Cümlede Anlam Soruları

5. 17. Duruluk, anlatımda gereksiz sözcüğe yer vermemektir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi duru bir cümledir? A) Göreceli, yoruma açık bir konuyu tartıştık. B) Televizyondaki bazı programlar çocuklar için zararlı. C) Mecburen onunla gitmek zorunda kaldım. D) Insanlara, her konuda güven duyulup itimat edile- mez. SINAN KUZUCU YAYINLARI

K = TEST-1 8. (1) Hem yiyecekleri ısırmak, koparıp parçalamak, nemek hem de düzgün konuşabilmek için sağlık dişlere sahip olmak gerekir. (II) Dişlerimizin sağlık kalmasını istiyorsak dişlerimizi düzenli fırçalamayı ve diş ipi kullanmayı unutmamalıyız. (III) Dişlerimiz ag yorsa, diş çürüğümüz ve diş eti rahatsızlığımız varsa ya da ağzımızdaki dişler eksikse diş hekimine gideriz (IV) Ayrıca çürük önleyici tedaviler ve diş bakımı için neler yapmamız gerektiğini öğrenelim diye de diş hek mine gideriz bazen. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, amaç-sonuç ilişkisine yer verilmiştir. B) II. cümlede, koşul-sonuç ilişkisine yer verilmiştir. C) III. cümlede, koşul-sonuç ilişkisine yer verilmiştir. D) IV. cümlede, neden-sonuç ilişkisine yer verilmiştir. Alt Gr CÜMLEDE 10. Aç insas kendisir limi yok: lışır. Va da kaza savurur. Bu pare ğıdakil A) Aç n B) Aç g C) Aç d D) Aç a 1. Dilimiza vardır. Bu cü hangis A) "Eğ tutm

erin tümünü içerir Kamin yardım kazmayinan, belinen; Yüzün yırttım tımağınan, elinen; Yine beni karşıladı gülünen. Benim sadık yarim kara topraktır Yar deyince kalem elden düşüyor, Gözlerim görmüyor, aklım şaşıyor, Lambada titreyen alev üşüyor, Aşk kağıda yazılmıyor Mihriban. ilmek için o niteliği eksiksiz taşıyan şi bir varlık ya da kavrama aktarıl- anılmasıyla oluşan sanattır. atlarından birine başvurulma- nyonun kasasındaki hurda araçlardan birini yonun kasasında yine hurda aldı. O sırada hurdaliktaki diğer araçlar bu seferki araçların hangi araçların üstüne kona- cağını merak ediyordu. su kaynayınca kendisine bir bardak çay doldurdu. Cam kenannda her za Çaydanlıktaki manki yerine oturdu ve pencereden dışarı baktı. Burası, bir sinema gibiydi onun için. Ha- vada neşe içinde uçuşan martıları, iskeleye telaşlı telaşlı gelip giden vapurlan seyrederdi bu pencereden. Apartma, bir niteliği olduğundan çok daha üstün veya aşağı göstererek aşınlığa gitmektir. Or- "Yetim bir çocuk ağlasa dünyayı sel basar." cümlesinde yetim bir çocuğun ağlayışının anlatımında aşırılığa gidildiği için abartma vardır. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde abartmaya başvurulmamışt Agaran şafakta gördüm yarını, Tuttum nakış nakış ördüm yarını, Yağmur damlasına sardım yarını, Dalga dalga deniz ektim dağlara. Kar yağar, çığ düşer yollar açılmaz Seller iner, derelerden geçilmez. Senet yoktur ömre, vade biçilmez. Geleceksen bir gün önce gelsene. Yıldırımlar sağdım umut bahçeme, Hasretimi yangınlarla süsledim. Depremleri dost eyledim geceme. Yüreğimde firtinalar besledim. Bazen iki dünya sığar içime, Bazen iki güneş doğar içime. Bazen gam yağmuru yagar igime Sen beni ararsan, beni de çağır unsur benzeyen, nitelikçe üstün olan

