Cümlede Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam9. (1) Bal, bal arılarının soğuk kış günleri için depola-
dığı besindir. (II) İşçi arılar, çiçeklerden emdikleri
bal özlerini "bal midesi" denen keselerinde birikti-
Gerirler. (III) Bu nedenle işçi arılar kolonilerinin besin
gereksinimi karşılamak için kovandan çıkıp çiçek-
lerden bal özü emmeye ve bal yapmak için çiçek
the tozu toplamaya gider. (IV) Çiçeklerden vücutlarına
bulaşan çiçek tozlarını da çiçek tozu sepetlerinde
toplarlar. (V) Ardından kovanlarına geri dönerler.
Bu parçanın anlatım akışının düzelmesi için
numaralanmış cümlelerden hangileri kendi
arasında yer değiştirmelidir?
SA
A) II ve III.
C) III ve IV
MURA
imgid ansias nób 619 #
VI (@
B) II ve IV.
D) TV ve V
M
mile!
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam8.
Yeterlik birleşik fiili, fiillere "-ebil(mek)" yardımcı fiili getirilerek yapılır. Cümleye "gücü yetme, olasılık" veya "rica" gibi farklı
anlamlar katar.
Aşağıdakilerin hangisinde "yeterlik" fiili kullanılmıştır?
A) Yaşadığım o günler gözümün önünden gitmiyor.
B) Beyin gelişiminin büyük bir bölümü dört yaşına kadar tamamlanıyor.
C) Cevap kâğıdına kitapçık türünü işaretleyiver.
D) Arkadaşımın konserini izlemeye akşam gidebilirim.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamDENEME
SINAVI
toplam soru sayısı
2. Bu bölümün cevaplarını cevap kâğıdınızdaki TÜR
1. yaşamanın amacı
G
II. kaçmak
III. onları
IV. şeylerden 3
V. değil
G
VI. hoşa gitmeyen
VII. yenmektir
A)
2
f
Numaralanmış sözler anlamlı ve kurallı bir cümle
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan-
dördüncü olur?
B) III
TÜRKÇE
C) IV
D) VI
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam6. Kişi, olay veya bir durumla ilgili önceden edinilen genellikle olumsuz olan kanılara, düşüncelere "ön yargı" denir. Ön yar-
gının olduğu cümlelere de "ön yargı cümleleri" denir. Ön yargı cümlelerindeki yargı önceden zihinde tasarlanmıştır. Ön
yargı cümlelerinde düşünce her zaman eylemden önceki bir zamanı içerir. "Peşin hükümlü olmak" da diyebiliriz. Ön yargı
cümleleri genellikle olumsuz olmakla birlikte olumlu yargılar da içerebilir. Ön yargının olduğu cümleler genellikle tartılma-
dan söylenen cümlelerden oluşur.
Aşağıda bazı cümleler verilmiştir:
1. Fatma bu yıl da sınavı kazanamaz, baksana hiç ışık yok.
2. Bu anlaşmayı asla uygulamayacağını biliyorum, hep birlikte izleyip göreceğiz.
3. Yazacağı bu kitap da tozlu raflarda kalacak, hiç zannetmiyorum çok satacağını.
4. Bu sene annem de bize domates salçası yapmayacakmış.
Buna göre yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisi ön yargı anlamı taşımaz?
