Atasözü ve Deyimler Soruları

8. Aşağıda verilen atasözlerini anlamlarıyla eşleştiriniz. 1. Herkesin gözü önünde duran, apaçık bilinen gerçeklerin gizli tutulması, örtbas edilerek yokmuş gibi gösterilmesi imkânsızdır. a. Mal canın yongasidir. 2. Insanın malı canının bir parçası gibidir, insan malına gelen zarardan üzüntü duyar. b. Mizrak çuvala sığmaz. 3. C. Mum dibine işık vermez. Her işin bir ehli vardır, insan, bütün işlerimi kendim yapacağım diye düşünmemelidir. Başka birine yaptırabileceğimiz tehlikeli işe kendimiz girmemeliyiz. Kimse başka insanlara zulüm etmemelidir. Özellikle savun- masız ve masum insanlara karşı merhametli olunması gere- kir. Aksi takdirde zulüm gören bir insanın bedduası, padişahı dahil tahtından indirir. 4. d. Maşa varken elini ateşe sokma. 5. Kimi kişiler, kendilerine acıyıp iyilik edenlerin başını derde so- karlar ya da bu iyiliği kötüye kullanırlar. e. Merhametten maraz doğar. 6. Insanlar başkalarına bol bol yaptığı yardımı kendi yakınlarına yapmaz. f. Mazlumun ahı, indirir şahı. 1 2 3 4 5 6 02

TÜRKÇE sinif 4 1. (1) Deyimler, genellikle söz grubu şeklindeki dil ürünleridir. (11) Kimi deyimler cümle şeklin- de olabilir. (III) Deyimi oluşturan sözcüklerin arasına bazen başka sözcük ya da sözcük- ler girebilir. (IV) Deyimler çoğunlukla mecaz anlam taşır. Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki açıklamalara aşağıdaki deyimlerden han- gisi örnek olarak gösterilemez? A) I. cümle: Ağzı kulaklarına varmak B) II. cümle: Eti senin kemiği benim C) II. cümle: Meydanı boş bulmak D) IV. cümle: İpe un sermek

TÜRKÇE 7. Aşağıda bir tiye altinda incelen 1. Tiyatro ha uygun rol 11. Nihayet caklan III. Oyuns genel IV. 1-2 sone V. Dah haz Bu aş 1. Ağzı var dili yok 11. İçinden konupmak All küplere binmek Tv Saşkına dönmek V. Bözyaşına boğulmak Numaralanmış deyimlerin hangileri görsel ifadelerden herhangi biriyle ilişkilendirilemez? A) Yalnız 1 B) I ve II. C) Il ve III. D) IV ve V. AM C) IV M

8. Kalıplaşmış kısa özlü ifadelerdir; kelimelerin eş anlamlısı kullanılamaz, yeri değiştirilemez. Çoklukla mastar hâlde olduklarından fi- il çekimine girerler. DEYİM Deyimler mecaz anlamlıdır. Deyimler belirli bir anı veya durumu, psi- kolojiyi yansıtır. Aşağıdakilerin hangisinde tabloda verilen özelliklerden birine uymayan bir kullanım söz konusudur? A) Öğretmen öğrencilerin defterinde eciç bücüş yazıları görünce çok şaşırdı. B) şu yaşıma geldim, hiç rahat yüzü görmedim desem yeridir. Kamu mali Yağma Hasan'ın böreği değil bunu herkes öğrenmeli. D) Herkesin evinde yükte hafif pahada ağır eşyası vardır az da olsa. 66

2. BÖLÜM Atasözleri 1. Kimi atasözlerimiz çok kısa bir öykü biçiminde söylen- miştir. Söz gelimi "Oynamasını bilmeyen kız "Yerim dar." demiş, yerini genişletmişler "Yenim dar." demiş. Buna göre, 1. Eşeği düğüne çağırmışlar "Ya odun eksik ya su." demiş. II. Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış. III. Yalancinin mumu yatsıya kadar yanar. IV. Sorma kişinin aslını, sohbetinden bellidir. numaralanmış atasözlerinden hangileri kısa bir öykü biçiminde söylenmiştir? A) I ve II. B) Yalnız II. C) III ve IV. D) Yalnız IV.

2. Aşağıdakilerin hangisinde verilen açıklama, karşısındaki deyime uygun değildir? A) Hakkından gelmek: Güç bir işi başarı ile sonuçlandırmak. B) Hâle yola koymak: Düzenlemek, tertiplemek, iyi işler bir duruma getirmek. C) Boyun eğmek: buyruk altına girmek. ali vakti yerinde: Zengin, oldukça varlıklı, para durumu iyi.