I. Anlatılanları unutmamak için not aldı. II. Konuları daha önce dinlediğinden rahat anladı. III. Gürültü yüzünden ders çalışamadı. V. Çok özlediği için erken gelmiş. Yukarıdaki cümlelerden hangisinde neden-sonuç ilişkisi yoktur? A) I B) II C) III 98 D) IV 10.D 11.B 12.B 13.C

8 Cümlede açık olarak söylenmeyip cümlenin an- lamından veya cümledeki bazı ifadelerden çıka- rılabilen anlama örtülü anlam denir. Örneğin "Ya- zar, artık romanlarında fantastik ögelere yer ver- miyor." cümlesinden "yazarın daha önce romanla- rinda fantastik ögelere yer verdiği ve yazarın bir- den fazla romanı olduğu" anlamları çıkar. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han- gisinde örtülü bir anlam yoktur? A) Kitaplar, bizim hayal ve bilgi dünyamızı gelişti- ren kaynaklardır. B) Televizyon kanalları yine komedi programları- na yer vermeye başladı. C) Yönetmenin son filmi, törende bir tek en iyi se- naryo ödülünü almadı. D) Yapılacak olan yarışmalara Sincan'daki okul- ların da birçoğu katılacak.

TE Cümlede Anlam 4 Bir yargının gerçekleşme nedeniyle birlikte verildiği cümlelere neden-sonuç cümleleri denir. Amaç-sonuç cüm- lelerinde ise bir yargı, yapılma amacıyla birlikte verilir. Buna göre, Su kaynaklarını verimsiz kullandığımızdan topraklarımızı, dolayısıyla o topraklarda yetişen yem bitkilerini, ta- hılları, meyve ve sebzeleri, süs bitkilerinin yaşamını tehdit eder olduk. Bunun doğal sonucu olarak da aslında kendi yaşamımızı da riske atmaya başladık. metnindeki anlam ilişkisinin benzeri aşağıdaki metinlerin hangisinde yoktur? A) B) C) D) Şimdilerde tükettiğimiz birçok besin maddesinin doğal olmasına önem verdiğimiz için üreticiler or- ganik tarıma yöneliyor ve tüketiciler olarak biz de kolay ulaşılabilir organik ürünleri daha fazla ter- cih ediyoruz. Bu organik ürünlerin başında yer alan siyez, ülkemizde en çok Batı Karadeniz'de ye- tiştiriliyor. Siyez işlenerek bulgur, un ve irmik hâline getiriliyor. Henüz ticari olarak yaygın olmasa da işlenen un ile irmik, ekmek ve makarna yapımında kullanılıyor. Her edebiyat metni ya da eseri, yazarının başkalarından farklı zihnî ve duygusal özellikleriyle bağ- lantılıdır. Bir edebî eseri açıklamak ve yorumlamak için yazarın psikolojisini kaynak alırız. Esere dair bilinç eleştirisi yapmak ve buradan psikolojik bir harita çıkarmak, edebiyat eleştirisinin, disip- linler arasında kurduğu bağın gücünü gösterir. Edebiyat eleştirisi, psikolojiden destek alırken her- hangi bir edebiyat eserinin en başta fert olarak yazarının karakter ve ruh hâlinin dışa vurulması ya da nakledilmesine bakar. Bilimsel araştırmalar, sağlığımızın özellikle de çok çeşitli hastalıkların beslenmeyle ilişkili olduğunu her geçen gün daha fazla ortaya koyuyor. Bu da kamuoyunda sağlıklı beslenmeye yönelik ilgiyi ar- tırdığından sağlıklı beslenme köşeleri gazetelerin, dergilerin olmazsa olmazları arasında yer alıyor. İnternet de bu konudaki bilgilerle ve tartışmalarla dolup taşıyor. Son yıllarda sağlıklı beslenmeyle ilgili en çok öne çıkan konulardan biri ise tam tahılların beslenmedeki önemi. Tam tahılların bilim- sel araştırmalar tarafından da kanıtlanan önemi artık hükümetleri bile harekete geçirmiş durumda. Ülkemizde önce küçük tahta kafeslerde, aile işletmeciliğiyle başlayan kültür balıkçılığı, teknolo- jik imkânlar gelişince yerini daha modern işletmelere bırakmaya başladı. Tahta kafeslerin yeri- ni, zor koşullara dayanıklı ve hafif malzemeler almaya başladı. Kıyıda başlayan balık işletmeciliği hem kolay ulaşım hem de elverişsiz hava koşullarına karşı oldukça avantajlıydı. Ancak kafeslerin bulunduğu ekosisteme etkileri tam bilinmiyordu ya da çok önemsenmiyordu. Daha sonra yapılan araştırmaların artması ve çevre bilincinin gelişmesi, balık kafeslerinin çevresel etkilerine de dik-, kat edilmesini sağladı.