B) 2
✓
C) 3
4
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamPanlıs
Eski tarihli futbol maçlarını izlediğiniz oldu mu hiç? Ara sıra 10 yaşındaki oğlumla izliyorum. En il
ginç anlar, kaleciye geri pas verilen anlar oluyor. Top tingir mingir kaleciye giderken oğlum "Tutma,
kazanan, 77 kez Almanya Milli Takımı kalesini koruyan Toni Schumacher'in umurunda değil. Topu
eline alınca da oğlum "Fenerbahçe nereden buluyor böyle kötü kalecileri" diye kızıyor. Galiba geri
tutma, geri pas!" diye bağırıyor. Oğlumun uyarıları ekrandaki, 1980 Avrupa Futbol Şampiyonası'nı
rin kendi takımındaki oyunculardan gelen pasları tutabildiklerini anlatmam gerek. Geri pas kurali-
pas kuralının 1992'nin Temmuz'unda FIFA'nın aldığı bir kararla değiştiğini, o tarihten önce kalecile-
nın ihlali, ülkemizde ilk kez 16 Ağustos 1992'de oynanan Fenerbahçe-Galatasaray maçında olmuş
tu. Fenerbahçe kalecisi Engin İpekoğlu takım arkadaşının verdiği pası yakalayıvermiş, hakem de
kaleye 2 m mesafeden serbest vuruşu vermişti. Galatasaray bu serbest vuruştan beraberlik golünü
atmıştı. Bundan beş dakika sonra -hafızam beni yanıltmıyorsa o yıllarda uygulanmaya başlanan bir
diğer yeni kural gereği- kaleci Engin kendisini çalımlayıp gole giden Galatasaraylı futbolcuyu dü-
şürünce hakem penaltıyı vermiş, Engin'i de kırmızı kartla oyun dışına atmıştı. Penaltı gole çevrilince
ertesi gün gazeteler maç sonucunu "Fenerbahçe: 2 Yeni Kurallar: 3" şeklinde vermişti.
aşağıdaki yargıların hangisi kesin olarak çıkarılır?
Bu metinden
Maçtaki ilk golü Fenerbahçe atmıştır.
B) Kaleciye geri pas verme yasağı ülkemizde ilk kez metinde anlatılan maçta uygulanmıştır.
Geri pas ihlalinin cezası kırmızı karttır.
Baba ve oğlunun izlediği, Toni Schumacher'in anlatıldığı maç 1992 Temmuz'undan önce oynanmıştır.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamAd soylu bir sözcükle bir fiilin kalıplaşıp anlamca
kaynaşmasıyla oluşan birleşik fiillere "anlamca
kaynaşmış" ya da "deyimleşmiş birleşik fiiller" de-
nir. Örneğin "Sabah akşam çalışmaktan yorgun
düştü." cümlesindeki "yorgun düştü" deyimi an-
lamca kaynaşmış bir birleşik fiildir.
Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerde altı çizi-
li ifadelerden hangisi anlamca kaynaşmış (de-
yimleşmiş) birleşik fiildir?
A) Vara vara vardım ol kara taşa
Hasret ettin beni kavim kardaşa
B) Sebep ne gözden akan kanlı yaşa
Bir ayrılık, bir yoksulluk, bir özlem
C) Nice sultanları tahttan indirdi
Nicesinin gül benzini soldurdu
D) Nicelerin gelmez yola gönderdi
Bir ayrılık, bir yoksulluk, bir özlem
2
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamle
Sırall
O yazarın kitapları hem sürükleyici hem
eğlenceli. baglac olan
Sanatçı, hatıralarını yazıp herkese açıklamak
istiyordu.
Kalabalık önünde konuşmaktan sıkılıyor,
terliyordu.
Gittikten sonra ne aradı ne sordu.
Kız kardeşim, sabah ilk iş perdeyi hafifçe
araladı.
Yanına kardeşini aldı da gitti çarşıya.
anılmaz güzellikte bir pazar günüydü.
Dün iki saat boyunca kitap ve dergi okudu.
Amacım tanışmaktı.
2.H
A)
B)
C)
D)
3.
A)
B)
C
gi
D
ki
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam10.
Eğitimdir ki bir milleti ya özgür,
bağımsız, şanlı, yüksek bir
topluluk hâlinde yaşatır ya da
esaret ve sefalete terk eder.
Ey yükselen yeni nesil, gele-
cek sizindir; Cumhuriyet'i biz
kurduk, onu yükseltecek ve
sürdürecek sizlersiniz.
Yolunda yürüyen bir yolcunun
ufku görmesi yeterli değildir;
muhakkak ufkun ötesini de
görmesi lazımdır.
Atatürk'ün bu cümleleriyle aşağıdaki ifadeler-
den hangisi arasında bir bağlantı yoktur?
A) Sanatın öneminiesbe B) Eğitimin önemi
C) İleri görüşlülük av feD) Gençliğin görevi a
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam13.