Türkiye'nin göz bebeği bir üniversiteden mezun olduktan sonra herkesin ondan beklediği, kendine yakışan bir işe başla- masıydı. Vakit kaybetmeden tam da beklendiği gibi bir görevle ünlü bir şirkette iyi bir ücret karşılığında çalışmaya başladı. Ancak ne olduysa işe başlamasından altı ay sonra onda bir şeyler değişti, işinden hoşlanmaz oldu. Kendini bir robot gibi hissetmeye başlamıştı çünkü. Bir süre kendisini, ailesine karşı sorumlu hissederek şirkette çalışmaya devam etti ancak robot gibi hissetmesinin sebebinin çalıştığı kurumdan kaynaklandığına karar verip 2 yıl kendini zorladıktan sonra devam edemeyeceğini anladı ve şirketten ayrıldı. Bundan sonra neredeyse her yıl farklı bir şirkette ya da kurumda çalıştı. Her seferinde işe büyük heves ve enerjiyle başlıyor, altı yedi ay sonra robotlaşma hissi ortaya çıkıyor ve işine devam ede- miyordu. Bu şekilde 20 yıl bir kurumdan başka bir kuruma, bir şirketten başka bir şirkete geçti . Önceleri iyi imkânlarla çalışırken zamanla çalıştığı yerlerin ona sunduğu imkânlar da doğal olarak değişti. Akranları işi, evi ve ailesiyle bir düzen oluştururken o, kendisine ait bir eve bile sahip değildi. 7. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu metnin ana düşüncesini yansıtır? A) Yuvarlanan taş yosun tutmaz. B) Akarsu pislik tutmaz. c) Aç tavuk kendini arpa ambarında sanır. D) Akarsu çukurunu kendi kazar.

Etkinlik soru Aşağıdaki atasözlerini ve anlamlarını eşleştirelim. Atasözleri Anlamları 1. Ruzgår esmeyince yaprak oynamaz, ( ) Yararlı eserler veren, bilgi ve erdemle 2 Dilden gelen elden gelse her fukara donanmış kimse alçak gönalla olur. padişah olur. ( ) Bazen emek harcamadan para kazanılsa 3. Akan çay her zaman kotak getirmez. da bu her zaman gerçekleşmez. 4. Kedi uzanamadığı ciğere pis der. () Her durumu doğuran bir etken vardır. 5. Ağacın meyvesi olunca başını aşağı sa () Kişi elde edemediği şeyi istemiyormuş. lar, beğenmiyormuş gibi görünür. ...) Kisi her söyledigini yapamaz, her diledi- gini elde edemez 59 çaliskan YA

ATASÖZLERİ 1. HAFTA Balik boston kokar Ak akçe kara gün içindir. Iki korpuz bir koltuğa sığmaz. 2. HAFTA Gula seven dikenine katlanır. Üzüm üzüme baka baka karanır. Damlaya damlaya göl olur. 3. HAFTA Ağaç yaşken eğilir. Denize düşen yılana sanlir. Terzi kendi söküğünü dikemez. 4. HAFTA Güneş balçıkla sıvanmaz. Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer. Kaçan balik büyük olur. 5. HAFTA Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez. Çürük tahta çivi tutmaz. Ummadığın taş baş yarar. Beş hafta boyunca yukarıdaki atasözlerini sınıfa kavratmak için çeşitli metin ve materyallerden faydalanan Zeynep Öğretmen uygulama sonlarında sinifa kısa sınavlar uygulayarak onlar sinamaktadır. Beşinci haftanın sonuna gelindiğinde bütün atasözleri öğrenilmiş durumdadır. Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi Zeynep'in ulaştığı sonuçlardan biridir? A Sirf ikinci haftaya geçerken, güç bir duruma düşenlerin bundan kurtulmak için her türlü çareye başvurmalan olagandir. anlamına gelen atasözünü öğrenmiştir. B) Dördüncü haftada, büyük çıkarlar beklenen durumlarda küçük fedakarlıklar yapılmalıdır, anlamına gelen atasözünü öğren- miştir c) Bir ay bittiğinde, aynı zamanda birden çok işle ilgilenmek basan için sakıncalıdır, anlamına gelen atasözünu ogrenmiştir. D) Opunco haftanın sonunda küçük veya önemsiz şeyler de çoğu kez büyük etkiler yapabilir, anlamına gelen atasözünu ogren- miştir