FENOMEN TÜRKÇE 1. FENOMEN 9.45 E - 10.15 - FENOMEN FENOMEN Deneme 1 34 Bahçeleri, bahçelere toprak yollar bağlardı. Bizim köydeki su yolunun yönünü değiştirmeye çalışsalar da başarılı olamadılar. Saçlarını uzatma yolunda birilerini örnek aldığı kesin. yönter Aşağıdakilerin hangisi “yol” sözcüğünün yukarıdaki cümlelerde kazandığı anlamlarından biri değildir? A) Karada insanların ve hayvanların geçmesi için açılan veya kendi kendine oluşmuş, yürümeye uygun yer. B) Davranış, tutum, gidiş veya davranış biçimi. C) Bir amaca ulaşmak için başvurulması gerekebcare. D) İçinden veya üstünden bir sıvının geçtiği, aktığı yer.

Cümlede Anlam 2 Doğrudan anlatımda, bir kişinin sözünü hiçbir de- ğişiklik yapmadan aktarırız. Dolaylı anlatımda ise başkasından alınan sözü veya cümledeki yargıyı değiştirmeden kendi sözcüklerimizle aktarırız. Ör- neğin "Yıllardır insanları bu konuda uyarıyorum, dedi." cümlesi doğrudan anlatımlı bir cümleyken "Yıllardır insanları bu konuda uyardığını söyledi." cümlesi dolaylı anlatımlı bir cümledir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde diğerle- rinden farklı bir anlatım yapılmıştır? A) Belgelerin ilgili kuruma verilmesi gerektiğini ifade etti. B) Toplantının iptal edildiğini ve haftaya yapılaca- ğını belirtti. C) Arkadaşlarıma karşı her zaman saygılı olma- mi ve onlara değer vermemi söyledi. D) Mutluluk hayata nasıl baktığınıza bağlıdır, der ünlü düşünür. ÜNİTE 3

in- $₁ ar n 1- 5. Bilim insanları tarihî mağaraların birinin duvarında yukarıdaki şekilleri buluyorlar. Bu şekillerin bilinmeyen bir yazı sistemi olduğuna karar veriyorlar. Bu yazı sisteminde her şeklin bir sözcük olduğu ve sözcüklerin soldan sağa dizildiği sonucuna varıyorlar. Buna göre aşağıdaki şiirlerden hangisi mağara duvarında bulunan sembollerin düzenine uygun yazılmıştır? S A) Günler geçmiyor Senden haber yok Günler geçmiyor C) Ağaçlar çiçeklendi Meyve vermeye başladı Ağaçlar meyvelendi tonguç B) Martilar uçuyor Gökyüzünde kanat çırpıyor Martılar gökyüzünde D) Güneş gülümsüyordu Deniz durgundu neden Durgundu deniz