Tanımlama, metinlerde düşünceyi geliştirmek için kullanılan tekniklerden biridir.
Buna göre aşağıdaki metinlerden hangisinde tanımlama dan yararlanılmıştır?
A) Sevgi; bizi hayata bağlar, mutlu eder, bize enerji verir. İçimizden öfkemizi, kinimizi ve tüm kötü duygularımızı
bir anda söküp atar. Bu yüzden ne olursa olsun, sevmeliyiz. İnsanı, doğayı, hayvanı, taşı, toprağı... Aklımıza
gelen her şeyi sevmeliyiz. Birey ve toplum olarak sevgiyi her zaman yüceltmeliyiz ancak o zaman mutlu bir
dünyaya kavuşabiliriz.
B) Yorulmuştu. Âdeta nefes nefeseydi. Birkaç dakika öylece kalakaldı. Şaşkın bakışlarımız arasında o da bize
kilitlenmişti, tüm merakımızı gidermek istemesine rağmen çaresiz kalmıştı. Üstündeki elbiseler yırtılmış,
saçının her bir teli bir yana savrulmuştu. Endişemizi anlıyor gibi bir hâli vardı. Lakin çaresizliği gözlerinden
anlaşılıyordu. Nefesi açılınca hemen konuşacak sandık. Oysa yanılmıştık. Ölgün gözlerle biraz daha yüzü-
müze baktıktan sonra sadece boynunu bükmekle yetinmişti.
C) Bakmak ve görmek farklıdır. Herkes bakabilir fakat herkes göremez. İnsan ancak görebildiği zaman farkına
varır bazı şeylerin. Eğer hayata sadece bakıyorsak sıradan insanlardan hiçbir farkımız kalmaz. Fark yarat-
mak, farkındalık oluşturmak ve hep bir adım önde olmak istiyorsak baktıklarımızı görebilmeliyiz.
Okumadan yazmak, bir hevestir. Tıpkı bir saman alevi gibi gelip geçici bir heves. Yazmak için önce dolmak
gerekir. Öyle kolay, hemen olan bir şey değildir. Yazmak; emek ister, alın teri ister, sabır ve azim ister. Ama
kime sorsanız yazı yazdığını düşünür. Hiç kendine toz kondurmaz. Hatta işin edebiyatını bile yapmaktan geri
durmaz.
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamrup
ler.
tur-
dal-
V
et,
k-
er
16. Aşağıda bir karalama oyunu örneği verilmiştir.
SÖZEL BÖLÜM
8. SINIF TÜRKÇE TESTİ
n
5₁
INA
Bu kare karalama oyununda beyaz ve siyah karelerin hangileri olacağı şifreli şekilde ve-
rilmektedir. Yandaki karalamanın kodu şöyledir:
E
*
1,1,1,1,1-0,1,3,1-0,1,3,1-0,1,3,1-1,3,1
Oyunda dikkat edilmesi gereken nokta kodların en üst satırdan, soldan ve mutlaka be-
yazdan başlaması gerektiğidir. Her bir sayı ardışık olarak beyaz ve siyah kare sayısını
temsil etmektedir. Örneğin yandaki karenin ilk satırını inceleyelim. 1 beyaz, 1 siyah, 1
beyaz, 1 siyah ve beyaz şeklinde karalama yapılacaktır. Kodlamada "-" işareti satırın
bittiğini göstermektedir.
Buna göre, "00,1,4-0,1,4-0,4,1-2,1,2" şeklinde kodlanan kare karalama oyununda oluşan görüntü aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
20
0. #
7. Her zaman, her yerde yazarlığımla varım. Kim özü
diye bilip yaşadığı kimliğinden sıyrılabilir ki? Böyle
olduğunu açıktan açığa dışa vurmamız da gerek-
için her bi-
18. (1) Öykü, ne yazık ki edebiyat dünyasında üz
en az konuşulan edebî türlerden biri. (II) Şi
roman olsun sanatın diğer türleri olsun pek
ramsal çalışmaya muhatap olmuşken öyk
nümkün değil. (1) O
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam2.
