67-70
A) Ati alan
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yukarıdaki açıkla-
B) Bitli ba
C) Aci a
SON
D) İşley
71-74
mayla örtüşmemektedir?
A) Garip kuşun yuvasını Allah yapar. V
B) Bir elin nesi var, iki elin sesi var.X
C) Meyve veren ağacı taşlarlar. V
D) Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur. V
75-78
OV
70

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler10. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi karşısın-
da verilen kavramla çelişmektedir?
A) Üzüm üzüme baka baka kararır. → örnek
almak
B) Sütten ağzı yanan-yoğurdu üfleyerek yer.
→ deneyim
C) Her koyun kendi bacağından asılır. + ben-
cillik
D) Gün doğmadan neler doğar. → iyimserlik

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "Gerçek niteliğini yitirmiş, aslı bozulmuş, eskimiş, işe yara-
maz bir hâle gelmiş bulunan bir şeyi ne kadar uğraşırsak uğraşalım faydalanabilecek bir duruma
getiremeyiz." anlamında bir atasözü kullanılmıştır?
A) Gönlünün dümeni bozuk insanlar her zaman eninde sonunda ortaya çıkar.
B) Eski dolabıma çivi çakmaya çalışırken çürük tahtanın çivi tutmayacağını anladım.
C) Testin doğru cevabını söylemedim diye arkadaşım bana bozuk attı.
D) Güvenme ona, insanı bozuk para gibi harcar böyleleri.

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerD)
Annesi goze
7. "Uzun süre gizlediği, kendisine içten içe vivip bitiren kaygılarını
anlatmak zorunda kaldı."
Yukarıda sözü edilen kişinin durumu aşağıdaki deyimlerden hangisiyle
belirtilebilir?
A açık vermek B) Açığa çıkmak C) Açığa çıkarmak D) Açığa vurmak
1

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimler9. Kusursuz dost arayan dostauz kalır
, demişler. Ben de böyle düşünüyorum ki dostlanmı kusurlaryla seviyorum. Onlar da
beni olduğum gibi kabul ediyor tabii kill Ben de kusursuz değilim sonuçta. Bir kere çene yarıştırmayı severim ben. Arka-
daşlarımın çoğu bundan pikâyetçidir
. Onlar da az değiller ama... Mesela birisi konuşurken mangalda kol bırakmaz, sonrası
malum. Onu öyle kabullendik. Diğerl, her lpi ayak sürüyerek yapar: sonunda mutlaka yardım etmek zorunda kalırız. Bir
bapkası ise buluttan nem kapar, onunla konuşurken her sözümüze dikkat ederiz.
Bu metinde kullanılan deyimlerden yola çıkılarak sözü edilen kişilerin aşağıdaki özelliklerden hangisini taşıdığı
söylenemez?
A) Yapamayacagi peyleri yapabilecekmiş gibi anlatmak
B) Karpilikli gevezelik etmek, çok konuşmak
C) Ufacık peylere bile çabucak sinirlenmek
D) Bir işi ağırdan alarak yapmak
ONITE 2
noun

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve DeyimlerD) / Anneannem masal anlatırken biz soluk almadan onu
2. Aşağıdaki deyimlerin hangisinde "insanların
beğenilen huyları ve nitelikleri” anlatılmaktadır?
A) Cöpsüz üzüm C) Bastibacak B) At anası D) Fındık kurdu
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte
verilmemiştir?
A) Zavallı kadın, üzüntüsünden dövünüyor, saçını başını yoluyordu.
B. O işte uzun zaman çalışmış, saç sakal ağartmıştı.
C) Çocukları için özveri ile çalışmış, saçını süpürge etmişti.
Bi iki kadın, aralarındaki tartışma büyüyünce saç saça, baş başa
gelmişti.
im yonhs kullanılmistur

Ortaokul Türkçe
Atasözü ve Deyimlerdeyim, geçimini sağlamak üzere bir iş yapmaya
su, hayata atılma aşamasıdır." cümlesindek
başlamak anlamına gelir.
D
Y
are
yayimin cümleye
akilerin hangisinde vardir?
Yükte hafif, pahada
ağir' deyimi gerçek
anlamlı bir deyimdir.
"Etekleri tutuşmak
deyimi mecaz an-
lamlı bir deyimdir
.
de ser bare
D
Y
D
stou sobomu.
.
mega bi esinan
igin sama neden bomen
Parçada geçen deyimle ilgili verilen etkinliği dog
ru tamamlayan bir kişi sembollerden hangisine
ulaşır?
B) A
C)