7 Aşağıda bazı cümle özellikleriyle ilgili bilgiler verilmiştir: Bir durumun, bir özelliğin aşama aşama geliştiğini, değiştiğini anlatan cümlelere aşamalı bir durum bildi- ren cümleler denir. ● Varsayım cümleleri, henüz gerçekleşmemiş bir olayı ya da durumu bir an için gerçekleşmiş gibi kabul edip ona göre düşüncenin dile getirildiği cümlelerdir. C) Bir kişiyi ya da yeri görme isteğini veya geçmişte yaşanan şeylerin tekrar yaşanması isteğini dile getiren cümlelere özlem cümleleri denir. Aşağıdaki dörtlüklerin hangisinde açıklaması yapılan cümle özelliklerinden herhangi birinin örneği yoktur? A) Bir hatıradır şimdi dalgın uyuyan şehir, Solarken albümlerde çocuklar ve askerler. Yüzün bir kır çiçeği gibi usulca söner, Uyku ve unutkanlık gittikçe derinleşir. Gülek Boğazı'ndan zorca geçilir, Kucak kucak çiçek orda biçilir. Soğuk soğuk sular orda içilir, Gurbette burnuma tüter Toroslar. B) D) Tut ki ölümsüz anılar yaşadık, Bana sevgiyi öğrettin, yalnızlığı. Bir de uykusuz gecelerde çaldığım, O acılı, umutsuz ıslığı. Belki rüyalarındır bu taze açmış güller, Bu yumuşak aydınlık dalların tepesinde. Bitmeyen aşk türküsü kumruların sesinde, Rüyası ömrümüzün çünkü eşyaya siner.

12. Kitap okuma hakkının her insan için sağlık, güvenlik, adalet ve eğitim gibi öncelikle sağlanması gereken en temel haklardan biri olduğuna inanıyor ve bunu sık sık dile getiriyorum. Kimimizin küçüklükte, kimimizin gençlik yılların- da, kimimizinse çok sonraları sahip olabildiğimiz, istediği kitabı, istediği zaman, istediği biçimde okumak hakkının kutsal olduğuna inanıyorum. Bunun için çocuklarının, öğrencilerinin kitap okumasını isteyen her yetişkinin duyar duymaz tüylerini diken diken edebilecek "aykırı" ya da "olumsuz" her türlü sese kulak vermesini önemsiyorum. Çünkü gençleri kitap okumaktan uzaklaştıran nedenleri doğru-dürüst anlamaya çalışmadan sizlere kitap okuma- nın yaşama sevinci veren keyfini tattıramayacağımıza inanıyorum. Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Deyimlere yer verilmiştir. B) Öznel bir anlatım yapılmıştır. C) İkilemelerden yararlanılmıştır. D) Benzetmeye yer verilmiştir. alunati nob 2.

Yazıları sağdan sola okunan ve Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Orhun alfabesinde 38 harf vardır Sözcükler, aralarına üst üste iki nokta koyulmak suretiyle birbirinden ayrı yazılı Bunun dışında herhangi bir noktalama işareti yoktur. Orhun alfa- besinin bazı özellikleri yandaki tabloda verilmiştir. SH Bu bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangisi "Türk, töre, irak ve irip" adlarından herhangi biri- nin Orhun alfabesine göre yazımı değildir? A) 1 TAH BINHN C) 1141 D) STNK PIP Orhun Kalın S Y H O FUL Orhun k *-* 1 ÜNSÜZLER Z Ince & X € --- Latin B D G K Y BÜTÜN ÜNLÜLERLE KULLANILANLAR L N R S Ç Latin m p $ Orhun 3 Z T N D ÜNLÜLER Orhun Y 1 8-0 £ ÇIFT SESLİLER A M Latin C A-E 910 Latin IK-K-KI iç-çi OK-UK ÖK - ÜK LD-LT NÇ ND-NT NG NY Y 3 SÖZCÜK AYIRMA TAMGASI

5. "Kalemi elinize aldığınızda edebiyata dair bildikleri- nizi aklınızda hazır bulundurmayın çünkü sanat söz konusuysa bilginin kendisi değil, buharı değerlidir." sözüyle aşağıdakilerden hangisi vurgulanmak is- tenmiştir? A) Ezber bilgilerle yazı yazmak taklit etmektir. Yazıda bilgi özümsenirse önem taşır. C) Edebiyat yapmak, bir sanat işidir. D) Sanatın her dalı önce yazmayla başlar.