Mozaik
Bazı belirtilerle bir anlamı, gizli bir duyguyu anlamak,
kavramak
Bir yazıyı meydana getiren harf ve işaretlere bakıp
bunları çözümlemek veya seslendirmek
Bir konuyu öğrenmek için okulda, bir öğretmenin ya-
nında veya yazılı şeyler üzerinde çalışmak, öğrenim
görmek
mozajk
"Okumak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde
verilen anlamlardan biriyle kullanılmamıştır?
A) Yüzündeki sinsi gülümsemeden bir şeyler sakladığı
okunuyordu.
BY Öğretmenimiz, metni hepimize sırayla okuttu.
C) Kardeşim, artık okumak değil bir iş tutmak hevesinde
olduğunu açıkladı.
D) "Nihayet İngilizlerin şifreli mesajlarını okuyabildik!"
diye bağırdı.
Yayınla
4.
[
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam#
6.
Mahsus öyle söylüyor, inanmayın sakın.
(----)
Kapıyı mahsus açık bırakmıştı.
(----)
• Buraya, mahsus bunun için geldim.
(----)
Bu cümlelerde "mahsus" kelimesinin kazan-
dığı anlamlar yay ayraç içine yazıldığında
aşağıdakilerden hangisi dışta kalırdı?
A) Özellikle
B) Şaka olarak, şakadan
C) Özel
D) Bilerek, isteyerek, kasten
2. ÜNİTE: Kelimenin Anlamı ve Yorumu
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam2. "Taramak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangi-
sinde mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Anası sabahlara kadar kızının saçlarını tarıyor,
düzeltiyordu.
B) Belleğimde taradığım şairlerin yarısına yakını
hastaydı.
C) Bana verilen konu için tüm dergileri taradım.
DIES HO
D) Birdenbire uzun bir ışık sol tarafımızdaki sırtları
taradi.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamB)
C)
P)
A)
1.
1. Metin
Depremler, insanoğlunun çaresiz kaldığı doğal afetlerdendir. Yeryüzünde kaydedilen en şiddetli deprem, 1960
yılında Şili'de gerçekleşti. 9,5 büyüklüğündeki bu depremde 3.000 kişi hayatını kaybetmiş, 550 milyon dolarlık
maddi hasar oluşmuştu. Deprem, bir kenti neredeyse haritadan silmişti. 1964'te Alaska'da meydana gelen, 9,2
şiddetindeki depremde daha az kişi zarar görmüştü.
II. Metin
Sabır, bir insanın sahip olabileceği en büyük erdemdir. Başarıya giden yolda insanın kararlılık göstermesi sabırla
mümkündür. Sabır, vereceğimiz ani kararlarla uğrayacağımız zararlardan bizi koruyan bir kalkandır. Kalkan,
insanı savaşta darbelerden nasıl korursa sabır da insanı manevi darbelerden korur ve ona güç verir. Sabretmeyi
bilmeyen insanlar daima kaybeder.
III. Metin
Bilgili insan, etrafını aydınlatan bir mum gibidir. Çevresindekiler, onun işığından istifade eder. Üstelik bu mum,
yeni mumların yanmasını ve ortalığın daha da aydınlanmasını sağlar. Üstelik bilgi, insanı alçak gönüllü kılar.
Montaigne "İnsanlar başaklara benzer, içleri boşken başları havadadır, doldukça eğilirler." diyerek insanın bilgi
sahibi oldukça alçak gönüllü olacağını ortaya koymuştur.
Bu metinlerin dil ve anlatımıyla ilgili açıklamalar aşağıdakilerin hangisinde doğru veril-
miştir?
Karşılaştırmaya yer verilen
metinde anlatımı etkili kılmak
için sayısal verilerden yararla-
nılmıştır.
Sayısal verilerden yararlanılan
metinde bir kavram eksiksiz bir
şekilde belirtilip açıklanmıştır.
Bilgi verici bir niteliğe sahip
olan metinde anlatımı etkili
Kilmak için örneklemeden
yararlanılmıştır.