4. Annenizi, babanızı, eşinizi, dostunuzu dinleyin. Sonra düşünün ve oturup kararlarınızı kendiniz alın. Ancak verdiğiniz kararların sonuçları bü- tünüyle size ait olacaktır. Bundan dolayı karar alırken sorumluluklarınızı da göz önünde bulun- durun. Sorumluluk sahibi olmak demek, özgür insan olmak yolunda da ilerlemek demektir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine de- ğinilmemiştir? A) Karar alırken sonuçları da düşünebilmeye B) Sorumluluk sahibi olabilmeye C) Özgürlüğümüzün sınırlarını belirlememiz gerektiğine D) Karar verirken çevremizdekilerin de görüş- lerini almaya

Aşağıdakilerin hangisinde verilen atasözleri yakın anlamlı değildir? A) Boş fıçı çok tingirdar. Dolu küpün sesi çık- maz. B) Terzi kendi söküğünü dikemez. Arpa unundan kada- yıf olmaz. C) El elin nesine, gülerek gider yasına El elin eşeğini türkü çağırarak arar. D) Yazın başı pişenin, kışın aşı pişer. Gölgeyi hoş gören, tekneyi boş görür.

luen yaha DÖyle bir devim ki hakikatte pireyim Bir delik gösterin utancımdan gireyim naturale ler 2. Aşağıdakilerin hangisinde yay ayraç içinde verilen atasözü cümledeki anlamı desteklememek- tedir? emiz x Değer bilmeyen insanlar yaptığınız onca iyiliğe rağmen size ihanet edebilir. (Besle kargayı, oysun gözünü.) B) Insanların istirabı, acisi, derdi sadece kendilerini derinden etkiler. (Ateş, düştüğü yeri yakar.) Etrafındakilere her zaman kötülük yapan kişiler sonunda mutlaka kötülüklerle karşılaşırlar. (Rüzgâr eken firtina biçer.) r. Güzel olan şeylerin beraberinde sıkıntıların olması normaldir. (Minareyi çalan kilifini hazırlar) 3. Herhangi bir eser oluşturmak, dışarıdan ne kadar kolay görühse de aslında o kadar basit bir iş değildir. iler söylemeyen

a 4 5 Opup başına koymak Olçüyü kaçırmak Ozrü kabahatinden büyük Ömür törpüsü Öküzün altında buzağı aramak Bu cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun olan yukarıdaki deyimleri aşağıdaki cümlelere yazınız. olan insanlara rastlamak gittikçe zorlaşıyor. b. Olacak iş değil yani sen de c. Alinin bahanelerine bak, d. Bu... adama bunca yıl nasıl katlandın? e. Ateşli tartışmalara girdiği zaman bile gerekir. f. Böyle güzel iş bulmuşsun

20. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi dayanışmanın önemiyle alakalıdır? a) El elin eşeğini türkü çağırarak ararmış. b)Üzüm üzüme baka baka kararır. c)Bir elin nesi var, iki elin sesi var. d)Sen ağa, ben ağa bu ineği kim sağa. M

6. Aşağıda bazı deyimler ve anlamları verilmiştir. Verilen deyimlerde ilk sözcüklerin yeri boş bırakılmıştır. devirmek: Karşısındakine dokunacak veya kötü bir sonuç doğuracak söz söylemek kaynamak: Coşkun ve kıpırdak olmak alevi gibi: Birden parlayıp hemen arkasından yatışan bırakmamak: Yapacağından vazgeçmemek, hiçbir şeye aldırmamak, korkmamak Buna göre bu boşlukları görsellerle tamamlamak isteyen biri aşağıdakilerden hangisini kullanamaz? A) B) AB+ A- AB B C) C D)

hangisidir? ✓ 2. Aşağıdakilerin hangisinde dizelerde kullanılan söz sanati yay ayraç içinde yanlış verilmiştir? 3. VE A) Nihayetsiz bir ova ağarttı benzimizi, Yollar bir şerit gibi ufka bağladı bizi. (Kişileştirme) b F IC B) Tarih bir nehir ki coşkundur seli, Sen ona nispetle umman gibisin. (Benzetme) y g ş C Barış umdum şu yılların kaçından Kan döküldü bulutların saçından. (Tezat) D) Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna: - Tenimde bir yara işler gibisin. (Intak)