ÜNİTE 10 1 2 Cümlede Anlam .... 3 Aşağıda cümle türleriyle ilgili bazı bilgiler verilmiştir: 1. Neden-sonuç cümlesi, bir yargının gerçekleşme nedeniyle birlikte verildiği cümledir. II. Tanım cümlesi; bir kavramın ya da durumun özelliklerini belirlemek, işlevini göstermek veya onu benzer- lerinden ayırmak için kurulan cümledir. III. Koşul cümlesi, bir yargının gerçekleşmesinin başka bir yargı ya da duruma bağlı olduğunu belirten cüm- ledir. IV. Karşılaştırma cümlesi; iki olay, durum veya varlık arasındaki benzerlik, farklılık ve üstünlüklerin belirtildiği cümledir. Bu açıklamalara göre, İşitme duyumuzla algılayabildiğimiz titreşimlere ses diyoruz. Ses dalgaları, enerjinin yayılma biçimlerinden bi- ridir. Sesin kaynağı kulağımızın algılayabileceği hızda titreşen herhangi bir cisim olabilir. Ses, dalgalar biçi- minde yayılır. Bir gitarın teline vurduğumuzda tel titreşmeye başlar. Ne var ki telin yüzey alanı çok küçük oldu- ğundan havayı yeterince titreştiremez. Sesin bir şekilde yükseltilmesi gerekir. Bu işi gitarın gövdesi yapar. İşte bu nedenle elektronik olmayan çalgıların geniş gövdeleri vardır. Telin titreşimi, tele değen köprü aracılığıyla gi- tarın gövdesine aktarılır. Gövde telle birlikte titreşmeye başlar. Gitarın gövdesi bu titreşimler sırasında havayı itip çeker. Titreşen tel, enerjisini dolaylı olarak yavaş yavaş havaya aktarır ve havada periyodik bir basınç de- ğişikliğine yol açar. Basınçtaki bu değişim havada ilerler ve dalgalar şeklinde her yöne dağılır. metninde numaralanmış cümle türlerinden hangilerinin örneği vardır? A) I ve II B) I ve IV C) II ve III D) III ve IV

2 Anlamca birbiriyle ilgisi bulunan cümlelere eş ya da yakın anlamlı cümleler denir. Cümlelerin taşıdıkları an- lamlar birbirleriyle örtüşmektedir. Bu açıklamaya göre, 1. Güçlükler başarının değerini artırır. II. Başarı bir yolculuktur, bir varış noktası değil. III. Tez elde edilen başarının bir kıymeti yoktur. IV. Başarının temeli, hangi zorlukla karşılaşılırsa karşılaşılsın pes etmemektir. cümlelerinden hangileri anlamca örtüşmektedir? A) I ve II B) I ve III www.mirayyayinlari.com.tr 59 C) II ve IV D) III ve IV MIRAY YAYINLARI

Paragraf Hareketsiz yaşam Televizyon izlemek, bilgisayar kullanımı vb. Kuvvet - Esneklik - Denge Haftada 2-3 kez Büyük kas gruplarına yönelik egzersizler: şınav, mekik, ağırlık kaldırma, germe egzersizleri vb. Dayanıklılık Haftada 3-7 kez 30-60 dakika aerobik egzersizler: Hızlı yürüyüş, bisiklete binmek, yüzmek, dans etmek, kayak... Günlük aktiviteler Her gün İşe yürüyerek gitmek, ev ve bahçe işleri, asansör yerine merdiven kullanmak, araba yıkamak vb. *** Okul koridorunda bu afişi gören öğrencilerden hangisi afiş için en uygun başlığı bulmuştur? A) Ela: Sağlıklı Beslenme Piramidi B) Furkan: Sağlık İçin Hareket Et C) Yelda: Beslenme Alışkanlıklarımız ve Spor D) Can: Sağlık İçin Hareket Et, Sağlıklı Beslen Türkçe Soruları Çanta'da keklik Seyrek ve az miktarda tüketiniz. Süt, yoğurt, peynir grubu: günde 2-3 porsiyon Et, yumurta, kurubaklagiller: günde 2-3 porsiyon Öğrenci Adı : 1 2 3 4 5 ABCD Sebze grubu: günde 3-4 porsiyon Meyve grubu: günde 2-3 porsiyon 7 8 9 10. 11 12 Tahıl grubu (ekmek, bulgur, pirinç, makarna): günde 3-7 porsiyon ABCD 13 14 15 16 17 18 A B C D 81518