Kişisel düşüncelere yer
verilmeyen metinde anlatımı
etkili kılmak için sayısal
verilerden yararlanılmıştır.
||
085806A33
Tanımlamaya yer verilen metinde
bir kavramı daha iyi anlatabilmek
için benzetmeden yararlanılmıştır.
Bir kavramın eksiksiz olarak
belirtilip açıklandığı metinde
benzetmeden yararlanılmıştır.
Okuyucuyu ikna etme-amacının
ağır bastığı metinde kişisel
görüşlere yer verilmemiştir.
Örneklemeye yer verilen metinde
bir kavramın nitelikleri eksiksiz
olarak belirtilip açıklanmıştır.
|||
Bir kavramın benzetme yoluyla
açıklandığı metinde ünlü bir
kişinin düşüncelerinden yararla-
nılmıştır.
İleri sürülen düşüncenin,
başkasının görüşüyle desteklendiği
metinde örneklemeye başvurul-
muştur.
Bir varlığın ayırt edici niteliklerinin
zihinde canlandırıldığı metinde
tanık göstermeden yararlanılmıştır.
Tanık göstermeden yararlanılan
metinde ileri sürülen düşünce,
benzetme yoluyla açıklanmıştır.
Ortaokul Türkçe
Cümlede AnlamTÜRKÇE
Örnek 2 :
"DİYABET HER 6 SANİYEDE 1 KİŞİNİN HAYATINI YOK EDİYOR"
Ⓒ
8,1
Dünyada 11 kişiden 1'i
diyabetli.
Uluslararası Diyabet Federasyonu raporuna goro, küresel sağlık
harcamalarinin yüzde 12'si diyabete harcanıyor ve her 6 saniyede
1 kişi diyabet hastalığı nedeniylc hayatini kaybediyor.
Dünya genelinde 10 kişiden
1'i obez.
3 kişiden 1'inin fazla kilosu
var.
Diyabet dünya genelinde en
ölümcül 8. hastalık.
Diyabet yılda 1,6 milyon
kişinin ölümüne neden oluyor.
BAŞLICA DİYABET TÜRLERİ
TIP 1
DİYABETLİ SAYISI
1980
108 MİLYON
000000
%4,7
2014
422 MİLYON
8.5
Pankreasın yeterince kan şekerini düzenleyen hormon olan insülin üretememesi durumunda ve genellikle
çocuklarda görülüyor.
Her gün insülin alımını gerektiren Tip 1 diyabetin nedeni tam olarak bilinmiyor ve bu nedenle bu hastalığa
karşı önlem de alınamıyor.
TIP 2
En yaygın diyabet. Vücut insulin üretiyor ancak verimli bir şekilde kullanamıyor.
Genellikle fazla kilo ve fiziksel hareketsizliğin sonucu olarak ortaya çıkıyor.
Tip 2 diyabetin ortaya çıkması ya da ilerlemesi ve sonuçları sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite,
normal vücut ağırlığı ve de sigaradan uzak durularak engellenebilir.
Bu görselden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Diyabet, dünya genelinde en ölümcül on hastalığın içinde yer almaktadır.
B) Tip 1 de tip 2 diyabeti de belirti göstermeyen sinsi hastalıktır.
C) 2014 yılındaki diyabetli sayısı, 1980 yılındaki diyabetli sayısının yaklaşık 4 katıdır.
D) Tip 2 diyabetin ilerlemesi çeşitli yollarla engellenebilir.
Çözümü Siz Yapınız:
IV.
KÜ
Ya
Bi
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlamat yaşama
der.
8.
dulume
kourar
Göze göz, dişe diş düşüncesi bütün dünyayı kör edecek.
(Gandhi)
Savaş zaruri ve hayati olmalıdır. Milletin hayati tehlikeye maruz kalmadıkça savaş bir
cinayettir.
(Mustafa Kemal ATATÜR
Bu özdeyişlerde önemi vurgulanan ortak kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A)Adalet
B) İntikam
C) Barış
SO2 K
Soz
Kuşlar gibi uçmayı, balıklar gibi yüzmeyi öğrendik ama çok basit bir şeyi unuttuk: kardeşçe
yaşamayı.
71
begle
D) Savaş V
Savi
(Martin Luthe